Morgunblaðið - 03.06.1989, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B OG LESBOK
123. tbl. 77. árg.
LAUGARDAGUR 3. JÚNÍ 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Fulltrúaþing Sovétríkjaiina:
Þingmenn gera hróp
að Andrej Sakharov
Moskvu. Reuter.
HRÓP voru gerð að sovéska mannréttindafrömuðinum Andrej Sak-
harov á fulltrúaþingi Sovétríkjanna í gær þegar hann reyndi að árétta
ásakanir sínar um að sovéski herinn hefði gerst sekur um ýmis grimmd-
arverk í stríðinu í Afganistan.
Fyrrum hermaður í Afganistan,
sem missti báða fætuma í stríðinu,
sakaði Sakharov um ábyrgðarleysi
og sagði að ásakanir hans væru ögr-
un við sovéska hermenn. Þingfulltrú-
ar risu á fætur, klöppuðu og hróp-
uðu, og tók öll forsætisnefnd Æðsta
ráðsins þátt í fagnaðarlátunum.
Þingmenn gerðu síðan hróp að
Sakharov er hann reis úr sæti til að
Verður fíll-
ínn aldauða?
svara fyrir sig. „Ég ber fulla virðingu
fyrir sovésku hermönnunum," sagði
nóbelsverðlaunahafinn.
Sakharov hefur meðal annars sak-
að sovéska herinn um að hafa látið
skjóta á sovéska hermenn úr þyrlum
til að koma veg fyrir að Afganar
næðu þeim. Hann gekk að lokum af
fundi og sagði síðar að hann sæi
aðeins eftir því að hafa ekki minnst
á alla glæpi sovéska hersins í Afgan-
istan, svo sem sprengjuárásir á skóla
og sjúkrahús.
Sjá „Lígatsjov hafður að háði
og spotti" á bls. 22.
Páfí íÞrándheimi
Reuter
Jóhannes Páll páfi II kom til Þrándheims í Noregi í I stunda ferðalag til að sjá páfa sem í gærkvöldi bað
gær. Þaðan hélt hann til Tromsö, sem er um 670 I kvöldbæn undir berum himni. Á myndinni er hann
km norðan við heimskautsbaug. Tuttugu kaþólikkar I umkringdur lúðrasveit á flugvellinum við Þrándheim.
frá nyrsta bæ í heimi, Hammerfest, lögðu á sig sex | Heimsókn páfa til íslands hefst kl. eitt e.h. í dag.
10.000 manna kínversku her-
liði snúið fi*á miðborg Peking
Peking. Reuter, Daily Telegraph.
AÐ MINNSTA kosti 10.000 kínverskir hermenn, sem voru vopnaðir
kylfum og hnífum, nálguðust í gær Torg hins himneska friðar úr
ýmsum áttum en þar hafast enn við nokkrar þúsundir námsmanna,
sem krefjast frelsis og lýðræðis í Kína. Þúsundir óbreyttra borgara
heftu för hermannanna um 200 metrum frá torginu og sneru margir
hermannanna við eftir að átök höfðu brotist út. Aðrir settust hjá and-
ófsmönnunum og ræddu við þá.
Daily Telegraph.
AFRISKA filnum fækkar svo ört,
að hann verður ef tíl vill útdauður
eftir 15 ár. Kemur þetta fram í
nýrri skýrslu frá náttúruvemdar-
samtökum, sem beita sér sérstak-
lega í þágu þessa stærsta landdýrs
á jörðinni.
í skýrslunni segir, að afríski fíla-
stofninn hafi talið 750.000 dýr fyrir
tveimur árum en nú sé hann kominn
niður í 625.000 einstaklinga. Það eru
veiðiþjófar, sem eiga sök á slátrun-
inni, en aðeins á einum áratug hafa
þeir fækkað fílnum um helming. 45%
fílanna, sem eftir eru, lifa í regnskóg-
um Mið-Afríku, 31% í suðurhluta
álfunnar, 21% í Austur-Afríku og
aðeins 3% í Vestur-Afríku. Veiðiþjóf-
amir sækjast eftir fílabeininu, skög-
ultönnum tarfanna, og hafa gengið
svo hart fram sums staðar, að aðeins
einn tarfur er eftir fyrir hveijar 99
kýr.
í gærkvöld, á laugardagsmorgni
í Peking, gekk 1.000 manna her-
flokkur fylktu liði að torginu og kom
þá til stimpinga með þeim og
óbreyttum borgurum, sem gerðu
hróp að hermönnunum og báðu þá
að snúa við. Þá bárust einnig fréttir
um, að herflokkar hefðu nálgast úr
öðrum áttum og sjúkrabílar með
vælandi sírenur steftit að miðborg-
inni. Námsmennimir á torginu, sem
voru í gær um 4.000 talsins, reyndu
að loka aðliggjandi götum með
bílum, en hermennimir létu það ekki
aftra sér í fyrstu.
Loft var mjög lævi blandið í Pek-
ing eftir þessi tíðindi og einnig vegna
annars atburðar í gær þegar lög-
reglubíl, sem fór á miklum hraða
eftir einu helsta breiðstræti borgar-
innar, var ekið á fjóra vegfarendur.
Létust tveir þeirra en hinir slösuðust
alvarlega. Skömmu síðar söfnuðust
5.000 manns saman á slysstaðnum
til að krefjast þess, að lögreglu-
mönnunum yrði hegnt.
Talið er, að hermennimir, sem
beðið hafa átekta í úthverfum Pek-
ingborgar, séu allt að 150.000 tals-
ins. Atlaga hermannanna gegn and-
ófsmönnum á torginu bendir sterk-
lega til þess, að stjómvöld hafi
ákveðið að bijóta mótmælin á bak
aftur með valdi, en sumir Peking-
búar efuðust þó um að þau áræddu
slíkt.
Jóhannes Páll II páfí í samtali við Morgunblaðið:
Kem ekki sem þjóðar-
b leiðtomi heldur auð-
mjúkur þjómi kirkjunnar
í fylgdarliði páfa, frá Önnu Bjarnadóttur, fréttaritara Morgunblaðsins
JÓHANNES PÁLL II páfi situr einn
nýlega las ég þykka og mikla bók í pólski
fremst í flugvélinni. Fylgdarlið hans,
kardínálar, monsignorar og aðrir
starfsmenn páfahirðarinnar, situr aftan
við skilrúm og enn aftar sitja fimmtíu
fréttamenn. Við erum þrettán norrænir
blaðamenn sem fylgjum páfa á sögu-
legri ferð hans til Norðurlandanna og
er ísland annað landið sem hann heim-
sækir. Frónfarí lendir með hann á
Keflavikurflugvelli klukkan 13 í dag.
í samtali við Morgunblaðið segist páfi
ekki oft hafa leitt hugann að íslandi_ fram
að þessu. „Ég lærði ekki mikið um ísland
á skólaárunum í Póllandi,“ sagði hann. „En
utgáfu með kveðskap úr íslenskri goða-
fræði,“ sagði hann og átti vafalaust við
Eddu. „Mér hefur einnig verið sagt frá
klaustri Karmelítasystra frá Kraká á ís-
landi.“ Það lifnaði yfir hinum blíðlega,
pólska páfa þegar hann minntist þess.
Hann fer til Þingvalla og tekur þátt í
samkirkjulegri guðsþjónustu.„Þar tóku ís-
lendingar kristna trú og Alþingi, hom-
steinn íslenska ríkisins, var lagður þar.“
Síðan spurði hann eins og til öryggis: „Er
það ekki rétt hjá mér?“ Og hélt áfram:
„Þar eru rætur trúarinnar og þjóðfélags-
ins, þaðan hefur trúin breiðst út og orðið
sterkt afl. Hún er svo máttug, afl almættis-
ins svo takmarkalaust. Jesús Kristur veitir
okkur ótrúlegan styrk. Allar þjóðir geta
leitað hjálpar hjá Guði. Ég fer til upp-
sprettunnar af því að án hennar er ekkert
tU, hvorki í hinum yfirnáttúrulega né hinum
mannlega heimi. Mér skilst að kristnitaka
hafi verið undanfari þess að norræn þjóðar-
sérkenni tóku að dafna, ísland og Noregur
tóku trúna um svipað leyti og föðurland
mitt, fyrir tæpum eitt þúsund árum.“ Jó-
hannes Páll II sagði að sú staðreynd að
enginn annar páfi hefði nokkru sinni heim-
sótt Norðurlönd gæfí ferð hans gildi. „Ég
býst við að það verði munað eftir ferðinni
vegna þess að þetta er í fyrsta skipti í
sögu kirkjunnar að Rómarbiskup, arftaki
Péturs postula, heimsækir löndin nyrst í
Evrópu. En það er of snemmt að segja
hvemig munað verður eftir henni."
Páfi talar hægt og lygnir aftur augun-
um. Hendur hans em stórar, einstaklega
mjúkar og handtakið hlýtt. Þegar hann
kvaddi kvaðst hann muna eftir heimsókn
forseta íslands í Vatíkanið. „En ég kem
ekki til íslands sem þjóðarleiðtogi heldur
auðmjúkur þjónn kirkjunnar.“
Sjá forystugrein á miðopnu og fréttir
á bls. 18,19 og 22.