Morgunblaðið - 12.10.1989, Blaðsíða 21
MORGUN'BtíAÐIÐ J-'iMMT'UDAÍiöR ia.( QRTjÚBER)
21
Kristján Jóhannsson syngur í Lýrísku óperunni í Chicago:
„Tær og Mskleg rödd sem
hæfir vel tónlist Puccini“
- segja gagnrýnendur um söng Kristjáns Jóhannssonar
Frá Kúnari Helga Vignissyni fréttaritara Morgunblaðsins í Chicago
VART ER Kristján Jóhannsson fyrr búinn að hefja upp sína ten-
órraust en mikil fagnaðarlæti brjótast út. Það er kallað bravó!
bravó! og klappað ákaft. Svo sem ekki furða, því hljómíbgur og
stríð rödd hans, sem gagnrýnendur hafa dásamað, skekur troð-
fullt óperuhúsið. Nú skilur maður af hverju blaðið Opera News
líkir honum við gríska kallara, sem voru sagðir hafa rödd á við
fímmtíu menn.
Kristján hefur undanfarið verið
að syngja elskhugann og föður-
landssinnann Mario Cavaradossi
í Tosca eftir Puccini við Lýrísku
óperuna hér í Chicago. Upphaf-
lega átti hann einungis að syngja
á tveimur síðustu sýningunum,
en vegna þess að Pavarotti, sem
átti að syngja á hinum sex, til-
kynnti forföll, hafa hlutirnir snú-
ist við fyrir Kristján; hann hefur
sungið _ á öllum nema tveimur
fyrstu. Italinn Giuseppe Giacomini
söng á þeim fyrstu vegna þess
að aðalsópraninn, Eva Marton,
veigraði sér við að syngja á móti
tenór sem hún ekki þekkti. „Þetta
voru einhveijar tiktúrur hjá sópr-
aninni," segir Kristján og kveður
ekki hafa verið erfitt að taka við
af Giuseppi, „en það hefði verið
skemmtilegra að taka við af Pava-
rotti.“ Síðan gerist það að Eva
forfallast eftir þriðju síðustu sýn-
ingu þannig að Carol Neblett, sem
Kristján hefur sungið með áður,
hleypur í skarðið og syngur á fyrri
sýningunni það kvöld sem tíðinda-
maður Morgunblaðsins er í saln-
um. Þau njóta þess augsýnilega
að syngja saman og fá bæði fram-
úrskarandi viðtökur. Carol túlkar
Toscu af mikilli ástríðu, bæði í
leik og söng.
Baksviðs að sýningu lokinni eru
menn kampakátir. Varamaður
Kristjáns stendur í gættinni og
tilkynnir öllum sem heyra vilja:
„Kristján söng vel í kvöld, mjög
vel.“ Svo birtist tenórinn sjálfur
og faðmar sópranina. „Þú söngst
vel í kvöld, Kristján," segir hún.
„Og þú varst frábær, alveg yndis-'
leg,“ segir hann. Og einhver
hvíslar: „Miklu betri en sumir,
mikiu betri.“ Þýsk kona kemur
til Kristjáns og má_ vart mæla
fyrir hrifningu. Ábúðarmikill
kvenmaður sem segist vera í
stjórn óperunnar óskar Kristjáni
og Carol til hamingju með
frammistöðuna. Og nokkrir sannir
óperuaðdáendur sitja fyrir Kristj-
áni með myndir af honum. „Hvar
í ósköpunum náðuð þið í þetta?"
spyr hann og áritar myndirnar. Á
leiðinni út segir Carol að maður-
inn sinn hafi spurt hvað hún hugsi
þegar hún sé að kyssa „þessa
tenóra". „Um það sem kemur
næst,“ kveðst Carol hafa svarað.
Kristján tekur undir það en bætir
kankvíslega við: „Ánnars gæti
maður alveg farið út af laginu."
Hlær svo innilega. Þau tala ýmist
á ensku eða ítölsku. Carol kveðst
einungis hafa fengið einn dag til
að æfa og Kristján segir svipaða
sögu. „Við fórum samt vel með
textann í kvöld,“ segir hún.
„Næstum öll orðin rétt fram bor-
in.“
Hún segir frá því að eitt sinn
eftir sýningu í New York hafi
maður komið baksviðs og sett
ofan i við sig fyrir að bera eitt
orð vitlaust fram. „Það munaði
einu atkvæði!" segir hún hneyksl-
uð. Kristján gantast með mistök
hljómsveitarstjórans, Bruno Bar-
tolettis, eitt kvöldið. Bruno hafi
verið að prófa hljóðfæraleikara
allan daginn og því uppgefinn
þegar að sýningunni kom. „Eitt
sinn var ég kominn upp,“ segir
Kristján og á við tónstigann, „og
hélt áfram að vera uppi, en ekk-
ert gerðist hjá Bruno. Ég hélt
hann ætlaði alveg að ganga frá
mér!“ I annað skipti tók sópraninn
Kristján Jóhannsson. Daniel
Baremboiin aðslstjórnandi sin-
fóníuhljomsveitar Chicago-
borgar hefúr farið þess á leit
að Kristjan syngi inn á plötu
með hljómsveitinni.
fyrir munninn á honum og þá
voru góð ráð dýr. Greinilega ekki
sopið kálið þótt í ausuna sé komið.
Þau tala um hve gott sé að
syngja í Lýrísku óperunni. Þar sé
andrúmsloft notalegt og engir
passar nauðsynlegir til að komast
inn eins og í New York óperunni,
þar sem hljómsveitarstjóranum
hafi einu sinni verið vísað á dyr
af því hann gleymdi skilríkjunum.
Lýríska óperan heldur nú upp á
35 ára starfsafmæli sitt — og
gárungarnir segja að A1 Capone
hafi verið einn af helstu stuðn-
ingsmönnum hennar í upphafi.
Hvað um það, henni hefur sannar-
lega vaxið fiskur um hrygg, því
nú er hún ein sú virtasta í heimin-
um, skartar stóru nöfnunum á
hverri vertíð og uppselt á allar
sýningar. Aðspurður sagði Kristj-
án það mikinn heiður fyrir sig að
syngja við þetta óperuhús.
Söngrödd Kristjáns hefur feng-
ið mjög góða dóma hér. Helst
hefur hann verið gagnrýndur fyr-
ir skort á leikrænum tilþrifum.
Þannig stóð í Chicago Tríbune að
hann færi ekki nógu vel með texta
Puccinis og styddi hann ekki
nægilega vel með leik sínum.
„Hann leit einfaldlega ekki út
fyrir að vera nógu blóðheitur til
að vera sannfærandi sem ástríðu-
fullur ættjarðarvinur, hvað þá sem
elskhugi." En’ ef eitthvað vantar
á túlkun vegur röddin það upp:
„Tær rödd hans, með eilítið málm-
kenndum blæ, er frískleg og hefur
ítalskt yfirbragð og hæfir vissu-
lega tónlist Puccinis,“ segir gagn-
rýnandi blaðsins. Aðspurður seg-
ist Kristján ekki láta dóma trufla
sig. „Ég les þá yfirleitt ekki.“
En þótt dómarnir hefðu getað
verið betri hefur Kristján vakið
nokkra athygli hér í Chicago.
Hann hefur t.d. verið í sjónvarps-
viðtali hjá NBC og stærsta
klassíska stöðin í borginni hafði
við hann langt viðtal. En það sem
skiptir kannski mestu máli er sá
áhugi sem hinn heimsfrægi Dani-
el Barenboim hefur sýnt honum,
en Barenboim tók nýlega við sin-
fóníuhljómsveit Chicagoborgar.
„Hann kom til mín eftir sýningu
og vildi endilega hitta mig,“ segir
Kristján. „Ég fór svo að tala við
hann, söng fyrir hann nokkrar
aríur og að því loknu lýsti hann
áhuga á að ég syngi Requiem
eftir Verdi inn á plötu með sinfón-
íunni. „Ef af verður er þetta ekki
minni heiður en að syngja með
Lýrísku óperunni, því sinfóniu-
hljómsveit Cicagoborgar er afar
vel metin."
Kristján er bókaður langt fram
í tímann — fer næst til Palermo
og síðan til New York — svo hann
þarf þess vegna ekki að snúa sér
aftur að vélvirkjun eða plötu-
smíði. Hann þarf heldur ekki að
óttast Garðar Hólm, þann hrelli
íslenskra söngvara: „Veistu, það
er langt síðan ég vissi að ég var
ekki neinn Garðar Hólm,“ segir
Kristján, þegar þá persónu ber á
góma. Lái honum hver sem vill.
1,1% af mannafla án atvinnu í september:
Þrefalt meira atvinnu-
leysi en á síðastliðnu ári
Þjóðhagsstofnun spáir vaxandi atvinnuleysi í vetur
ATVINNULEYSI var þrefalt meira í september síðastliðnum en sama
mánuð í fyrra, samkvæmt yfirliti Vinnumálaskrifstofu félagsmálaráðu-
neytisins. Alls voru skráðir tæplega 33 þúsund atvinnuleysisdagar á
landinu öllu og samsvarar það því að 1516 manns hafi að staðaldri
verið án atvinnu. Þjóðhagsstofnun kannaði atvinnuástand og horfur
á vinnumarkaði og kemur fram í niðurstöðum, að vísbendingar frá
fyrirtækjum sem þátt tóku í könnuninni séu til þess, að talsvert eigi
eftir að draga saman í starfsmannahaldi fyrirtækjanna í vetur.
Atvinnuleysi í september dróst
saman frá ágústmánuði eins og
verið hefur undanfarin ár og nam
minnkunin 0,3 hundraðshlutum, úr
1,4% af áætluðum mannafla á
vinnumarkaði í 1,1%. Atvinnuleysi
í september í fyrra var þriðjungur
þess sem nú mældist, eða 0,4%.
Atvinnuleysi jókst frá ágústmán-
uði í tveimur landshlutum, á Aust-
urlandi og Suðurnesjum. í öllum
landshlutum er meira atvinnuleysi
í september á þessu ári en sama
mánuð í fyrra og gengu nú 997
mönnum fleira án atvinnu en þá
var. Nú var 661 karl atvinnulaus
og hafði fjölgað um 490 síðan í
fyrra, Atvinnulausar konur voru
855 og hafði fjölgað um 509 síðan
í fyrra.
Af einstökum stöðum voru flestir
án atvinnu í Reykjavík, 460, í Kópa-
vogi 160 og 113 á Akureyri. Ann-
ars staðar færri en hundrað. Af
landshlutum var atvinnuleysi mest
á höfuðborgarsvæðinu þar sem 723
voru án atvinnu, fæstir voru á Vest-
fjörðum, 23 atvinnulausir.
^ Könnun Þjóðhagsstofnunar náði
til 150 fyrirtækja í nær öllum at-
vinnugreinum nema landbúnaði,
fiskveiðum og opinberri þjónustu,
en sjúkrahús eru þó með í könnun-
inni. I frétt frá Þjóðhagsstofnun
segir: „Miðað við greidd laun lætur
nærri að könnunin nái til 75% af
atvinnustarfsemi í landinu, ... Láta
mun nærri að launagreiðslur þess-
ara 150 fyrirtækja séu 36% af laun-
um í þeirri atvinnustarfsemi sem
könnunin nær til.“
í niðurstöðum segir að atvinnu-
rekendur hafi talið í septemberlok
að þeir þyrftu að fækka starfsfólki
um sem samsvarar tæplega 400
störfum, eða um 0,5% af heildar-
mannafla atvinnugreina í úrtakinu.
í september í fyrra voru þaus störf
fyrir 0,5% af mannafla. í skýrsl-
unni segir: „Frá því þessar kannan-
ir hófust árið 1985 og fram til
haustsins 1988 hafa laus störf að
jafnaði annars numið 2-3% af
vinnuaflsnotkun. Tölur um skráð
atvinnuleysi virðast einnig benda í
sömu átt og þessar niðurstöður.
Nú í september samsvarar skráð
atvinnuleysi því að rúmlega 1.500
manns séu atvinnulausir, sem er
um 1,1% af vinnuframboði. Árstíð-
aleiðrétt er þetta atvinnuleysi um
2,4% af vinnuframboði. Til saman-
burðar má nefna að atvinnuleysi í
september undanfarin níu ár sam-
svarar um 350 störfum að meðal-
tali og er atvinnuleysi nú því ríflega
fjórfalt meira.“
Filmupökkunarvélin
EIIMSTÖK GÆÐI
★ Stór hitaplata meö teflonhúö (ekki dúkur)
★ Hitastillir
★ Hitahnífur (ekki vír)
20% afsláttur af fyrstu 20 vólunum
kr. 17.544.- staögreitt.
KRÓKHÁLSI 6 SÍMI 67 1900
Erlendur Jónsson
Ljóðabók
eftir Erlend
Jónsson
ÚT ER koinið ljóðasafnið Borg-
arniúr eftir Erlend Jónsson. Þetta
er tíunda bók höfundar, en fimmta
ljóðabók hans.
Ljóðin eru flest ort snemma á
þessum áratug, en fáein síðustu
mánuðina. Ekkert ljóðanna hefur
áður verið prentað, að einu undan-
skildu sem birtist í Ljóðaárbók 1988.
Borgarmúr skiptist í þrjá kafla:
Landslag, Borgarmúr og Endurskin.
Alls eru f bökinni 32 ljóð. Bókin, sem
er 64 bls. að stærð, er unnin í Prent-
smiðjunni Odda hf. en Bókaútgáfan
Sináragil gefur út.
SIEMENS
Eldhúsið
þitt er
ekki of
lítið
fyrir
UPP-
þvotta-
vél!
Þessi
vél
sannar
það.
4 45 cm ►
Nýja
45 cm
breiða
vélin
er góð
lausn!
LADY
PLUS45
frá
Siemens
SMITH&
NORLAND
Nóatúni 4
Sími 28300