Morgunblaðið - 23.12.1990, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. DESEMBER 1990
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. DESEMBER 1990
37
in^v0t Útgefandi tttMitMfr Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri FlaraldurSveinsson.
Ritstjórar MatthíasJohannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoðarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Veröldin verður
aldrei söm
■p^egar Jesús Kristur fæddist, ólst
L* upp og flutti boðskap sinn
atti hann ekki aðeins í höggi við
fulltrúa gamalla trúarskoðana held-
ur ríktu höfðingjar erlends valds í
Gyðingalandi, sem óttuðust allar
breytingar eða skoðanir sem kynnu
að koma róti á hugi fólks. Andstað-
an varð einnig mikil við kenningar
Krists og svo fór að lokum að hann
var krossfestur, tekinn af lífi eins
og hver annar uppreisnarseggur.
Dómurinn var kveðinn upp af ver-
aldlega valdinu sem sakaði hann um
að sækjast eftir konungdómi og
kennimönnunum sem töldu hann
bijóta í bága við kenninguna.
Barnið sem var lagt í jötu á jólun-
um reis þannig gegn ríkjandi siðum
og valdi, þegar það óx úr grasi.
Kunn er sagan, þegar Jesús reiddist
og rak víxlara og kaupsýslumenn
út úr musterinu. Sumum þykir hæfa
að leggja megináherslu á þennan
þátt í lífi og starfi Krists. Hann er
þá kynntur samtímanum eins og
hver annar byltingarmaður og jafn-
vel látið í veðri vaka, að kæmi hann
til 'jarðar að nýju á þessari stundu
myndi hann líta á kristna kirkju sem
staðnaðan fulltrúa valdsins.
Samanburður af þessu tagi er
alls ekki einhlítur. Hann byggist í
fyrsta lagi á því að líta beri á Krist
sem hvern annan dauðlegan mann.
Hann leggur að jöfnu aðstæður í
samtímanum og það sem var að
gerast fyrir 2000 árum. í þriðja og
síðasta lagi tekur hann ekki mið af
því, að Kristur hefur þegar verið
hér á jörðunni og skilið eftir for-
dæmi sitt, fyrirheit og fullvissu um
mátt trúarinnar á hann og Guð föð-
ur.
Atburðurinn í Betlehem á jóla-
nótt, fæðing frelsarans, olli þátta-
skilum í sögu mannkyns. Veröldin
verður aldrei söm eftir að hafa
kynnst lífi og kenningu Krists, þess
vegna gæti hann aldrei stigið aftur
niður til jarðar og átt samneyti við
mannkyn, sem væri eins og á þeim
tíma þegar hann prédikaði meðal
manna. Hann var byltingarmaður
sem kenndi, hvernig kærleikurinn
ætti að hafa yfirhöndina: Elskið
náungann eins og sjálfa yður. Þessu
meginatriði virðast margir gleyma
sem ræða nú á tímum um Krist sem
róttækan byltingarmann. Hann
skildi eftir sig arfleifð friðar og
kærleika og fól mönnunum hana til
varðveislu og ávöxtunar í lífí sínu
og starfi.
Um þessi jól standa herir gráir
fyrir járnum hvor andspænis öðrum
á Arabíuskaga. Þar er annars vegar
innrásarher Saddams Husseins í
Kúvæt og hins vegar herafli frá fjöl-
mörgum ríkjum, sem hefur verið
stefnt saman í nafni Sameinuðu
þjóðanna. Ágreiningurinn snýst um
yfirráð yfir sjálfstæðri þjóð, landi
og olíulindum. Að baki búa einnig
ólík viðhorf í .trúmálum. Hussein
hefur reynt að fá múhameðstrúar-
menn til liðs við sig með því að
höfða til þess að herafli kristinna
þjóða hafi nú tekið sér bólfestu í
Saudi-Arabíu, heimalandi Mekka,
helgasta staðar múhameðstrúar-
manna. Þótt mörg arabaríki hafi
snúist af ákafa gegn Hussein, leyn-
ir sér ekki að trúarlegu böndin á
milli þeirra allra eru sterk og til
þeirra er ákaft höfðað. Kæmi til
átaka yrðu þau öðrum þræði að
minnsta kosti trúarleg; fulltrúar
tveggja ólíkra trúarheima berðust.
Kristnum mönnum blöskrar
margt í trúarbrögðum múhameðs-
trúarmanna. Ekki síst það sem við
köllum grimmd og skort á umburð-
arlyndi. Áhersla Krists á kærleikann
og hógværðina er ekki krafa um
uppgjöf og niðurlægingu heldur
áminning um siðferðileg gildi, sem
öllum er hollt að hafa í heiðri, jafnt
háum sem lágum. Unnt er að vera
byltingarmaður án þess að beita
aðra ofbeldi eða skoðanakúgun.
Unnt er að ná árangri í lífínu án
þess að beija sér á bijóst og tútna
út af eigin ágæti.
Jólin eru hátíð Ijóssins vegna birt-
unnar af lífi og boðskap Jesú Krists.
í von um að sem flestir fái að njóta
þeirrar birtu óskar Morgunblaðið
lesendum sínum og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla.
1AQ SJÁLF-
lUOi stæðis-
menn eiga auðveldara
með að viðurkenna þá
staðreynd að jafnræði
ríkir ekki í náttúrunni
en jafnaðarmenn og
fylgjendur vinstri flokka. I því ligg-
ur helzti munurinn á stefnu þessara
flokka einsog verið hefur. Sjálf-
stæðismenn hafa þó einatt af
pólitískum hyggindum reynt að
breiða yfir þessa alkunnu stað-
reynd. En í Hundaþúfunni og hafinu
hef ég þessi orð eftir Páli ísólfssyni
sem var eindreginn sjálfstæðismað-
ur og skreytti lista. þeirra í
Reykjavík þvíað pólitík er ekki sízt
einskonar skreytilist: „Frumeðli
náttúrunnar er einstaklings-
hyggja... Það er enginn jöfnuður
þar sem Beethoven kveður sér
hljóðs." Og dr. Páll gefur stjórn-
málamönnum svofelld ráð: ....Ég
held að íslenzkir stjómmálamenn
ættu að gera tvennt áðuren þeir
fara að stjóma landinu: Stunda sjó-
róðra frá hættulegri brimströnd og
læra músík einsog ég... Sá sem
kann að umgangast landið og listina
einsog karlarnir í gamla daga á að
stjóma landi.“ Og enn sagði dr.
Páll: „Góður vísindamaður er mikill
listamaður með þroskað ímyndun-
arafl. Hann er skáld.“ Þetta minnir
mig líka á það sem Peter Mohr
Dam, lögmaður Færeyja, sagði við
mig í samtali: „Enginn er góður
stjórnmálamaður nema hann sé
sæmilegt skáld, kunni að hugsa og
hafi fantasí.“ Það em ekki öll skáld
sem yrkja.
Mér finnst^ þessi lýsing einna
helzt eiga við Olaf Thors sem mark-
aði Sjálfstæðisflokkinn og stefnu
hans meir og lengur en nokkur
annar stjórnmálamaður. Hann hafði
tilfinningar, hugmyndaflug og við-
brögð skálds, þótt raunsætt viðhorf
væri aðaleinkenni hans. En hann
varð að borga þessa eiginleika dýru
verði einsog gengur. Hann átti fullt
í fangi með að veija hjarta sitt
kaldri ágengni harðsvíraðs hvers-
dagleika, svo feiminn og hlédrægur
sem hann var. En fyr-
ir bragðið skildi hann
betur þá sem áttu
undir högg að sækja.
Það var ekki einungis
Sj álfstæðisflokknum
mikil gæfa að eignast
slíkan leiðtoga, heldur var það
ómetanlegt fyrir þjóðina alla að
forystumaður stærsta stjómmála-
flokks landsins skyldi vera jafnvel
af guði gerður og raun bar vitni.
Samt sannaðist kenningin bezt á
Hannesi Hafstein sem var nýöld
mikilla hugsjóna holdi klædd. En
hann var ekki sízt einn af brautryðj-
endum nýs skáldskapar. Það verður
engin bókmenntasaga skrifuð án
kafla um hann og vini hans, Verð-
andi-menn. Oftast naut Hannes
skáldskapar síns, en galt hans þó
stundum. Þar var stjómmálamaður-
inn berskjaldaður; gat ekki borið
hönd fyrir höfuð ef einhver lagðist
svo lágt að vega að tilfinningum
hans á þeim vettvangi. Það var
ekki stórmannlegt af Jóhanni Gunn-
ari Sigurðssyni þegar hann rímaði
meiðyrði sín um Hannes og sagði
meðalannars hann hefði „danska
Iund“ sem rímaði svo óskemmtilega
við hund. Ekkert gerir þetta Hann-
esi Hafstein, en Jóhann Gunnar
getur ekki þvegið þessi orð af rykti
sínu. Þau eru einsog andleg
gaddavírstrossa á minningu hans.
Menn þurfa að gæta þess að verða
ekki einsog kerlingarnar í Njáls
sögu sem höfðu ekki annað fyrir
stafni en koma illu til leiðar. Met-
ingur þeirra varð þjóðfélagslegt
böl; éggjanir þeirra sú arfasáta sem
eldana kveikti.
Ekki hefðu Jóhann Gunnar og
samskrafsmenn hans unnt Hannesi
Hafstein bókmer.ntaverðlauna. List
treðst undir í stjómmálum. Og
dægurþrasi. List og lýðræði eiga
illa saman. Nýskapandi list er af-
kvæmi einstaklinga, en ekki mergð-
ar. Nýsköpun á ekki uppá pallborð
almenningsálitsins. Hún getur því
ekki gert útá það einsog pólitík,
jólabækur og annar markaðsvarn-
ingur. Hún er tortryggð, þykist ég
vita. Ekkert er andstæðara sannri,
nýskapandi list en hagsmunahópar
sem þykjast geta varðað veginn,
en nærast á tvískinnungi og mála-
miðlun sem er einkenni lýðræðis.
Hagsmunahópar em þannig ekki
færir um að veita bókmenntaverð-
laun né önnur marktæk listaverð-
laun. Lýðræði getur orðið ósköp
hallærislegur hégómi og tæki ófyr-
irleitinnar meðalmennsku til að
ráðskast með verðmæti sem tíman-
um einum er trúandi fyrir. Þarsem
Bach er eða Beethoven, Jónas eða
Einar Benediktsson, þar er ekkert
lýðræði; engin málamiðlun; engir
hagsmunir.
Og engin atkvæðagreiðsla.
Innsæi er eitt helzta einkenni
skáldskapar og það ætti að vera
stjórnmálamönnum gott veganesti.
Hvaðsem því líður mætti vel minn-
ast þess sem Kristján Albertsson
sagði á sínum tíma og hafði Clem-
enceau fyrir því að stjórnmál væru
svo alvarlegs eðlis ekki væri hægt
að trúa stjómmálamönnum fýrir
þeim(!) En vonandi glata góðir
menn ekki innsæi sínu þótt þeir
-ánetjist stjómmálum og því misk-
unnarlausa tillitsleysi sem er aðal
einkenni þeirra.
*
P.S. Eftirá að hyggja er ég raun-
ar sömu skoðunar og Woody Allen
sem blæs á öll listverðlaun og tekur
ekki þátt í Oscarsverðlaunabjástr-
inu sem er ekkert nema auglýsinga-
brella. Mér skilst hann sé ekki við-
staddur þessar uppákomur. Hann
hefur sagt það sé útí hött að bera
saman ósambærilega hluti. Eða
hvemig er hægt að bera saman
Platoon og Radio City, segir hann
og forðast tilstandið. Ekkert er
skiljanlegra. Hann lítur ekki á list-
verðlaun sem marktækan dóm,
heldur einsog gagnrýni sem hentar
samtímanum og bæjarslúðrinu.
Öðru hlutverki gegna þau ekki.
Þegar heiðurinn er fenginn, dragðu
þig þá í hlé, segir L.Z.
M.
(meira næsta sunnudag.)
HELGI
spjall
REYKJAVIKURBRÉF
Laugardagur 22. desember
IBRÉFI SEM KAÞÓLSKUR
prestur í Tékkóslóvakíu, Pétur
Dokládal, ritar og birtist hér í
blaðinu á þriðjudag segjr: „Allir
í heiminum vita að hið rauða
kommúnistakerfi, sem olli
dauða milljóna manna, dundi
yfír Austur-Evrópu og auðvitað líka
Tékkóslóvakíu.
En ástandið er nú í rauninni miklu flókn-
ara en það var áður og mér finnst hið
nýja lýðræði vera ógnvekjandi hjá okkur.
Víða hefur ekkert gerst, þrátt fyrir það
að nærri því eitt ár er liðið frá „flauels"-
byltingu okkar 17. nóvember 1989. Marg-
ir kommúnistar hafa setið allt til þessa
dags í hinum háu embættum sínum og
nú er komið til sögunnar nýtt orð: „Krypto-
kommúnistar" um menn sem lögðu til hlið-
ar hin rauðu kommúnistaspjöld sín og telja
sig nú vera hina bestu lýðræðissinna — en
í reyndinni eru þeir orþodoxir — rétttrúað-
ir — stalínistar.“
Bréfíð ritar presturinn, sem er mikill
íslandsvinur og hefur lært íslensku af ein-
skærum áhuga á tungunni, landi og þjóð,
áður en efnt var til sveitarstjórnakosninga
í Tékkóslóvakíu nú í vetur. Þar kom í ljós,
að ítök gömlu kommúnistanna eru miklu
meiri víða um landið en menn ætluðu.
Raunar sitja þeir enn í valdastöðum í
smábæjum og þorpum. í fávisku sinni og
vegna ótta við breytingar þorir fólkið ekki
að kjósa aðra en gömlu valdhafana til
áframhaldandi setu.
í Tékkóslóvakíu kemur í ljós eins og
annars stáðar í fyrrum leppríkjum Sov-
étríkjanna, að umskiptin frá alræði til lýð-
ræðis verða erfið. Enn skal það þakkað,
að ekki hafi komið til blóðugra átaka á
hinum erfiðu breytingatímum sem þjóðirn-
ar ganga nú í gegnum. Spennan og hætt-
an sýnist enn vera mest í Rúmeníu, utan
Sovétríkjanna. Eins árs afmæli byltingar-
innar þar fyrir viku varð almenningi til-
efni til að andmæla stjórnvöldum og krefj-
ast meiri lýðréttinda. Ýmsir telja, að ný
einræðisklíka hafí tekið við af Ceausescu-
hjónunum illræmdu og búið þannig um
hnúta að öðrum sé haldið í skefjum með
óeðlilegum hætti. Sjást þess nú merki, að
rúmenska stjórnin hafi áttað sig á því, að
hún verði að ganga meira til móts við al-
menning en hún hefur verið fús til fram
að þessu.
Laszlo Tökes, prestur af ungverskum
ættum í bænum Timisoara, sem nú er
orðinn biskup í ungversku mótmælenda-
kirkjunni, varð á sinn hátt lifandi tákn
andstöðunnar við Ceausescu-stjómina fyr-
ir ári. Hann berst áfram fyrir auknum
lýðréttindum í landinu og í Timisoara er
nú eitt helsta vígi andstæðinga núverandi
ríkisstjórnar Rúmeníu.
í öllum ríkjunum þar sem oki Sovét-
stjómarinnar og kommúnismans hefur
verið kastað em þeir í fremstu röð í lýðræð-
isbaráttunni sem aðhyllast kristna trú.
Margir þessara manna þurfa enn að veija
hendur sínar vegna tengsla eða ásakana
um tengsl við öryggislögreglu hinnar föllnu
einræðisstjórnar, sem teygði arma sína
leynt og ljóst um allt. Lothar de Maiziere,
sem varð forsætisráðherra í ríkisstjórn
A-Þýskalands, eftir fijálsu kosningarnar
þar í mars og síðan ráðherra án ráðuneyt-
is í ríkisstjórn Helmuts Kohls og varafor-
maður Kristilega demókrataflokksins hef-
ur nú orðið að segja af sér vegna ásakana
um tengsl hans við öryggislögregluna,
Stasi. Er sagt, að öryggislögreglan hafi
misnotað hann til að afla upplýsinga um
kirkjufélög eða söfnuði sem hann starfaði
fyrir og með sem lögfræðingur.
HVAR SEM BOR-
ið er niður í frelsis-
hreyfingarnar í
Austur-Evrópu, alls
staðar rekum við
okkur á baráttu-
kjama, sem sækir afl sitt til kristninnar.
Verður þessi staðreynd mörgum íhugunar-
efni, sem leggja út af orði Guðs nú um
hátíðamar.
Styrkur
kristinnar
trúar
Síðasta sunnudag flutti séra Ólafur Jó-
hannsson hugvekju í Neskirkju og sagði
meðal annars:
„Samtíð okkar spyr Jesú á sinn hátt:
Ert þú sá sem koma á? Hvað ert þú merki-
legri en aðrir spámenn og kraftaverka-
menn og góðmenni sögunnar?
Það er ekkert rangt við að spyija og
efast, sé það gert af heilindum og í vilja
til að hlusta á og sætta sig við svar Krists.
En stundum er spurt með neikvæðum
formerkjum. Slíkir spyijendur svara sér
gjarnan sjálfir og komast að þeirri niður-
stöðu að Jesús sé einn margra — ein leið
af mörgum en ekki vegurinn eins og hann
sagðist sjálfur vera. Afleiðingin verður það
kukl og samkrull hugmynda sem flæðir
yfir í samtímanum.
En spyijum við Krist sjálfan, svarar
hann á sama hátt og fyrr: Gáið að verkun-
um. Sjáið afleiðingarnar. Skoðið ávöxtinn.
Það er auðvelt að sjá afleiðingar þess
að Kristur hefur fengið að ríkja í hjörtum
manna, hann mótar hugarfar þeirra og
samskipti.
Eða hvar hefur réttlæti orðið sterkara
og jöfnuður meiri en þar sem kristinn
grundvöllur hefur verið lagður? Hvar hefur
jafnrétti náð lengra í reynd en í þjóðfélög-
um sem byggja á kristinni trú? Hvar hefur
hagnýt þekking vísindanna blómgast betur
og orðið almennmgi til meira gagns en í
samfélögum sem mótast af kristinni trú?
Sá ávöxtur hefur fylgt kristinni trú
hvar sem hún hefur komist að til að ríkja."
Séu þessi orð höfð að leiðarljósi eiga
þjóðirnar sem nú eru að losna undan harð-
stjórn hins guðlausa kommúnisma meiri
von en ella fyrir þá sök, að Kristur hefur
fengið að ríkja í hjörtum íbúa þeirra, hann
mótaði hugarfar margra þeirra og sam-
skipti. Til þeirrar leiðsagnar sem hinn
kristni boðskapur veitir leita nýfijálsu
þjóðirnar. Spyiji þær Krist og hlýði svörum
hans verður þeim auðveldara en ella að
feta hina erfiðu leið frá alræði til lýðræð-
is, sem tryggir réttlæti og jöfnuð.
Gleðigjafi í
sorg
UM GILDI TRU-
arinnar í frelsisbar-
áttu þeirra sem
sækja undan alræði
kommúnismans
þarf enginn að efast. Trúin á Jesú Krist
veitir einstaklingum einnig styrk, þegar
þeir lenda í erfiðleikum svo sem vegna
ástvinamissis. Nú fyrir jólin kom út lítil
bók en áhrifamikil eftir séra Karl Sigur-
björnsson, sem heitir Til þín sem átt um
sárt að binda og ber undirtitilinn: Leiðsögn
á vegi sorgarinnar. í henni er talað beint
til syrgjenda og á bókin vafalaust eftir að
létta mörgum gönguna á erfiðum stundum
lífs þeirra. Er gleðiefni, að slíkt kristilegt
leiðbeiningarrit um vegi sorgarinnar skuli
nú vera öllum tiltækt. Þar segir meðal
annars:
„Dauðinn skekur tilveru okkar við
grunn. í innstu kviku tilfinninganna nístir
sársaukinn. Svo kemur doðinn, það er sem
allt sé óraunverulegt.
Þetta er eins og martröð, ægileg mar-
tröð. „Það er sem gólfið hrynji undan fót-
um manns.“ „Ég varð dofinn.“ „Allt varð
eins og í þoku.“ Eiginlega er þetta nokk-
urs konar deyfingaraðgerð náttúrunnar til
að lina þjáninguna. En þessi doði kemur
þó ekki í veg fyrir að unnt sé að sinna
nauðsynlegum þörfum og skyldum. Að
hluta til verða það ósjálfráð viðbrögð, eins
og að sinna börnunum, finna til matinn
og vinna slík vanabundin verk.
Smám saman hverfur þó þessi doði og
hin raunverulega sorg kemst að. Áfallið
kemur ekki í einu lagi, heldur eins og í
bylgjum. Leiðin gegnum dalinn dimma
getur verið æðilöng.
Margur kemst ekki yfir þetta stig, forð-
ast að syrgja, slævir tilfinningarnar og
flýr raunveruleikann með ýmsum ráðum.
Láttu það ekki henda þig. Sorgin gleymir
engum. En þú getur leyft henni að vinna
verk sitt í þér og færa þig smám saman
nær samþykki og huggun. Þar kemur að
þér finnst þú geta horfst í augu við raun-
Morgunblaðið/RAX
veruleikann. Þó að hluti af þér muni alltaf
syrgja, þá verðurðu fær um að viðurkenna
staðreynd dauðans. Dauðinn er óhjá-
kvæmilegur hluti lífsins. Hann birtist oft
sem grimmur óvinur. En kristip trú kenn-
ir okkur að Kristur hefur sigrað dauð-
ann, og að þar sem Kristur kemst að þar
snýr hann illu til góðs, jafnvel sárustu
sorg og þyngsta harmi. Það er vitundin
um dauðann sem kennir okkur að meta
hvern dag, sem Guð gefur.
Að harma og syrgja er ekki veikleika-
merki. Það er eðlilegur þáttur þess að
vera manneskja. Trúin nemur ekki á brott
sorgina, heldur leiðir hana í æskilegan
farveg — til huggunar."
Á JÓLUM MINN-
umst við kristnir
menn komu þess
sem sigraði dauð-
ann. Við fögnum
ljósinu sem fylgir Kristi í lífi okkar. Séra
Halldór Gröndal ritar um mátt bænarinnar
í bókinni Tákn og undur, sem kom út nú
fyrir jólin. Enginn les þá bók ósnortinn.
Einlæg trúarvissa höfundarins og lýsingar
hans á mætti bænarinnar ættu að höfða
vel til samtímans, þegar margir eru fúsari
en áður til að leita fyrir sér í trúmálum
og gefa sig trúnni og þar með bæninni á
vald. Hugleiðsla og bæn í nafni Jesú Krists
ætti að standa okkur íslendingum nær en
grúsk í öðrum fjarlægari trúarbrögðum.
Gefum séra Halldóri orðið:
„Þá eru fyrirbænir og bænastundir, sem
fólk á með presti sínum í einrúmi. Þær
finnast mér áhrifaríkastar og bera bestan
árangur. Þar gefst tækifæri til þess að
ræða málin í næði og það er gott að létta
vel á sér, segja hug sinn allan með ein-
hveijum sem vill hlusta og maður getur
treyst, og fela síðan Guði allt á bæna-
stund. Ég hef séð dásamlega hluti gerast
hjá fólki á slíkum stundum og orðið vitni
að mörgum og góðum þænheyrslum.
Einu sinni var ég kallaður í Síðumúla-
fangelsið. Þar var fangi, sem vildi tala við
mig. Þetta var trúaður maður, en hann
hafði fallið frá Guði og í mikla synd. í
fangelsinu hafði hann íhugað samband
sitt við Guð og nú þráði hann það eitt að
fara eftir orði hans og vilja. Hann vildi
Máttur bsen-
arinnar
gera iðrun, biðja Guð að fyrirgefa sér og
endurnýja samband sitt við hann. Þetta
heitir á gömlu máli kirkjunnar að skrifta.
Við gerðum þetta allt og eftir langa
bænastund sagði hann: „Hvílíkur léttir!“
Ég held að ég hafi aldrei séð einum manni
létta svona mikið. Hann rétti úr sér og
það bókstaflega birti yfir honum. Hann
varð alveg rólegur og lítið bros færðist
yfir andlit hans. Þessi maður fékk bæn-'
heyrslu, hann fékk þann kjark og andlega
styrk, sem hann þurfti til þess að stand-
ast þá erfiðleika, sem framundan voru, en
það var dómur og refsivist.
Það er af mörgu að taka, þegar ég
ræði um fyrirbænir. Vegir þeirra eru
furðulegir og máttur mikill. Einu sinni var
ég með hugvekju í sjónvarpi og ræddi þá
um mátt bænarinnar og vilja Guðs að
bænheyra, vegna þess að hann elskar alla
menn. Síðan endaði ég hugvekjuna með
fyrirbæn. Nokkru síðar hringdi kona í
mig, sem vildi ekki geta nafns síns. Hún
sagði að þessi fyrirbæn í sjónvarpinu hefði
bjargað lífi sínu, hún hefði verið búin að
ákveða að svipta sig lífi og undirbúið það.
En hugvekjan og fyrirbænin fengu hana
til að hætta við það allt og hún sagðist
hafa hrópað á Guð að hjálpa sér. Bæn-
heyrslan kom á þann hátt, að hún fékk
kjark til þess að hringja í heimilislækninn
sinn. „Og nú er allt á góðri leið til bata,“
sagði hún.“
Á Landa-
kotstúni
MARGIR MINN-
ast messunnar sem
Jóhannes Páll páfi
II. söng á Landa-
kotstúni í júní
1989. Séra Halldór Gröndal segir frá þeirri
stundu:
„Páfinn ætlaði að messa fyrir kaþólska
söfnuðinn á túninu við Landakotskirkju.
Öllum var boðið að koma. Ég kom mjög
snemma. Messupallurinn var girtur af og
innan girðingar var kaþólski söfnuðurinn.
Aðrir stóðu fyrir utan girðinguna.
Ég fékk mjög gott stæði við girðinguna
beint fyrir framan messupallinn og sá
mjög vel allt sem þar fór fram, altarisþjón-
ustu páfans sérstaklega. Ég naut mess-
unnar vel, fylgdist með textanum í messu-
skrá sem allir fengu, bæði á íslensku og
latínu. Messan var háheilög, ljúf og falleg,
þrátt fyrir mikinn kulda.
Svo kom að altarissakramentinu og
páfinn byijaði að helga brauðið og vínið.
Þá lifði ég mig svo inn í athöfnina, að ég
fór með orðin með sjálfum mér: „Tók
brauðið, gjörði þér þakkir, braut það.. .
Sömuleiðis tók hann kaleikinn.. “ Þetta
er mér svo heilagt.
Síðan fór páfinn að útdeila brauðinu og
ég heyrði orðin „Corpus Christi“, sem er
líkami Krists. Og hópur af hvítklæddum
prestum og djáknum gekk út á túnið að
gefa fólkinu brauðið, líkama Krists. Tveir
komu í áttina til mín þar sem ég stóð.
Eftirvæntingin var mikil og heilög gleði í
hjarta.
En svo gerðist það, þeir fóru framhjá
mér, ég fékk ekki sakramentið. Og þá
rann það upp fyrir mér, að ég er ekki
• kaþólskur og var utan girðingarinnar. Ég
hafði hrifist svo mikið af messunni og alt-
arissakramentinu og ég var svo uppljómað-
ur af návist Guðs, elsku hans og kær-
leika, að ég hafði gleymt þessari einföldu
staðreynd.
Ég varð svo hryggur í hjarta, að augu
mín fylltust af tárum. Ég leit upp til him-
ins og sagði með sjálfum mér: „Drottinn
Guð, þetta er ekki réttlátt, ég vil vera
með. Eg er barnið þitt og trúi á þig, treysti
þér og elska þig. Lofaðu mér að vera
með. Amen.“
Síðan leit ég á prestana, en þeir fjar-
lægðust. Þá gerðist undrið. Þegar þeir
voru komnir góðan spöl frá mér, nemur
annar staðar, snýr sér við og gengur
ákveðið til mín, horfir á mig, tekur brauð
og réttir mér og segir: „Líkami Krists“.
Svo var hann farinn.
Það er erfitt að lýsa þeirri yndislegu
tilfinningu sem fór um mig. Þvílík bæn-
heyrsla, henni mun ég aldrei gleyma. Og
þegar páfinn blessaði fólkið í lok messunn-
ar, þá fannst mér návist Guðs svo sterk,
að ég fylltist sælutilfínningu og fannst ég
svífa í lausu lofti.“
Þessi fallega saga lýsir í einfaldleik
sínum hve öflug áhrif trúin og bænin hafa.
Hún minnir okkur enn á hvers vegna við
höldum jólin hátíðleg og sýnir að Kristur
er ætíð reiðubúinn að rétta þeim hjálpar-
hönd, sem á hann trúa.
„Hvar sem borið
er niður í frelsis-
hreyfingarnar í
Austur-Evrópu,
alls staðar rekum
við okkur á bar-
áttukjarna, sem
sækir afl sitt til
kristninnar.
Verður þessi stað-
reynd mörgum
íhug'unarefni,
sem leggja út af
orði Guðs nú um
hátíðarnar.“