Morgunblaðið - 09.09.1988, Side 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. SEPTEMBER 1988
—
fMiOiriíni
Útgefandi Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoðarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson, ÁrniJörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst IngiJónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 70 kr. eintakið.
Glíman
heldur áfram
Stjómarflokkamir ákváðu í
gær að halda áfram við-
ræðum sínum um mótun nýrra
tillagna um lausn á efnahags-
vandanum. Forystumenn
flokkanna eru allir sammála
um að tíminn sé naumur og
halda þurfí þannig á málum
að niðurstaða fáist sem fyrst.
Þorsteinn Pálsson, forsætis-
ráðherra, lagði fram hugmynd
að lausn á ríkisstjómarfundi í
gærmorgun. Jón Baldvin
Hannibalsson og ráðherrar
Alþýðuflokksins hafa umboð
þingflokks síns til að ræða við
samstarfsflokkana á gmnd-
velli tillagna flokksins.
Steingrímur Hermannsson
lagði niðurfærsluleiðina fram
til bókunar á ríkisstjómar-
fundi, enda hefði henni verið
formlega hafnað. Framsóknar-
menn töldu hins vegar eðlilegt
að ræða málin áfram á gmnd-
velli hugmynda forsætisráð-
herra, enda færi hann með
stjóm efnahagsmála. Taldi
Steingrímur Hermannsson
fráleitt að ræða áfram um nið-
urfærsluleið, þar sem Sjálf-
stæðisflokkurinn væri á móti
henni og um jafn harða leið
yrði að vera víðtæk samstaða.
Þorsteinn Pálsson lagðist hins
vegar gegn þessari margum-
ræddu leið eftir að Alþýðusam-
band íslands hafði snúist gegn
henni.
Þessi stutta lýsing á
glímunni við efnahagsmálin
undanfama tvo sólarhringa
gefur örlitla mynd af stjóm-
málaátökunum sem að baki
búa og hafa í raun beint at-
hyglinni frá kjama málsins.
Við þetta bætast síðan yfírlýs-
ingar stjómmálaforingja sem
ganga í þá átt, að það fær byr
undir báða vængi að stjómin
sé að springa. Þar með em
umræðumar komnar á allt
annað stig og snerta hagsmuni
stjómmálamannanna sjálfra,
tilhugsun um þingrof og kosn-
ingar ýtir öllu öðm til hliðar.
Þegar á þennan punkt er kom-
ið er stöðvað og snúið aftur
til baka og tekið til við að
ræða um efni málsins með
þeim orðum að nú megi engan
tíma missa.
Ríkisstjómin greip til efna-
hagsaðgerða í febrúar síðast-
liðnum og síðan aftur í maí.
Aðgerðimar í maí hafa því
miður reynst haldlausar. Þær
hafa ekki skapað þann stöðug-
leika sem að var stefnt. Ríkis-
stjómin er í því gamalkunna
fari, sem hefur verið kennt við
rokur, að þurfa að grípa til
aðgerða á þriggja mánaða
fresti. Reynslan af slíku stjóm-
arfari er því miður ekki góð
og hlýtur að vera kappsmál
.þeirra, sem að ríkisstjóminni
standa, að ná henni upp úr
þessu fari.
í hugmyndunum sem Þor-
steinn Pálsson, forsætisráð-
herra, lagði fyrir ríkisstjómina
í gær er hvatt til þess að þann-
ig sé haldið á málum að stöð-
ugleiki geti haldist í 12 til 18
mánuði. Ráðherrann leggur
höfuðáherslu á sama atriði og
þeir sem skipuðu forstjóra-
nefndina svokölluðu, að gætt
sé aðhalds í fjárlögum ríkisins
á næsta ári og þau verði af-
greidd án rekstrarhalla og að
lánsfjárlög einkennist af
ströngu aðhaldi. Hefur þetta
löngum verið lykilatriði í tillög-
um allra sem vilja halda inn á
nýjar efnahagsbrautir. Ætti
að gefast gott tækifæri til að
huga að því einmitt núna, þar
sem ríkisstjóm og þingflokkar
hennar standa nú frammi fyrir
því verkefni að koma saman
flárlagafrumvarpi og frum-
varpi til lánsfjárlaga. Fjárlögin
em raunar besta stjómtæki
ríkisvaldsins og stjómmála-
manna til að móta þróun efna-
hagsmálanna, tæki sem þeir
einir hafa á sínu valdi. Ef þeir
einsettu sér að nota það til
hins ýtrasta mætti lækna
marga meinsemd með því.
Glíman við efhahagsmálin
heldur áfram, hvemig sem
þessari lotu lyldar. Hún verður
sífellt á dagskrá hjá þeim, sem
landinu stjóma og þar skiptast
áfram á skin og skúrir. Hitt
er breytilegt, hveijir heyja
þessa glímu úr ráðherrastól-
um. Mörgum fínnst sem sam-
eiginlegt átak þeirra þriggja
flokka sem nú eiga þar fulltrúa
verði æ máttlausara vegna
sundurlyndis og deilna. Raun-
ar má skilja margt af því sem
forystumenn flokkanna hafa
sagt síðustu daga á þann veg,
að þeim fínnist sjálfum lotan
þegar þeir standa saman í liði
styttast óðfluga. Að öllu
óbreyttu hafa þeir rétt fyrir
sér.
4^
Brjósklos læknað án skurð
BRIÓSKLOS LÆKNAÐ
X Holri stálnál/-hníf er stungið um
smáskurð inn í skaddaðan liðþófa.
Stungunni er stjórnað með
röntgen-geislum.
Skaddaður lið-
þófi þrýstir
að mænunni
LÆKNAR við sjúkrahús í Pitts-
burgh í Bandaríkjunum hafa þró-
að nýja aðferð við að lækna
brjósklos í baki. Þetta kemur
fram í grein í nýjasta tölublaði
bandaríska vikuritsins TIME.
Skurðaðgerðar er ekki þörf en
aðgerðin felst í því að stinga
smágerðum hnífi sem stjómað
er með röntgengeislum í skadd-
aðan liðþófa á milli hryggjarliða.
Hnifurinn sem er holur að innn-
an er notaður til þess að sjúga
hluta brjósklossins í burtu. Því
er siðan skolað í burtu með vatns-
dælu í hnífnum. Þessi aðferð
hefur verið rejmd á um 15 þús-
und bandarískum sjúklingum
sem þjáðst hafa af brjósklosi. Sá
annmarki er þó á aðferðinni að
henni má aðeins beita hafi lið-
þófinn ekki rofnað af völdum
brjósklossins.
Hin nýja aðgerð er mun einfald-
ari en venjuleg skurðaðgerð við
bijósklosi. Staðdeyfingar er einung-
is þörf og því getur sjúklingurinn
haldið til síns heima að aðgerð lok-
inni. í stuttu máli felst aðgerðin í
því (sjá skýringarmynd) að holum
stálhníf er stungið um smá skurð
inn í skaddaðan liðþófa. Stungunni
er stjómað með röntgengeislum
sem þýðir að læknirinn framkvæm-
ir aðgerðina blindandi. Því næst er
smáhluti bijósksins sogaður inn í
hnífínn, hann sniðinn af og síðan
skolað burtu með vatnsþotu innan
í holum hnífnum. Þetta er síðan
endurtekið þar til þrýstingi hefur
verið létt af mænunni.
Aðgerðin tekur að jafnaði um
eina klukkustund. Sárið eftir stung-
una er um það bil 2 mm að um-
máli og því er óþarfí að sauma það
saman. Þrátt fyrir ofangreinda
kosti hentar aðgerðin ekki öllum
þeim er þjást af bijósklosi. Hafí
bijósklos sprengt liðþófa á milli
hryggjarliða verður sjúklingurinn
að gangast undir hefðbundna
skurðaðgerð. Sá galli er á aðferð-
inni að röntgengeislinn nemur ekki
alltaf sprunginn liðþófa sem veldur
því að 12-15% sjúklinga sem geng-
ist hafa undir hina nýju aðgerð
hafa þurft á hefðbundinni skurðað-
gerð að halda síðar.
Framkvæmdasjóður reis-
ir hús við Tryggvagötu
Vegfarendur, sem leið hafa átt
um miðbæ Reykjavíkur, hafa
margir rekið augun í bygginga-
framkvæmdir á lóð við Tryggva-
götu, gegnt Hafnarhúsinu og bak
við verslun Álafoss. Eigandi lóð-
arinnar og skúra sem á henni
stóðu, er Framkvæmdasjóður ís-
lands. Hefur sjóðurinn látið
teikna tveggja hæða byggingu á
grunni þeirra. Er ætlunin að
húsið verði fokhelt fyrir áramót
en óvíst er hvenær framkvæmd-
um lýkur eða hvers konar starf-
semi það mun hýsa.
„Hér er fyrst og fremst verið að
koma gömlum skúrum í verð og
snyrta til í miðbænum," sagði Birg-
ir Vigfússon, verktaki hússins. Að
sögn Einars Pálssonar, bygginga-
stjóra hjá Framkvæmdasjóði, hafa
komið upp hugmyndir um að hafa
í húsinu skrifstofur og matsölustað,
svo eitthvíið sé' nefnt.
Húsið er um 260 fermetrar að
grunnfleti, teiknað af Páli Bjarna-
syni. Framkvæmdasjóður keypti
grunninn, ásamt húsnæði Álafoss á
Vesturgötu 2, fyrir rúmum tveimur
árum. Síðan þá hafa verið gerðar
gagngerar endurbætur á Álafoss-
húsinu og var röðin komin að skúr-
unum við Tryggvagötu. Þeir voru
byggðir í stríðsbyijun og hafa hýst
margvíslega starfsemi, m.a. bif-
vélaverkstæði. Undanfarin ár hafa
þeir verið nýttir sem geymsluhús-
næði.
Framkvæmdir við tveggja hæða hú
ágúst síðastliðnum. Ætlunin er að hú
í byijun nóvember.
Karpov og Shorttóku fo
Tilburg, frá Hargeiri Péturssyni.
EFTIR daufa fyrstu umferð á stórmóti Interpolis-tryggingaf élagsins
í Tilburg í Hollandi var teflt af krafti í þeirri annarri. Jóhann Hjart-
arson hafði hvitt gegn Hollendingnum Jan Timman, sem sigraði á
mótinu í fyrra. Lauk skákinni með jafntefli í 38 leikjum eftir fjör-
uga viðureign. Hinn Hollendingurinn á mótinu, John Van der Wiel,
átti slæman dag og Karpov sigraði hann fremur auðveldlega. Nigel
Short tefldi bezt í dag og vann Ungveijann Lajos Portisch nyög
sannfærandi.
Eitt stórmeistarajafntefi var
samið í dag. Robert Hubner var
ekki í baráttuskapi og lauk skák
hans við Predrag Nikolic með jafn-
tefli í aðeins 17 leikjum. Skýringin
kann að vera sú að Hubner sé ekki
við hestaheilsu, áður en hann tefldi
skákina í dag átti hann viðræður
við lækni mótsins.
Staðan á mótinu eftir tvær um-
ferðir er þannig:
1.—2. Karpov og Short IV2 v.
3.-6. Jóhann, Timman, Hiibner og
Nikolic 1 v.
7.-8. Van der Wiel og Portisch V2 v.
Alls verða tefldar tvær umferðir
á mótinu. Hver keppenda teflir með
hvítu og svörtu gegn öllum hinum.
Þriðja umferðin verður tefld á
morgun, fímmtudag, og hefur Jó-
hann þá svart gegn Portich. Aðrar
skákir eru Karpov-Timman, Nik-
olic-Short og Hubner-Van der Wiei.
Timman beitti Griinfelds-vöm
gegn Jóhanni, uppáhaldsbyijun
Gaiy Kasparovs, heimsmeistara.
Hann fómaði snemma peði, en vann
það til baka og skipti þá um leið
upp á drottningum. Jóhann hafði
frjálsara tafl, en Timman biskupa-
parið og var mjög erfítt að meta
stöðuna um tíma. í 24. leik hóf
Timman að einfalda taflið og stefna
á jafntefli og varð það niðurstaðan
eftir 38 leiki.
Hvitt: Jóhann Hjartarson.
Svart: Jan Timman.
Griinfelds-vörn.
1. d4 - Rf6, 2. c4 - g6, 3. Rc3
- d5,4. Bf4 - Bg7,5. e3 - 0-0!?
Gary Kasparov hefur jafnan leik-
ið hér 5. — c5 gegn Karpov og einn-
ig tvívegis gegn Timman sjálfum á
þessu ári. Hrókunin felur í sér peðs-
fóm, sem var mikið tefld á áttunda
áratugnum, en er ekki í tízku um
þessar mundir.
6. cxd5 — Rxd5, 7. Rxd5 — Dxd5,
8. Bxc7 — Ra6, 9. Bxa6 — Dxg2,
10. Df3 - Dxf3, 11. Rxf3 - bxa6,
12. Hcl - Bb7, 13. Ke2 - f6, 14.
Hc5!
Þessu mun fyrst hafa verið leikið
í bréfskák 1985 og reyndist hviti
þá mjög vel. Það er mjög erfítt
fyrir svart að ná mótspili, í fram-
haldinu getur hvítur teflt nokkuð
áhættulaust upp á vinning.
14. - e6, 15. Hhcl - Hfe8, 16.
Bg3 - Bf8, 17. Hc7 - Bd5, 18.
Rd2 - e5.
Nú fær svartur stakt peð á mið-
borðinu, en hvítur hótaði að fanga
biskupinn á d5 með því að leika
19. e4. Bxa2 er auðvitað aldrei
mögulegt vegna b3 og biskupinn
lokast inni.