Morgunblaðið - 12.05.1989, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 1989
Aflaverðmæti Sjóla HF
um 8 milljónir króna
180 TONN af úthafskarfa höfðu
verið fiyst um borð í togaranum
Sjóla HF á hádegi í gær, fimmtu-
dag, að sögn Jóns Þorbergssonar
skipsljóra á Sjóla. Verðmæti afl-
ans var þá orðið rúmar 8 milljón-
ir króna. Karfinn er seldur til
Kóreu en þar fást 45 krónur fyr-
ir kílóið af honum, að sögn Helga
Krisljánssonar hjá Sjólastöðinni
í Hafiiarfírði en hún er eigandi
skipsins. Sjóli fór á úthafskarfa-
veiðar 20. apríl síðastliðinn en
frystitogarinn Haraldur Krist-
jánsson HF, sem einnig er í eigu
Sjólastöðvarinnar, fór á þessar
veiðar 18. apríl síðastliðinn.
Helgi Kristjánsson sagði að
líklegt væri að Sjóli og Haraldur
Kristjánsson færu aftur á úthafs-
karfaveiðar í júní næstkomandi.
Sjóli kemur til landsins í fyrra-
málið en Haraldur Kristjánsson
kom á miðvikudaginn í síðustu viku
með rúmlega 50 tonn af úthafs-
karfa sem hann fékk skammt fyrir
utan 200 mílna fiskveiðilögsögu
íslands á Reykjaneshryggnum. Sjóli
hefur hins vegar verið á úthafs-
karfaveiðum með 25 til 30 rússn-
eskum, austur-þýskum og búl-
görskum togurum allt frá tæplega
600 sjómflum að um 250 sjómílum
suðvestur af landinu.
Sjóli og Haraldur Kristjánsson
hafa notað stór sérhönnuð troll við
veiðamar. Trollið rifnaði illa hjá
Haraldi Kristjánssyni og vírar slitn-
uðu. „Það voru allt að 15 togarar
að veiðum skammt fyrir utan fisk-
veiðilögsögu íslands. Þeir voru
flestir búlgarskir og við fórum í
Stykkishólmur:
Þórsnes með
mestan afla
Stykkishólmi.
VETRARVERTÍÐ í Stykkishólmi
er lokið. Tíu bátar stunduðu veið-
ar héðan úr Stykkishólmi auk
trillubáta. Mestur afli frá ára-
mótum var 515 tonn, Þórsnes,
skipstjóri Kristinn Ó. Jónsson,
sem oft hefir áður verið með
mestan afla á vertíð.
Næstmestan afla, um 500 lestir,
kom Þórsnes II með að landi. Skip-
stjóri Jónas Sigurðsson. Vertíðin er
skárri en í fyrra en seinustu vikur
hafa verið mjög lélegar og bátar
hafa farið a.m.k. tveir suður fyrir
land til veiða.
- Árni
Úr vinnslusal Haraldar Krisljánssonar HF.
Uthafskarfaveiðarnar:
Morgunblaðið/Jón Páll Ásgeirsson
Úthafskarfinn er heilfrystur um borð og seldur til Kóreu.
Umboðsmaður Alþingis:
Meðferð barnavemdaryfirvalda og dómsmála-
ráðuneytis aðfinnsluverð í forsjármálum
í áliti sem Gaukur Jörundsson,
umboðsmaður Alþingis, hefur
sent frá sér vegna kvörtunar, sem
honum barst vegna meðferðar
barnavemdaryfirvalda á tilteknu
forsjármáli, kemur fram að hann
telur ótækan drátt vilja verða á
afgreiðslu mála af hálfii bama-
vemdaryfirvalda, og verði að
vinda bráðan bug að úrbótum í
þeim efnum. Hann telur að
stjómvöldum sé skylt að kynna
foreldrum gögn í forsjármálum,
og gefa þeim tækifæri á að tjá
sig af því tilefni. Þá telur Gaukur
að í umræddu forsjármáli hefði
dómsmálaráðuneytið átt að kveða
upp skriflegan rökstuddan úr-
skurð, en það var ekki gert.
Gauki Jörundssyni barst kvörtun
frá föður, sem hvorki var sáttur við
niðurstöðu um forsjá bama sinna
né við meðferð málsins af hálfu
dómsmálaráðuneytis og bama-
vemdarráðs. Taldi hann niðurstöðu
barnaverndarráðs um forsjá ekki
vera rökstudda, og kvartaði hann
yfír að sér skyldu ekki hafa verið
sýnd öll þau gögn, sem lögð vom
til grundvallar niðurstöðum ráðsins.
Einnig kvartaði hann yfir því að
hafa ekki fengið að staðfesta, að
rétt hafi verið eftir sér haft í við-
tölum við starfsmenn ráðsins, og
að honum hafi ekki verið greint frá
tilgangi viðtalanna. Þá taldi hann
að dómsmálaráðuneytið hefði ekki
tekið sjálfstæða ákvörðun í málinu,
og ekki athugað nægjanlega öll þau
gögn sem lágu fyrir þegar það úr-
skurðaði um forsjá drengjanna.
Hann taldi jafnframt að úrskurður
ráðuneytisins um forsjána hafi verið
órökstuddur og honum hafi ekki
verið gefínn kostur á að sjá öll gögn
málsins.
í áliti Gauks Jörundssonar kemur
fram, að rísi ágreiningur milli for-
eldra um forsjá bama við skilnað,
þá skuli sá aðili er ákveður skilnað,
þ.e. dómstóll eða dómsmálaráðu-
neyti, jafnframt skera úr ágrein-
ingnum að fenginni umsögn barna-
vemdarnefndar. Telur Gaukur að
stjómvöldum, sem fjalla um forsjá
barna við skilnað foreldra, sé lögum
samkvæmt skylt að kynna foreldr-
um þau gögn, sem fyrir liggja hjá
þessum stjórnvöldum vegna slíkra
mála, og beri stjómvöldum að hafa
framkvæði í því efni. Þá sé foreldr-
um jafnframt gefínn kostur á að
gera athugasemdir af því tilefni og
skýra málið frá sínu sjónarmiði.
Hann álítur að á þessu framkvæði
stjómvalda sé einungis heimilt að
gera undantekningu þegar sérstak-
lega stendur á, og þá einkum ef
ætla má að aðgangur að upplýsing-
um geti reynst bami skaðlegur eða
sambandi barns við foreldri.
Varðandi umsagnir bamavemd-
aryfirvalda i forsjármálum telur
Gaukur að leggja verði áherslu á
að þær séu undirbúningur máls í
hendur dómsmálaráðuneytis, sem
samkvæmt lögum á sjálfstætt úr-
skurðarvald um forsjána, og er ekki
bundið af tillögum bamavemdar-
yfírvalda. Af þessum sökum telur
hann nauðsjmlegt að umsagnir þess-
ar geymi rækilega greinargerð fyrir
kostum og göllum á hverri tilhögun
forsjár, sem til greina kemur í
hveiju máli, en það auðveldi einnig
foreldrum að fylgjast með máli og
koma að sjónarmiðum sínum í því.
Gaukur kemst að þeirri niður-
stöðu í áliti sínu að dómsmálaráðu-
neytinu beri að rökstyðja skriflega
úrskurði sína í forsjármálum, þar
sem um sé að ræða úrskurðarvald
í vandasömum og viðkvæmum deilu-
málum, sem fjalla um mikilvæg rétt-
indi og hagsmuni deiluaðila og
barna þeirra. Telur hann engan veg-
inn eðlilegt að gerðar séu minni
kröfur til þess aðila sem fer með
úrskurðarvald, en til þess aðila sem
lætur í té umsögn. Hann segir það
vera skoðun sína að láta beri aðila
máls í té afrit skjala ef eftir þvi er
leitað, en takmarkaður aðgangur
að skjölum í formi yfirlestrar þeirra
hjá sýómvaldi sé til þess fallinn að
torvelda þeim sem í hlut á, að koma
sjónarmiðum sínum á framfæri og
andsvöram. Hann telur ekki full-
nægjandi að lögmönnum aðila sé
einum heimilaður aðgangur að
gögnum forsjármála, svo sem
tíðkast hefur hingað til, þar sem
aðilum beri engin skylda til að
kveðja lögmann sér til aðstoðar í
slíkum málum, og athugun lög-
manna geti ekki komið í stað könn-
unar þess aðila sem þekkir mála-
vexti af eigin reynd.
Gaukur Jörundsson segir 5 áliti
sínu vegna kvörtunar umrædds föð-
ur að bamavemdarráði hafí verið
lögskylt með vissri undantekningu
að eiga framkvæði að því að kynna
honum þau gögn sem lögð voru
fyrir ráðið í umræddu forsjármáli,
og gefa honum kost á að tjá sig
um þau. Þá hafi bamavemdarráði
borið að sjá til þess að upplýsingar
sem eftir honum voru hafðar í gögn-
um málsins væru bomar undir hann.
Þá telur Gaukur að umsögn bama-
vemdarráðs hafí verið áfátt að því
leyti að ekki hafí verið gerð sjálf-
stæð og skýr grein fyrir því hvað
mælti með og móti skiptingu forsjár
í málinu. Hann áréttar að ákvörðun
um að leyfa aðilum að kynna sér
gögn í forsjármálum heyri undir
dómsmálaráðuneytið, og sé ráðu-
neytið óbundið af viðhorfi barna-
vemdaryfirvalda í því sambandi.
Gaukur telur að ráðuneytið eigi að
ganga eftir því að úr sé bætt ef
umsögnum bamavemdaiyfírvalda
er áfátt, en svo hafi einmitt verið
umræddu máli. Þá telur hann að
meðferð málsins hafi staðið of lengi,
en það hafi verið að rekja til þess
að dráttur varð á því að bamavemd-
aryfírvöld skiluðu umsögnum í mál-
inu.
Haraldur Kristjánsson HF fékk 25 til 30 tonn af úthafskarfa í einu
hali 1. maí síðastliðinn.
kurteisisheimsókn í einn þeirra,“
sagði Páll Breiðijörð Eyjólfsson
skipstjóri á Haraldi Kristjánssyni.
„Fyrsta vikan fór í tilraunir hjá
okkur en stóra trollið hefur reynst
ágætlega eftir að við komumst upp
á lagið með það,“ sagði Jón Þor-
bergsson skipstjóri á Sjóla. Hann
sagði að 15 til 20% karfans væri
með smákrabbadýrum og blettum
á sér og honum hefði verið hent.
„Þetta verður lélegur túr pen-
ingalega séð,“ sagði Jón. „Við þurf-
um að veiða 25 til 30 tonn á sólar-
hring að meðaltali til að þessar
veiðar borgi sig fyrir áhöfnina en
höfum fengið mest 15 tonn á sólar-
hring. Við höfum einungis getað
stundað þessar veiðar á daginn,
kastað tvisvar á dag og togað í íjóra
til sex klukkutíma í hvert skipti. í
Ljóðormur komínn út
LJÓÐORMUR 8 er kominn út.
í ritstjóragrein, sem Eysteinn
Þorvaldsson skrifar og nefiiist Ó,
þetta er indælt stríð, er fjallað um
skrif Guðmundar Guðmundarson-
ar og Jennu Jensdóttur i Morgun-
blaðinu um ljóðagerð og skólaljóð.
í Ljóðormi eru birt ljóð eftir Matt-
hías Johannessen, T.S. Eliot í þýð-
ingu Sverris Hólmarssonar, Unni
Sólrúnu Bragadóttur, Kristínu Óm-
arsdóttur, Jónas Þorbjamarson,
Hans Magnus Enzensberger og
Wolfgang Schiffer í þýðingu Franz
Gíslasonar, Óskar Áma Óskarsson,
Bergþóru Ingólfsdóttur, Otto Más-
son, Sohrab Sepehri í þýðingu Álf-
heiðar Lárusdóttur og Tua Forsström
í þýðingu Helga Grímssonar.
Helgi Grímsson er einnig höfundur
að grein um Tua Forsström. Eysteinn
Þorvaldsson skrifar um ljóðabækum-
ar Stormfugla eftir Birgi Svan
Símonarson, Tvo nýgræðinga eftir
Jón Gnarr og Hung u/e r Jazz eftir
Alfreð Sturlu Böðvarsson. Þórður
Helgason skrifar um ljóðabókina
Örugglega ég eftir Önnu S. Bjöms-
dóttur og birtar eru glefsur úr við-
tali við Þorstein frá Hamri. Aftast
eru svo kynningar á höfundum og
skrá um ljóðabækur, sem komu út á
síðasta ári.
Ljóðormur 8 er 64 blaðsíður. Rit-
stjórar auk Eysteins Þorvaldssonar
og Þórðar Helgasonar, sem er
ábyrgðarmaður, eru Heimir Pálsson,
Pjetur Hafstein Lárusson, Steinunn
Sigurðardóttir og Vigdís Grímsdóttir.
júní er hins vegar hægt að veiða
úthafskarfann allan sólarhringinn,"
sagði Jón Þorbergsson.
Sjóli HF hefiir veitt úthafskarfa fyrir um 8 miiyónir króna.