Morgunblaðið - 07.09.1988, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. SEPTEMBER 1988
25
Þórður með nokkra gamla miða af gosdrykkja- og ölflöskum.
Kennarar mótmæla
frestun launahækkunar
aka leigubíl. Ég keyrði svolítið vöru-
bíla í vegavinnu í gamla daga en
gerði þó ekki mikið af því. Bíl eign-
aðist ég ekki fyrr en eftir að ég
flutti til Reykjavíkur.
Mér þótti gaman í vegavinnu.
Ég var með í að leggja veg hérum-
•bil alla leið austur Mývatnsöræfin,
hjá Pétri heitnum Jónssyni í
Reynihlíð, hann var minn verkstjóri
manna lengst. Við vorum rétt hjá
Kröflu og við strákamir gengum á
hana og Hrafntinnuhrygg eina
helgina og skoðuðum litla og stóra
Víti þar sem menn eru að djöflast
núna. Seinna komum við brúnni
neðan við Grímsstaði í vegasam-
band. Við það tækifæri var ég á
frægu balli í bragga á Grímsstöð-
um. Jón heitinn í Möðrudal var lát-
inn syngja fyrir dansi alla nóttina.
Bragginn var alveg troðfullur af
fólki og Jón gerði þetta vel og kunni
feikna mikið af lögum. Þama var
mikið af ungu fólki, ég gleymi þessu
balli seint.
Ég flutti til Reykjavíkur árið
1958 og var þó búinn að heita því
að hingað skyldi ég aldrei flytja.
Ég var þá búinn að vera við vinnu
á ýmsum stöðum hér í kring, t.d.
var ég ársmaður uppí Hvalfirði hjá
Jóni heitnum Ólafssyni í Katanesi
og svo var ég kaupamaður í Auðs-
holti í Ölfusi. Þaðan fór ég niður í
Saltvík og var þar tæpt ár fjósa-
maður hjá Stefáni heitnum Thorar-
ensen. Mér líkaði vel að vinna við
kýmar, mér líkaði alltaf betur við
kýr en kindur, þær em rólegri.
Kýmar hans Stefáns urðu mér
tryggir vinir. Ég fór venjulega
snemma á fætur til að vera búinn
að mjólka kýmar, sem voru 40,
áður en mjólkurbfllinn kæmi. Við
Stefán höfðum samið um að ég
mætti leggja mig eftir hádegi á
daginn. Einn daginn vakna ég við
að það er komið vonskuveður, rign-
ingarkrapi og hvassviðri. Kýrnar
stóðu við fjósið, en það var lokað.
Ég snara mér á fætur og út. Um
leið og þær sjá mig koma út þá
koma þær allar öskrandi á móti
mér og vom greinilega að skamma
mig fyrir að loka sig úti. Ég suss-
aði á þær og opnaði fjósið og það
breyttist heldur en ekki í þeim hljóð-
ið þegar þær vom komnar inn og
ég farinn að kemba þeim og þurrka.
Ég held að þeim hafí ábyggilega
þótt vænt um mig.
Eitt sinn var ég á Möðmvöllum
í Hörgárdal hjá Eggerti Davíðs-
syni. Ein kýrin var þannig að hún
hafði klippt framan af spena og því
var erfítt að mjólka hana. Hún var
iíka viðkvæm og taugaspennt.
Stuttu eftir að sú kýr bar átti ég
eitt sinn fríhelgi og fór til systra
minna á Akureyri. Eggert heitinn
mjólkaði þá sjálfur. Þegar hann
kemur að þessari umræddu kú þá
selur hún ekki einum einasta dropa
og það er alveg sama hvað Eggert
gerir. Hann sagði mér seinna að
hann hefði verið að því kominn að
hringja í mig og biðja mig að koma,
en áður fer hann þó fram og fer í
sloppinn minn. Þegar kýrin finnur
lyktina af sloppnum þá voru ekki
vandræði að mjólka hana. í myrkri
dugði mér oft að kalla á kýmar í
Saltvík, þá önsuðu þær og ég gat
gengið að þeim.
Þegar ég kom til Reykjavíkur þá
ætlaði ég í fyrstu að ganga í lög-
regluna. Ég mætti niður frá og lét
mæla mig og þess háttar og átti
svo að koma morguninn eftir og
ganga frá ráðningunni. En ég var
að mörgu leyti ekki sáttur við þessa
ákvörðun svo að á leiðinni upp
Laugaveginn datt mér í hug að
reyna fyrir mér hjá Olgerðinni. Þar
fékk ég vinnu og var vel ánægður
með það. Ég var þar hátt í sex ár
í það heila en fór þó um tíma að
vinna niðri við höfn. Þá var ég orð-
inn þreyttur á að standa við álím-
ingarvélina. Ég sótti mikið böll eft-
ir að ég kom suður, sérstaklega
gömlu dansana. Gömul fóstra mín
kenndi mér gömlu dansana þegar
ég var sex eða sjö ára. Hún spilaði
plötumar sem pabbi hafði gefið mér
og ég man enn hvað mig svimaði
mikið eftir dansinn. Ég lærði hjá
henni skottís, marsúrka, ræl og
fleira. Þetta reyndist mér gott vega-
nesti. Ég kynntist konunni minni á
gömlu dönsunum í gamla Þórscafé.
Við giftum okkur árið 1958 og fljót-
lega komu bömin svo það varð erf-
iðara um vik að sækja gömlu dans-
ana. Við leigðum fyrsta búskapar-
árið húsnæði á Lokastígnum en
mér fannst ekki gott að leigja lengi
svo við keyptum lítið hús inni í
Blesugróf. Húsið kostaði 170 þús-
und og þar bjuggum við á ellefta
ár. Þetta var ágætt hús þá og þætti
líklega sæmilegt enn í dag. Ég sé
alltaf eftir þessu húsi en það var
orðið of lítið og við vomm líka rétt-
indalaus þarna, fengum t.d. ekki
hitaveitu. í Blesugrófinni hrúgaði
hver upp sínu húsi úr kassafjölum
og svo var sett vímet yfír og dreg-
ið uppí. En þar var gott mannlíf
og við eigum trygga vini enn þarna
innfrá eftir öll þessi ár. Ur Blesu-
grófinni fluttum við á Bústaðaveg-
inn og þaðan í Hólmgarðinn í
þriggja herbergja íbúð, og nú emm
við orðin tvö héma, börnin þijú
farin að búa og bamabörnin orðin
sex. En héðan fer ég ekki, það er
alveg á hreinu. Bæði líkar okkur
vel hér og svo er stutt í vinnuna
fyrir okkur bæði.“
Laufey, kona Þórðar, vinnur við
ræstingar á Borgarspítalanum en
Þórður vinnur í öskunni, einsog
hann kallar það. „Ætli þetta sé
ekki sjötta árið sem ég er í ösk-
unni,“ segir hann. „Áður vann ég
fímm ár í Hagkaup sem lagermaður
og nokkur ár var ég í garðyrkj-
unni. Stjómaði unglingahópum á
sumrin og vann mest við að laga til
í kringum Borgarspítalann, gekk
frá túninu kringum spítalann. í
öskunni þykir mér ágætt að vera.
Við byijum klukkan sjö en þá er
ég búinn að bera út Morgunblaðið,
það höfum við hjónin gert í mörg
ár. Kunningjastelpa okkar héma í
nágrenninu hætti að bera út fyrir
mörgum ámm og krakkamir okkar
tóku við. Svo fóm þau og þá tókum
við Laufey við. Við vomm hátt í
klukkutíma að bera út hvern morg-
un en höfum nú minnkað við okkur
og höfum þetta tæp 80 blöð. Oft
fer ég á fætur klukkan fjögur þeg-
ar Mogginn kemur, hendi honum
út og legg mig svo aftur. Ég hef
aldrei þurft að sofa mikið og vand-
ist því snemma að vakna fyrir allar
aldir.
Við í öskunni komumst ekki hjá
því að kynnast þeim sem við losum
mslið hjá. Konurnar koma til okkar
og biðja okkur að taka fyrir sig
eitt og annað. Fólk hendir ótrúleg-
ustu hlutum og sumu alveg heilu
einsog t.d. fatnaði. Við íslendingar
emm líklega svona ríkir. Maður
veit minna um þá sem búa í blokk-
unum, því þar hafa menn sameigin-
legt mslagat. En það verð ég að
segja að þó ég sé enginn stúkumað-
ur þá fínnst mér oft einum of mik-
ið af vínflöskum í ruslinu. Það er
þó mjög misjafnt, hjá sumum sést
aldrei neitt slíkt.“
Fyrr í þessu samtali kom fram
söngáhugi Þórðar og það með að
hann söng í kirkjukór sem ungling-
ur fyrir norðan. „Ég var líka einn
af þeim sem stofnuðu kirkjukórkm
í Brautarholti og einnig söng ég í
kirkjukór á Kjalarnesi," segir Þórð-
ur og bætir við að hann hafí sungið
í kirkjukór Bústaðasóknar í 23 ár.
Ég spyr hvort hann kunni þá ekki
alla sálma sem sungnir em hér í
kirkjum. Þórður hlær við og segir
mér að organistinn í Bústaðkirkju,
Guðni Guuðmundsson, hafí eitt sinn
sagt að það væri ekki til sá bassi
sem Þórður ekki kynni, „en það
held ég sé nú ofsagt,“ segir Þórður
og kímir. „Það hefur margt breyst
í kirkjusöng síðan ég fór að syngja
fyrst. Mesta og versta breytingin
fínnst mér þó þessi einraddaði
sálmasöngur, hann fer ömurlega í
taugamar á mér,“ segir Þórður og
kveður sterkt að orðunum. „Mér
fínnst þetta mikil afturför. Ég syng
minn bassa svo framarlega sem ég
kann hann. Annað er það sem ég
hef orðið var við, margt af unga
fólkinu kann ekki þjóðlögin okkar.
Við vomm einu sinni beðin að
syngja fyrir gamalt fólk í Kópa-
vogi. Fólkið bað um að sungiðværi:
„Hvað er svo glatt.“ „Hvaða lag
er það?“ sögðu stelpurnar. Þetta
stafar af því að þessi lög em aldrei
flutt. Allar þessar útvarpsstöðvar
eiga það sammerkt að flytja aldrei
þessi lög. Á rás eitt er þó flutt eitt
íslenskt lag fyrir fréttir en annars
heyrist slík tónlist sjaldan þar líka.
Þetta verður til þess að enginn
syngur þessi lög og unga fólkið
lærir þau ekki. Mér fannst alveg
stórkostlegt þegar Haukur Guð-
laugsson söngmálastjóri Þjóðkirkj-
unnar lét nýlega kórinn sinn syngja
íslensk þjóðlög inn á plötu, það var
þarft verk.“
Áður en við Þórður hættum
spjallinu spyr ég hann hvað af öllu
þessu sem hann hefur fengist við
sé honum mest virði. Hann hikar
ekki lengi með svarið: „Ég á yndis-
leg böm og bamaböm og samvera
okkar hjónanna með þeim er mér
dýrmætust af öllu. Ég hef það yfír-
leitt gott og hef ekki yfír nokkram
sköpuðum hlut að kvarta," segir
Þórður og með þeirri yfírlýsingu er
eðlilegt að ljúka þessum skrifum.
Texti: Guðrún Guðlaugsdóttir
BANDALAG kennarafélaga mót-
mælir þeirri ákvörðun rikissljórn-
arinnar að fresta launahækkun-
inni, sem átti að eiga sér stað
þann 1. september. Bandalagið
telur, að efnahagsvandinn sé ekki
til kominn vegna launa venjulegra
launþega, heldur stafi af röngum
fjárfestingum fjármagnseigenda.
Þessi sjónarmið koma fram í
fréttatilkynningu frá Bandalagi
kennarafélaga.
I fréttatilkyningunni segir:
„Bandalag kennarafélaga mótmælir
harðlega þeirri ákvörðun ríkisstjóm-
arinnar, að taka af kennuram og
öðmm launþegum þá 2,5% launa-
hækkun, sem átti að koma til fram-
kvæmda nú hinn 1. september.
„Efnahagsvandi" forstjóranefnd-
arinnar er ekki til kominn vegna
launa almenns launafólks, sem vinn-
.ur lengri vinnudag en annars staðar
þekkist og ber minna úr býtum.
Hins vegar er ljóst, að það hefur
valdið þjóðfélaginu þungum búsifl-
um, að þeir sem ráða yfír íjármagni
hafa varið því hörmulega og fjárfest
langt um efni frarn."
I fréttatilkynningunni er enn
fremur sagt, að sú aðför að kjömm
launafólks sem nú sé boðuð komi
ekki á óvart. „Sama er hvar borið
er niður: Matarskatturinn, tvær
gengisfellingar og þvingunarlög um
afnám samningsréttar. Allt em þetta
beinar árásir á lífskjör og mannrétt-
indi.“
Þú svalar lestrarþörf dagsins
ásíöum Moggans!

Blaðböar
Súnar 35408 og 83033
KOPAVOGUR
Kársnesbraut 7-71