Morgunblaðið - 14.03.1991, Side 2

2
ceei SfltÁM .M HUOAtrJTMMI'í ÖIOAiaVIUOIIOM
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1991
Alþingi:
Ágreiningur stjórnar-
flokka um lánsfjárlög
EKKI er sanikoniulag milli stjórnarflokkanna um ýmis þingmál, sem
lögð hefur verið áhersla á að afgreiða fyrir þingslit. Þannig er frum-
varp að lánsfjárlögum óafgreitt, m.a. vegna ágreinings um heimildar-
ákvæði vegna fyrirhugaðara virkjunarframkvæmda í sumar og kaupa
á jarðnæði fyrir nýtt álver, vegna þyrlukaupa, með hvaða hætti verð-
ur tekið verður á vanda Byggðastofnunar, og vanda vegna loðnubrests.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins hefur fjármálaráð-
herra gert athugasemd við orðalag
í tillögu iðnaðarráðherra um láns-
heimildir vegna álversins. Forsætis-
ráðherra hefur lagt áherslu á að
fjárhagsvandi Byggðastofnunar
verði leystur með því að ríkissjóður
yfirtaki hluta skulda stofnunarinnar
en einnig hefur komið til greina að
tekið verði erlent lán til að hlaupa
þar undir bagga. Einnig mun hafa
verið rætt um hvort fjármálaráðu-
neytið eigi að hafa eftirlit með þeirri
deild stofnunarinnar sem yfirtók
starfsemi Atvinnutryggingarsjóð^'
eftir að lánveitingum úr honum
var hætt.
í gærkvöldi var þingsályktunar-
tillaga iðnaðarráðherra um álvers-
samninga á dagskrá sameinaðs
þings í þriðja sinn. Tillagan var
einnig á dagskrá aðfaranótt mið-
vikudags en um klukkan þijú fre-
staði Guðrún Helgadóttir þingfor-
seti fundi þegar Hjörleifur Gutt-
ormsson þingmaður Alþýðubanda-
lagsins lýsti því yfir að hann yrði
ekki nærri búinn með ræðu sína
um klukkan fjögur. Nokkru seinna
kom í Ijós að forseti var farinn úr
þinghúsinu og sleit Salome Þorkels-
dóttir varaforseti þingsins þá fund-
inum.
Borgarráð:
SÁÁ kaup-
ir hluta
af Saltvík
SÁÁ hefur keypt um 14 hekt-
ara úr jörðinni Saltvík á Kjal-
amesi, sem er í eigu Reykja-
víkurborgar, fyrir 3 miiyónir
króna. Að sögn Theódórs
Halldórssonar framkvæmda-
stjóra SÁÁ, er fyrirhugað að
reisa þar endurhæfingar-
deild fyrir 30 vistmenn.
Hætta á að ung böm lokist
inni í miðjum sinueldunum
ÁKVEÐIÐ hefur verið að velya almenning til umhugsunar um hvaða
reglur eru í gildi um sinubruna, skaðsemi hans fyrir jarðveginn og
hættuna sem af honum getur stafað, einkum gagnvart ungum börnum.
Garðyrkjustjórinn í Reykjavík,
slökkviliðið og lögreglan vekja at-
hygli á að sinueldar eru bannaðir
samkvæmt lögum í borgarlandinu
og leggja áherslu á að fylgja þessu
eftir, en hingað til hefur sina verið
látin brenna, þegar ekki hefur ver-
ið talið að verðmæti væru í hættu.
Hrólfur Jónsson, aðstoðar-
slökkviliðsstjóri, sagði við Morgun-
blaðið að sinueldar hefðu valdið
alvarlegu tjóni, þó ekki að þessu
sinni, en allur væri varinn góður
og fyllsta ástæða til að hvetja alla
til að taka þátt í forvörnum.
Ómar Smári Ármannsson, að-
stoðaryfirlögregluþjónn, sagði að
yfirleitt væru það krakkar, sem
kveiktu í sinu, en þeir gerðu það
ekki af illum vilja, heldur væri
þetta fikt og fíkn í eldinn. Hann
sagði að mikilvægt væri að foreldr-
ar væru á varðbergi og gættu þess
að börnin væru ekki að fikta með
eldspýtur. Eins skipti miklu máli
að foreldrar töluðu við börnin og
segðu þeim frá hvað hættulegt
væri að kveikja í sinu. Mesta hætt-
an væri að börnin hreinlega lokuð-
ust inni og ættu sér enga útgöngu-
leið, einkum þar sem um stórar
sinur væri að ræða.
„Það þekkist hvergi í heiminum
að sina sé brennd og á ekki að
þekkjast hér heldur," sagði Jóhann
Pálsson, garðyrkjustjóri Reykja-
víkurborgar. Hann benti á að víða
væri verið að planta og sinan
gegndi þar mikilvægu hlutverki en
hún þyrfti að fá að rotna eðlilega.
Sjávarútveg-sráöherra:
Síldarverksmiðjur ríkisins fái
allt að 200 milljóna króna lán
Nýbyggingin í Saltvík mun
koma í stað deildarinnar, sem
nú er rekin á Sogni í Ölfusi en
það húsnæði er í eigu Náttúru-
lækningafélags íslands. Leigu-
samningurinn rennur út um
áramótin og eftir að kannaðir
höfðu verið möguleikar á öðru
húsnæði var ákveðið að ráðast
í nýbyggingu.
Sagði Theódór, að undirbún-
ingur væri þegar hafinn og er
beðið eftir niðurstöðu úr lokuðu
alútboði með þátttöku fjögurra
fyrirtækja, Hagvirkis hf.,
Álftáróss hf., ístaks hf. og
Loftorku hf. Verða tilboðin
opnuð 12. apríl næstkomandi.
Páll Ásgeirsson, barnageðlæknir
og formaður Bamaheillar, segir að
dæmi sé til um einstakling sem
hefur verið vistaður á 15 mismun-
andi stofnunum frá 4 ára aldri, en
vandi hans sé óleystur þar sem
meðferðarstofnun við hans hæfi sé
ekki til.
Páll sagði að böm þessi væru
flest á aldrinum 7-12 ára og koma
í flestum tilfella frá heimilum þar
sem fátækt, bamamergð eða geð-
sjúkdómar væru til staðar. Hann
sagði að brýnt væri að koma á fót
tvenns konar meðferðarheimilum
til að leysa vanda vegalausra
bama, í samræmi við tillögur
starfshóps um málefni vegalausra
HALLDÓR Ásgrímsson sjávarút-
vegsráðherra vill að Síldarverk-
smiðjur ríkisins (SR) fái allt að
200 milljóna króna lán með rikis-
ábyrgð, meðal annars vegna end-
urbyggingar á verksmiðju SR á
bama. í tillögunum er í fyrsta lagi
gert ráð fyrir heimili fyrir 6-7 böm
þar sem unnt er að vista þau í allt
að tvö ár meðan unnið væri. að
framtíðarlausn þeirra. Þar er gert
ráð fyrir að þau fái markvissa
meðferð og uppeldi og þeim ætlað
að ganga í hverfisskóla. í öðm lagi
er gert ráð fyrir fjölskylduheimili
fyrir langtímavistun þar sem vega-
laus börn geta dvalið fram að 16
ára aldri. Slíkt heimili er ætlað 5-7
bömum sem fyrirsjáanlegt er að
eigi við svo alvarlega örðugleika
að stríða að ekki sé forsvaranlegt
að vista þau hjá fósturforeldrum.
Páll sagði að frá því að tillögurn-
ar voru lagðar fram hefði skapast
Seyðisfirði, en endurbyggingin
kostaði rúmar 500 mil(jónir króna.
Hér eru 20 loðnuverksmiðjur en
SR eiga fjórar þeirra. Þær eru á
Siglufirði, Raufarhöfn, Reyðar-
firði og Seyðisfirði.
þörf fyrir þriðja meðferðarstigið,
fyrir böm sem eru hættuleg sjálf-
um sér og öðrum. Hann sagði að
slíkt heimili krefðist tveggja sér-
lærðra starfskrafta, en á bama-
og unglingageðdeild Landspítalans
á Dalbraut 12 væru dæmi um ein-
staklinga með hættulega ofbeldis-
hneigð en engin stofnun sé til sem
sinnt getu þeim.
Tillögumar vom lagðar fyrir
mennta-, félags- og heilbrigðisráð-
uneyti í bytjun síðasta árs, en að
sögn Gunnars Sandholt, yfirmanns
bamadeildar Félagsmálastofnunar
Reykjavíkurborgar, sem sæti átti
í starfshópnum, virðist sem þær
hafi lent á milli ráðuneyta. Nú
væri hins vegar svo komið að ekki
mætti bíða lengur með úrbætur í
þessum málum.
Málþingið hefst í Gerðubergi kl.
13.15 á morgun með því að Svavar
Gestsson menntamálaráðherra set-
ur það. Málþingið er öllum opið.
Sjávarútvegsráðherra vill að
stofnaður verði úreldingarsjóður
loðnuverksmiðja, sem verði sérstök
deild í Fiskveiðasjóði. Úreldingar-
sjóðurinn fái 300 milljónir króna til
ráðstöfunar og þær loðnuverksmiðj-
ur, sem eftir verði, greiði 60% af
árlegum afborgunum og vöxtum af
þessum 300 milljónum á 10-15 árum
en ríkissjóður 40%. í þessu sambandi
er verið að afla heimildar á lánsfjár-
lögum til að taka 300 milljóna lán
til 10-15 ára með sjálfskuldarábyrgð
ríkissjóðs.
Þá beini ríkisstjómin þeim tilmæl-
um til banka og sjóða að þeir skuld-
breyti eldri lánum og vanskilum verk-
smiðjanna. Ríkissjóður veiti sjálf-
skuldarábyrgð fyrir allt að íjórðungi
slíkra skuldbreytilána, að hámarki
samtals 200 milljónir, en afborganir
verksmiðjanna af lánum á þessu ári
eru 700-800 milljónir. Deildinni í
Fiskveiðasjóði, sem úreldingarsjóður
verksmiðjanna heyri undir, verði fa-
lið að koma með tillögur um veitingu
á þessum ábyrgðum en inn í lánsfjár-
lög er komin beiðni um þessar 200
milljónir.
Ráðherra vill einnig að SR verði
sem allra fyrst breytt í hlutafélag en
í tillögum að fmmvarpi til laga um
SR er gert ráð fyrir að heimilt verði
að selja allt að 25% af hlutafénu.
Ef selja eigi meira af hlutafénu þurfi
til þess samþykki AJþingis. Sjávarút-
vegsráðherra telur eðlilegt að þessi
heimild yrði nýtt meðal annars til
að afla ijár á móti útgjöldum ríkisins
vegna úreldingarsjóðs verksmiðj-
anna.
Þá beinir sjávarútvegsráðherra
þeim tilmælum til iðnaðarráðherra
að leitað verði leiða til að lækka verð
á raforku til loðnuverksmiðjanna
vegna loðnubrestsins, svo og sam-
gönguráðherra að kannað verði með
hvaða hætti hægt sé að lækka vöru-
gjöld hafnasjóða vegna útflutnings á
mjöli og lýsi. Félag íslenskra fisk-
mjölsframleiðenda hefur mótmælt
því að greiða þurfi sömu upphæð í
vömgjöld fyrir tonnið af loðnuafurð-
um og öðmm fiskafurðum, enda þótt
frystur þorskur sé til dæmis mun
verðmætari en mjöl og lýsi.
Sjá frétt á þingsíðu, bls. 33.
Röskva
sigraði
RÖSKVA vann eitt sæti í
kosningum til Stúdentaráðs
Háskóla íslands. Röskva og
Vaka hafa því jafnmarga full-
trúa í ráðinu.
Röskva fékk 1.504 atkvæði
og sex menn kjörna, eða sex
atkvæðum meira en Vaka sem
fékk 1.498 og sjö menn kjörna.
Félögin fengu hvort sinn fulltrú-
ann í Háskólaráð. Nú sitja
fimmtán fulltrúar frá hvorri
fylkingu í Stúdehtaráði, en áður
hafði Vaka meirihluta.
Rúmlega 62% kosningabærra
stúdenta nýttu kosningarétt
sinn og er það óvenju góð þátt-
taka.
Sjá frétt og samtöl bls. 45.
Málþing um vegalaus böm:
200-300 böm leita hjálpar
vegna geðrænna vandamála
Á MILLI 200-300 böm og unglingar koma á hveiju ári til rannsókn-
ar eða meðferðar vegna vandamála af geðrænum toga. Af þessum
fjölda eru 20-30 böm vegalaus í þeim skilningi að samfélagið hefur
ekki gert viðeigandi ráðstafanir til að leysa vanda þeirra. Fjallað
verður um þennan vanda á málþingi sem félagið Barnaheill stendur
að á morgun.