Morgunblaðið - 09.02.1991, Blaðsíða 2
8 reer íiAúaaa'í .e euda(ihaduaj uigajhmuoítom
2 - MORGTJNBLAÐIð"LAUGARDAGUÍT9: FÉBRÚÁR 1991"
Heilsuhæli N áttúrulækningafélagsins:
Deilt um rekstrar-
og meðferðarmál
Heilbrigðisráðuneytið óskaði eftir að
Ríkisendurskoðun liti á atriði í rekstri
Blómarós með bollubakka í Bjömsbakaríi.
Morgunblaðið/RAX
Milljón bollur fyrir mánudaginn
BAKARAR em nú í óða önn að baka bollur fyrir bolludaginn sem
er á mánudaginn. í Björnsbakaríi var byijað að baka bollur um
síðustu helgi en að sögn Árna Kristins Magnússonar, bakara,
hófst bolludagsbaksturinn ekki af alvöm fyrr en aðfaranótt föstu-
dags. Um helgina verður bakað frá miðnætti og fram á dag í
bakaríinu. Reikna má með að landsmenn innbyrði að minnsta
kosti milljón bollur á bolludaginn.
„Við bökuðum eitthvert smott- Kristinn í samtali við Morgunblað-
en' um síðustu helgi en byrjuðum ið í gær. Hann sagði að mest yrði
svo á fullu í morgun," sagði Árni bakað af súkkulaðibollum og
ijómabollum í bakaríinu enda
næmi salan á þeim 60-70% af
heildarsölunni. Áf öðrum tegund-
um nefndi hann hnetubollur, jarð-
arbeijabollur, súkkulaðifrómas-
bollur, púnsbollur, rúsínubollur og
krembollur. Þá sagði Árni Krist-
inn að alltaf seldist eitthvað af
ófylltum bollum í bakaríinu.
Tillögur um markaðsaðlögun sauðfjárframleiðslunnar:
Kaup á fullvirðisréttí bænda
auk almennrar skerðingar
Helmingur launaliðs greiddur beint sem byggðastyrkur
til bænda og viðskipti með fullvirðisrétt gefin frjáls
STJÓRN heilsuhælis Náttúru-
lækningafélags íslands í Hvera-
gerði hefur boðað starfsmenn
hælisins á fund næstkomandi
mánudagskvöld vegna deilu á
milli iækna og stjórnar. Deilan
stendur aðallega um hve miklu
læknarnir eigi að ráða um rekstr-
ar-, meðferðar- og fræðslumál á
heilsuhælinu. Sáttanefnd, sem
ráðherra skipaði í málinu fyrir
áramót, hefur einnig verið boðuð
Flugleiðir;
Hætt við að
lenda á síð-
ustu stundu
FOKKER-vél frá Flugleið-
um ienti í öflugu niður-
streymi í aðflugi á ísafjarð-
arflugvöll í gærmorgun og
hætti flugstjórinn við lend-
ingu, en þó snerti annað
vænghjól vélarinnar flug-
brautina. Þá var vélin á of
mikilli ferð til að hægt væri
að lenda og var því rakleiðis
tekið á loft á ný og haldið
til Reykjavíkur.
Einar Sigurðsson blaðafull-
trúi Flugleiða sagði í gær að
tvær Fokker-vélar hefðu lagt
af stað vestur í gærmorgun
fullar af farþegum. Um klukkan
hálfellefu voru þær fyrir vestan.
Þegar fyrri vélin var í aðflugi,
lenti hún í svo öflugu niður-
streymi að flugstjórinn ákvað
að hætta við lendingu. Hann
gaf því hreyflunum fullt afl til
að hfekka flugið á ný. Þrátt
fyrir það snerti annað vænghjól
vélarinnar flugbrautina, en þá
var hraðinn of mikill til að
hægt væri að lenda og var því
rakleiðis tekið á loft á ný.
Sýntþótti að ekki væri lend-
andi á Isafjarðarflugvelli vegna
sviptivinda og ákvað flugstjór-
inn því að snúa við til
Reykjavíkur. Þá var seinni vélin
í fjarðarmynninu og var ákveðið
að hún sneri einnig við án þess
að reyna lendingu.
I gær voru um 100 manns á
biðlista eftir flugi til ísafjarðar
hjá Flugleiðum og hafði ekki
verið flogið þangað alla vikuna.
Einar Sigurðsson sagði veð-
urspá gefa vonir um að hægt
yrði að fara þangað snemma í
dag.
á fundinn. Páll Sigurðsson, ráðu-
neytisstjóri í heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytinu, er
formaður sáttanefndarinnar en í
nefndinni eiga einnig sæti full-
trúi landlæknis og formenn
Læknafélags íslands, Hjúkrunar-
félags íslands og Landssambands
sjúkrahúsa.
Þá hefur heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytið óskað eftir að
Ríkisendurskoðun skeri úr um
hversu glögg skipting fjár á milli
heilsuhælisins og Náttúrulækninga-
félagsins á að vera en stjómarmað-
ur í Náttúrulækningafélaginu hefur
komið með ásakanir á stjómina
vegna meðferðar á fé. „Við emm
að skoða tiltekin atriði í rekstri
heilsuhælisins og ég vænti þess að
þessari skoðun ljúki í þessum mán-
uði. Það veltur þó á því hvenær við
fáum ársreikninga Náttúmlækn-
ingafélagsins og hælisins fyrir
síðastliðið ár,“ segir Sigurður Her-
mundarson hjá Ríkisendurskoðun.
Tryggingastofnun ríkisins greiðir
daggjöld til heilsuhælisins en um
25% af heildartekjum þess em
gjöld, sem innheimt em af vist-
mönnum á hælinu. Sá hluti hefur
mnnið til svokallaðs heilsuhælis-
sjóðs, sem er í vörslu Náttúmlækn-
ingafélagsins en ekki hælisins. Deilt
hefur verið um hvort gjöld vist-
manna séu daggjöld eða greiðsla
til félagsins en mat ráðuneytisins
er að þar sé um daggjöld að ræða.
RÆTT hefur verið um það innan
sjömannanefndar að ríkið kaupi
upp fullvirðisrétt í sauðfjárfram-
leiðslu og skerði hann auk þess á
einstökum búmarkssvæðum til að
laga framleiðsluna að þörfum inn-
anlandsmarkaðar. Samkvæmt
heimildum blaðsins hefur einnig
verið rætt að gefa viðskipti með
fuUvirðisrétt fijáls frá og með 1.
maí 1992, og að helmingur launa-
liðs sauðfjárframleiðslu verði
greiddur beint til bænda. Til stóð
að sjömannanefnd skilaði bráða-
birgðatillögum til landbúnaðar-
ráðherra fyrir þessa helgi, en þar
sem ekki hefur náðst samkomulag
varðandi sauðfjárframleiðsluna
dregst það fram í næstu viku.
Sjömannanefnd er skipuð fulltrú-
um Stéttarsambands bænda, VSÍ,
ASÍ, VMS, BSRB og landbúnaðar-
ráðuneytisins, og er henni ætlað að
skila tillögum til landbúnaðarráð-
herra um stefnumörkun í landbúnaði
er miði að því að innlend búvörufram-
leiðsla verði hagkvæmari og kostnað-
ur lækki á öllum sviðum framleiðsl-
unnar. Einnig var nefndinni falið að
gera breytingartillögur á uppkasti
að nýjum búvörusamningi, sem lá
fyrir síðasta haust, en samkvæmt
heimildum blaðsins er gert ráð fyrir
að samningurinn verði undirritaður
mjög fljótlega eftir að nefndin hefur
skilað tillögum sínum.
Samkvæmt heimildum blaðsins
hefur verið rætt um það innan sjö-
mannanefndar að stefna í sauðfjár-
framleiðslu verði mörkuð til sex ára
frá því núgildandi búvörusamningur
rennur út, eða til 31. ágúst 1998,
og þar verði tekið tillit til gildis sauð-
fjárframleiðslunnar fyrir viðhald
byggðar í einstökum landshlutum.
Gert er ráð fyrir að á tímabilinu frá
1. maí næstkomandi til 1. desember
verði efnt til kaupa á fullvirðisrétti
um allt land, og frá 1. desember til
1. maí 1992 verði kaupum haldið
áfram á 25% lægra verði. Viðskipti
með fullvirðisrétt milli einstaklinga
verði gefin fijáls 1. maí 1992, og
þá hætti ríkið kaupunum, en fullvirð-
isréttur á einstökum búmarkssvæð-
um færður niður. Fengju bændur
samsvarandi greiðslur fyrir þann
fullvirðisrétt og greiddar yrðu á tíma-
bilinu frá 1. desember 1991 til 1.
maí 1992. Þannig verði keyptur upp
fullvirðisréttur sem ákveðið hlutfall
af ársverkum í landbúnaði á hveiju
svæði, en það þýðir mjög mismun-
andi samdrátt í sauðfjárframleiðslu
eftir svæðum. Hlutfallslega yrði hann
minnstur þar sem sauðfjárfram-
leiðsla er ríkur þáttur í atvinnulífinu.
Samkvæmt þessum áætlunum um
kaup og skerðingu fullvirðisréttarins
er áætlað að sauðfjárframleiðslan í
landinu verði orðin í samræmi við
innlenda markaðsþörf haustið 1992,
eða á bilinu 8.000 til 8.400 tonn, en
framleiðslan var 9.200 tonn á síðasta
ári. Heildarfullvirðisréttur er 12.300
tonn, en hann er ekki nýttur að fullu,
m.a. vegna riðuniðurskurðar.
Þá hafa verið ræddar tillögur í
sjömannanefnd um að helmingur
launaliðs bænda í sauðfjárfram-
leiðslu verði greiddur beint til þeirra
sem byggðastyrkur, og verði greiðsl-
an tengd framleiðslunni þannig að
hún skerðist fari framleiðslan niður
fyrir helming fullvirðisréttar. Styrk-
urinn verði hins vegar ekki greiddur
þeim sem höfðu sambærilegar tekjur
við tekjur samkvæmt verðlagsgrund-
velli af annarri atvinnustarfsemi en
sauðfjárrækt á árunum 1988-1990.
Gert er ráð fyrir því að í samræmi
við árleg hagræðingarmarkmið fari
launaliður sauðfjárframleiðslu lækk-
andi mælt í vinnuframlagi á tiltekíð
framleiðslumagn, og verði þar samið
um ákveðna prósentutölu á ári. Einn-
ig verði stuðlað að lækkun á verði
sauðfjárafurða á þann hátt að raun-
lækkun á verði og notkun aðfanga
hafi bein áhrif á vöruverðið.
Ferðamálanefnd segir sig úr
Upplýsingamiðstöð ferðamála
FERÐAMÁLANEFND Reykjavíkur hefur samþykkt með þremur at-
kvæðum gegn tveimur að segja sig úr Upplýsingamiðstöð ferðamála
vegna ágreinings um hvort miðstöðin eigi að deila út fjármagni til
uppbyggingar svipaðra níiðstöðva á landsbyggðinni.
Úrsögn ferðamálanefndar
Reykjavíkur á sér langan aðdrag-
anda. Upplýsingamiðstöðin var opn-
uð á miðju ári 1987. Ferðamálaráð
er 50% rekstraraðili og ferðamála-
nefnd Reykjavíkur og landshluta-
samtök ferðaþjónustunnar skipta
hinum helmingnum jafnt á milli sín.
Júlíus Hafstein, formaður ferða-
málanefndar Reykjavíkur, segir að
það hafi lengi verið deilumál innan
stjórnar Upplýsingamiðstöðvarinnar
hvort hún ætti að sjá um uppbygg-
ingu svipaðra stöðva á landsbyggð-
inni. Landshlutasamtök ferðamála
hafa verið því hlynnt en ferðamála-
nefnd borgarinnar ætíð verið þvi
mótfallin. I lögum um Ferðamálaráð
væri tekið fram að það ætti að sjá
um að veita ferðamönnum, sem koma
til landsins, upplýsingar.
Landshlutasamtökin hafa fengið
íjárveitingu úr Byggðasjóði þau ár
sem Upplýsingamiðstöðin hefur
starfað. „Nú er svo komið að í fjár-
hagsáætlun miðstöðvarinnar er gert
ráð fyrir að peningar verði settir í
að byggja upp á landsbyggðinni. Við
höfum greitt athvæði gegn því og
munum ekki taka þátt í þeim kostn-
aði, en mér sýnist að Ferðamálaráð
ætli að gera það og því tel ég sam-
starfsgrundvöllinn brostinn," sagði
Júlíus Hafstein.
Hann sagði Ferðamálaráð hafa
samþykkt tvær og hálfa milljón til
landshlutasamtakanna til að greiða
hluta þeirra í rekstri Upplýsingamið-
stöðvarinnar. „Mér finnst eðlilegt að
•Ferðamálaráð taki þetta að sér eins
og lög gera ráð fyrir,“ sagði Júlíus.