Morgunblaðið - 12.02.1991, Blaðsíða 38
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. FEBRUAR 1991
Minning:
María G. Hjálmtýs-
dóttir Heiðdal
Fædd 29. september 1913
Dáin 1. febrúar 1991
Tengdamóðir mín, María Gyða
Hjálmtýsdóttir Heiðdal, lézt á heim-
ili sínu, Birkimel 10 í Reykjavík,
föstudaginn 1. febrúar sl. 77 ára
að aldri. Með henni hvarf eftirtekt-
arverð kona og hugljúfi allra, er
þekktu.
Hún var fædd hér í Reykjavík
29. september 1913, dóttir Hjálm-
týs Sigurðssonar kaupmanns og
síðar bankastarfsmanns og konu
hans, Lucinde, f. Hansen. - Hjálm-
týr var látinn áður en ég kynntist
þessari fjölskyldu, en hann var
fæddur á Stokkseyri og ættaður
úr Mýrdal. Hjálmtýr fékkst við
margt, einkum húsbyggingar og
verzlun og átti meðal annars
Stokkseyrartorfuna alla um tíma.
Hann var framfaramaður á ýmsum
sviðum, lét til dæmis rafvæða hús
sitt, er hann reisti á Grundarstíg,
áður en rafveitan tók til starfa
1921. - Hann var greinilega nýj-
unga- og framfaragjarn. Söngelsk-
ur var hann eins og fleiri af þess-
ari fjölskyldu og tók mikinn þátt í
leikstarfsemi framan af öldinni.
Lucinde, kona hans og móðir
Maríu, var fædd Hansen, dóttir
Ludvigs Hansens kaupmanns, sem
fluttist ungur hingað frá Dan-
mörku, og konu hans, Marie Bem-
höft, og er sú ætt enn nafnkennd
hér í Reykjavík ekki sízt vegna
ættföðurins, sem stofnaði bakaríið.
sem enn ber nafn fjölskyldunnar.
En þótt ættimar væru danskar voru
María og systkini hennar einhverjir
mestu Reykvíkingar, se»n fyrirfund-
ust.
Þau voru átta systkinin og kom-
ust öll upp. Tvö eru nú látin, Lud-
vig fyrrum framkvæmdastjóri
Ferðamálaráðs, sem margir þekktu,
og nú María, en eftir lifa Ásta, Sig-
urður starfsm. Steypustöðvarinnar,
Gunnar fyrrum starfsmaður
Reykjavíkurborgar, Ásdís búsett í
Bandaríkjunum, Jóhanna og Hjálm-
týr, sem lengi var starfsmaður Út-
vegsbankans.
Það var 1964 að ég kom inn í
þessa fjölskyldu. Hún var um margt
óvenjuleg. Þetta var glaðsinna fólk
og glaðværð, gamansemi, söngvi
og létt lund einkenndi það. Og þótt
sorg og erfiðleikar sæktu að var
það hin létta lund, sem strauk burt
amstur daganna.
Þau María og Vilhjálmur Heið-
dal, sonur Sigurðar Heiðdals rithöf-
undar og fyrmm fangelsisstjóra og
Jóhönnu, konu hans, Jörgensdóttur
frá' Krossvík, gengu í hjónaband
1936. Vilhjálmur var framan af
bifreiðastjóri, en síðar lengi deildar-
stjóri og hafði um langt árabil
umsjón með póstflutningum innan-
lands og sérleyfisleiðum um landið.
Þau hjón, Vilhjálmur og María,
voru um alla hluti sérstaklega sam-
hent. Fjölskylduböndin voru sterk á
báða bóga. Vilhjálmur átti bifreið
alla tíð og snemma var farið að
ferðast með bömin innanlands, oft
til Þingvalla og annarra nálægra
staða. Þekktu þau enda landið vel
og kynntust fjölda fólks hvarvetna,
sem þau áttu síðan að vinum alla
tíð. Ættfólkið var einnig fjölmennt,
bæði Krossavíkurættin, sem svo var
kölluð, og Bemhöftsfólkið og það
annað ættfólk, sem tengdist þar inn
í. Ræktu þau ættarbönd og vináttu
mjög og á ferðum um landið var
aldrei látið undir höfuð leggjast að
heimsækja vini og venzlamenn.
Þau María og Vilhjálmur eignuð-
ust fímm böm, sem öll lifa. Elzt
er Jóhanna, sem gift var Walter
Gunnlaugssyni en síðar Jóhannesi
Jenssyni, sem nú er látinn, María,
t
Faðir minn, fósturfaðir, tengdafaðir, afi og langafi,
VALDIMAR HALLDÓRSSON,
Hofsvallagötu 19,
lést 24. janúar á Borgarspítalanum.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Sigurborg Valdimarsdóttir, Káre Ásmo,
Einar V. Olafsson, Sigríður Skúladóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Eiginkona mín, móðir, tengdamóðir, amma og langamma,
JUSTA MORTENSEN,
Bræðraborgarstíg 9,
andaðist í Hafnarbúðum aðfaranótt sunnudagsins 10. febrúar.
Daníel Jakob Jóhannsson,
María Jakobsdóttir,
Martin J. Jakobsson,
Jóhann Pétur Mortensen
og aðstandendur.
t
Eiginmaður minn, faðir og sonur,
VIÐAR SIGURÐSSON
prentari,
Suðurbraut 28,
Hafnarfirði,
lést af slysförum laugardaginn 9. febrúar.
Guðrún Sæmundsdóttir,
Sonja Ýr Viðarsdóttir, Karl Dal Viðarsson,
Sigríður Rósmundsdóttir, Sigurður M. Sigurjónsson.
t
Faðir okkar, tengdafaðir og afi,
SIGURÐUR KRISTINN ÞÓRÐARSON,
Hraunbæ 102a,
Reykjavík,
lést á Landakotsspítala 7. febrúar
Þórður B. Sigurðsson,
Edda K. Sigurðardóttir,
Erla I. Sigurðardóttir,
tengdabörn og barnabörn.
gift Þór Magnússyni, Hilmar,
kvæntur Hrefnu Smith, Anna, áður
gift Guðlaugi Bergmann en nú Þor-
steini Björnssyni, og Hjálmtýr,
kvæntur Önnu Kristjánsdóttur.
Bamaböm og barnabarnabörn
þeirra eru orðin 24.
Starfssvið Maríu tengdamóður
minnar var að mestuleyti innan
heimilisins. Hún annaðist stórt
heimili meðan aðrir heimilismenn
„unnu úti“, eins og það er kallað
nú. Hún var mikil húsmóðri og í
öllu sást myndarskapur hennar, og
á heimilið komu enda margir, sem
áttu ýmis erindi. Allir vom aufúsu-
gestir og vel minnist ég þess, er
ég kom þar fyrst inn á gafl, hve
mér var vel tekið.
María tengdamóðir mín var afar
tryggur vinur vina sinna. Hún var
trúrækin og kirkjurækin og starfaði
mikið í Kvenfélagi Neskirkju og var
í stjórn þess. Flesta laugardaga,
meðan hún hafði enn heilsu var hún
þar og starfaði meðal gamla fólks-
ins í söfnuðinum. Þá starfaði hún
í heimsóknarþjónustu Rauða kross-
ins og sem sjálfboðaliði fyrir Fé-
lagsmálastofnun Reykjavíkurborg-
ar. Henni lét vel að vera innan um
fólk, eins og þeim systkinum henn-
ar öllum, Þau systkinin kunnu enda
skil á fjölmörgum Reykvíkingum
frá fyrstu áratugum þessarar aldar,
meðan þetta var aðeins tiltölulega
lítill bær og fámennið setti svip sinn
á bæjarlífíð. í hugum þess lifði enn
aldamótakynslóðin, og sjálf tóku
þau þátt í að byggja upp þessa
borg til þess, sem hún síðar varð.
Þau hjón, Vilhjálmur og María,
voru mjög félagslynd. Þau spiluðu
bridge í vinahópi og tóku yfírleitt
þátt í öllu því, sem var að gerast í
umhverfi þeirra og öfluðu sér hvar-
vetna vinsælda.
Var það enda svo, er þetta fólk
hittist, að margar endurminningar
voru rifjaðar upp og margt rætt
um Reykvíkinga fyrri tíðar, bæði
ættfólk, eftirminnilega bæjarbúa og
ýmsa atburði, er borið hafði fyrir á
liðinni tíð. Og þá var oft staidrað
helzt við þá atburði, er spaugilegir
voru eða minnisstæðir á annan hátt.
Eftir að bömin voru uppkomin
ferðuðust þau hjínin meira en áður,
bæði í sambandi við starf Vil-
hjálms, sem útheimti mikil ferðalög
innanlands, en einnig fóru þau ár-
lega tit útlanda, allt þar til síðasta
ár. Síðasta ferðin var farin 1989
til Ítalíu ásamt fleirum úr fjölskyld-
unni og nutu þau þeirrar ferðar
afarvel og margar minningar voru
síðan rifjaðar upp, því að eftir öllu
var tekið og fest í minni og á mynd.
Þessari fjölskyldu er mikill svipt-
ir að „ömmu Maju“, eins og hún
var oftast kölluð. Fæsta grunaði
fyrr en undir það síðasta, að svo
langt væri liðið á daginn. Að vísu
hafði heilsunni hrakað allmjög
síðustu árin og oft varð hún að
dveljast á sjúkrahúsi vegna hjarta-
veilu, sem síðan ágerðist smám
saman, og naut hún einstakrar
umönnunar starfsfólks hjartadeild-
ar Landspítalans, sem þakkir skulu
hér færðar. Sjálf talaði hún minnst
um heilsu slna. Um lækningu var
ekki að ræða nema í formi aðhlynn-
ingar og góðrar umönnunar, en fáa
hefði grunað, sem sáu hana hressa
með fjölskyldu sinni aðeins viku
fýrir andlátið, að svo skammt væri
eftir. En henni var það áreiðanlega
mikill hugarléttir að mega vera
heima sem lengst og í reynd síðustu
stundir lífs síns.
María verður jarðsungin í dag frá
Neskirkju, sem hún unni af alhug
og því starfi, sem þar er unnið og
hún tók svo virkan þátt í. Fjölskyld-
an er nú ekki söm og áður, en minn-
ingin um ástkæra eiginkonu, móð-
ur, tengdamóður, ömmu og lang-
ömmu mun lengi lifa. Minningin
lifir þótt maðurinn deyi.
Við kveðjum hana með söknuði
og biðjum guð að blessa þá og
styrkja, sem nú eiga sárast um að
binda.
Þór Magnússon
*
Látin er föðursystir okkar, María
Gyða Hjálmtýsdóttir Heiðdal. Er við
3. júlí sl. kvöddum föðurbróður okk-
ar, Lúðvík Hjálmtýsson, hvarflaði
ekki að okkur að svo stutt yrði þar
til að annarri kveðjustund kæmi í
þessum lífsglaða og samhenta
systkinahópi. Maja frænka var elst
af átta börnum hjónanna Lucindu
Sigurðsson (fædd Hansen) og
Hjálmtýs Sigurðssonar, sem lengst
af bjuggu á Sólvallagötu 33,
Reykjavík.
Ung giftist Maja Vilhjálmi Heið-
dal fulltrúa hjá Pósti og síma, og
Biémmiofit
Friöfinns
Suðurlandsbraut 10
108 Reylqavík. Sími 31099
Opið ölikvöld
til kl. 22,- einnig um helgar.
Legsteinar
Framleiðum allar
stærðir og gerðir
af legsteinum.
Veitum fúslega
upplýsingar og
ráðgjöf um gerð
og val legsteina.
S.HELGASON HF
STEINSMIÐJA
SKEMMUVEGI48. SIMI76677
Minningarkort Krabbameinsfélagsins fást
í flestum lyfjabúðum í Reykjavík
og á nær öllum póstafgreiðslum úti á landi.
Einnig er hægt að hringja í síma 62 14 14.
Ágóða af sölu minningarkortanna
er varið til baráttunnar gegn krabbameini.
Krabbameinsfélagið
voru þau hjón sérstaklega samrýnd.
Eignuðust þau fimm börn: Jó-
hönnu, Hilmar, Maríu, Önnu og
Hjálmtý.
Maja frænka var af þeirri kyn-
slóð, þar sem þótti sjálfsagt að
konur væru heima á heimilinu að
sinna börnum og búi eftir giftingu.
Hún hafði í nógu að snúast á sínu
heimili, og varni því vel enda stór-
ræði að sjá um uppeldi fímm barna
svo vel ætti að vera.
Við systkinin eigum margar góð-
ar minningar um Maju og hennar
fjölskyldu frá æskuárum á Sólvalla-
götunni í Reykjavík. Sólvallagatan,
á milli Bræðraborgarstígs og Hofs-
vallagötu, var sérstakt samfélag
hér í eina tíð. Maja og Villi bjuggu
á.34 við vorum á 33 og Jóhanna,
elsta dóttir Maju og Villa, var kom-
in með fjölskyldu og bjó á 27. Maja
var því bæði móðir og amma barna
í þessu litla samfélagi. Þetta og
blíðlyndi hennar við böm varð til
þess að hún gekk undir nafninu
amma Maja hjá börnunum í göt-
unni, hvort sem vom barnabörn,
bræðraböm eða vandalausir. Þetta
lýsir Maju vel, hvað hún bar góðan
þokka og sást aldrei skipta skapi,
sama hvað gat gengið á, og gengur
nú á ýmsu á uppvaxtarárum.
Er börnin uxu úr grasi rýmkaðist
tími hennar til tómstunda. Fór hún
þá að sinna störfum innan Kvenfé-
lags Neskirkju. Sat hún þar í stjórn
um árabil og var ritari til margra
ára. Gekk hún heil til starfa fyrir
kirkju sína, hún sá t.d. um undir-
búning á kyrtlum fyrir fermingar
og em þau ekki örfá bömin sem
hún hefur klætt í kyrtla fyrir þá
stóru stund sem ferming er. Einnig
starfaði hún við umsjá aldraðra á
vegum kirkjunnar.
Maja var falleg kona, naut þess
að lifa lífinu, var létt í lund og
hafði yfírbragð hefðarkonu. Hún
var trygg og frændrækin og naut
þess að vera með fjölskyldunni. í
fórum sínum átti hún margar gaml-
ar myndir, sem hún varðveitti vel,
gamlar fjölskyldumyndir og myndir
af formæðrum og feðmm. Minning-
arnar sem tengdust sumum mynda-
tökum frá barnæsku hennar fengu
okkur yfírleitt til að hlæja.
Merkileg og góð kona er gengin.
Samúðarkveðjur sendum við eft-
irlifandi systkinum ömmu Maju.
Elsku Villi, Púttý, Hilmar, Maja,
Anna, Hjálmtýr og fjölskyldur, við
vottum ykkur okkar innilegustu
samúð. Guð styrki ykkur og styðji
á slíkri sorgarstund.
Far þú I friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Árni, Vala, Hjálmtýr
og Hrafnhildur
Þegar við kveðjum nú í hinsta
sinn elskulega ömmu mína, Maríu
Heiðdal, koma ósjálfrátt upp í hug-
ann margar ánægjulegar minningar
henni tengdar. Við sem yngri erum
geymum með okkur mynd af góðri
ömmu sem öllum reyndist vel og
um Ieið mynd af fullorðinni konu
sem alltaf var falleg og fín. En ég
var svo heppin að fá að kynnast
enn einni hlið á ömmu minni — litlu
stúlkunni Mæju sem lék sér
áhyggjulaus á götum Reykjavíkur.
Með frábærri frásögn sem geislaði
af gleði og góðum endurminningum
sagði hún mér frá uppvaxtarárum
sínum, þeim tíma þegar vinnukonur
voru á öllum betri heimilum og
saumakonur komu heim og saum-
uðu fallega kjóla á stelpumar. Þá
munaði börnin ekki um að labba inn
í sundlaugar til Imbu Brands eða
fara í nestisferð suður að Grænu-
borg. Amma sagði mér líka frá því
þegar hún fór í fyrsta sinn út fyrir
bæinn, sjö eða átta ára gömul. Þá
fór hún með foreldrum sínum upp
að Lögbergi að tína ber, hún tíndi
eitthvað stórt og svart í fötu sem
reyndist svo vera lambaspörð við
nánari athugun.
Amma sagði mér líka frá pabba
sínum, Hjálmtý Sigurðssyni, sem
alltaf var að byggja ný hús og flytja
með fjölskylduna. Pábba sem
kenndi henni að lesa og sendi h'ana
líka í tímakennslu, sem börnin köll-
uðu reyndar háskóla því að kennt
var á fjórðu hæð. Pabba sem rak
verslun í Lækjargötu og öll börn I