Morgunblaðið - 05.09.1990, Blaðsíða 14
14
Konur!
Haustnómskeið
Holl hreyfing
Þol - magi, rass, læri
Teygjur - slökun
Innritun og upplýsingar
í símum 64220S
og 641309
Auðbrekku 14, Kópavogi
símar 642209 og 641309.
BEGA útiljós
Bjartari framtíö
Það sem gerir byggingu aö
listaverki er lýsingin og
þar er Bega i fyrsta sæti.
ÁRVÍK
ÁRMÚLI 1 -REYKJAVÍK - SÍMI 687222 -TELEFAX 687295
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. SEPTEMBER 1990
eftirHlyn Árnason
í dag,5.september,eru liðin
þijátíu ár frá stofnun Junior Cham-
ber á íslandi. Þó svo að þijátíu ár
sé ekki langur tími í sögu félaga-
samtaka hefur félagsskapurinn
komið mörgu góðu til leiðar og
þjálfað og þroskað margan þjóðfé-
lagsþegninn á þessum stutta tíma.
Uppruni
Það var í júnímánuði árið 1959
að Erlendur Einarsson, fyrrverandi
forstjóri Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga, fékk bréf frá Lennart
Eldin búsettum í Halmstad í
Svíþjóð, þar sem fram kom beiðni
um könnun og undirbúning að út-
breiðslu JC-félagsskaparins á ís-
landi. Erlendur tók mjög vel í
beiðni þessa og fór ásamt Pétri
Péturssyni, fyrrverandi forstjóra
Innkaupastofnunar ríkisins, sem
gestur á Evrópuþing Junior Cham-
ber International, sem haldið var
í Stokkhólmi vorið 1960. Þar
kynntust þeir þeim félagsanda sem
ríkir milli JC-félaga á erlendum
þingum. Þeir voru sammála um
að þessi félagsskapur ætti fullt
erindi til íslands og um sumarið
1960 höfðu þeir samband við
nokkra unga menn sem störfuðu
við verslun og viðskipti, þar á
meðal Harald Sveinsson, fyrrver-
andi forstjóra Timburverslunarinn-
ar Völundar hf. Þeir Erlendur,
Pétur og Haraldur unnu að undir-
búningi að stofnun JC á íslandi.
Stofnfundurinn
Mánudaginn 5. september 1960
var svo haldinn fundur í Þjóðleik-
húskjallaranum í því skyni að
stofna JC ísland. Á fundinn mættu
25 ungir menn og gerðust þeir
stofnfélagar: Erlendur Einarsson,
Haraldur Sveinsson, Ingvar Helga-
son, Pétur Pétursson, Sigurður
Helgason, Hjalti Pálsson, Björn
Hallgrímsson, Kolbeinn Pétursson,
Höskuldur Ólafsson, Jón Bergs,
Hjalti Geir Kristjánsson, Hilmar
A. Kristjánsson, Eggert Kristjáns-
gon, Geir Zoéga, Pétur Pétursson,
Ágúst Hafberg, Ásgeir Magnús-
son, Halldór Gröndal, Valdimar
Jónsson, Kristján Þorsteinsson,
Bjarni Kristjánsson, Ólfur Magn-
ússon, Gunnar Ingimarsson, Sig-
urður Kristjánsson og Ólafur Jo-
hnson. Fyrir fundinum lá tillaga
að félagslögum fyrir JC á íslandi
og tillaga að stofnun JC á íslandi
og voru þær báðar samþykktar á
fundinum. í lok fundarins var svo
kjörin stjórn fyrir JC Island og
hana skipuðu: Formaður Ingvar
Helgason, meðstjórnendur Hjalti
Pálsson, Erlendur Einarsson, Pétur
Pétursson, Haraldur Sveinsson og
Ásmundur Einarsson. Þar með hóf
JC-félagsskapurinn á íslandi
göngu sina.
Landssamtök JC
Á starfsárinu 1967 fara fram
miklar skipulagsbreytingar á
hreyfingunni sem fólust aðallega
í því að stofnað var nýtt JC-félag
á Suðurnesjum og félagið í
Reykjavík var þá kallað JC
Reykjavík. Það leiddi til þess að
sú stjórnsýsla sem hafði verið frá
stofnun JC breyttist í þá átt að
vera ein stjórn yfir þeim tveimur
félögum sem stofnuðu höfðu verið
um haustið 1967. Helstu verkefni
landssamtakanna eru að hvetja til
útbreiðslu á JC, sjá um útgáfu á
efni fyrir námskeiðahald og mál-
gögnum hreyfingarinnar, þjálfa
leiðbeinendur, hvetja til þátttöku á
erlendum þingum, taka á móti er-
lendum gestum, og halda ársþing
sem seinna voru kölluð landsþing.
Það verkefni sem ávallt stendur
upp úr og er í umsjón landssamtak-
anna er kennsla í ræðumennsku
og ræðutækni. Ræðukeppnir hafa
verið áberandi í starfi JC-félag-
anna og er keppt í ræðumennsku
á hveiju ári.
Aðildarfélögin
Lítum nú á útbreiðslu JC á ís-
landi, hvenær félögin voru stofnuð
og hvar á landinu þau hafa verið
starfandi.
1967 JC Suðurnes og JC
Reykjavík. 1970 JC Akureyri og
JC Suðurland. 1971 JC Sauðár-
krókur. 1972 JC Kópavogur og JC
ísafjörður. 1973 JC Hafnarfjörður
og JC Hveragerði. 1974 JC Bor-
garnes, JC Hornafjörður, JC Pat-
reksfjörður, JC Borg og JC Mos-
fellssveit, sem síðar var nefnt JC
Mosfellsbær. 1975 JC Seltjarnar-
nes og JC Selfoss. 1976 JC Bolung-
arvík, JC Ólafsfjörður og JC Húna-
byggð. 1977 JC Rangárþing, JC
Breiðholt og JC Vestmannaeyjar.
1978 JC Stykkishólmur, JC Hérað
á Egilsstöðum, JC Garðar og JC
Vík. 1980 JC Súlur á Akureyri,
JC Akranes, JC Nes í Reykjavík,
JC Þorlákshöfn, JC Höfn á
Hvammstanga og JC Ásar í Hafn-
arfirði. 1981 JC Grindavík. 1982
JC Eskifjörður. 1984 JC Ólafsvík.
1986 JC Reyðarfjörður. 1987 JC
Bros. 1988 JC Dalvík.
Eitt JC-félag var stofnað fyrir
ungt fólk á aldrinum 14-18 ára í
Kópavogi og starfaði í tvö ár.
Áf þessari upptalningu má sjá
að félagsskapurinn hefur verið
starfræktur víða um land, þar sem
þúsundir landsmanna hafa notið
góðs af JC í 41 aðildarfélagi á
þijátíu árum. í dag eru 19 félög
starfandi og eru félagsmenn yfír
500.
Starfsemi aðildarfélaganna
Á fyrstu 15 árum hreyfingarinnr
sóttu ungir athafnamenn á sviði
viðskipta og verslunar inn í hreyf-
inguna og mótaðist starfsemi
hreyfingarinnar fyrst og fremst af
þjálfun og fróðleik tengdum þeim
starfsgreinum ásamt þeirri um-
ræðu sem efst var á baugi hveiju
sinni. Fengnir voru framámenn
þjóðfélagsins til þess að mæta á
fundi félaganna, flytja fyrirlestra
og svara fyrirspurnum. Einnig
voru fengnir erlendir fyrirlesarar
og leiðbeinendur.
Upp úr 1974 fer hreyfingin að
starfa að aukinni útbreiðslu og
félagafjölgun þar sem fleirum var
gefinn kostur á að ganga til liðs
við JC. Fyrsta konan gekk í JC
1977 og skipulegar var unnið að
þjálfun einstaklingsins. Einnig var
unnið að aukinni þjálfun á sviði
stjórnunar, þar sem félögum var
gefinn kostur á að spreyta sig á
stjórnun og rekstri félagsins. Þeir
félagar sem lengra voru komnir
og töldust reyndir JC-félagar
fengu verkefni tengd byggðarlag-
inu sem félagið starfaði í. Félags-
menn JC hafa skapað JC góðan
orðstí í byggðarlögunum með þátt-
töku sinni í hinum ýmsu verkefnum
í gegnum tíðina.
Of langt mál yrði að telja upp
allt, en ég vil stikla á stóru. Mörg
brunamálaverkefni hafa verið unn-
in í ýmsum bæjarfélögum sem leitt
hafa af sér stóraukið eftirlit al-
mennings með eigin öryggi á sviði
brunavarna. Helstu verkefni voru
úttektir á brunavörnum á viðkom-
andi bæjarfélagi, sem síðar leiddi
af sér sölu á reykskynjurum og
slökkvitækjum. Minna má á íjöl-
mörg verkefni tengdum börnum,
svo sem ábendingu til foreldra um
hættur í heimahúsum t.d. eiturefni
og lyf. Helstu verkefni voru ýmis
foiTarnarverkefni s.s. upplýsingar
á veggspjöldum og blaðaútgáfur
með upplýsingum um hvernig beri
að bregðast við ef slys ber að hönd-
um. Mörg umferðarverkefni hafa
verið unnin sem minna okkur á
börnin í umferðinni. Helstu verk-
efni eru dreifing á endurskins-
merkjum í barnaskóla og á dag-
heimili og dreifing límmiða s.s. „Á
eftir bolta kemur barn“ sem dreift
var um allt land. Hjólreiðaverkefni
ýmis konar hafa verið unnin árlega
hjá nokkrum félögum.
Allflest félög hafa Iátið um-
hverfismál til sín taka og verið
virk í gróðursetningu og unnið með
bæjarfélögunum þegar leitað hefur
verið til þeirra. Flest öll félögin
hafa reist vegvísa við bæjarmörk
síns bæjar, þar sem ferðamenn
geta glöggvað sig á staðsetningu
gatna og fyrirtækja.
JC-félagar að störfum erlendis
JC er alþjóðlegur félagsskapur
ungs fólks í um 90 þjóðlöndum,
þar sem starfandi félagar eru um
500 þúsund. íslenskir JC-félagar
hafa tekið virkan þátt í starfsem-
inni erlendis og sótt fjölmörg þing
og námskeið. Einnig höfum við
fengið marga frábæra erlenda leið-
beinendur hingað til lands. JC ís-
land hefur á.tt þijá fulltrúa í heims-
stjórn, þá Ólaf Stephensen 1971,
Andrés B. Sigurðsson 1983 og
Árna Þór Árnason 1987, en þeir