Morgunblaðið - 19.02.1988, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. FEBRÚAR 1988
41
Bjöm Sveinbjömsson
fyrir ári var honum ljóst að hún
gat brugðist til beggja vona.
Hinn 22. maí 1954 steig Bjöm
mesta gæfuspor lífs síns er hann
gekk að eiga eftirlifandi konu sína,
Valgerði Rósu Loftsdóttur, útgerð-
armanns Loftssonar og k.h., Ing-
veldar Ólafsdóttur. Bjöm var ekki
þannig skapi farinn að honum væri
eiginlegt að gæta heilsu sinnar með
því að fara varlega og eftir settum
reglum. Það kom því í hlut Rósu
að vera gæslumaður hans og vemd-
ari að þessu leyti og hann fór að
hennar ráðum. Ég er sannfærður
um að sívökul umhyggja Rósu um
heilsufar Bjöms hefir iengt líf hans
um mörg ár.
Þeim Bimi og Rósu varð ekki
bama auðið en Bjöm eignaðist dótt-
ur áður en hann giftist. Hún heitir
Guðrún Stella og er gift í Banda-
ríkjunum.
Hálfsystir Bjöms og miklu yngri
er Ragnheiður Sveinbjömsdóttir,
dóttir Þórdísar Gunnarsdóttur,
seinni konu Sveinbjöms. Miklir
kærleikar vom með þeim systkinum
og Bjöm naut samvistanna við böm
systur sinnar og bamaböm, enda
mjög bamgóður.
Eftir að Bjöm gerðist hæstarétt-
ardómari vom samfundir ekki eins
tíðir og áður en einu sinni á sumri
hverju komum við saman ásamt
góðum veiðifélögum til laxveiða í
Borgarfirði. Þetta vom dýrlegar og
ógleymanlegar stundir. Stórt skarð
hefir nú verið höggvið á skömmum
tíma í þennan hóp því að Bjöm er
sá þriðji sem kveður.
Með Bimi Sveinbjömssyni er
genginn mikill mannkostamaður.
Eftir lifir minningin um góðan
dreng og vel af Guði gerðan í hug-
um þeirra sem áttu þvf láni að fagna
að þekkja hann og eiga að vini.
Við sendum Rósu eiginkonu hans
og Ragnheiði systur hans og öðmm
ættingjum og vandamönnum ein-
lægar samúðarkveðjur.
Jón Finnsson
Bjöm Sveinbjömsson fyrrverandi
forseti hæstaréttar er látinn á sex-
tugasta og níunda aldursári, útför
hans fer fram í dag frá Hafnarijarð-
arkirkju. Með honum er genginn
einn af mætustu sonum þjóðar okk-
ar.
Á næstu vordögum er fjömtíu
og eitt ár síðan kynni okkar hóf-
ust, og oft lágu leiðir okkar saman
í starfi.
Vorið 1947 var ég ráðinn í lög-
reglulið Keflavíkurflugvallar, þá
tuttugu og eins árs að aldri, en
Bjöm var þar lögreglustjóri í um-
boði sýslumanns, ungur atgervis-
maður. Ég var þama í tvö ár.
Bjöm var mildur og umburðar-
Iyndur yfirmaður, þó að ekki skorti
hann festu ef á þurfti að halda.
Allir undirmenn hans dáðu hann
og virtu og það hygg ég að hafi
haldist alla hans starfsævi, bæði á
löngum embættisferli og þau ár sem
hann rak lögfræðiskrifstofu, með
þremur starfsbræðmm sínum.
Bjöm var alltaf fremstur meðal
jafningja,' hvar sem hann fór. Ég
laðaðist fljótt að þessum hlýja og
hógværa manni, sem vann störfin
meðal manna sinna, tók þátt í kjör-
um þeirra og veitti þeim af gnægt-
arbmnni vitsmuna sinna og mennt-
unar.
Bjöm var Borgfirðingur að upp-
mna, þar átti hann mikinn frænd-
garð, sem hann fýlgdist með og
rækti af stakri kostgæfni. Fljótlega
tókst meo okkur kunningsskapur
og seinna vinátta, sem staðið hefur
síðan. Ég kynntist föður hans og
stjúpmóður, en þau bjuggu í Þing-
nesi í Bæjarsveit, ásamt dóttur sinni
Ragnheiði, sem þá var á unglings-
aldri, en syrgir nú einkabróður sinn.
Þama var mér tekið sem einum af
fjölskyldunni og þar dvaldi ég um
lengri eða skemmri tíma á hveiju
sumri í mörg ár, systkinin vom mér
sem ég væri bróðir þeirra og faðir
þeirra var mér sem ég væri sonur
hans. Systkinin urðu mér svo kær,
að þó að ár og áratugir hafi liðið,
hefur sambandið við þau aldrei
rofnað og þau ætíð sýnt mér um-
hyggju og ræktarsemi.
Það yrði mikil saga, sem fellur
utan við ramma þessara minningar-
orða, að telja upp allar þær-ferðir
sem við Bjöm fórum upp í Borgar-
flörð og suður aftur, eftir þeim
akvegi sem þá lá fyrir Hvalfjörð,
til að taka þátt í heyskap í nokkra
daga, yfir helgi, eða til að létta af
okkur amstri daganna t.d. yfir jóla-
hátíðina.
í starfí lágu leiðir' okkar aftur
saman 1951 hér í Hafnarfirði þar
sem hann var fulltrúi bæjarfógeta
og fór með lögreglumál, en ég var
þá í lögreglunni. Við héldum áfram
Birting a fmælis- og
minningargreina
Morgnnblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á rit-
stjóm blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins í Hafnarstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
í minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Ekki
eru tekin til birtingar frumort ljóð um hinn látna. Leyfílegt er
að birta ljóð eftir þekkt skáld, 1—3 erindi og skal þá höfund-
ar getið. Sama gildir ef sálmur er birtur. Meginregla er sú,
að minningargreinar birtist undir fullu nafni höfundar.
að heimsækja æskustöðvar hans og
Þinganesheimilið, okkur til hugar-
hægðar, eða hann átti brýnt erindi
við föður sinn. Seinna tóku ferðim-
ar að verða stijálli, enda báðir bún-
ir að festa ráð okkar og orðnir heim-
ilisfeður.
Síðasti samveruþáttur okkar við
störf hófst snemma árs 1961 og
stóð í fimm ár, eða þar til hann lét
af embætti bæjarfógeta og sýslu-
manns. Frá þessum árum er margs
að minnast, en minnisstæðastar eru
mér ferðir okkar um lögsagnarum-
dæmið, en það féll í minn hlut að
vera fylgdarmaður hans og skrá-
setjari á manntalsþingum, við yfír-
heyrslur og réttarhöld, sem og í
öðrum embættisferðum um - hið
víðfeðma umdæmi, sem þá náði
suður á Reykjanes og upp í Hval-
fjarðarbotn, að Reykjavíkurborg og
Kópavogi einum undanskildum.
Það var sama hvar Bjöm fór,
alltaf þegar tóm gafst til var hann
veitandinn, sem uppfræddi starfs-
menn sína með einstökum frásagn-
arhæfileikum, auk þess sem hann
var hafsjór af fróðleik og þekkingu,
langt umfram það sem skólaganga
hans gaf tilefni til.
Bjöm var vel lesinn í íslenskum
bókmenntum og fagurfræði ekki
síður en í lögfræði eða borgfírskum
ættum, sem hann kunni góð skil
á. Hann var félagslyndur og kunni
vel að umgangast höfðingja í
glaumi veislusala. Þó hygg ég að
hann hafí kunnað best við sig í
fámenni og þannig nutum við best
vináttu hans og hvergi var hann
glaðari og skemmtilegri en í góðra
vina hópi.
Það var eftirtektarvert hvað böm
hændust að Bimi. Þegar við fyrstu
kynni urðu þau frá sér numin í
návist hans, enda var hann bam-
góður svo af bar, systurböm hans
og mörg önnur nutu þess að vera
í návist hans og hann var óþreyt-
andi að leika við þau, kenna þeim
sögur og ævintýri, þulur og kvæði.
Dóttir okkar hjónanna minnist
þeirra stunda með gleði og söknuði
sem hún átti með honum. Hann var
mikill fjölskyldumaður og rækti
skyldur sínar við fíölskyldu sína af
stakri tryggð.
Bjöm var svo fjölhæfur, að þó
hann væri vel að sér í lögfræði og
nyti virðingar meðal löglærðra,
hefði hann allt eins getað verið
bóndi á höfðingjasetri, byggingar-
meistari eða skáld. Hin skáldlega
und sem í honum bjó hefði ömgg-
lega skilað honum langt og lengra
en mörgum þeirra sem hærra láta,
ef hann hefði alfarið gengið á vit
skáldgyðjunnar.
Þó að leiðir okkar skildu 1966
var samvemstundum okkar ekki
lokið, ógleymanlegar em okkur
hjónum samverustundimar með
Rósu og Bimi (litla bústaðnum sem
þau áttu niðri við Steklqarhamar.
Um helgar og páska í Munaðamesi
og á heimili þeirra á Erluhrauni.
Þannig streyma minningamnar
fram þegar litið er um öxl. Við
vomm báðir í Frímúrarastúkunni
Hamri í Hafnarfirði, en ásamt öðr-
um hafði Bjöm frumkvæði að stofn-
un stúkunnar og var þar í farar-
broddi um árabil.
í Lionsklúbbi Hafnarfjarðar átt-
um við samleið, en hann var einn
af stofnendum klúbbsins og lét sér
alla tíð mjög annt um vöxt hans
og viðgang. Formaður hans var
hann tvívegis.
Með þessum orðum vil ég, að
beiðni núverandi stjómenda Lions-
klúbbs Hafnarfjarðar, flytja nú,
þegar leiðir skilja, kveðju frá félög-
unum öllum, nieð kærri þökk fyrir
allt sem hann lagði af mörkum til
eflingar klúbbsins á þijátíu og
tveggja ára ferli hans.
Þó Bjöms Sveinbjömssonar sé
nú sárt saknað af Lionsfélögum,
bræðmm, vinum, samstarfsmönn-
um og frændfólki, er þó mestur
harmur eiginkonu hans, Rósu
Loftsdóttur, systur hans, Ragn-
heiðar, manns hennar, bama og
bamabama, ásamt aldraðri stjúp-
móður, Þórdísi Gunnarsdóttur. Ég
flyt þeim innilegustu samúðarkveðj-
ur frá mér, konu minni og fjöl-
skyldu og frá félögum hans í Lions-
klúbbi Hafnarfíarðar.
Bjöm var búinn að beijast hetju-
legri baráttu við dauðann í meira
en heilt ár, en varð að lokum að
lúta í lægra haldi, eins og við verð-
um öll að gera að lokum.
Við þökkum honum samfylgdina
og fyrir allt sem hann var okkur.
Við biðjum hinn hæsta höfuðsmið
að varðveita minningu hans og
blessa vegferð hans á leiðum hans,
handan við móðuna miklu.
Jón Ólafur Bjamason
í dag er til moldar borinn frá
Hafnarfjarðarkirkju Bjöm Svein-
bjömsson, fyrrverandi hæstaréttar-
dómari. Hann andaðist í Landspítal-
anum 10. þ.m. eftir þungbær veik-
indi og sjúkrahúslegu um meira en
eins árs skeið. Með honum er geng-
inn einstakur drengskaparmáður,
mikils metinn af öllum sem honum
kynntust, og mest af þeim sem
þekktu hann best.
Bjöm var fæddur að Heggsstöð-
um í Borgarfirði 1. september 1919,
sonur Sveinbjöms Bjömssonar
bónda þár og konu hans, Margrétar
Hjálmsdóttur. Að loknu stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík vorið 1939 settist hann
í lagadeild Háskólans og lauk þaðan
lögfræðiprófí með ágætum árangri
vorið 1945. Síðar sama ár gerðist
hann fúlltrúi sýslumannsins í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu og bæjar-
fógetans í Hafnarfirði. Kom það í
hans hlut þegar á næsta ári að tak-
ast á hendur í umboði sýslumanns
lögreglustjóm á Keflavíkurflugvelli
og fara með hana um árabil.
Er Guðmundur í. Guðmundsson
bæjarfógeti tók sæti í ríkisstjóm
árið 1956 var Bjöm settur til þess
að gegna á eigin ábyrgð sýslu-
manns- og bæjarfógetaembættinu.
Stóð svo til ársins 1966, eða á
tíunda ár, sem var óvenjulega lang-
ur tími. Ér það mál þeirra sem til
þekktu að embættisfærsla Bjöms
hafi verið með ágætum og naut
hann mikilla vinsælda í starfi sínu.
Eftir að Guðmundi í. Guðmunds-
syni hafði verið veitt lausn frá
bæjarfógetaembættinu og annar
maður skipaður í hans stað stofn-
aði Bjöm lögmannsstofu í
Reykjavík ásamt lögmönnunum
Jóni Finnssyni, Skúla J. Pálmasyni
og Sveini H. Valdimarssyni. Hafði
hann þá hlotið réttindi til málflutn-
ings fyrir Hæstarétti með undan-
þágu frá þeirri prófraun, sem lög
annars áskilja, enda var hæfni hans
kunn af fyni störfum hans. Lög-
mannsstofú þessa rak Bjöm ásamt
félögum sínum uns hann var skip-
aður hæstaréttardómari frá 1.
ágúst 1973. Flutti hann á því tíma-
bili ýmis veigamikil og vandasöm
mál fyrir dómstólum. Get ég um
það borið, að nokkru af eigin raun,
hve vel hann vandaði þar til verka
og hélt vel á máli umbjóðenda sinna.
í dómarasæti í Hæstarétti sat
Bjöm í rúm 12 ár, eða til ársloka
1985 er hann fékk lausn frá störf-
um. Þau störf leysti hann af hendi
með hinum mestu ágætum. Kom
þar að góðu haldi sú fjölþætta
starfsreynsla, sem hann hafði aflað
sér, en eigi síður hin góða dóm-
greind hans og réttsýni. Hann var
laus við einstrengingshátt og ávallt
reiðubúinn að íhuga vandlega við-
horf annarra, án þess þó að hvika
frá fyrri skoðun, ef hann taldi ekki
standa til þess efni að gaumgæfi-
lega athuguðu máli.
Auk aðalstarfa sinna voru Bimi
falin ýmis trúnaðarsuirf. Hann var
meðal annars formaður nefndar
sem hafði með höndum endurskoð-
un löggjafar um réttarfarsmálefni.
Hann vann og að undirbúningi laga-
setningar á fleiri réttarsviðum. Um
skeið var hann varaþingmaður
Reykjaneskjördæmis og sat þá um
tíma á Alþingi. Hann valdist og til
stjómunarstarfa í ýmsum félögum,
sem hann var í, þó, að það verði
ekki talið upp hér.
Árið 1954 kvæntist Bjöm eftirlif-
andi eiginkonu sinni, Rósu Lofts-
dóttur, mikilli ágætiskonu. Var það
gæfuspor þeirra beggja. Hún lét sér
ætíð einkar annt um velferð Bjöms,
en best kom umhyggja hennar og
styrkur þó í ljós í þungbærri sjúkra-
hússlegu hans um meira en heils
árs skeið er hún vitjaði hans og
annaðist dag hvem uns líknin kom.
í daglegri umgengni var Bjöm
einstakt ljúfmenni. Honum fylgdi
góður andi hvar sem hann fór.
Hann var fróður um marga hluti,
auk lögfræði, vel lesinn og ljóðelsk-
ur. Ljóð og lausavísur hafði hann
á hraðbergi. Sjálfur var hann ágæt-
lega hagmæltur og brá þá fyrir sig,
ef svo bar undir, að lífga upp á
fábreytni hversdagsins með hnytt-
inni vísu.
Bimi Sveinbjömssyni kynntist ég
fyrst í lagadeiid Háskólans. Mest
og best kynni hafði ég þó af honum
þann langa tíma sem vjð áttum
samstarf í Hæstarétti. Þau kynni
voru slík að ég mat hann æ meir
því lengur sem ég þekkti hann. Við
leiðarlok kveð ég þennan gamla
starfsbróður minn með mikilli virð-
ingu og þökk.
Rósu og öðmm vandamönnum
sendum við Sigríður innilegar
kveðjur.
Magnús Þ. Torfason
Vertu heima um helgína
Víðskiptapakkar Arnarflugs eru svo hagstœðir að nú er
ekkert mál að skreppa í viðskiptaferðina í miðri viku.
m í leiðinni verður þú félagi í Arnarflugsklúbbnum.