Morgunblaðið - 15.03.1988, Qupperneq 61

Minning.
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. MARZ 1988
61
Jón Eiríksson
fv. skipsíjóri
Fæddur 12. júli 1893
Dáinn 7. mars 1988
Mig langar að minnast afa míns,
Jóns Eiríkssonar, nokkrum orðum.
Þegar gamall maður deyr þá er
margs að minnast, myndir úr for-
tíðinni þjóta fram hjá. Minningar
frá bemskuárunum þegar við börn-
in lékum okkur uppi á „hól“ eins
og við kölluðum baklóðina á Austur-
götunni hjá ömmu og afa. Þar var
veiðarfæraskúrinn hans afa sem var
ákaflega forvitnilegur. Þar sat afi
löngum á stól fyrir utan og dyttaði
að veiðarfærunum sínum ogJ)á var
nú gaman að fylgjast með. A þess-
um árum var afí trillukarl en hafði
á sínum yngri árum verið togara-
skipstjóri og það var. einmitt frá
þeim árum sem hann hafði svo
margt að segja og sögumar sem
hann sagði okkur þegar við urðum
eldri frá þeim tíma em ógleyman-
legar.
Fyrir 10 ámm, þegar amma dó
og afi var orðinn 85 ára, bjó ég og
fjölskylda mín í Bolungarvík. Þegar
ég heyrði á afa að hann langaði
vestur á fírði bauð ég honum að
koma með okkur vestur í bíl, en
hann hafði bara komið þangað sjó-
leiðina. A leiðinni vestur komumst
við að því að afi var ekki síður fróð-
ur um landið sitt en hafið umhverf-
is það, því hann þekkti alla stað-
hætti og jafnvel bæjarnöfn í sveit-
unum inn af fjörðunum, þó hann
hefði aðeins sjglt þar um. Þeir 10
dagar sem afi var hjá okkur em
okkur öllum ógleymanlegir og það
var margt sem hann þurfti að segja
langafastrákunum sínúm þegar þeir
stungu litlu höndunum í stóran lófa
og labbað var af stað niður á
bryggju að skoða lífið þar. Eða
þegar við fómm á Látrabjarg og
afi hljóp við fót eins og unglamb
og skreið alveg fram á bjargbrún
og hafði óskaplega gaman af.
Afi hefði orðið 95 ára í júlí ef
hann hefði lifað og ekki kemst
maður hjá að hugsa nú um allar
þær þjóðfélagsbreytingar sem orðið
hafa á ævi svo gamals manns, þær
em næstum ótrúlegar.
Við viljum að síðustu þakka fyrir
að hafa fengið að hafa afa svo lengi
hjá okkur en ég veit líka að afa
fínnst gott að komast til „mömmu"
eins og hann kallaði ömmu alltaf.
Guð blessi minningu hans.
Hrund Hjaltadóttir
og fjölskylda
Jón Eiríksson, fyrmm skipstjóri,
lést á Hrafnistu í Hafnarfirði mánu-
daginn 7. þ.m.
Jón fæddist á Halldórsstöðum á
Vatnsleysuströnd 12. júlí 1893 og
vom foreldrar hans hjónin Eiríkur
Jónsson, formaður, sem fæddur var
að Hábæ í Vogum 2. júní 1856 og
Sólveig Guðfinna Benjamínsdóttir
frá Hrófbjargastöðum, fædd 25.
apríl 1867. Eiríkur faðir Jóns
drukknaði 18. apríl 1922.
I kvæði sínu um íslenska sjómenn
segir Örn Amarson m.a.:
íslands hrafnistumenn, lifðu tímamót tvenn,
þó að töf yrði á framsóknarleið.
Eftir súðbyrðingsfór, kom hinn seglbúni knör.
Eftir seglskipið vélknúin skeið.
Það er ekki ofsögum sagt að Jón
Eiríksson hafí lifað tímamót tvenn,
þvi hann mun hafa verið innan við
fermingu þegar hann hóf róðra á
árabátum og árið 1908 fór hann á
skútu fimmtán ára gamall og var
um fimm ára skeið í slíku skip-
rúmi, eða til 1913.
En það var ekki að skapi Jóns
Eiríkssonar að hjakka í sama farinu
til frarnbúðar. Hann var maður
rísandi sólar í íslensku þjóðlífi og
vildi leggja fram krafta sína þjóð-
félaginu til hagsbóta.
Jón Eiríksson vissi líka, að til
þess að ná betri árangri í starfi
þurfti að menntast. Læra af reynslu
annarra. Hann reyndi því að nýta
þau tækifæri sem buðust á þeim
tímum og aflaði sér menntunar
samhliða erfiðu brauðstriti. A
skútuárunum hafði Jón stundað
nám j' Flensborgarskóla og lauk
þaðan prófi 1911. Um þetta leyti
var að ryðja sér til rúms tæknivæð-
ing á Islandi, sem trúlega hefur
leitað á hug hins unga manns, því
þegar hann hættir sjómennsku á
skútunum árið 1913 aflar hann sér
menntunar og tekur próf í þeirri
grein, sem í dag kallast bifvélavirkj-
un.
Ekki varð það þó ævistarf Jóns
að gera við bílvélar, því nú var tog-
urunum farið að fjölga, þessum
aflmiklu drekum úthafanna í sam-
anburði við árabátana og skúturnar
og tápmiklum ungum manni var
það ljúft að spreyta sig á þessum
nýja vettvangi. Eins og áður er
getið var það ekki að skapi Jóns
Eiríkssonar að hjakka í sama farinu
eða að sitja með hendur í skauti.
Hann vildi heldur kanna hvort þessi
nútíma tæki gætu ekki látið að
hans stjórn og vilja og aflaði sér
þess vegna menntunar á því sviði
og útskrifaðist frá Stýrimannaskól-
anum í Reykjavík árið.1915.
Ævistarf Jóns Eiríkssonar varð
því ekki að gera við bílvélar heldur
sjómennska, aðallega á togurum,
bæði skoskum, enskum og íslensk-
um, þar sem Jón var ýmist bátsmað-
ur, stýrimaður éða skipstjóri.
Jón Eiríksson hætti sjómennsku
fyrir tuttugu og fimm árum, en þá
var hann reyndar orðinn sjötugur
og hafði staðið í glímúnni við Ægi
konung í hartnær sextíu ár. Eftir
að Jón kom í land, eins og það
kallast á sjómannamáli, stundaði
hann byggingarvinnu meðan heils-
an leyfði.
Það gerðist reyndar fleira í ævi
Jóns en þegar hefur verið sagt, því
að 14. október 1916 kvæntist hann
Dagbjörtu Vilhjálmsdóttur, sem var
fædd í Hafnarfírði 10. júlí 1894 og
stóð þeirra sambúð í sextíu og tvö
ár, eða þangað til Dagbjört lést
hinn 3. mars 1978.
Böm þeirra Jóns og Dagbjartar
vom: Hafsteinn, bílamálari, fæddur
1917, lést 1987; Eiríkur Axel, vél-
stjóri, fæddur 1919; Vilhjálmur
Gunnar, bifreiðastjóri, fæddur
1921, lést 1947; Svanur, skipasmið-
ur, fæddur 1923, lést 1968; Anna
Magnea, verkstjóri, fædd 1929;
Svala, starfar hjá Pósti og síma,
fædd 1930.
Jón Eiríksson starfaði nokkuð að
félagsmálum samhliða langri og
oftast erfiðri starfsævi. Gekk til
dæmis ungur í Oddfellowregluna
og var einn örfárra Oddfellowa á
Islandi sem náð hafa þeim áfanga
að vera lengur en sextíu ár í regl-
unni. Jón beitti sér fyrir því að
Oddfellowregjan fór að starfa í
Hafnarfirði. í landsmálum og bæj-
armálum Hafnarfjarðar dró Jón
Eiríksson enga dul á að hann fylgdi
Sjálfstæðisflokknum að málum og
starfaði hann mikið fyrir þann
flokk.
Okkur Jóni Eiríkssyni varð gott
til vina þó að aldursmunur væri
nokkur. Við áttum sameiginleg
áhugamál og unnum að þeim eftir
bestu getu. Oftast var það þó þann-
ig að hann átti hugmyndirnar, en
eftirlét mér að koma þeim í fram-
kvæmd. Sumu samferðafólki fannst
Jón stundum vera hijúfur í tali og
segja tæpitungulaust sitt álit; þegar
miklu fínna hefði verið að velja ljúfl-
ingsorð og fara um málefnið mjúk-
lega. En þetta sama samferðafólk
komst líka að því við nánari kynni,
að undir sæbarinni húðinni sló við-
kvæmt hjarta, sem fann til með
þeim sem lífið hafði leikið grátt og
vildi gjaman létta undir með þeim,
væri þess kostur.
Á kveðjustund er ég þakklátur
fyrir að hafa kynnst þessum manni
og tel mig hafa mikið af honum
lært. Ekki síst þann uppörvandi
boðskap sem' hann oftlega lét mig
heyra, að erfiðleikarnir í lífsbarátt-
unni væru ekki til annars en að
sigrast á þeim.
Eg vil votta eftirlifandi börnum
Jóns, bamabömum og öðmm af-
komendum, ásamt öldruðum systk-
inum, mína innilegustu samúð.
Blessuð veri minning Jóns Eiríks-
sonar.
Magnús B. Kristinsson
t
Útför móöur okkar, tengdamóöur og ömmu,
HELENU SVANHVÍTAR SIGURÐARDÓTTUR,
sem lést 3.mars sl. fór fram föstudaginn 11. mars.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á Krabbameinsfélag íslands.
Sigurður Ó. Halldórsson, Ester Tryggvadóttir,
Ólafur Ó. Halldórsson, Guðrún Ása Brandsdóttir,
Sigríður Sólveig Halldórsdóttir, Brynjólfur Guðbjörnsson,
Hrafnhildur Björk HalldórsdóttirQddur Gunnarsson,
Bjarni Ó. Halldórsson, Erna Böðvarsdóttir
og barnabörn.
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og mmningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á rit-
stjóm blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins í Hafnarstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
t Eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir og afi,
JÓN ÞÓRÐARSON, Fálkagötu 9,
verður jarðsunginn frá kl. 15.00. Neskirkju í dag, þriðjudaginn 15. mars, Laufey Stefánsdóttir,
Guðrún F. Jeffries, Árni L. Jónsson, Stefán Jónsson, Marvin L. Jeffries,
Guðrún S. Sigurðardóttir,
Kristján Þ. Jónsson, Luna Jacobsen,
Þórður Jónsson, Ástriður Bjarnadóttir,
Smári Jónsson, Jóhanna Sigurjónsdóttir,
Geir Jónsson, Elina Kristjánsdóttir,
Guðlaug Jónsdóttir, Viðar Finnsson og barnabörn.
t
Systir okkar,
FÍDES ÞÓRÐARDÓTTIR,
Hamrahlíð 17,
verður jarðsungin frá Fossvogskapellu miövikudaginn 16. mars
kl. 15.00. Blóm og kransar afbeðið. Þeim sem vildu minnast henn-
ar er bent á Blindrafélagið Hamrahlið 17.
Elíabet Þórðardóttir, Viktor Þórðarson,
Karl Þórðarson.
Útför
t
ÞÓRÐAR LOFTSSONAR
frá Bakka,
fer fram frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 17. þ.m. kl. 13.30.
Fyrir hönd aðstandenda,
Björn Loftsson.
t
Minningarathöfn um
GUÐRÍÐI KRISTINSDÓTTUR
fer fram fimmtudaginn 17. mars kl. 15.00 frá Seltjarnameskirkju.
Fyrir hönd aðstandenda,
Kristinn Tómasson.
t
Innilegustu þakkir til allra, sem sýndu okkur samúð við andlát
og útför eiginmanns míns, stjúpföður, tengdaföður og afa,
ÞORVALDAR SÆMUNDSSONAR,
Heiðmörk 9,
Hveragerði.
Guðrún Lovísa Hannesdóttir,
Hannes Sigurgeirsson, Guðrún Magnúsdóttir,
Valgerður Magnúsdóttir, Guðmundur Jónsson,
Emma Magnúsdóttir, Hörður Diego Arnórsson
og barnabörn.
t
Þökkum innilega samúð og vinarhug við andlát og útför
ARNVIÐS ÆVARS BALDURSSONAR.
Sigriður Ellertsdóttir,
Gunnar Baldursson, Húgrún Valdimarsdóttir,
Rúnar Baldursson,
Gerður Baldursdóttir,
Haukur Baldursson,
Óttar Ægir Baldursson,
Jóna Sigriður Gestsdóttir,
Jóhannes Georgsson,
Rafnhildur ívarsdóttir
og systkinabörn.
t
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúð og hlýhug
við andlát og útför
ÖLVIS HREINSSONAR,
Dalseli 10, Reykjavík.
Ragna Sigurðardóttir,
Helga Hreinsdóttir,
Ormur Hreinsson, Helga Helgadóttir,
Styrmir Hreinsson, Ásta Sæmundsdóttir.
t
Við þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og
útför eiginmanns mins, föður, tengdaföður og afa,
FRIÐBERTS FRIÐBERTSSONAR.
Ragnhildur Guðmundsdóttir,
Bára Friðbertsdóttir, Lára Friðbertsdóttir,
Ingibjört Friðbertsdóttir, Guðmundur Sörlason,
barnabörn og barnabarnabörn.