Morgunblaðið - 07.04.1990, Síða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. APRIL 1990
Afinæliskveðja:
Björn Stefáns-
son, Stöðvarfirði
Já, Bjöm Stefánsson á Stöðvar-
firði er orðinn áttræður. En hann
uppfyllir ekki þær kröfur (!) sem
ég hef til skamms tíma gert til fólks
á þeim aldri — svona með sjálfum
mér. Til þess er tal hans of klárt
og kvitt og hreyfingar kvikar! A
hinn bóginn er nánast ógerningur
að hugsa sér hann öðruvísi. Allt
ævistarf hans til þessa hefur verið
unnið af logandi fjöri og lifandi
áhuga fyrir þeim málefnum sem
hann helgaði krafta sína. Svo þegar
öllu er á botninn hvolft er þetta
einmitt nákvæmlega einsog manni
finnst það eigi að vera!
Þorbjörg Einarsdóttir, kona
Björns, er örlítið yngri en hann og
þar er sama uppi á teningnum. Að
koma til þeirra að Hóli í Stöðvar-
firði í sumar leið minnti um svo
margt á fyrstu heimsóknimár fyrir
40-50 árum: Fjör og lífstrú slungin
hlýju og velvild sem yljar gestum
og gangandi.
í huganum samgleðjumst við
Margrét kona mín þeim Birni og
Þorbjörgu á Stöðvarfírði á merkis-
afmæli bónda, en sagt er að þau
hjónin séu naumast í kallfæri þessa
daga vegna fjarlægðar frá ættjörð-
inni.
Bjöm Stefánsson fæddist 7. apríl
1910 á Fögrueyri við Fáskrúðsfjörð
þar sem foreldrar hans bjuggu þá,
Stefán Þorsteinsson og Herborg
Bjömsdóttir, kona hans. Þau voru
bæði af austfirsku bergi brotin.
Þrír bræður Bjöms urðu þjóðkunn-
ir, rithöfundamir Friðjón og Þor-
steinn og dr. Unnsteinn Stefánsson
haffræðingur.
Svo virðist sem Bjöm Stefánsson
hafi snemma valið ævistarf. Hann
fór í Samvinnuskólann og braut-
skráðist þaðan 1932. Litlu seinna
hóf hann störf hjá samvinnufélög-
um og vann þeim þriðjung aldar
án verulegra frávika.
Kaupfélagsstjóraferil sinn hóf
Bjöm á Akranesi 1938 og veitti þá
Kaupfélagi Suður-Borgfirðinga for-
stöðu árlangt. En 1939 tók hann
við Kaupfélagi Stöðfirðinga af
Benedikt Guttormssyni frá Stöð,
sem varð bankastjóri á Eskifirði.
Félagið, sem þá var nýlega stofnað,
náði yfir tvö sveitarfélög og hluta
af því þriðja. Auk hefðbundins
verslunarreksturs var félaginu tals-
vert beitt til uppbyggingar í at-
vinnulífinu og jók það verulega
umfang þess.
Bjöm er í senn framsækinn og
gætinn. Hann var nákunnugur öll-
um bjargræðisvegum þar á heima-
slóð og kom það vitanlega að góðu
liði í starfi kaupfélagsstjóra. Slíkt
hið sama góðviljaður skilningur
kaupfélagsstjórans á viðfangsefn-
um og vandamálum hvers og eins.
Má og með sanni segja að bæði
Bjöm og Þorbjörg kona hans hafi
fallið að umhverfi sínu og fjörlegu
athafnalífi á Stöðvarfirði eins og
best varð á kosið — eins og vænta
mátti.
Ég hygg að Bjöm Stefánsson
hafí haft afar mikið að gera á þess-
um ámm, og það var líka mikið að
gerast í sameiginlegum málum
byggðarlagsins. Starf kaupfélags-
stjórans leiddi til beinnar þátttöku
í þeirri framvindu. Bjöm var auk
þess kosinn í hreppsnefnd Stöðvar-
ijarðarhrepps 1942 og endurkjörinn
þar til hann flutti í annað byggðar-
lag. Hann gegndi raunar fleiri trún-
aðarstörfum og var til dæmis for-
maður skólanefndar um hríð. Sam-
starf hans við sveitungana var því
síður en svo einskorðað við verslun-
armálin heldur alhliða. Ætla ég þó
að mest hafi gætt áhrifa hans í
atvinnulífi og skólamálum.
Mér er enn í minni hversu
ánægjulegt mér þótti að koma til
Stöðvarfjarðar, meðal annars vegna
þess samvinnuanda sem þar virtist
svo áberandi, enda varð hinu litla
samfélagi á Stöðvarfirði vel ágengt
á ýmsum sviðum.
Nú gerist það 1954 að Bjöm
færir sig um set og ræðst fram-
kvæmdastjóri að Kaupfélagi Sigl-
firðinga. Margt var með öðrum brag
norður frá, en ekki ætla ég að það
hafi komið að sök. Þvert á móti
mun Björn hafa reynst hinn liðtæk-
asti í síldar„bransanum“. Verð ég
þess oft var að Bjöm og Þorbjörg
geyma góðar minningar um dvölina
á Siglufirði. En sennilega hefur
hugur leitað austur.
Þann 1. janúar 1962 tók Björn
Stefánsson við starfi kaupfélags-
stjóra á Egilsstöðum. Kaupfélag
Héraðsbúa er umfangsmikið fyrir-
tæki og félagssvæðið víðlent, frá
upphafi Fljótsdalshérað allt og
Reyðaríjörður. Aðalstöðvarnar
höfðu verið á hafnarstað, við Reyð-
arfjörð, ogþar hafði Þorsteinn Jóns-
son kaupfélagsstjóri setið frá byij-
un. Nú lét hann af störfum fyrir
aldurs sakir, höfuðstöðvar félagsins
voru fluttar að Egilsstöðum og þar
fékk nýr kaupfélagsstjóri aðsetur í
ört vaxandi kauptúni, ekki gömlu.
Hér biðu Björns Stefánssonar
mikil verkefni við uppbyggingu og
mótun starfshátta á nýjum stað. A
þessum árum varð óskaplegt kal í
túnum bænda á Fljótsdalshéraði
eins og víðar, svo bændur áttu í
vök að veijast af þeim sökum. Sagði
það vitanlega til sín í verslunarsam-
tökum þeirra og létti ekki róðurinn
fyrir þeim er þar voru í forsvari.
Björn og Þorbjörg eignuðust
hvarvetna vini og góðkunningja og
hús þeirra stóð öllum opið, þau fara
sannarlega ekki í manngreinarálit.
Var einatt margt um manninn á
heimili þeirra á Egilsstöðum enda
sá staður í þjóðbraut í þeirra orða
fyllstu merkingu. En það þarf ekki
þjóðbraut til! Mér sýnist alltaf vera
gestkvæmt hjá Þorbjörgu og Birni.
Og alltaf þykir mér jafngaman að
blanda mér í þann selskap.
Kaupfélög þau er Bjöm Stefáns-
son veitti forstöðu höfðu næsta
breytilegan bakgrunn í atvinnulífi.
Sjávarútvegur og landbúnaður
héldust í hendur á Stöðvarfirði, á
Siglufírði var meginbjargræði sótt
í sjó, en landbúnaður drýgstur á
svæði Kaupfélags Héraðsbúa. En
það ætla ég að hann hafí alls stað-
ar fundið sig heima og hvarvetna
gengið glaður að verki.
Árið 1967 ákvað Bjöm að skipta
alveg um, lét af starfi kaupfélags-
stjóra 1. júlí og gerðist erindreki
hjá áfengisvarnaráði um árabil.
Aldrei hef ég spurt Björn hvað
þessu olli. En ég álft að miklu hafi
valdið löngun hans að takast á við
mannbótastarf - f bókstaflegri
merkingu og einbeita sér að því.
Og það gerði hann sannarlega
næstu árin. Þau Þorbjörg bjuggu
þá í Kópavogi. En römm er sú
taug... Og leiðin lá austur á ný
og nú heim á Stöðvarfjörð þar sem
þau settust að á Hóli. Kunnugir
vita að þar er fagurt umhorfs því
staðinn ber hátt. Er þó örstutt að
athafnasvæði plássins upp frá höfn-
inni. En þar mun Björn eiga bát á
floti á sumrin og fer á skak þegar
því er að skipta. Má mikið vera ef
það hefur ekki lengi verið draumur
hjónanna ellegar ásetningur að
eignast nokkur „frjáls“ ár á Stöðv-
arfirði.
Hér er farið fljótt yfir sögu, um
annað er ekki að ræða. Hvergi er
getið einstakra viðfangsefna fjöl-
margra sem Bjöm átti þátt í að
leysa í sínu fasta starfi, ekki auka-
starfa, en Bjöm var til dæmis um
skeið endurskoðandi reikninga
Sambands ísl. samvinnufélaga, og
ekki starfa að almennum félagsmál-
um og landsmálum. En Björn var
um hríð varaalþingismaður Fram-
sóknarflokksins í Suður-Múlasýslu
og sat á Alþingi sem slíkur.
Þorbjörg Einarsdóttir og Björn
Stefánsson eiga fimm börn. Elstur
er Eysteinn kennari í Reykjavík og
hefur nýverið sent frá sér skáldsögu
að hætti frænda sinna. Lára er fé-
lagsráðgjafi í Reykjavík og Guð-
björg hjúkrunarkona í Svíþjóð, dr.
Björn fiskifræðingur í Reykjavík og
Einar læknir í framhaldsnámi í
Svíþjóð. Allt er þetta fjölskyldufólk
sem og fósturdóttirin Nanna, gift
Víði Friðgeirssyni skipstjóra frá
Stöðvarfírði. Það er því þegar orðið
allmargt í kringum þann áttræða
og eiginkonu hans.
Og nú lýk ég fátæklegum orðum
sem eiga að heita afmæliskveðja
og segi eins og oftar: Það er allt
indælt sem af er! Afmælisbaminu
ámum við Margrét kona mín allra
heilla og þökkum þeim hjónum báð-
um, Birni og Þorbjörgu, samveru-
stundirnar á þeirra góða heimili.
Þær eru okkur mikils verðar. Lifið
heil, kæm hjón, og bestu kveðjur
til fólksins ykkar fjær og nær.
Vilhjálmur Hjálmarsson
jffleööur
á morgun
ÁRBÆJARPRESTAKALL: Barna-
samkomma kl. 11 árdegis. Ferm-
ingarguðsþjónusta með altaris-
göngu kl. 14. Fyrirbænastund í
Árbæjarkirkju miðvikudag kl.
16.30. Sr. Guðmundur Þorsteins-
son.
ÁSKIRKJA: Barnaguðsþjónusta
kl. 11. Ferming og altarisganga
kl. 14. Árni Bergur Sigurbjörns-
son.
BREIÐHOLTSKIRKJA: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Fermingar-
guðsþjónusta kl. 13.30, altaris-
ganga. Organisti Daníel Jónas-
son. Þriðjudag kl. 18.30, bæna-
guðsþjónusta, altarisganga. Sr.
Gísli Jónasson.
BÚSTAÐAKIRKJA: Barnamessa í
Bústöðum kl. 11. Fermingarguðs-
þjónustur kl. 10.30 og kl. 13.30.
Organisti Guðni Þ. Guðmunds-
son. Sr. Pálmi Matthíasson.
DIGRANESPRESTAKALL: Barna-
samkoma í safnaðarheimilinu við
Bjarnhólastíg kl. 11. Fermingar-
guðsþjónusta í Kópavogskirkju kl.
10.30. Sr. Þorbergur Kristjáns-
son.
DÓMKIRKJAN: í dag, barnasam-
koma kl. 10.30. Munið skólabílinn.
Haukur Ingi Jónasson. Sunnudag
8. apríl kl. 11, ferming og altaris-
ganga. Dómkórinn syngur. Org-
anleikari Marteinn Hunger Frið-
riksson. Prestarnir. Miðvikudag
11. apríl kl. 17.30. Bænaguðs-
þjónusta.
ELLIHEIMILIÐ GRUND: Guðs-
þjónusta kl. 10. Sr. Magnús
Björnsson. Organisti Kjartan
Ólafsson.
BORGARSPÍTALINN: Messa kl.
10. Sr. Sigfinnur Þorleifsson.
FELLA- og HÓLAKIRKJA: Kirkju-
dagur. Barnaguðsþjónusta kl. 11.
Umsjón Ragnheiður Sverrisdóttir.
Kl. 14. Hátíðarguðsþjónusta.
Prestar sr. Guðmundur Karl
Ágústsson og sr. Hreinn Hjartar-
son þjóna fyrir altari. Prédikun
biskupinn yfir íslandi, herra Ólafur
Skúlason. Einsöngur Kristín R.
Sigurðardóttir, Bjarni Thor Krist-
insson og Jón ísleifsson. Strengja-
kvartett úr Sinfóníuhljómsveit ís-
lands. Kirkjukór Fella- og Hóla-
kirkju syngur. Organisti Gucjný
M. Magnúsdóttir. Boðið upp á
kaffi eftir guðsþjónustuna. Sókn-
arprestar.
GRAFARVOGSPREST AKALL:
Guðsþjónusta kl. 14 í Félagsmið-
stöðinni Fjörgyn. Vígðir verða alt-
arisgripir sem Stefán B. Stefáns-
son hefur hannað. Altarisganga.
Organisti Sigríður Jónsdóttir.
Kirkjukór Grafarvogs syngur. Sr.
Vigfús Þór Árnason.
GRENSÁSKIRKJA: Fjölskyldu-
guðsþjónusta kl. 11. Fermingar-
messa kl. 14. Organisti Árni Arin-
bjarnarson. Prestarnir.
HALLGRÍMSKIRKJA: Messa og
barnasamkoma kl. 11. Sr. Ragnar
Fjalar Lárusson. Þeir sem vilja
bílfar hringi í Hallgrímskirkju í
síma 10745 eða 621475. Kvöld-
messa með altarisgöngu kl. 17.
Sr. Karl Sigurbjörnsson. Kvöld-
bænir með lestri Passíusálma
mánudag, þriðjudag og miðviku-
dag kl. 18. Þriðjudag: Fyrirbæna-
Guðspjall dagsins:
Lúkas 19.:
Innreið Krists
í Jerúsalem.
guðsþjónusta kl. 10.30. Beðiðfyr-
ir sjúkum.
HÁTEIGSKIRKJA: Messa kl.
10.30. Ferming. Messa kl. 13.30.
Ferming. Prestarnir. Kvöldbænir
og fyrirbænir eru í kirkjunni á mið-
vikudögum kl. 18. Prestarnir.
HJALLAPREST AKALL: Messu-
salur Hjallasóknar, Digranes-
skóla. Fjölskyldumessa kl. 11. Sr.
Kristján Einar Þorvarðarson.
KÁRSNESPRESTAKALL: Barna-
samkoma í safnaðarheimilinu
Borgum sunnudag kl. 11. Umsjón
hafa María og Vilborg. Fermingar-
guðsþjónusta í Kópavogskirkju kl.
14. Sr. Árni Pálsson.
LANGHOLTSKIRKJA: Kirkja Guð-
brands biskups. Óskastund barn-
anna kl. 11. Fermingarguðsþjón-
usta kl. 13.30. Sr. Þórhallur Heim-
isson.
LAUGARNESKIRKJA: í dag,
guðsþjónusta í Hátúni 10b, 9.
hæð, kl. 11. Messa kl. 11. Sunnu-
dag. Altarisganga. Barnastarf á
sama tíma. Messa kl. 13.30.
Ferming. Sóknarprestur.
NESKIRKJA: Barnasamkoma kl.
11 í umsjón Sigríðar Óladóttur.
Fermingarmessa kl. 11. Sr. Guð-
mundur Óskar Ólafsson, sr. Frank
M. Halldórsson. Guðsþjónusta kl.
14. Ungmenni bera pálmaviðar-
greinar til kirkju. Sr. Frank M.
Halldórsson. Orgel- og kórstjórn
Reynir Jónasson. Munið kirkju-
bílinn.
SEUAKIRKJA: í dag, barnaguðs-
þjónusta kl. 11. (Ath. breyttan
tíma). Messa í Seljahlíð kl. 11.
Fermingarguðsþjónustur sunnu-
dag með altarisgöngu kl. 10.30
og kl. 14. Organisti Kjartan Sigur-
jónsson.
SELTJARNARNESKIRKJA: Fjöl-
skyldumessa kl. 11. Organisti
Gyða Halldórsdóttir. Prestur sr.
Solveig Lára Guðmundsdóttir.
Bar'nastarf á sama tíma. Umsjón
hafa Sigríður og Hannes.
ÓHÁÐI SÖFNUÐURINN: Ferm-
ingarmessa kl. 14. Sr. Þórsteinn
Ragnarsson safnaðarprestur.
FRIKIRKJAN í RVÍK: Guðsþjón-
usta kl. 14.00. Orgelleikari Pavel
Smid. Cecil Haraldsson.
HVÍTASUNNUKIRKJAN Fila-
delfía: Hátíðarsamkoma kl. 16.30
(ath. breyttan tíma). Nýrforstöðu-
maður, Hafliði Kristinsson, settur
inn í embætti. Fjölbreytt dagskrá.
Að samkomu lokinni býðursystra-
félag safnaðarins til kaffidrykkju í
neðri sal kirkjunnar.
KRISTSKIRKJA Landakoti: Lág-
messa kl. 8.30. Stundum lesin á
ensku. Hámessa kl. 10.30.
Pálmavígsla og skrúðganga á
undan hámessu. Lágmessa kl. 14.
Rúmhelga daga er lágmessa kl.
18 nema á laugardögum þá kl.
14. Á laugardögum er ensk messa
kl. 20.
MARÍUKIRKJA, Breiðholti: Há-
messa kl. 11. Rúmhelga daga lág-
messa kl. 18.
HJÁLPRÆÐISHERINN: Sunnu-
dagaskóli kl. 14 og hjálpræðis-
samkomá kl. 20. Lautintantarnir
Ann Merete Jacobsen og Erlingur
Nielsson stjórna og tala.
KFUM & KFUK: Samkoma á
Amtmannsstíg 2b kl. 20.30. Yfir-
skrift: Krossferli að fylgja þínum.
Upphafsorð Guðrún Gísladóttir.
Ræðumaður sr. Guðmundur Guð-
mundsson. Tónlist og upplestur
úr Passíusálmunum.
MOSFELLSPRESTAKALL: Ferm-
ingarguðsþjónusta í Lágafells-
kirkju kl. 10.30. Sr. Birgir Ásgeirs-
son.
GARÐAKIRKJA: Fermingarguðs-
þjónustur kl. 10.30 og kl. 14. Org-
anisti Þröstur Eiríksson. Barna-
samkoma í Kirkjuhvoli kl. 13. Sr.
Bragi Friðriksson.
KAPELLA St. Jósefssystra,
Garðabæ: Hámessa kl. 10.
VÍÐISTAÐAKIRKJA: Fermingar-
guðsþjónustur kl.10 og kl. 14. Kór
Víðistaðasóknar syngur. Einsöng-
ur: Sigurður S. Steingrímsson.
Trompetleikari: Eiríkur Órn Páls-
son. Organisti: Kristín Jóhannes-
dóttir. Sr. Sigurður Helgi Guð-
mundsson.
HAFNARFJARÐARKIRKJA:
Fermingarmessur kl. 10.30 og kl.
14. Sr. Þórhildur Ólafs og sr.
Gunnþór Ingason.
FRÍKIRKJAN, Hafnarfirði: Ferm-
ingarmessa kl. 10.30. Næsta
barnasamkoma verður sunnudag-
inn 22. apríl. Einar Eyjólfsson.
KAPELLÁN St. Jósefsspítala:
Hámessa kl. 10.30. Rúmhelga
daga lágmessa kl. 18.
KARMELKLAUSTUR: Hámessa
kl. 8.30. Rúmhelga daga messa
kl. 8.
KÁLFATJARNARKIRKJA: Ferm-
ingarguðsþjónusta kl. 14. Organ-
isti Frank Herlufsen. Barnasam-
koma í Stóru-Vogaskóla í dag,
laugardag, kl. 11. Sr. Gunnlaugur
Garðarsson.
YTRI-NJARÐVÍKURKIRKJA:
Fermingarguðsþjónusta kl. 10.30.
Altarisganga. Organisti Gróa
Hreinsdóttir. Sr. Þorvaldur Karl
Helgason.
GRINDAVÍKURKIRKJA: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Síðasta sam-
veran á vetrinum. Sr. Örn Bárður
Jónsson.
ÚTSKÁLAKIRKJA: Síðasti sunnu-
dagaskóli vetrarins kl. 11. Veitt
verða verðlaun fyrir mætingu.
Málfríður Jóhannsdóttir sunnu-
dagaskólakennari úr Keflavík
kemur í heimsókn. Sr. Hjörtur
Magni Jóhannsson.
HVALSNESKIRKJA: Síðasti
sunnudagaskóli vetrarins kl. 14 í
grunnskólanum í Sandgerði. Veitt
verða verðlaun fyrir mætingu.
Málfríður Jóhannsdóttir sunnu-
dagaskólakennari úr Keflavík
kemur í heimsókn. Sr. Hjörtur
Magni Jóhannsson.
STOKKSEYRARKIRKJA: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Sóknarprest-
ur.
GAULVERJABÆJARKIRKJA:
Messa kl. 14. Sóknarprestur.
AKRANESKIRKJA: Fermingar-
guðsþjónustur kl. 11 og kl. 14.
Altarisganga fermingarbarna og
aðstandenda þeirra mánudags-
kvöld kl. 19.30. Fyrirbænaguðs-
þjónusta kl. 18.30. Beðið fyrir
sjúkum. Organisti Einar Örn Ein-
arsson. Sr. Björn Jónsson.