Morgunblaðið - 27.07.1988, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. JÚLÍ 1988
27
Karoly Grosz í Bandaríkjunum:
Ræddi við f'lóttamenn
og gyðingaleiðtoga
New York. Reuter.
KAROLY Grosz, forsætisráðherra Ungveijalands, sem nú er staddur
í opinberri heimsókn í Bandaríkjunum, ræddi í gær við bandaríska
bankamenn auk þess sem hann hitti Richard Nixon fyrrum forseta,
að máli. Á sunnudag átti Grosz klukkustundar langan fund með
Ungveijum, sem gerst hafa bandarískir ríkissborgarar og var þar
að finna fólk sem flúði heimaland sitt árið 1956 er Rauði herinn
gerði innrás í landið.
ið nirðri allt frá því í sex daga-
stríðinu árið 1967. Ungverjar og
ísraelar hafa hins vegar tekið upp
samskipti að nýju í kjölfar heim-
sóknar Shimons Peres, utanríkis-
ráðherra ísraels, til Ungvetjalands
í maímánuði.

Reuter
Ungir vinstri menn mótmæla herstöðvasamningi Filippseyinga og
Bandaríkjamanna í Manilu, höfuðborg Filippseyja, í gær.
Bandarískar herstöðvar á Filippseyjum:
Viðræðum um framleng-
ingu samningsins slitið
Manilu. Reuter.
Grosz ræddi við Richard Nixon
á hóteli einu í New York í gær og
hélt þaðan á fund með ýmsum
þekktum bandarískum stjórnmála-
og athafnamönnum þar sem hann
flutti ávarp. í gærkvöldi ræddi hann
síðan við Michael Dukakis, forseta-
frambjóðanda Demókrataflokksins
í forsetakosningunum í haust.
Áformað var að Grosz hitti m.a.
George Shultz, utanríkisráðherra,
Alan Greenspan seðlabankastjóra
og William Verity, viðskiptaráð-
herra, í gær og síðan Ronald Reag-
an, Bandaríkjaforseta, í dag.
Grosz ræddi á sunnudag við rúm-
lega 100 Ungveija, sem gerst hafa
bandarískir ríkissborgarar, og
vöktu ummæli hans um Imre Nagy,
fyrrum forsætisráðherra Ungveija-
lands, sem tekinn var af lífi í kjöl-
far innrásarinnar, gremju margra
fundarmanna. „Hann fordæmdi
Imre Nagy og vanhelgaði minningu
hans,“ sagði einn þeirra sem sat
fundinn. A fundinum var Grosz af-
hent áskorun þar sem m.a. var
hvatt til þess að sovéskar hersveitir
yrðu kallaðar frá Ungveijalandi og
skorað á stjómvöld að innleiða
málfrelsi í landinu og gæta hags-
muna ungverskra minnihlutahópa í
nágrannaríkjunum.
Fyrr um daginn hafði Grosz rætt
við Edgar Bronfman, forseta
Heimsráðs gyðinga, og Elan Stein-
berg, framkvæmdastjóra samtak-
anna. „Fundurinn var bæði gagn-
legur og vinalegur," sagði Stein-
berg í samtali við fréttamann Reut-
ers. Samskipti ísraela og ríkja aust-
an Jámtjaldsins hafa að mestu leg-
FULLTRÚAR stjórnvalda á Filips-
eyjum slitu í gær viðræðum við
bandaríska embættismenn um
framtíð tveggja bandarískra her-
stöðva á eyjunum. Talsmaður
Bandarikjastjórnar sagði hins veg-
ar að viðræðunum hefði verið „fre-
stað um stundarsakir". Deila
ríkjanna snýst um greiðslur
Bandarikjamanna vegna herstöðv-
anna en fyrr í þessum mánuði lýstu
þau George Shultz, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, og Corazon
Aquino, forseti Filippseyja, yfir
þvi að samkomulag um framleng-
ingu herstöðvasamningsins yrði að
líkindum undirritað fyrir næstu
mánaðamót.
í tilkynningu fulltrúa stjórnvalda
á Filippseyjum, sem gefin var út í
gær eftir tveggja klukkustunda lang-
an fund þeirra og bandarískra emb-
ættismanna, sagði að ríkin greindi í
veigamiklum atriðum á um greiðslur
Bandaríkjamanna vegna herstöðv-
anna. Því hefði verið ákveðið að slíta
viðræðunum að sinni. Raul Manglap-
us, utanríkisráðherra Filippseyja,
sagði á fundi með blaðamönnum að
ekki væri ljóst hvort frekari viðræður
færu fram. „í ljósi þess að viðræðum-
ar eru komnar í hnút veit ég ekki
hvort við getum haldið áfram,“ sagði
hann. Herstöðvasamningurinn renn-
ur út árið 1991 og er þetta fjórða
lota viðræðna um framlengingu hans.
Mary Carlin Yates, talsmaður
sendiherra Bandaríkjanna, sagði að
gert hefði verið tímabundið hlé á við-
ræðunum og kvaðst búast við að þær
hæfust fljótlega á ný. Hún kvaðst
ekki líta svo á að viðræðunum hefði
verið frestað um óákveðinn tíma og
bætti við að ekki væri óeðlilegt þótt
gert væri hlé á þeim einkum þegar
taka þyrfti tilteknar tillögur til skoð-
unar. Onefndir heimildarmenn Reut-
ers-fréttastofunnar sögðu fulltrúa
Bandaríkjastjómar hafa lagt fram
nýja tillögu í viðræðunum en tals-
menn bandaríska utanríkisráðuneyt-
isins reyndust ófáanlegir til að tjá sig
um gang þeirra.
Dagblað eitt í Manilu, höfuðborg
Filippseyja, skýrði frá því í gær að
stjómvöld á eyjunum hefðu fallið frá
upphaflegri kröfu sinni um greiðslur,
sem hljóðaði upp á tvo milljarða
Bandaríkjadala (rúmlega 90 milljarða
ísl. kr.) á ári hveiju. Bandaríkjamenn
hefðu á hinn bóginn boðist til að
greiða 750 milljónir dala (rúma 34
milljarða ísl.). Samkvæmt gildandi
samningi um efnahagsaðstoð Banda-
ríkjamanna, sem rennur út á næsta
ári, hafa þeir skuldbundið sig til að
láta Filippseyingum í té a.m.k. 180
milljónir dala tæpa 8,3 milljarða ísl
kr.) á ári en aðstoðin hefur verið mun
meiri en kveðið er á um í samningn-
um frá því Corazon Aquino komst til
valda árið 1986.
Ítalía:
Herferð gegn hraðakstri
Þyrlum, flugvélum og myndavélum beitt við gæsluna
Tóríno, frá Bryiyu Tomer, fréttaritara Morgunblaðsins.
HUNDRUÐ manna láta lífið og þúsundir slasast á hverju sumri f
umferðarslysum á Ítalíu. Talið er að um 20% umferðarslysa megi
rekja beint til of mikils aksturshraða og nú hefur umferðarráð It-
alíu fengið samþykki fyrir þvi að fylgst verði grannt með hrað-
brautum og þjóðvegum Ítalíu f sumar og Ieyfilegur hámarkshraði
verði 110 kilómetrar á klukkustund á hraðbrautum og 90 á þjóðveg-
um.
Á miðnætti á laugardag gengu
í gildi bráðabirgðalög um hámarks-
hraða. Lög þessi gilda til 11. sept-
ember og eins og Vito Melchiorre,
lögreglustjóri umferðarlögreglunn-
ar á Italíu, sagði fyrir helgina, er
megintilgangurinn sá að hvetja
ökumenn til að flýta sér ekki um
of og taka aukið tillit til þeirra sem
með þeim ferðast. „Við erum ekki
að tefja fyrir fólki, eins og margir
hafa gefið í skyn, heldur erum við
fyrst og fremst að gera það sem í
okkar valdi stendur til að fækka
slysum," sagði Vito Melghiorre.
Enrico Ferri, samgöngumálaráð-
herra Ítalíu, var á ferð um helgina
og ræddi við marga ökumenn. „Ég
vildi fá bein viðbrögð fólksins við
þessari breytingu," sagði hann.
„Flestir voru sammála því að ró-
legra andrúmsloft ríkti nú á vegun-
um. Alls voru rúmlega 3.000 öku-
menn sektaðir um helgina, sem er
ekki mikið, því flestir hafa gert sér
ljóst að við erum ekki að leika
okkur, heldur reyna að bæta akst-
urslag á Ítalíu."
Öryggisbeltin hallærisleg
Ef umferðin á ítalju er borin
saman við umferðina á íslandi kem-
ur í ljós að á Ítalíu er víða pottur
brotinn í öryggismálum. Til að
mynda er ekkert opinbert eftirlit
með bifreiðum, hvorki hvað varðar
ljósabúnað eða annað ásigkomulag
þeirra. Engin krafa um árlega
skoðun er gerð af hálfu hins opin-
bera og því geta kærulausir öku-
menn ekið um á ljóslausum bílum
með ónýtum hemlabúnaði (svo eitt-
hvað sé nefnt) og þar með stofnað
lífi sínu og annarra í hættu. Þá
hefur svo til engin umfjöllun átt
sér stað um notkun öryggisbelta
og er afar sjaldgæft að sjá ítali
nota öryggisbelti, jafnvel þó ekið
sé á um 200 kílómetra hraða á
hraðbrautum. Til skamms tíma
voru engin öryggisbelti í ódýrustu
bifreiðunum sem framleiddar eru á
Ítalíu. Flestum finnst hallærisiegt
að nota öryggisbelti, meðan fæst-
um finnst hallærislegt að aka eins
hratt og bifreiðin leyfir. Algengasti
hraði bifreiða á hraðbrautum hefur
verið 140-180 kílómetrar á klukku-
stund og leyfílegur hámarkshraði
til þessa hefur verið 140 kílómetr-
ar.
Mikil örtröð
Um tíu milljónir manna óku um
vegi Ítalíu um helgina, þar af voru
um þijár milljónir eriendir ferða-
manna. Mikil örtröð var á flestum
vegum og mynduðust margra kíló-
metra langar biðraðir við útakst-
ursbrautimar. Starfsmenn jám-
brautarlesta voru í verkfalli um
helgina og jók það til muna um-
ferðina. í öllum dagblöðum undan-
fama daga hefur verið fjallað um
hin nýju bráðabirgðaumferðarlög,
auk þess sem þau voru kynnt í sjón-
varpi.
7.000 umferðarverðir, svokall-
aðir „hraðaverðir", verða á hveijum
degi við störf á ítðlskum vegum í
sumar auk þess sem átta litiar flug-
vélar og 41 þyrla verða notaðar til
að fylgjast með umferðinni og til
sjúkraflutninga ef slys ber að hönd-
um. Þá hefur sérstökum búnaði,
sem tekur myndir af bílum á ólög-
legum hraða, verið komið fyrir á
300 mismunandi stöðum. Sektir
fyrir þá sem aka allt að 10 km/klst.
of hratt nema frá 700 til 1.400
íslenskum krónum. Þeir sem aka
enn hraðar geta átt von á sektum
frá 3.500 krónum upp í 20.000
krónur.
Ekki hefur verið gefið upp
hversu dýr þessi varúðarráðstöfun
er, en menn binda vonir við að hún
verði til þess að fækka slysum veru-
lega og breyta viðhorfi almennings
á Italíu til aksturslags og umferð-
armála.