Morgunblaðið - 04.11.1992, Side 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1992
33
ísland eyja stöðug-
leíkans eða hvað?
1
Hákarl
Erum að selja hákarl
frá kl. 10.00-22.00.
eftir Gísla Einarsson
Undanfarnar vikur og mánuði
hefur atvinnuleysi farið vaxandi.
Vonleysið, fylginautur atvinnu-
missis, grefur um sig hjá þjóð sem
venjulega ber höfuðið hátt og ber
sig vel. Hver verða viðbrögðin önn-
ur en vanmáttug reiði í garð þeirra
sem telja sig verða að nota upp-
sagnarleiðina til hagræðingar og í
garð stjórnenda, í garð þjóðfélags-
ins, bæjar- og sveitarstjóma sem
nú verða að bregðast við?
Hvert er umhverfið á eyju stöð-
ugleikans, íslandi? Atvinnuleysi á
leið í 5-15%. Sjávarútvegsfyrirtæki
mörg tæknilega gjaldþrota, afli of
lítill, fiskiskipaflotinn of stór,
gegndarlausar innkaupaferðir,
800- 1.000 störf í járniðnaði seld
í hendur útlendinga, textíliðnaður
gjaldþrota, — Atvinnuleysistrygg-
ingasjóður á leið í gjaldþrot á sama
tíma og við greiðum út yfir 15
milljónir vikulega í bætur og flytj-
um svo inn allskonar vörur sem
lítillega þyrfti að hafa stjóm á til
að gjörbreyta kaupum íslendinga
á þeim.
Aðgerðir stjórnvalda
Stjórnvöld telja sig aðeins geta
gripið til almennra aðgerða til að
skapa rétt umhverfí fyrir atvinnu-
vegina, nefnt hefur verið að lág
verðbólga og minnkandi fjár-
magnskostur sé grunnur að stöð-
ugleika. Þarf fylgifiskur stöðug-
leikans að vera 2-3% atvinnuleysi?
Margsinnis hefur verið vitnað til
atvinnuleysis í nágrannalöndum
okkar. Ég tel að þar séu víti til
varnarðar en ekki til viðmiðunar
og þó að gott sé að leita ráða hjá
nágrönnum þá skulum við forðast
þau ráð sem leiða til örfokastefnu
atvinnuleysis og niðurlægingar
einstaklinga og fjölskyldna.
Sænska leiðin
Menn hafa rætt um sænsku leið-
ina svokölluðu. Rætt hefur verið
að senda fulltrúa frá íslandi til að
læra þá leið, allt er gott um það
ef sá eða þeir aðilar sem fara í
námsreisu læra hvernig á því
stendur að ekki fæst Cheerios og
Cocopuffs í Svíþjóð? Hvers vegna
við glata því, sem okkur ætti að
vera dýrmætast, þ.e. sjálfsforræð-
ið, fullveldi íslensku þjóðarinnar.
Um hina síðamefndu segir dr.
Björn S. Stefánsson: „Við sjáum
nú hvað ráð þeirra voru mikið flan
1962.“
Hugmyndaheimur
Um „hugmyndaheim" kratanna
segir í sjöunda kafla Hjáríkis
Björns S. Stefánssonar: „Marxistar
skynja sig sem frumkvöðla lög-
málsbundinnar þróunar og þá, sem
ekki beygja sig undir lögmálið,
fulltrúa tregðu og forneskju. Málf--
utningur þeirra getur orðið hroka-
fullur, eins og vill henda þá sem
þykjast standa á lögmálinu. ís-
lenskir jafnaðarmenn líta á sig sem
framverði aukinnar siðmenningar
í vanþróuðu landi. Þeim mistókst
að ná hér völdum með eigin afli.
EES-samningurinn er þeim tæki
til að taka ráðin af þeim sem þeir
telja vanþróaða og fulla forn-
eskju.“ Dr. Björn S. Stefánsson
telur að oddvitar íslenskra jafnað-
armanna hafi mótast í Svíþjóð, og
vitnar í því sambandi í ævisögu
Tage Erlanders, fyrrum forsætis-
ráðherra Svía, en þar segir m.a.
„að hann hafi fundið í kenningum
Marx grundvöll sem sá, sem vildi
breyta þjóðfélaginu, gæti staðið
á“. Á bls. 71 segir dr. Björn þetta
m.a.: „Kapp jafnaðarmanna í
Gísli Einarsson
„ Mér er reyndar sama
hvað menn vilja kalla
þau verndargjöld sem
verður að leggja á ef
menn bara þora og vilja
taka á innflutnings-
fylliríinu og gjaldeyris-
sóuninni.“
er allt erlent kex og innflutt sæl-
gæti miklu dýrara þar en á ís-
landi? Hvers vegna er nauðsynja-
vara framleidd í Svíþjóð, Dan-
mörku og Noregi ódýrari í þessum
löndum en sambærileg innflutt
vara ef hún þá yfirhöfuð fæst í
þessum löndum? Ég tel að þrátt
fyrir allt frelsið þá hafi stjórnvöld
í nágrannalöndum okkar fastari
stjórn á öllum innflutningi en gert
er á íslandi. Ef til vill eru þar
hvatar sem við þyrftum að koma
höndum yfir svo að í stað þess að
við lokum t.d. fataverksmiðjum
vegna 20% dýrari innanlands fram-
leiddrar vöru þá látum við Atvinnu-
leysistryggingasjóð styrkja störf
og rekstur fyrirtækja svo að fólkið
hafi vinnu og gjaldeyrir nýtist til
annars í þágu þjóðarinnar.
EFTA- og EES-ríkjunum að út-
breiða og efla miðstýringu frá
Brussel, minnir á þá skoðun Er-
landers, að koma þurfi á alþjóð-
legri stjórn í samræmi við fram-
leiðsluþarfir nútímans. Þegar svo
vill til hér á landi, að það er for-
ræði yfir takmörkuðum auðlindum
landsins, sem er undirstaða vel-
megunar þjóðarinnar, m.ö.o., and-
staða við alþjóðlega stjórn hér á
landi, hvað sem kann að eiga við
annars staðar, verður ekkert
hættulegra fyrir þjóðarhag en að
láta menn, sem aðhyllast hin lög-
málsbundnu viðhorf Erlanders
ráða. Þegar lögmálstrúaðir fá völd,
nota þeir þau til að láta lögmálið
sem þeir trúa á rætast.“
Umhugsunarefni hlýtur það að
vera, að sá flokkur manna sem
hvað harðast berst fyrir að landið
komist undir vestur-evrópska
stjórn árið 1993, nýtur afar lítils
stuðnings meðal þjóðarinnar. Það
er án efa þess vegna, sem þeir
vilja bera samninginn um EES upp
til atkvæða á Alþingi, án þess fyrst
að leita umsagnir hins almenna
borgara á Íslandi. Það hlýtur að
flokkast undir pólitískt ofbeldi,
þegar bijóta þarf stjórnarskrána
til þess að knýja fram vilja sinn
gegn fólkinu í landinu.
Höfundur er fyrrverandi
yfirflugstjóri.
Stjórnun landsins
Ég vil nefna nokkuð af því sem
nefnt hefur verið sem hluti lausnar:
1. EES-samningur, grundvöllur
nýrrar markaðssóknar.
2. Aflagjald verði lagt á sjávar-
afla í einhverri mynd.
3. Nauðsynleg markaðsaðlögun
í 2-3 ár. ■
4. Stofnun smáfyrirtækja.
5. Aukin nýting orku.
6. Auknar rannsóknir og þróun-
arstörf.
Allar þessar aðgerðir, sem
nefndar eru hér ásamt mörgum
fleiri, eru langtímasjónarmið sem
verða að koma til framkvæmda en
það mun taka langan tíma.
Aðgerðir!
Það sem verður að bregðast við
nú þegar er hratt vaxandi atvinnu-
leysi sem verður að stöðva. Með
stjómvaldsaðgerðum! T.d. rann-
sóknargjöldum á innfluttar vörur
sem eru að leggja atvinnurekstur
í stórum stíl í rúst. Mér er reyndar
sama hvað menn vilja kalla þau
vemdargjöld sem verður að leggja
á ef menn bara þora og vilja taka
á innflutningsfylliríinu og gjaldeyr-
issóuninni.
Segið frá á réttan hátt
Að lokum þetta: Yfir þjóðina
dynja yfirlýsingar um skuldir ís-
lendinga upp á kr. 700 þús. á hvert
einasta mannsbarn á Islandi. Ég
óska eftir því að þessar skuldir
verði skilgreindar og bið hér með
Þjóðhagsstofnun að gera grein fyr-
ir hveijir eru ábyrgir og hveijir
hafa fengið þessi lán. Er það al-
menningur eða sægreifar eða
Flugleiðir eða Landsvirkjun eða
ÍSAL eða Járnblendifélagið? Gerið
grein fýrir skuldum á annan hátt
en að hvert barn sem fæðist verði
að bera ábyrgð á 700 þúsund króna
skuld án þess að hafa stofnað til
hennar.
Höfundur er bæjarfulltrúi á
Akranesi.
Upplýsingar og pantanir
í síma 95-13179.
Sendum um allt land.
Hákarlsverkun
Gunnlaugs,
Hólmavík.
HEIMILISIÐNAÐARSKÓLINN
Laufásvegi 2 - sími 17800
\1
I
FYRIR JOLIN
Pakkaskreytingar 9. nóv.
Kennari: Uffe B. Eriksen.
Þurrblómaskreytingar 11. nóv.
Kennari: Uffe B. Eriksen.
Jólaflíkin (fatasaumur) 11. nóv.-16. des.
Kennari: Herdís Kristjánsdóttir.
Útskurður (jólamunir) 10. nóv.-15. des.
Kennari: Bjarni Kristjánsson.
Jólatauþrykk 16.-623. nóv.
Kennari: Guðrún Marínósdóttir.
Jólaföndur 25.-28. nóv.
Kennarar: Arndís Jóhannsdóttir, Bjarni Krist-
jánsson og Margrét Guðnadóttir.
Námskeið fyrir leiðbeinendur
Námskeið fyrir leiðbeinendur verður dagana 20.-22. nóv.
Kennslugreinar: Hekl, kennari: Ragna Þórhallsdóttir; mynd-
vefnaður, kennari: Elínbjört Jónsdótttir; Útsaumur, kenn-
ari: Sunneva Hafsteinsdóttir.
Þátttökugjald kr. 5.000,-
Skráning fer fram á skrifstofu skólans í síma 17800.
Skrifstofan er opin mánud. - fimmtud. frá kl. 14-16.
Vinsamlegast hringið til að fá frekari upplýsingar.