Morgunblaðið - 19.02.1991, Qupperneq 52
52
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIDJUDAGUR 19. FEBRÚAR 19,91
Jt þú he-fur -Palleg ctuju- "
Hættu þessu afsökunar-
þrugli. Afsakaðu Dúdú. —
Eg heiti Torfveig ...
HÖGNI HREKKVÍSI
Menn og málleysingjar
Til Velvakanda.
Hver kom fyrst, skjaldbakan eða
maðurinn? Hafi skjaldbakan numið
land fyrst hér á jörðu, þá á hún,
en ekki við landið. Skjaldbakan er
lagar- og láðardýr, trúlega er hún
því miklu eldri en maðurinn, sem
sýpur hveljur sé honum dýpt í vatn.
í sædýrasafninu í Carlottenlund
(N-Sjál.) er til sýnis 60 milljón ára
gamall fískur vel varðveittur fiskur
(einn af þremur þekktum eintökum
í öllum heiminum). Fiskurinn náð-
ist í mjög djúpu vatni. Uggarnir á
þessum fiski urðu að fótum þegar
þessi fisktegund skreið á land.
Hann er talinn forfaðir salamöndr-
unnar og annarra skriðdýra. Ugg-
arnir á öðrum fiskum urðu að
vængjum er þeir breyttust í fugla
(flugfiskar). Sjálf erum við talin
hafa verið sjávardýr þótt langt sé
um liðið. í líkama okkar gutlar 80%
vatn, sönnum þess að við vorum
einu sinni fiskar, er okkur sagt.
Nú erum við spendýr, og rekjum
ætt okkar sjaldan lengra aftur en
til apanna. „Svo forfaðir yðar var
þá api, ha, ha, ha ...“ Háðglósun-
um rigndi yfir Darwin í breska
náttúrufræðifélaginu. „Betra er að
vera maður og vera kominn af
apa, en að vera api, og vera kom-
inn af manni“, svaraði Darwin.
Menn og málleysingjar hafa fylgst
að um óra tíð, en málið eða hljóð
þau sem við gáfum frá okkur fyrir
50 þús. árum þurfa ekki að hafa
verið mjög frábrugðin. Sköpunar-
sagan er annars mikið og óráðið
vandamál. Séum við hvítingjar
komnir af Adam og Evu, eru þá
svertingjar komnir af öpunum og
þeir gulu af sítrónunni? En slepp-
um öllu spaugi. Umhverfið er eins
og Iokað kerfi, hringrás þar sem
Til Velvakanda.
Morgunblaðið birtir öðru hverju
nöfn fólks erlendis, sem vill eignast
pennavini hér á landi, og fylgir nafn
með póstáritun og síðan nafn lands-
ins á ensku. I því kemur fram algeng-
ur misskiiningur um það fyrir hvern
póstáritunin er. Póstfangið er vita-
skuld fyrir starfsfólk póstsins í landi
viðtakanda, en nafn landsins er fyrir
starfsfólk póstsins í landi sendanda.
Þess vegna stendur á bréfi til Islands
frá Frakklandi Islande, enda heitir
landið svo á frönsku, Island á bréfi
frá Danmörku og Iceland á bréfi frá
Kanada, en aldrei ísland.
Það er líklegt að þeir sem senda
blaðinu ósk um að komast á penna-
allt á sitt upphaf og endi. Allt
endurtekur sig, en nýjir litningar
myndast. Samsetning þeirra ræður
því hvort við fæðumst sem fuglar,
fiskar eða menn.
Ævintýrin segja frá mönnum í
álögum. Froskurinn var konungs-
sonur í álögum. Þetta er að vísu
táknmál, en þó leynist e.t.v. meiri
sannleikur í þessu en okkur órar
fyrir.
Hafi Darwin rétt fyrir sér (hvað
ég tel sannað) þá eru öll dýr og
allar lifandi verur á framþróunar-
skeiði. Sjálf vorum við einu sinni
í sporum lægri dýrategunda. Okk-
ur kippir í kynið. Við erum öll ein
stór fjölskylda. Dýrin eru fjar-
skyldir ættingjar okkar. Því má
miklast yfir því að við nú sitjum í
öndvegi. Öll sitjum við dýr og
menn við sama borðið.
Öll leggjum við okkur hið sama
til munns. ÖIl njótum við góðs af
gjöfulli náttúru, móður okkar allra.
011 höfum við sömu frumstæðu
þarfir að matast, tímgast, vaxa,
viðhalda stofninum og svo nauð-
vinalista þess, semji hana flestir á
ensku, og þá er eðlilegt að þeir skrifi
nafn lands síns á ensku, en þessu
ætti blaðið að breyta í íslenzkt nafn
og bréfritarinn sömuleiðis, þegar
hann sendir bréf frá íslandi.
Það er eðlilegt í bréfi íslenzkrar
stofnunar að nefna hana á sama
máli og bréfið er samið á. Það nafn
á samt ekki við á póstáritun hennar.
Hún er fyrir starfsfólk póstsins, og
það á ekki að þurfa að kunna nöfn
íslenzkra stofnana á hinum ýmsu
tungumálum.
Væri ekki ráð að setja ábendingar
um þetta í símaskrána?
Björn S. Stefánsson
synlegt öryggi. Hér er enginn
munur á manni og mús. Taktu
eftir því hvað krían ver hreiðrið
sitt af mikilli heift. Getur nokkur
móðir varið börnin sín betur?
Sagt er að auðveldast sé að
kynnast innræti manns við að sjá
hvernig hann umgengst dýr. Batn-
andi manni er best að lifa. Breytir
þú illa hér á jörðu segja hindúar
má alveg eins búast við að þú snú-
ir aftur á lægra þróunarstig í
næsta lífi og endir þá sem kónguló.
Dýrin eru vinir okkar. Förum
vel með vini okkar, og þeir sýna
okkur ómælt þakklæti. Allir sem
bundið hafa vináttu við húsdýr
meta trygglyndi þeirra. Þau eru
húsbóndaholl, hlýðin, trúföst,
lítillát, þakklát, þurftarlítil og góð.
Þau eru aldrei önug, öfundsjúk eða
mislynd. Húsdýrin eru eins og hug-
ur manns, og því engin furða þótt
margir leiti huggunar í félagsskap
þeirra. Það eru ennþá nokkrar vik-
ur þar til lóan kemur „að kveða
burt snjóinn og kveða burt leiðind-
in því það getur hún“. Þá kemur
líka spóinn og 30 millj. kríuhópur
alla leið frá S-Afríku, eingöngu til
að verpa hér, koma upp ungunum
og svo flýgur öll fjölskyldan hina
löngu leið til baka.
Enn hylur klakabrynja jörðu.
Brátt förum við þó að telja vikurn-
ar og dagana til vorsins. Svo þeg-
ar sólarguðinn Helios sendir frjó-
semisgyðjunni Persefona langan
og ylheitan ástarkoss þá vaknar
öll náttúran af löngum dvala. Blóm
og strá skjóta upp kolli. Móðir
náttúra strýkur augun og breiðir
út faðm sinn mót sólu. Hringrás
lífsins getur hafist á ný. Dýr og
menn taka gleði sína. Öll eigum
við það sameiginlegt, menn og
málleysingjar, við hlökkum til vors-
ins.
Richardt Ryel
Fyrir hverja er póstáritun?
Víkveiji skrifar
egar íslenzkir ráðamenn voru
á ferð í Eystrasaltsríkjunum
fyrir nokkrum vikum, komust þeir
að því, að ráðamenn í Eistlandi
voru manna bezt að sér af forystu-
mönnum ríkjanna þriggja um það,
sem var að gerast í Moskvu. For-
sætisráðherra Eistlands mun vera
náinn samstarfsmaður Jeltsíns og
utanríkisráðherra landsins á sér
merkilega fortíð. Hann var nefni-
lega árum saman í gúlaginu. Það
verður því óneitanlega forvitnilegt
fyrir okkur Islendinga að fá þessa
menn í heimsókn hingað en þeir
koma á morgun.
xxx
Iumræðum um málefni Eystra-
saltsríkjanna hér virðist það
stundum gleymast, að þetta er ekki
í fyrsta sinn, sem örlög þessara
þjóða vekja athygli íslendinga. Eft-
ir innlimun Eystrasaltsríkjanna var
mikið rætt um hlutskipti þeirra í
pólitískum umræðum hér fyrir rúm-
lega fjórum áratugum og raunar
hart deilt um þau málefni. Þá áttu
Sovétríkin sér nefnilega talsmenn á
Islandi, sem sáu ekkert athugavert
við innlimun þessara ríkja í Sov-
étríkin og kúgun þessara smáþjóða!
xxx
Búnaðarþing hófst í gær og
verða tillögur svonefndrar sjö
manna nefndar væntanlega til um-
ræðu þar. Víkveiji hefur orðið þess
var, að þótt töluvert hafi verið fjall-
að um þær tillögur á opinberum
vettvangi m.a. hér í Morgunblaðinu
á hinn almenni borgari mjög erfitt
með að átta sig á um hvað þessar
tillögur snúast. Er það ekki verðugt
verkefni fyrir Búnaðarþing að fjalla
um málefni landbúnaðarins á máli,
sem almenningur skilur?! Það er
alla vega nauðsynlegt, að þeir sem
eiga að borga viti fyrir hvað þeir
eru að borga og hvers vegna.
xxx
Eldvarnarkerfi eru nauðsynleg
en eldvarnarkerfi, sem fara
af stað í tíma og ótíma, jafnvel við
vindlareyk geta verið hættuleg!
Víkveiji fylgdist með því fyrir helg-
ina, þegar eldvarnarkerfi fór af stað
í ónefndu húsi af þessum ástæðum
og innan skamms voru þrír slökkvi-
liðsbílar mættir á staðinn, tveir lög-
reglubílar og einn sjúkrabíll. Þetta
er út af fyrir sig traustvekjandi en
hættan er sú, að ef eldur kemur
upp í alvörunni taki menn ekki
mark á eldvarnarkerfinu.