Morgunblaðið - 22.05.1988, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. MA{ 1988
Þorbjörg Daníelsdóttir
Ef við hættum að vera
kristin tökum við aðra trú
Eftirfarandi grein er úr
blaði hins norræna samkirkju-
starfs, NEI, sem er gefið út í
Uppsölum. Hún er eftir for-
ystumann danska kristniboðs-
ins, Jörgen Nörgaard Peders-
en og birtist fyrst f Kristeligt
Dagblad í Danmörku 2.1.1988.
Yfirskrift og kaflaheiti eru
frá mér.
Á trúarhátíð — hindu-puja — í
Nepal gerðist það nýlega að hópur
Dana, sem vann þar við þróunar-
hjálp, slátraði geit og hellti blóði
hennar yfir hjól og bíla og hjól-
hesta eins og hindúamir geia.
„Við viljum semja okkur að siðum
þeirra" sögðu Danimir, „þessi sið-
ur er alveg eins góður og margir
kristnir siðir." Hjón frá öðm Evr-
ópulandi eigunðust bam og fengu
búddatrúarprestinn til að koma
og fremja þá trúarsiði, sem hans
trú bauð. Danskur maður hafði
mælt svo fyrir áður en hann dó
að hann yrði brenndur að hindúa-
sið og öskunni stráð yfir Ganges-
fljót.
Áhrifin að heiman eyði-
leggja kristinboðið
Með þessu er ég ekki að gagn-
rýna það að þetta fólk skuli sent
til þróunarhjálpar. Og það hefur
vissulega fullt frelsi til að fylgja
því, sem því lízt réttast. Ég segi
þetta til að benda á að okkar
eigið heimaland gerir kristni-
boðsstarf okkar æ ótrúverðugra
í þeim löndum, þar sem við rek-
um það. Þegar við störfum að
kristniboði í fjarlægum löndum
við ókunna menningu og boðum
þar líf, dauða og upprisu Jesú
eru það ekki guðir hindúanna
og búddatrúarmannanna, sem
valda okkur erfiðleikum. Það eru
áhrifin, sem berast frá okkar
eigin löndum.
Ungir trúleysingjar og
trúlausir sérfræðingar
í Nepal eru næstum 400
kristniboðar. Flestir þeirra eru
frá Vesturlöndum. Þeir semja
sig að lífsháttum Nepalfólksins
eins og þeim er framast unnt
og neita sér um flest lífsþægindi
heimalandanna. Með því bera
þeir því vitni að við erum öll
jöfn fyrir Guði. En annað fólk
frá löndum okkar, sem fyrir
löngu hefur strikað Guð út úr
lífi sínu og lifír eins og hann sé
ekki til, gerir starf kristniboð-
anna ótrúverðugt.
Annars vegar er þetta ungt
fólk frá Vesturlöndum, sem leit-
ar lífssvara i hindúatrú og
búddatrú. Hvað eiga heimamenn
að hugsa um þá trú, sem fáeinir
kristniboðar boða þeim en þús-
undir ungra kvenna og karla eru
einmitt á flótta frá? Margt þessa
unga fólks aðhyllist einhver
hinna nýju trúarbragða á Vest-
urlöndum. Það flýr efnishyggju
heimalandsins, atvinnuleysið,
misheppnaða skólagöngu, upp-
lausn heimila og margt fleira.
Það hefur ekki eignazt neinn
kristinn grundvöll til að standa
á og er komið til að fínna til-
gang í lífinu.
Hins vegar eru sérfræðingar
frá Vesturlöndum. Um 5.000
þeirra starfa við ýmsar þróunar-
stofnanir í Nepal. Þeir búa við
lífsstfl yfirstéttar og sýna megn-
asta kæruleysi í trúarbrögðum.
Með þessu gera þeir starf
kristniboðanna ótrúverðugt.
Mótað af vanþekkingu
á kristinni trú
Báðir þessir hópar eru mótað-
ir af vanþekkingu á kristinni
trú. Unga fólkið hefur aldrei lit-
ið á kristna trú sem valkost.
„Fermingarbömin vita meira um
önnur trúarbrögð en kristna
trú,“ sagði prestur við mig. Og
sé gengið dálítið á sérfræðing-
ana, sem ættu að vera ofurlítið
þroskaðri en unga fólkið, segja
þein „Við trúum á Guð. En við
trúum alls ekki á kirkjuna." Eða
þá að þeir svara: „Við trúum á
Guð á okkar eigin persónulega
hátt.“ Þessi þeirra eigin per-
sónulegi háttur kemur m.a. fram
í því hvemig þeir aðhyllast trú-
Æ fleira fólk fjarlægist kristna trú - af því að það nýtur engrar
kirkjufræðslu og kristin lífsviðhorf verða því ókunn. Þess vegna
þarf að grípa í taumana - og sækja kirkjuna.
arsiði annarra trúarbragða eins
og ég sagði frá í upphafí.
Ungt fólk menntað
í Tíbet og sent til
trúboðs á Vesturlöndum
í mörgum klaustrum í Tíbet
eru mörg hundruð ungmenni frá
Vesturlöndum þjálfuð í trúboði
í því augnamiði að senda þau
aftur til Vesturlanda. Árið 1900
voru 85% alls kristins fólks á
Vesturlöndum. Árið 2000 verða
það aðeins 25%. Æ fleira fólk í
Danmörku fjarlægist kristna trú
meira og meira. Það stafar ekki
aðeins af fleiri innflytjendum,
flóttafólki og þeim, sem hverfa
á vit hinna nýju trúarbragða,
sem hafa búið um sig á Vesturl-
öndum. Það stafar helzt og mest
af því að fleiri og fleiri Danir
hljóta enga kirkjufræðslu og
þess vegna verða kristin lífsvið-
horf þeim sífellt ókunnari.
Gleðilega hátíð — hátíð heilags anda
Aðdynjandi sterkviðris er í nánd, segir í Postulasögunni um
hvitasunnuna. Og nú er aðdynjandi sterkviðris i nánd í kirkj-
unni því framandi trúarbrögð blása um hana. Myndir er af
kirkjuglugga í Þykkvabæjarkirkju. Listaverkið táknar hvítasunn-
una og er eftir Benedikt Gunnarsson.
Gleðilega hátíð. Gleðilega
hvítasunnu.
Ég er búin að velta all mikið
vöngum yfir því hvað ég ætti
að skrifa fyrir ykkur í dag,
kæru lesendur. Þar fer oft svo
fyrir prestum og sjálfsagt líka
fyrir öðrum þeim, sem flytja
hinn kristna boðskap á stórhát-
íðum, að tilefnið verður allt að
því yfírþyrmandi. Okkur finnst
hátíðin svo stórkostleg að orð
okkar nái engan veginn þeim
hátíðleika, sem hún krefst.
Það hvarflaði að mér að skrifa
í stuttum köflum fræðandi upp-
lýsingar um hvítasunnuna, heil-
agan anda, þrenninguna og
kirkjuhugtakið. Það gæti verið
gott en er heidur þurrlegt til að
verða hátíðlegt. Mér datt líka í
hug að skrifa dálitla greinargerð
um hinn mismunandi skilning á
starfi heilags anda. Það gæti
verið gagnlegt og í takt við
spumingar margra. En það er
samt engan veginn það efni, sem
ég brenn í skinninu eftir að fá
að kynna ykkur. Hafði ég þá
eitthvert efni, sem mér þótti þig
endilega þurfa að heyra um og
væri líka í samræmi við hvíta-
sunnuboðskapinn?
Já. Það hef ég nú einmitt.
Og nú skulum við sjá hvort þið
brennið líka í skinninu eftir að
fá að heyra um það. Þetta efni
verður, held ég sjálf og hef fyr-
ir mér haldgóðar heimildir, eitt
meginumræðuefni kirkjunnar á
síðasta áratug aldarinnar, við
hlið umræðu um stöðu kvenna
og fleiri hópa í kirkjunni, sem
ekki hafa fengið að njóta sín.
Þetta efni hefur ekki rekið í
miklu magni á fjörur okkar hér
í íslenzkri kirkju en hefur borizt
langt upp á land hjá grönnum
okkar í Skandinavíu.
Hvaða efni er þetta?
Það er boðun annarra trúar-
bragða og spuminga um sér-
stöðu hinnar kristnu trúar.
Heimurinn er orðinn eitt kálf-
skinn og kristin trú og kirkja
verður þar að mæta áleitnum
spumingum og gera sér grein
fyrir sjálfri sér á nýjan og ákveð-
inn hátt. Hún verður að svara
skýrt þeirri spumingu hvort hún
hafí eitthvað sérstakt fram að
færa eða sé ein af mörgum trú-
arbrögðum heimsins, sem öll séu
jafn góð, opinberi og boði hinn
sama guðdóm en hvert á sinn
hátt.
Þetta er ekki ný spuming.
Hún hefur endurtekið sig um
allar aldir kirkjunnar. Af lestri
Postulasögunnar um útbreiðslu
kristindómsins sést að heimur-
inn var öldungis eins þá að þessu
leyti. Trúarbrögðin uxu hlið við
hlið og kepptu hvert við annað
eða blönduðust saman. Svar
kristinnar trúar þá var skýrt:
Kristur er sonur Guðs, frelsari
heimsins. hann hefur verið til frá
upphafí og kemur aftur, dæmir
og frelsar og skapar nýjan heim.
Hann einn er frelsari. Þess
vegna þurfa allir að fá að heyra
um hann og allir þurfa að gera
upp hug sinn um það hvort þeir
fylgja honum eða ekki.
Þessi fullyrðing hefur síðan
oft verið vefengd í kristinni
kirkju. Innan kirkjunnar hafa
menn þráfaldlega sagt að önnur
trúarbrögð væm jafn góð og
kristin trú. Þeir hafa bent á að
utan kristinnar trúar væm jafn
góðir menn og innan hennar og
innan kirkjunnar væm jafn
vondir menn og utan hennar.
Þeir hafa bent á að kristin
kirkja hafí unnið hroðaleg verk,
sum til þess að reyna að útrýma
öðmm trúarbrögðum en ryðja
sjálfri sér braut. Þeir benda á
það núna að kristin trú hafí
starfað í heiminum í 2000 ár en
sé enn fjarri því að vera al-
heimstrú. Þeir segja að kristin
trú eigi einfaldlega að sætta sig
við að henni hafí aldrei verið
ætlað að verða alheimstrú og
kristin kirkja eigi að hætta að
boða sína trú utan þeirra landa,
sem þegar hafa tileinka sér
hana.
Aðdynjandi sterkviðris er í
nánd. Eins og á hinni fyrstu
hvítasunnu. Við em knúin til
svara og fáum ekki lengur að
blunda við það þægilega vöggu-
ljóð að trú okkar búi með okkur
hvort sem við sinnum henni eða
ekki. Andinn blæs, þar sem hann
vill. Hann hefur þegar kosið að
blása meira um önnur lönd en
Vesturlönd og flytja bækistöðv-
ar sfnar héðan til þriðja heims-
ins, les ég í alþjóðlegum kirlq'u-
blöðum. Vökum nú og leggjum
á góð ráð í sameiningu. Gleði-
lega hátíð.
Biblíulestur vikunnar:
Sunnudagur: Post. 2.1.—15 Hvítasunna
Mánudagur: Post. 2.16—21 Spádómurinn rætist
Þriðjudagur: Post. 2.22—31 Upprisugleðin
Miðvikudagur: Post. 2.32—36 Jesús er Drottinn
Fimmtudagur: Post. 2.37—40 Gjörið iðmn ogeignist andann
Föstudagur: Post. 2.41—47 Samfélagið góða
Laugardagur: Post. 1.6—11 Þér öðlizt kraft