Morgunblaðið - 12.05.1989, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 1989
Hugmyndasamkeppni um skipulag í Fífuhvammslandi:
Rúmlega tuttugu
tillögur bárust
Erum að hefla nýtt landnám, segir bæjarstjóri
NIÐURSTAÐA dómnefiidar í hugmyndasamkeppni um skipulag í
Fífuhvammslandi var kynnt í Digranesskóla í gær, á afinælisdegi
Kópavogsbæjar. Fyrstu verðlaun, rúmlega 3,3 milljónir króna, hlaut
Þorsteinn Helgason arkitekt, og er samstarfsmaður hans Palle
Lindgaard arkitekt. Önnur verðlaun, rúmlega 1,8 milljónir króna,
hlutu arkitektamir Knútur Jeppesen og Kristján Ólason og þriðju
verðlaun, rúmlega 1,5 miHjónir króna, arkitektarnir Jón Olafur
Ólafsson og Sigurður Einarsson. Tuttugu og ein tillaga barst í sam-
keppnina. Að sögn Birgis H. Sigurðssonar skipulagsstjóra Kópa-
vogs, verður stuðst við verðlaunatillögumar þijár við gerð endan-
legs skipulags á svæðinu auk hugmynda annarra þátttakenda.
„Við ætlum að horfa til framtíð- landinu og það tókst.“
ar og sjá hugmyndir færustu
manna að skipulagi byggða," sagði
Kristján Guðmundsson bæjarstjóri.
„Gömlu bæjarmörkin eru að gliðna
og Digranes og allir hálsar full-
byggðir. Við erum að hefja nýtt
landnám." Aðalskipulag Kópavogs
fyrir 1982 til 2003 gerir ráð fyrir
að á skipulagstímabilinu risi byggð
á 184 ha í Fífuhvammslandi austan
Reykjanesbrautar og í hugmynda-
samkeppninni er gert ráð fyrir að
þar rísi milli 6.000 og 7.000 manna
byggð í tveimur skólahverfum, þar
verði kirkjugarður og miðhverfi
með atvinnuhúsnæði.
Ólöf Þorvaldsdóttir formaður
dómnefndar, sagði í ávarpi sínu,
að þátttaka í samkeppninni hafi
farið fram úr björtustu vonum.
„Tillögumár eru í háum gæða-
flokki," sagði Ólöf. „Við áttum
ekki von á fullgerðu skipulagi held-
ur hugmyndum, sem kæmu til góða
við mótun mannlífs jafnt hér í
Kópavogi sem annars staðar á
í umsögn dómnefndar um verð-
launatillöguna segir: „Helsta ein-
kenni tillögunnar er mikil blöndun
íbúða, atvinnustarfsemi og þjón-
ustu sem gerir hana afar sérstæða.
Rétthymt gatnanet með raðbyggð
í miðhverfi við Reykjanesbraut
tengist með aðalgötu hringlaga
Iq'ama í Leirdal. Upp frá aðalgöt-
unni er fijálslega mótuð raðbyggð.
I tillögunni er gerð mjög góð grein
fyrir útivistarsvæðum og fjölbreyti-
legri notkun þeirra. Stórt útivistar-
svæði er sunnan aðalgötu og fjöldi
minni garða innan einstakra reita
og eru ýmsar athyglisverðar tillög-
ur settar fram um notkun þeirra.
Kirkja á Hvammskotshólum er
skemmtileg hugmynd þótt eðlileg
staðsetning sé við Hádegishóla.
Athyglisvert er að skipta kirkju-
garði á tvo staði. Rýmismyndun í
vistgötu og húsagötum er fjöl-
breytileg.
Umferðartengingar við Reylq'a-
nesbraut em ekki í samræmi við
það sem fyrirhugað er og virðast
óraunhæfar í tillögnnni. Tenging
Stekkjabakka er dregin of langt inn
í hverfið og gegnum íbúðabyggð-
ina. Hætta er á hraðakstri á aðal-
götu að hluta og virðist ekki hafa
verið hugsað fyrir bifreiðastæðum
við hana. Staðsetning íjölbýlishúsa
næst Reykjanesbraut er óæskileg
og væm atvinnusvæði heppilegri
þar. Dómnefnd efast um að svo
mikil þjónustustarfsemi sem tillag-
an gerir ráð fyrir í íbúðabyggðinni
geti þrifist. Margar húsagerðanna
em ekki hefðbundnar en blöndun
og fjölbreytni mikil. Framsetning
er lífleg og allskýr og í henni er
gnótt góðra hugmynda."
í greinargerð með verðlaunatil-
lögunni kemur fram að markmið
skipulagsins sé að skapa byggð
með fjölbreyttum húsagerðum er
stuðli að blandaðri byggð mismun-
andi þjóðfélagshópa, þar sem tillit
er tekið til ólíkra aðstæðna og óska
fólks. Það sé mikilvægt þegar fjöl-
skyldubönd em ekki eins sterk og
fyrr á tímum. Áhersla er lögð á
að fullnægja flestum félagslegum
þörfum íbúanna innan hverfisins
og jafnframt er reynt að styrkja
tengsl þeirra í milli, sem koma eiga
í veg fyrir einangrun sem oft er í
fjölbýlishúsahverfum. Þá segir enn
fremun „Þar sem sólardagar á ís-
landi em fáir er mikilvægt að fólk
geti notið þeirra. Með því að byggja
þétt og tiltölulega lágt myndast
Morgunblaðið/Þorkell
Þorsteinn Helgason arkitekt til vinstri ásamt samstarfsmanni
sínum, Palle Lindgaard arkitekt, við tillöguna, sem þeir hlutu
1. verðlaun fyrir.
skjól fyrir vindum og samtímis
nýtur sólar.“
Auk verðlaunatillagnanna ákvað
dómnefndin að kaupa inn fjórar
tillögur. Tillögu nr. 12, kr. 400.000,
höfundar arkitektamir Hörður
Harðarson og Hildur Guðjónsdóttir,
samstarfsmaður Hörður Björnsson
tæknifræðingur, tillaga nr. 13, kr.
300.000, höfundar arkitektamir
Guðmundur Gunnarsson, Sveinn
ívarsson og Pálmi Guðmundsson,
tillaga nr. 18, kr. 200.000, höfund-
ar arkitektamir Alena Anderlova,
Bergljót S. Einarsdóttir, Geirharð-
ur Þorsteinsson og Pálmar Krist-
mundsson og tillaga nr. 11, kr.
200.000, höfundar arkitektamir
Baldur Svavarsson, Egill Guð-
mundsson og Þórarinn Þórarinsson
og Verkfræðistofa Sigurðar Thor-
oddsen, Ólafur Bjamason verk-
fræðingur, samstarfsmenn arki-
tektamir Kristín Garðarsdóttir og
Pétur Bolli Guðmundsson.
Dómnefndina skipuðu Guðrún
Jónsdóttir og Hróbjartur Hró-
bjartsson og .voru þau tilnefnd af
Arkitektafélagi íslands og Ólöf
Þorvaldsdóttir er situr í skipulags-
nefnd bæjarins, Kristinn Ó. Magn-
ússon verkfræðingur og Richard
Björgvinsson bæjarfulltrúi. Ritari
dómnefndar var Birgir H. Sigurðs-
son skipulagsfræðingur.
Stj órnarformaður íslenskra aðalverktaka:
Störf mín í engu sambærileg
venjulegum stjómunarstörfiim
VILHJALMUR Amason stjómar-
formaður íslenskra aðalverktaka
sf. hefiir sent frá sér eftirfiirandi
greinargerð:
„Vegna þeirrar umfjöllunar sem
verið hefur í fjölmiðlum um launa-
mál mín í sambandi við stjómarfor-
mennsku í íslenskum aðalverktökum
vil ég segja þetta:
Eins og ég hefi áður látið í ljós
þá em þessi mál afgreidd að fullu
af stjóm og endurskoðendum félags-
ins. En þegar utanríkisráðherra er
borinn fyrir þeirri staðhæfingu að
ég hafi fengið 8,9 milljónir króna í
stjómarlaun fyrir nýliðið tímabil sé
ég mig tilknúinn til þess að senda
frá mér nokkrar athugasemdir.
Árið 1984 er ég var 68 ára gam-
all þá hætti ég stjómarstörfum hjá
ísl. aðalverktökum eftir 30 ára sam-
fellda setu í þeirri stjóm, þar af 13
ár sem stjómarformaður. Eg vil láta
það koma skýrt fram, að þeir ut-
anríkisráðherrar, sem skipuðu mig
til þessara starfa, þ.e. Einar Ágústs-
son, Ólafur Jóhannesson og nú síðast
Steingrímur Hermannsson, höfðu
engin afskipti af launagreiðslum
vegna þessara starfa, heldur var það
alfarið mál stjómar ísl. aðalverktaka
á hverjum tíma. Það er rétt að það
komi fram að þau störf sem ég vann
sem stjórnarformaður, fulltrúi ríkis-
ins, voru í engu sambærileg venjuleg-
um stjómarstörfum eins og tíðkast
í flestum félagsstjómum hér á landi,
heldur vann ég fulla vinnu við þessi
störf og það alveg sérstaklega á
nýliðnu tímabili.
Á sl. ári átti ég þess kost að verða
aftur skipaður stjómarformaður.
Þótt ég vissi að ég tæki að mér hlut-
verk sem kostaði mikla vinnu og
álag, þá þótti mér það áhugavert og
ákvað að taka að mér þetta starf.
Þennan formála hef ég ekki lengri
að sinni, en kem nú að aðalfréttinni:
„Vilhjálmur Ámason hefir 8,9 millj-
ónir fyrir að vera stjómarformaður
ísl. aðalverktaka."
1. Eftirlaunamál:
Um eftirlaun mín gilda tveir samn-
ingar milli mín og stjómarinnar dags.
7. janúar 1978, undirritaðir af öllum
þáverandi stjómarmönnum ísl. aðal-
verktaka.
í fyrri samningnum segir orðrétt:
„Þegar og ef Vilhjálmur Ámason
nær 65 ára aldri skal hann eiga
rétt á eftirlaunum sem nema
58,3% — fimmtíuogáttakomma-
þrjú af hundraði — af 25 ára
starfsaldurs eftirlaunurh banka-
stjóra ríkisbankanna (Útvegs-
banki, Landsbanki og annað sam-
bærilegt þ.e.a.s. verðtryggt) eins
og það er á hveijum tíma...“
í síðari samningnum segin
„Með tilvísun í samþykkt stjórnar
félagsins á fundi hinn 7. janúar
1978 verði eftirlaun Vilhjálms
Ámasonar í samræmi við eftirfar-
andi reglur.
1. Eftir 10 ára stjómarstörf 70%
af stjómarlaunum, eins og þau eru
ákveðin að neðan. Eftirlaun hækka
um 2% við hvert ár, þannig að
eftir 25 ára setu í stjóm verða þau
100% af stjómarlaunum.
2. Eftirlaun greiðast frá 67 ára
aldri, nema stjórnarmaður sitji
lengur í stjóm, þá greiðast þau
eftir að hann hættir stjórnarstörf-
um...“
í samningum þessum er vísað til
umsagnar utanríkisráðuneytisins
dags. 28.12.1977, en þar segir:
„Vegna fyrirspurnar yðar hr.
stjómarformaður um að eftirlaun
verði greidd til stjómarmanna
íslenskra aðalverktaka sf., vill
ráðuneytið taka þetta fram:
Þar sem hér er um sameignarfélag
að ræða, og þar sem íslenska ríkið
á aðeins 25% eignaraðild að félag-
inu, telur ráðuneytið það ekki rétt
að fram komi af opinberri hálfu
neinskonar stefnumarkandi
ákvarðanir í þessu máli, heldur sé
það félagsins að ákveða um slíkt.
Sé það vilji félagsins að stjómar-
menn þess fái eftirlaun eftir al-
mennum reglum sem miðist við
ákveðinn hundraðshluta eftir
starfsaldri af launum þeim, sem á
hverjum tíma eru greidd stjómar-
mönnum félagsins, þá mun ráðu-
neytið ekki setja sig á móti slíku
fyrirkomulagi. Það skal líka viður-
kennt að störf stjómarformanns
hafa, einkum hin síðari ár, bæði
verið umfangsmikil og vandasöm
og því eðlilegt að hann njóti þess
ef á annað borð er farið inn á
þessar brautir.
Einar Ágústsson (sign)
Páll Ásg. Tryggvason (sign)“
' Eftirlaun hafa verið greidd í sam-
ræmi við ofangreinda samninga og
voru á umræddu tímabili, þ.e. frá
1. maí 1988 til 1. maí 1989, kr.
2.821.071,00. Eftirlaun fyrir allt árið
1988 voru kr. 2.270.263,00. Hækkun
milli þessara tímabila, kr.
550.808,00, stafar af verðbótaáhrif-
um.
Þá vil ég geta um samning er
gerður var við mig 24. jan. 1984 um
lögfræðiþjónustu og er sá samningur
svohljóðandi:
„Undirritaðir, íslenskir aðalverk-
takar sf., Keflavíkurflugvelli og Vil-
hjálmur Árnason, hrl., Reykjavík
gera með sér eftirfarandi samning:
1. Vilhjálmur Ámason lofar að ann-
ast alla almenna lögfræðilega
þjónustu fyrir íslenska aðalverk-
taka sf., lögfræðilega ráðgjöf og
álitsgerðir, innheimtur á útistand-
andi kröfiim og alla almenna
samningsgerð.
2. Önnur stærri mál, sem talin verða
falla utan ramma fyrsta töluliðs,
og sem Vilhjálmur Ámason annast
skulu greidd sérstaklega skv.
framlögðum reikningi.
3. Fyrir ofangreinda þjónustu skal
greiða kr. 20.000. — krónur tutt-
uguþúsund — á mánuði miðað við
vísitölu kaupgjalds, eins og hún er
í dag og breytist greiðslan í sam-
ræmi við breytingar hennar.
4. Samningur þessi gildir til þriggja
ára en hvorum aðila er þó heimilt
að segja honum upp með þriggja
mánaða fyrirvara."
Samningur þessi var framlengdur
til þriggja ára hinn 16. febrúar 1988.
samkvæmt þessum samningi hef ég
fengið kr. 922.631,00 í stjómarform-
annstíð minni síðan í fyrra.
Þegar ég svo tók við formennsku
í félaginu á ný var eftirfarandi bókun
gerð á stjómarfundi hinn 7. júní
1988:
„Stjórnarformaður, Vilhjálmur
Ámason, skýrði frá hugmyndum
sínum um þau kjör er hann teldi
eðlilegt að hann hefði sem stjóm-
arformaður með hliðsjón af því að
hann stæði upp úr störfum á lög-
fræðistofu sinni til þess að sinna
formannsstörfum og með tilliti til
eftirlauna er hann hefði hjá félag-
inu vegna 30 ára stjómarsetu.
Stjómin samþykkti að Vilhjálmur
Ámason héldi eftirlaunum i sam-
ræmi við samninga um eftirlaun
dagsetta 1. janúar 1978 og verði
þau eftirlaun greidd með sama
hætti og undanfarin ár. Þá sam-
þykkir stjómin að Vilhjálmur
Árnason fái greitt fyrir störf
stjórnarformanns nú eftir reikn-
ingi sem hann (Lögfræðistofan
Höfðabakka 9) sendir en sé með
hliðsjón af taxta Lögmannafélags
íslands, enda fylgi með yfirlit um
þann tíma sem hann vinnur við-
komandi hlutverki stjómarform-
anns. Kostnaður, s.s. bifreiða-
kostnaður, símakostnaður, ferða-
kostnaður og risna verði greiddur
eftir reikningi."
Miðvikudaginn 5. október 1988,
var einnig bókað á stjórnarfundi:
„Til skýringar á samþykkt stjóm-
arinnar um greiðslu til stjórnar-
formanns vegna stjómarstarfa
hans, sbr. fundargerð dags. 7. júní
1988, skal það fram tekið að fyrir
störf hans umfram hefðbundin
stjómarstörf, að hans mati, skuli
greitt eins og þar segir með hlið-
sjón a"f taxta LMFÍ.“
I samræmi við þessar bókanir voru
greiðslur til Lögfræðistofunnar
Höfðabakka 9 sfi, á umræddu tíma-
bili kr. 4.970.906,00.
Á árinu 1988 voru þessar greiðsl-
ur samtals kr. 3.639.261.00. Inn í
þessum tölum í reikningum Lög-
fræðistofunnar Höfðabakka 9 sf., em
innifaldir útgjaldaliðir s.s. bifreiða-
kosnaður, símakostnaður og að sjálf-
sögðu söluskattur. Söluskattur á
þessu tímabili kr. 465.480,-, bifreiða-
kostnaður kr. 434.451,00 og síma-
kostnaður kr. 191.975,00. Samtals
em þessir kostnaðarliðir kr.
1.091.093,00.
Að síðustu vil ég geta þess að ég
hefi haldið dagskýrslu um störf mín
í þágu félagsins allan þann tíma
(hvem dag) sem ég hefi verið við
formannsstörf síðan í fyrra.
Þær tölur sem að framan em
nefndar em skv. yfirliti frá bókhaldi
ísl. aðalverktaka og bókhaldi Lög-
fræðistofunnar Höfðabakka 9 sf. Til
þess að ekkert sé óljóst vil ég taka
fram að reikningur frá Lögfræðistof-
unni fyrir aprílmánuð er ekki tilbú-
inn.
Ég sé ástæðu til að taka fram að
ég notaði ekki bifreiðir frá ísl. aðal-
verktökum á þessu síðasta stjóm-
artímabili minu.
Ég hefi einnig notað húsnæði á
lögfræðistofunni fyrir starf mitt fyrir
félagið á sl. tímabili, nema stjómar-
stofu ísl. aðalverktaka þegar stjóm-
arfundir vom haldnir.
Það er enginn dómari í eigin sök,
ég ekki heldur, en ofanritað verða
menn að túlka eftir eigin höfði.
Ég vil þá undirstrika, að þó ég
eigi einn fjórða hluta í Lögfræðistof-
unni Höfðabakka 9 sf., þá renna
ekki tekjur sem hún hefur beint í
minn vasa (þetta er ein stærsta lög-
fræðistofan í landinu með á annan
tug starfsfólks). Ég vil einnig undir-
strika að eftirlaunum fylgir ekki
vinnuskylda en ég vann fulla vinnu
við þessi störf.
Reykjavík 11. maí 1989.
Vilhjálmur Árnason hrl.“