Morgunblaðið - 18.11.1988, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. NÓVEMBER 1988
Magnús Gústafcson, Coldwater:
Stefiium að auknum verð-
mætum úr minnkandi afla
„VERÐFALL á birgðum á fyrri hluta þessa árs er fyrst og fremst
ástæðan tQ þess að við töpum fé á árinu. Verðfali varð á unn-
inni vöru, framleiddri úr blokk, sem var of dýr til þess að kúnn-
inn vildi borga nógu mikið fyrir fiskréttina. Verðfall varð á fiök-
unum, sem við gátum orðið ekki selt án lækkunar. Þrátt fyrir
að við gætum selt þau á hærra verði en keppinautarnir, var
munurinn orðinn of mikill og hann varð að ieiðrétta. Sú leiðrétt-
ing virðist hafa borið árangur, því nú erum við á sama róli og
áður með hinar frægu þorskpakkningar okkar. Næsta ár verðum
við svo að stefiia að auknu verðmæti úr minni afla,“ sagði Magn-
ús Gústafsson, forstjóri Coidwater.
„Eins og málin standa núna eru
horfur á því að við munum sízt
hafa of mikið af fiski til sölu og
vinnsiu í byijun næsta árs. Það
liggur fyrir að fiskistofiiamir þola
ekki sömu sókn og verið hefur
og því miður lítur út fyrir að at-
vinnuástand verði erfiðara á
næsta ári. Því ætti fiskvinnslan
að eiga auðveldara með að fá fólk
til vinnu en undanfarin misseri.
Ég ræddi um það á fundinum að
*
Ottast áframhaldandi
aðgerðir GrænfKðimga
-segir Benedikt Guðmundsson
BENEDIKT Guðmundsson for-
stöðumaður söluskrifstofu SH
í Þýskalandi segir að hann ótt-
ist áframhaldandi aðgerðir af
hálfú Grænfriðunga gegn físk-
söiu íslendinga þar í landi.
„Nordsee er búið að segja okk-
ur að það muni ekki kaupa
frystan fisk af okkur og maður
hefúr heyrt af því að önnur
fyrirtæki ætli að fylgja því for-
dæmi,“ segir Benedikt.
Hvað rekstur skrifstofunnar
varðar að öðru leyti segir Bene-
dikt að hann hafi gengið vel í ár.
Auk þess að selja á V-Þýskalands-
markað selur skrifstofan físk til
Danmerkur og A-Þyskalands. Að
vísu hafi orðið verðfall á ýmsum
fisktegundum á árinu en á móti
hafi komið aukin sala.
Aðspurður um hugsanleg áhrif
af fyrirhuguðum aflasamdrætti
íslendinga á næsta ári segir Bene-
dikt að erfítt sé að meta slíkt
nú...„Við gætum orðið uppis-
kroppa með birgðir en slíkt hefúr
komið fyrir áður. Ég á hinsvegar
ekki von á að við lendum í erfið-
leikum með að uppfylla samninga
okkur enda eru þeir yfirleitt gerð-
ir í litlu magni til skamms tíma
í einu,“ segir hann.
Benedikt ítrekar að eins og
staðan er í dag er aðalhættan
fyrir rekstur skrifstofunnar fólgin
í hugsanlegum aðgerðum Græn-
það, sem við hefðum haft að leið-
arljósi, væru óski viðskiptavinar-
ins. Endurteknar kannanir benda
til þess að hann meti áreiðanleika
mest, síðan gæði og að hvoru-
tveggja tilkyldu sé hann tilbúinn
til að greiða okkur hærra verð. A
næsta ári hljótum við að þurfa
að kappkosta að fá eins mikið
verð fyrir vöruna og við mögulega
getum, því magnið minnkar. Til
þess að svo megi verða er óhjá-
kvæmilegt að við vinnum skipu-
lega að því að þjóna þeim við-
skiptavinum, sem kunna að meta
gæði. Þá þurfum við líka að
tryggja þau. Aðalatriðið er að við
megum ekki fylgja hentistefnunni
og slagorð eins og hæsta verð á
hverjum tíma leiðir í raun til lægra
verðs. Bandaríkjamarkaður hefur
verið sá markaður, sem alla tíð
hefúr verið reiðubúinn til að
greiða fyrir gæði og þjónustu og
þess vegna held ég að við megum
búast við að fá meiri físk á næsta
ári vegna þess að verðmætin
verða að aukast og þá er nærtæk-
ast að fara þangað. Á móti gæti
vissulega komið að dollarinn færi
Magnús Gústafsson.
í aðra átt en við helzt kysum.
Líklega er rétt að láta öðrum eft-
ir spádóma um þá þróun. Skipu-
lagt átak til að nýta þorskinn eins
og mögulegt er, hlýtur að verða
slagorð næsta árs.
I vor sagði ég fiá því að fyrir-
tækið yrði sennilega rekið með
tapi á þessu ári. Þá sagði ég að
tap hefði verið á fyrsta ársfjórð-
ungi og eitthvað meira tap yrði
óhjákvæmilegt á árinu, en kapp-
kostað yrði að ná endum saman
á ný. Tapið var meira en búizt
var við. Við töpuðum á fyrsta
ársíjórðungi, verulega á öðrum
þegar varð að lækka verðið á
þorskfiökunum. Það er eðli máls-
ins samkvæmt að sá, sem á birgð-
ir, ber skaðann af verðlækkunum.
Það má kannski segja að við höf-
um borgað of hátt verð heim fyr-
ir flökin, en hefðum við ekki borg-
að þáverandi verð, hefðum við
engin flök fengið. Við töpuðum
lítilsháttar á þriðja ársfjórðungi
og útlit er fyrir að við verðum
réttu megin við strikið á þessum
ársfjórðungi. Vonandi verður
fyrsti fjórðungur næsta árs all-
sæmilegur, en það er venjulega
fyrsti ijórðungurinn, sem ræður
miklu um afkomu ársins. Verð á
blokk þokast heldur upp og við
teljum ólíklegt að við verðum fyr-
ir skakkaföllum af völdum lækk-
ana á næstunm.
Söluhorfur á næsta ári eru al-
veg þokkalegar og þær nýjungar,
sem við höfum bryddað upp á,
virðast ætla að skila sér. Við höf-
um gert töluvert átak í hagræð-
ingu í rekstri og það er ennfrem-
ur að skila árangri. Því þokast
þetta í rétta átt. Það munar miklu
ef erfiðleikar eru ekki langvar-
andi. Síðast þegar fyrirtækið tap-
aði, var um að ræða þijá ársfjór-
unga árin 1983 og 1984, nú voru
þetta þrír fjórðungar á þessu ári
og við skulum vona að við séum
sloppnir fyrir hom. Það eru mikl-
ar sveiflur í sjávarútvegi, við það
verðum við víst að búa,“ sagði
Magnús Gústafsson.
Benedikt Guðmundsson
Ingólfiir Skúlason, Iceland Seafood, Bretlandi:
Verðlækkanir á birgðum og'
aukinn flármagnskostnaður
„ÞAÐ hefúr verið misjafn gangur á þessu hjá okkur, sumt hefiir
gengið vel, annað ekki. Verðlækkanir á birgðum voru okkur
mjög erfiðar í byrjun ársins og fóru iila með okkur. Að auki
hefiir fjármagnskostnaður aukizt verulega, um fimm prósentu-
stig síðan í maí, þegar hann var 7,5% en er 12,5% nú og fer senni-
lega i 13,5% fijótlega. Lækkun þessa kostnaðar er ekki fyrirsjáan-
ieg fyrr en seint á næsta ári. Við borgum því tugi þúsunda punda
í fjármagnskostnað nú umfram það, sem var fyrr á árinu,“ sagði
Ingólfúr Skúlason, forstjóri Icelandic Freezing Plants Ltd. í
Grimsby.
firðunga. Hann vill ekki tjá sig
um hvemig þeim verður mætt
enda óþarfi að gefa þeim slíkar
upplýsingar.
Það sem af er árinu hefur _sölu-
skrifstofan í Hamborg í Þyska-
landi selt um 8500 tonn af físki
á því svæði sem hún þjónar. Allar
líkur benda til að salan allt árið
nái um 9600 tonnum sem er svip-
að magn og selt var í fyrra.
„Um mitt ár, meðan vextir voru
enn lágir, skiluðum við hagnaði,
en síðan vextimir hækkuðu, var
tap á rekstrinum í tvo til þijá
mánuði. í lok ársins vonumst við
til að skríða yfir núllið, en árið í
heild hefur komið út með verulegu
tapi. Því valda fyrst og fremst
verðlækkanir á birgðum og fjár-
magnskostnaður.
Samdráttur sá, sem ákveðinn
hefur verið á afla helztu botnfisk-
Markaðurinn getur tek-
ið við mun meira magni
-segir Ólafiir Guðmundsson hjá SH í Frakklandi
ÓLAFUR Guðmundsson forstöðumaður söluskrifstofu SH i
Frakklandi segir að markaðurinn þar geti tekið við mun meira
magni af fiski en nú er selt á honum frá íslandi. Þessi markaður
hafi stöðugt farið stækkandi á undanfömum árum og nefiiir
Ólafúr sem dæmi að fyrir 10 árum hafi salan á þennan markað
numið 2500 tonnum á ári en i ár verði hún um 8900 tonn.
„Þessi markaður hefur alla
burði í að vera góð búbót fyrir
okkur. En til að svo geti orðið
þurfum við að passa upp á að
eyðileggja hann ekki fyrir hvor
öðrum. Sem dæmi um þetta get
ég nefnt að í sumar og haust var
miklu magni af ferskri grálúðu
dempt inn á hann frá íslandi í
beinni samkeppni við frysta grá-
lúðu frá okkur. Þeir einu sem
högnuðust á þessu voru frönsku
frystihúsin," segir Ólafur
Sölusvæði skrifstofunnar nær
einnig til Belgíu og segir Ólafur
að þar sé hið sama upp á teningn-
um og í Frakklandi, möguleikar
á mun meiri sölu afurða. Aðspurð-
ur um hvort aflasamdráttur sem
boðaður hefur verið hérlendis
muni hafa áhrif á þennan markað
telur Ólafur svo ekki vera...„Ég
er bjartsýnn á að þessi markaður
haldi áfram að vaxa eins og hann
hefur gert hingað til. Ég neftidi
áðan tölur um magn en einnig
má setja dæmið upp þannig að
fyrir 10 árum voru um 2% af
heildarsölu SH á þessum markaði
en í ár nemur þetta hlutfall um
10%,“ segir hann.
Ólafúr Guðmundsson
tegunda á næsta ári, kemur sér
vissulega illa fyrir okkur. Við höf-
um reyndar byggt reksturinn upp
á hráefni frá fleiri löndum en Is-
landi til að geta verið með nægi-
legt vöruúrval. Við þurfum því
að leggja meiri áherzlu á kaup frá
öðrum löndum, en við höfum gert
á þessu ári. I verksmiðjunni er
hlutfall hráefnis frá íslandi um
60% en hefur rokkað nokkuð til,
en flök hafa fyrst og fremst verið
frá íslandi. Við höfum líka selt
svolítið af heilfiystum físki frá
öðrum löndum. Við leit.um því til
annarra til að brúa bilið. Við þurf-
um talsvert hréfni til að hafa upp
í fastan kostnað eins og bygging-
arkostnað og eins þurfúm við
mikið til að geta aukið markaðs-
hlutdeild okkar, en það hefur okk-
ur tekizt þrátt fyrir harða sam-
keppni og samdrátt á markaðn-
um.
Útflutningur á ferskum físki á
alltaf rétt á sér, svo fremi sem
hann fleyti íjómann ofan af mark-
aðnum, það er að segja fari alltaf
á allra hæsta verðinu. Sé útflutn-
ingurinn stjómlaus, og markaðs-
verðið hiynur vegna offramboðs,
grefur það undan öllum iðnaði
okkar. Það færir viðmiðunarverð-
ið of neðarlega og allir tapa. Með
minnkandi afla, gefst mönnum
heima betur tækifæri til en áður
að nýta þann afla, sem að landi
berst, í verðmætari pakkningar
en ella. Á þetta leggjum við að
sjálfsögðu mikla áherzlu. Þetta
er leiðin, sem menn ættu að fara.
Hún gæti dregið nokkuð úr áfall-
inu.
í upphafí ársins byijuðum við
að endurskipuleggja söludeild og
jukum vöruþróun og það starf er
að byija að skila árangri núna.
Ingólfúr Skúlason.
Við emm komnir af stað með
mikið af nýjum vömm og því
unnið öll kvöld og alla laugardaga
og mikið að ske.
Nú emm við að framleiða físk-
rétti úr blokk, sem settir era í
rasp og fara til Japans eftir ára-
mót. Eftir SIAL, matvælasýning-
una í Paris fyrir skömmu, hafa
okkur borizt góðar fyrirspumir
og pmfupantanir inn á meginl-
andið og lofa þær góðu. Það tek-
ur venjulega um 10 mánuði að
koma nýrri vöm á markaðinn hér
í Bretlandi. þar af tekur um 4
mánuði að hanna umbúðir og
ganga frá þeim þannig að þær
séu tilbúnar til notkunar. Það er
anzi mikill tími og því höfum við
leitað fyrir okkur hér heima, þar
sem hægt er að gera þetta miklu
hraðar. Sem dæmi um það má
nefna, að Umbúðamiðstöðin er nú
að prenta umbúðir fyrir okkur,
sem tók mánuð að hanna og þeir
afgreiða á tveimur til þremur vik-
um. Því komum við vömnni mikiu
fyrr en ella inn í búðimar og það
munar miklu," sagði Ingólfur
Skúlason.