Morgunblaðið - 15.02.1991, Page 13

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. FEBRÚAR 1991
13
Heimsókn til fjár-
veitinganefndar
eftir Gunnar
Birgisson
í október sl. fór bæjarráð Kópa-
vogs í árlega ferð til fjárveitinga-
nefndar Alþingis. í þessum ferðum
leggur Kópavogsbær fram óskir um
fjárveitingar til framkvæmda fyrir
nefndina og biður um uppgjör á
samningsbundnum framlögum
ríkisins vegna framkvæmda í Kópa-
vogi. En segja má að verulega sé
farið að slá í sumar þessara krafna
vegna aldurs.
Móttakan
Þegar bæjarráð bar að garði kom
í ljós að aðeins 3 nefndarmenn af
9 voru mættir. Okkur til huggunar
var þó eini fulltrúi suðvesturhorns-
ins í fjárveitinganefnd þamamætt-
ur.
Stuttu eftir að bæjarráð Kópa-
vogs hafði tekið sér sæti kom fjórði
nefndarmaðurinn í salinn, fulltrúi
landsbyggðarinnar, alþekktur mað-
ur að dugnaði fyrir sitt fólk.
Við bæjarráðsmenn spurðumst
nú fyrir um fjarveru nefndarmanna
sem við vorum komnir til að hitta.
Okkur var tjáð, að einn væri heima
að passa barnabarn sitt, annar var
sagður vera í réttunum en hina var
ekkert vitað um.
Samsetning þessarar valdamestu
nefndar þingsins er ærið umhugs-
unarefni. Aðeins einn fulltrúi er
fyrir meirihluta kjósenda í landinu.
Hinir nefndarmennirnir em utan
af landi.
Landsbyggðin virðist leggja
mikla áherslu á að eiga fulltrúa í
fjárveitinganefnd. Enda sést afleið-
ingin þegar úthlutanirnar eru skoð-
aðar. Fé virðist veitt til margra
hluta fremur vegna byggðasjónar-
miða en tillits til hagkvæmni eða
annarra þátta. Höfuðborgarsvæðið
og Reykjanes virðast vera í gleymdu
deildinni á þessum bæ.
Erindið
Þegar við Bæjarráðsmenn bárum
upp erindi okkar, þá var það strax
ljóst að fyrir daufum eyrum var
talað. Aðeins formaðurinn virtist
hlusta á mál okkar en hinir nefndar-
mennimir virtust áhugalausir og
hálfdottandi.
Það sem við Kópavogsmenn fór-
um fram á var meðal annars
greiðsla lögbundinna framlaga til
löngu tímabærrar heilsugæslu-
stöðvar í austurhluta Kópavogs.
Ennfremur að knýja á um framlög
til byggingar sundlaugar í Kópa-
vogi, en þar hefur ríkið aðeins
greitt 15.000 krónur til þessa dags.
Einnig vildum við fara fram á fram-
lag til hafnarinnar í Kópavogi auk
þess sem við vildum fá fram upp-
gjör gamalla skulda ríkisins við
Kópavogskaupstað, allt aftur til
ársins 1983. En þar koma til kostn-
aður vegna heilsugæslustöðvar,
vegna þjóðvegagerðar í þéttbýli og
uppgjör vegna skóla og íþrótta-
mannvirkja.
Formaðurinn tók dauflega í er-
indi okkar og fann því flest til for-
áttu. Önnur mál myndu verða að
ganga fyrir hjá nefndinni en okkar.
Hvað er til ráða?
Ljóst er að skuldir ríkisins við
Kópavogsbæ eru verulegar. Fyrir
liggur að þær teljast í hundmðum
milljóna króna.
Eftir viðbrögðum ijárveitinga-
nefndar að dæma urðum við bæjar-
ráðsmenn vondaufir um að nema-
lítill hluti þessarar skuldar fáist
greiddur og að flestar beiðnir okkar
Kópavogsbúa um framlög frá ríkinu
verði hundsaðar.
Ef það er stefna fjárveitinga-
valdsins að styðja einungis við upp-
byggingu á Iandsbyggðinni en láta
þéttbýlið á suðvesturhorninu lönd
og leið, þá verðum við þéttbýlisfólk
að taka til varna. Það vandamál,
að ríkið geri ekki upp skuldir sínar
við sveitarfélög er alls ekki bundið
við Kópavogsbæ einan. Öll sveitár-
félög á þéttbýlissvæðunum hafa
þessa sömu sögu að segja.
Hvaða möguleika eiga þessi
sveitarfélög gagnvart ríkisvaldinu?
Ein leið væri að láta lögfræðinga
innheimta skuldimar, sem eru til
orðnar vegna löglegra samninga
milli ríkisins og Kópavogskaupstað-
ar. Önnur væri samningaleiðin. En
til samninga þarf fleiri en einn að-
ila. Samningaleiðin hefur verið
margreynd án mikils árangurs eins
og nú sannaðist með þessari för
bæjarráðs Kópavogs á fund fjár-
veitinganefndar.
Ríkið virðist ekki leggja mikið
upp úr því að standa við samninga
sína hér innanlands, þrátt fyrir yfir-
lýsingar um hið gagnstæða. Eiga
sveitarfélögin að fara að ástunda
sömu vinnubrögð? Búum við í lýð-
Gunnar Birgisson
„Er það furða þótt það
teljist nú til brýnni
verkefna ríkisins, að
bjóða út jarðgangagerð
á Vestfjörðum fyrir 4
miiljarða og það án þess
að fjármagn hafi verið
tryggt, en að borga
Kópavogi skuldir
sínar.“
ræðisríki þar sem menn virða samn-
inga eða er staða sveitarfélaga
gagnvart ríkisvaldinu eins og staða
Litháens gagnvart Moskvu?
Afleiðingar vanefnda
ríkisvaldsins
Vegna vanefnda ríkisins safna
mörg sveitarfélög skuldum með til-
heyrandi vaxtakostnaði.
Ef afstaða ríkisvaldsins breytist
ekki í málum sem að þeim sveitarfé-
lögunum snúa, sem ekki falla undir
hina heilögu byggðastefnu, þá
verða þessi byggðarlög að aðhafast
eitthvað í málunum.
Stjómendur þeirra geta ekki
horft á fjármuni borgaranna brenna
upp í vaxtabáii víxlarabúðanna, sem
þeim er nauðugur einn kostur að
leita til þegar svikin loforð ríkisins
eru ekki gjaldgeng í daglegum við-
skiptum.
Þar sem öll rök hníga að því, að
samsetning Alþingis ráði miklu um
það, hvert fjármunum ríkisins sé
veitt og endurspeglast í skipan fjár-
veitinganefndar, þá verður sveitar-
stjórnarmönnum nauðugur einn
kostur að auka þátttökuna sína í
landsmálum. Sveitarstjórnarmenn á
suðvesturhominu geta ekki bara
horft á það gerast, að gengið sé
sífellt á rétt meirihluta landsmanna
á Alþingi. Þessu verður að svara.
Þróun í þessa átt er ef til vill að
hefjast. Borgarstjórinn í Reykjavík
fer á þing eftir næstu kosningar.
Bæjarstjórinn í Hafnarfirði sækist
eftir þingmennsku. Báðir þessir
menn hafa lýst því yfir, að þeir
telji þingsæti nauðsynlegt til þess
að styrkja sína heimabyggð.
Þeir hafa vafalaust sínar ástæður
fyrir þessari afstöðu. Ef til vil! hafa
þeir fengið svipaða afgreiðslu og
við Kópavogsmenn á fundi með
landsbyggðarlega sinnaðri fjárveit-
inganefnd Alþingis.
Þetta leiðir svo hugann beint að
því, sem er forsenda þessa vanda
þéttbýlissvæðanna. Það er misvægi
atkvæðanna eftir því hvar menn
búa á landinu. Á Reykjanesi búa
nú um 65.000 manns. Þar em 11
þingmenn. Á Vestfjörðum búa tæp-
Iega 10.000 manns. Þeir hafa 5
þingmenn. Allir viðurkenna þennan
vanda. En enginn gerir neitt í því.
Er það furða þótt það teljist nú
til brýnni verkefna ríkisins, að bjóða
út jarðgangagerð á Vestfjörðum
fyrir 4 milljarða og það án þess að
fjármagn hafí verið tryggt, en að
borga Kópavogi skuldir sínar.
Við þéttbýlisfólk getum ekki un-
að þessu lengur.
Höfundur er formaður bæjarráðs
Kópavogs.
GLÆoIIE G []R EOKAMARKAÐUR
í BÓKABÚÐUM MÁLS OG MENNINGAR!
Nú stendur yfir í bókabúðum Máls og menningar
stórkostlegur bókamarkaður. Þar má gera reyfara-
kaup á góðum bókum, gömlum sem nýjum -
verðið er alit frá 50 kr.- og úrvalið er ótrúlegt!
Hversdagshöllin kiljuútgáfa 1590 kr.
Eva Luna kiljuútgáfa 1590 kr.
Eva Luna segir frá kiljuútgáfa 1790 kr.
Hús andanna kiljuútgáfa 1390 kr.
r
>
r

Bókabáð
LmALS &MENNINGAR J
LAUGAVEGI 18 •- SÍMI 24240
Bókabúð
LmALS &MENNINGAR J
SÍÐUMÚLA 7-9 - SÍMI 688577