Morgunblaðið - 07.09.1988, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. SEPTEMBER 1988
23
Að taka á vandanum
eftirSigurð
Haraldsson
Alla tíð síðan ég man eftir mér
hafa ríkisstjórnir á íslandi verið að
taka á vandanum.
Eins og allir vita nú orðið, hefur
á þessu ári orðið mikið verðhrun á
sjávarafurðum í Bandaríkjunum og
íslenskt þjóðarbú hefur mátt kenna
á æsifréttamönnum í Þýskalandi,
sem komu af stað miklu ormafári
í febrúar sl. þar í landi sællar minn-
ingar. Markaðir fyrir fisk í Afríku
eru steingeldir vegna peningaleysis
þarlendra blámanna og ekki er
hægt að hrósa íslenskum stjóm-
völdum undanfarinna ára fyrir að
örva þegna sína til nýrra markaðs-
sigra fyrir íslenskar afurðir. Það
er einna helst gamli góði Breta-
markaðurinn sem við höldum okkar
hlut á, og njótum við þar nú sigra
okkar í landhelgisstríðum okkar.
Þegar stjómmálamenn em að
leita samráðs og ráða hjá öðram,
sem þeir ekki vilja styggja, um
hvort eigi að fara upp_ eða niður
væri ánægjulegt, ef allir íslendingar
gerðu sér grein fyrir þeim stað-
reyndum sem blasa við að framan-
sögðu, nefnilega að við lifum enn
af framleiðslu sjávarafurða. _
Það era ótrúlega margir íslend-
ingar sem halda að illa rekin fyrir-
tæki í sjávarútvegi séu rót alls verð-
bólguvanda. Þetta sama fólk heldur
því blákalt fram að það sé ódýrara
og betra að kaupa landbúnaðarvör-
ur frá útlöndum og hætta þessu
hokri hér upp á eyðiskerinu.
Það er einkenni íslensks efna-
hagslífs að gengi krónunnar er
skráð að ofan, það er ríkisstjómir
hafa ákveðið hvað fást margir doll-
arar fyrir krónuna. Til þess að vita
hversu nærri mjólkurkúnni megi
ganga hafa ríkisstjómir sankað að
sér liði sprenglærðra hagfræðinga,
sem reikna hvemig eigi að skrá
gengið þannig að útflutningsat-
vinnuvegimir gangi við núllið. Und-
anfarin 10 ár eða svo hafa reikni-
meistaramir lagt vitlaust saman og
gefið sér vitlausar forsendur fyrir
lífsafkomu þjóðarinnar, þannig að
útgerð og fiskvinnsla hafa komið
út með 2—10% tap á ársgrandvelli.
Þeir útgerðarmenn sem vora
nógu miklir asnar til að halda áfram
útgerð, við vonlausar aðstæður, era
nú búnir að tapa öllu sínu og meira
til.
Sigurður Haraldsson
„Það eru ótrúlega
margir Islendingar sem
halda að illa rekin fyr-
irtæki í sjávarútvegi
séu rót alls verðbólgu-
vanda. Þetta sama fólk
heldur því blákalt fram
að það sé ódýrara og
betra að kaupa land-
búnaðarvörur frá út-
löndum og hætta þessu
hokri hér upp á eyði-
skerinu.“
hann sagði í þessari ræðu hvaðan
hagnaðurinn væri kominn.
Skýring Braga var einfaldlega
sú að sjóðurinn hafði tekið hagstæð
lán erlendis, en lánað á innlendum
lánamarkaði miðað við lánskjara-
vísitölu og þegar búið var að leggja
saman og draga frá þá fengust
rúmlega 500 milljónir króna í hagn-
að. Þetta þakkaði Bragi réttilega
fastskráningu gengis, en gleymdi
að þakka reiknimeisturam ríkis-
stjómarinnar sem gengu alltaf út
frá þeirri forsendu að óeðlilega hátt
verð fengist fyrir afurðir okkar er-
lendis, þegar þeir sköffuðu sjávar-
útveginum sitt til að rétt tapa.
Þama er búið að millifæra 500
milljónir frá útflutningsatvinnuveg-
unum til Iðnlánasjóðs.
Það er rétt sem ráðgjafamefnd
ríkisstjómarinnar lagði til að það
þarf að minnka báknið. Það mætti
byija á því að leggja niður Þjóð-
hagsstofnun og reka alla spreng-
lærðu hagfræðingana sem hafa at-
vinnu af því að reikna út í loftið.
Síðan gæti ríkisstjómin beitt sér
fyrir því að á Alþingi yrðu sett lög
um afnám á lögum um skilaskildu
á gjaldeyri.
Ef einhver ríkisstjóm hefði kjark
til að gera allt þetta er ég viss um
að Byggðastofnun yrði með öllu
óþörf og þar væri hægt að draga
saman í ríkisgeiranum.
Ég er líka viss um að niður-
greiðslur á landbúnaðarafurðum
verði með öllu óþarfar og útflutn-
ingur á ostum og kindakjöti yrði
jafnvel arðbær atvinnustarfsemi.
Þá kæmu nú aldeilis peningar í
kratakassann.
En því miður held ég að það sé
borin von að nokkur ríkisstjóm beri
gæfu til að bjarga efnahagsmálum
Islendinga á jafn einfaldan og sjálf-
sagðan hátt, því auðvitað væra
stjómmálamenn að kveða upp sinn
eigin dauðadóm.
Steingrímur gæti ekki lofað milli-
færslu þaðan og hingað, Þorsteinn
gæti ekki gætt hagsmuna sinna
umbjóðenda og á Jón Baldvin væri
ekki hlustað frekar en ef hann
væri skólameistari á ísafírði, Albert
þyrfti ekki að gera neinum greiða,
Ólafur Ragnar gæti ferðast til Ind-
lands án þess að þurfa að hafa
áhyggjur af efnahagsmálum og lág-
um launum heima á íslandi og ein-
stæðu mæðumar fengju líklegast
mannsæmandi kjör í fiski, þannig
að Kvennalistinn væri með öllu
óþarfur.
Ríkisstjórn Islendinga á gott, það
er til einföld lausn á vanda íslensks
efnahagslífs, og allir verða sælir
ef sú lausn verður notuð.
Höfundur er framkvæmdastjári
Skuldarhf.

m æ
STIMPILDÆ LUR
= HEÐINN =
VÉLAVERSLUN SÍMI 624260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA - LAGER
Vöh vamótorar
= HÉÐINN =
VÉLAVERSLUN SÍMI 624260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA - LAGER
Einu sinni kallaði Steingrímur
Hermannsson utanríkisráðherra
einhveija stjómvaldsaðgerð milli-
færslu. Þetta er millifærsla. Með
því að halda gengi krónunnar of
háu miðað við dollar hafa stjómar-
herramir fært peninga frá þeim
sem lifa af útflutningi.
En hvert hafa þeir fært þá. Flest-
ir svara að þetta komi fram í lægra
vöraverði. En samt er hvergi dýrara
að lifa en hér. Einhveijir segja að
helvítis heildsalamir græði. Ég segi
„njóti þeir heilir“.
Á aðalfundi Iðnlánasjóðs
snemma á þessu ári flutti formaður
sjóðsins, Bragi Hannesson banka-
stjóri, ræðu og þar tíundaði hann
mikinn gróða af starfsemi sjóðsins
á áðurgengnu ári. En hann gerði
meira en kætast yfir hagnaðinum,
V^terkurog
Ll hagkvæmur
auglýsingamiðill!
JOHN WEST

JOHN WEST
^mémMtaamssmœmanmiaE^&
—rl
ÝsSflP®9
jL.
Gæðaframleiðsla
úr 1. flokks
hráefni
Sælkemvörur
Áverði fyrir alla.
í veisluna,
hversdagsmatinn
eða nestispakkann
Stórar sardínur.
Krabbi.
Túnfískur í olíu,