Morgunblaðið - 26.02.1993, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1993
17
Hafnfirsk verkalýðshreyfing og bær
Samvinna um að leysa
vanda atvinnulífsins
FORYSTUMENN verkalýðshreyfingarinnar í Hafnarfirði og bæjarráð
Hafnarfjarðar hafa ákveðið að taka upp náið samstarf um aðgerðir til
að draga úr atvinnuleysi og styrkja grundvöll atvinnulífs í bænum til
Iengri tíma. Þegar hefur verið ákveðið að vinna samefginlega að nokkr-
um verkefnum. Gunnar Rafn Sigurbjörnsson, bæjarritari, sagði að í
upphafi yrði lögð áhersla á að koma Stálbræðslunni og fiskiðjunni Þór
af stað enda væri áætlað að rekstur þeirra myndi skapa vinnu fyrir
80-100 manns.
Forystumenn verkalýðshreyfíng-
arinnar og bæjarráð Hafnarijarðar
komust að samkomulagi um að vinna
sameiginlega að nokkrum verkefnum
í atvinnumálum á fundi sínum fyrir
nokkru. Tvö þeirra hafa verið nefnd
hér að ofan en af öðrum má nefna
að unnið verði að því að hrinda í
framkvæmd hugmyndum um léttan
iðnað, að stofnað verði hlutafélag
um kaup t.d. á línuskipi gefist hag-
stætt verð og að þess verði gætt að
veiðiheimildir og skip verði ekki seld
úr bænum án þess að fullreynt sé
að hafnfirskir aðilar geti keypt skip
og heimildir.
Ennfremur voru fundarmenn sam-
mála um að beita sér fyrir því, hver
á sínum vettvangi, að hraðað verði
byggingu 15-20 félagslegra íbúða í
bæjarfélaginu. Þeir telja afar mikil-
vægt að framkvæmdir við nýjan
miðbæ komist á fullan skrið sem
Viðreisnarsjóður
Evrópuráðsins
Niðurgreidd
lán fari til
flóttamanna
RÍKISSTJÓRNIN hefur ákveðið
að afsala sér rétti til lántöku 115
milljóna kr. á niðurgreiddum vöxt-
um frá Viðreisnarsjóði Evrópu-
ráðsins, að því tilskildu að lánið
verði notað til uppbyggingar í
fyrrverandi Júgóslavíu.
Ráðherranefnd Evrópuráðsins
gerði tillögu um að sjóðurinn veiti
flóttamönnum í fyrrverandi Júgó-
slavíu aðstoð og var tillagan tekin
fyrir nýlega á fundi stjórnarnefndar
Viðreisnarsjóðsins. Ákveðið var að
ráðstafa hagnaði ársins 1992 og
ónýttum lánsheimildum ríkja hjá
sjóðnum til þessa verkefnis.
í fréttatilkynningu frá utanríkis-
ráðuneytinu segir að íslensk stjórn-
völd séu þau fyrstu til að afsala sér
lánsheimild sinni, en áætla megi að
vextir af láninu séu um níu milljónum
kr. lægri en á almennum markaði.
Viðreisnarsjóður Evrópuráðsins
var stofnaður 1956. Megintilgangur
hans var flóttamannaaðstoð í Evrópu.
Markmið sjóðsins nú eru mun víðtæk-
ari og ná yfir ýmsa félagslega aðstoð.
fyrst enda skapist á framkvæmda-
tímanum fjöldi atvinnutækifæra og
til lengri tíma skapist grundvöllur
fyrir starfsemi þjónustu- og verslun-
arfyrirtækja.
Efnt til umræðu um sköpun
atvinnutækifæra
í samtali við Gunnar Rafn Sigur-
bjömsson, bæjarritara, kom fram að
af öðrum mikilvægum verkefnum
mætti nefna námskeið fyrir atvinnu-
lausa. Hann sagði að verkalýðshreyf-
ingin hefði verið með ýmis fagleg
námskeið á sinni könnu en hugmynd-
in væri að koma á fót almennari
námskeiðum og mætti í tengslum við
þau efna til umræðu um hvemig
fólk gæti sjálft skapað sér atvinnu-
tækifæri.
Gunnar nefndi ennfremur að sótt
hefði verið um stuðning til Atvinnu-
tryggingarsjóðs og sagði að vonandi
yrði hægt að ýta af stað verkefni
með aðstoð hans eins og gert hefði
verið að síðasta ári. Að lokum nefndi
hann að ný lög um sjóðinn gæfu
aukna möguleika m.a. til að sækja
um stuðning fyrir verkefni sem unn-
in væm á ábyrgð sveitarfélagsins
þó annar aðili sæi um framkvæmd-
ina. Með nýju lögunum opnaðist líka
sá möguleiki fyrir fyrirtæki að sækja
um að fá fólk til vinnu af atvinnuleys-
isskrá og fengi starfsfólkið þá um
43.000 kr. greiðslu frá sjóðnum en
afganginn upp í samninga frá fyrir-
tækinu.
Viðurkenning Hagþenkis á 130 ára afmæli Þjóðminjasafnsins
Verðlaun á starfsafmæli
HJALTI Hugason, formaður Hagþenkis afhendir Elsu E. Guðjónsson viðurkenninguna. Svo skemmti-
lega vill til að Elsa á 30 ára starfsafmæli um þessar mundir.
Elsa E. Guðjónsson verðlaunuð
HAGÞENKIR, félag höfunda fræðirita og
kennslugagna, veitti árlega viðurkenningu sína
í sjötta sinn við athöfn á 130 ára afmæli Þjóð-
minjasafnsins, 23 febrúar síðastliðinn. Elsa E.
Guðjónsson, textílfræðingur og deildarstjóri í
Þjóðminjasafninu hlaut viðurkenninguna í ár,
sem fylgir 250.000 krónur, en Elsa hefur einkum
fengist við rannsóknir tengdar íslenskum hann-
yrðum og listiðnum.
Hagþenkir hefur undanfarin ár veitt viðurkenn-
ingar fyrir framúrskarandi störf við ritun og útgáfu
fræðirita og kennslugagna. Ákvörðun um hver skuli
hljóta viðurkenningu er í höndum sérstaks viður-
kenningarráðs.
Handverk kvenna til virðingar
í greinargerð ráðsins segir meðal annars: Rann-
sóknir Elsu hafa hafið til virðingar og sýnt nýja hlið
á því sem íslenskar konur hafa lagt til menningar-
arfsins og sýnt svo ekki verður um villst að hand-
verk kvenna á sér stórmerka sögu. Elsa er viður-
kenndur afreksmaður hérlendis og erlendis fyrir
rannsóknir sínar, þekkt fyrir nákvæmni og vand-
virkni í hvítvetna. Hún hefur verið afkastamikill
fræðimaður og ritaskrá hennar er mikil að vöxtum.
Viðurkenningarráð Hagþenkis skipa: Guðmundur
Arnlaugsson fyrrverandi rektor, Mjöll Snæsdóttir
fornleifafræðingur, Páll Skúlason prófessor, Sigrún
Klara Hannesdóttir dósent og Sigurður Blöndal fyrr-
verandi skógræktarstjóri.
Sjóflutningar til umræðu á aðalfundi Félags ísl. stórkaupmanna
Samstarf við erlenda aðila um
kaupskiparekstur æskilegt
BIRGIR Rafn Jónsson, formaður
Félags íslcnskra stórkaupmanna,
segir æskilegt fyrir verslunina hér
á landi að leita samstarfs við er-
lenda aðila sem búi yfir þekkingu
á kaupskiparekstri og geti aukið
hagkvæmni í sjóflutningum með
tengingu við stærra markaðssvæði
og meira flutningsmagn. í ræðu
sinni á aðalfundi félagsins á mið-
vikudag benti Birgir Rafn á að til
að bregðast við samdrætti í versl-
un yrði að auka hagræðingu á öll-
um sviðum og lækka tilkostnað.
Þetta leiddi hugann að stórum
kostnaðarlið í allri verslun til og
frá landinu, þ.e. flutningskostnaði.
Verslunin væri stærsti kaupandi
flutninga og hlyti að láta sig miklu
skipta að sem mest samkeppni
ríkti í flutningum, bæði hvað varð-
ar flutninga á sjó og í lofti.
„Hagkvæmir flutningar eru lykil-
atriði bæði fyrir inn- og útflutning
og forsenda þess að hægt verði að
nýta þá vaxtarmöguleika sem aukin
milliríkjaverslun býður upp á,“ sagði
Birgir Rafn í ræðu sinni. Samþykkti
fundurinn ályktun þess efnis að
tryggja þurfi samkeppni í flutningum
til og frá landinu. Það tryggi lægst
vöruverð til íslenskra neytenda og
bæti samkeppnistöðu og möguleika
Ellimálasamband Norðurlanda og Evrópu
Islendingur í forsæti á ráðstefnu
SÉRA Sigurður H. Guðmundsson, forseti Ellimálasambands Norður-
landa, verður í forsæti á 600 manna evrópskri ráðstefnu um öldrunar-
mál ásamt ítalanum Nella Berto, forseta Ellimálasambands Evrópu.
50 manna hópur íslendinga fer utan til ráðstefnunnar i Kaupmanna-
höfn, sem hefst 1. mars nk., en alls verða þátttakendur um 600.
Tvö sambönd standa að ráðstefn-
unni, Ellimálasamband Norðurlanda
og Ellimálasamband Evrópu, en slík-
ar ráðstefnur eru haldnar á þriggja
ára fresti. Sigurður sagði að síðustu
20 ár hefðu Islendingar tekið þátt í
þessu starfi í samvinnu við Norður-
löndin, en þetta er í fyrsta sinn sem
íslendingur er í forsæti fyrir ráð-
stefnu af þessu tagi.
Elliárið
„Upphaflega stóð til að EFTA og
Evrópubandalagið sameinuðust um
árið 1993 sem Elliár Evrópu. Vegna
þess að ekki hefur verið skrifað und-
ir samninga á milli EFTA og EB
hafa EFTA-löndin ekki staðfest
þessa samvinnu á opinberum vett-
vangi. Hins vegar hafa öll sjálfboða-
liðasamtökin unnið saman að Elliár-
inu. Helsta ráðstefna þessa árs í
sambandi við Elliárið verður í Kaup-
mannahöfn 1.-3. mars,“ sagði Sig-
urður.
Yfírskriftir ráðstefnunnar eru
„Breytt viðhorf til aldraðra" og
„Sjálfsímynd aldraðra". Margir
þekktir sérfræðingar og embættis-
menn tala á ráðstefnunni, þar á
meðal Elsa Vinther Anderson, fé-
lagsmálaráðherra Danmerkur, og
Bengt Westerberg, félagsmálaráð-
herra Svíþjóðar, sem fjalla um við-
horf þjóða sinna til öldrunarmála og
þeirrar þróunar sem framundan er.
íslendingar mjög framarlega
„Norðurlöndin hafa staðið hvað
fremst í þróun þjónustu við eldri
borgara og hafa miðlað mjög mikið
til annarra landa, ekki síst í Suður-
Evrópu. Menn vita að hér hefur ríkið
staðið undir ákveðnum þjónustuþátt-
um, en víða í Evrópu hefur þessu
verið öðruvísi háttað. Þar hafa stétt-
arfélög og eftirlaunasjóðir staðið
straum af þjónustunni en ríkið í mun
minna mæli. Menn óttast þá þróun,
hvernig samruni Evrópuríkja komi
niður á hinum öldruðu. Að það verði
helst tekið upp í skipulagi annarra
þjóða sem minnst kosti. Það kreppir
ekki aðeins að hjá okkur, heldur er
verið að takmarka fjármuni til þess-
ara hluta hjá fjölmörgum þjóðum,“
sagði Sigurður.
Hann sagði að Islendingar stæðu
að mörgu leyti mjög framarlega hvað
varðar þjónustu við eldri borgara.
„Á síðustu árum höfum við tileinkað
Séra Sigurður H. Guðmundsson.
okkur það besta úr mörgum áttum,
en það hefur kostað talsvert mikla
íjármuni. Menn gera sér grein fyrir
því að það eru ákveðin teikn á lofti
um það að þarna verði að skera nið-
ur á einhvern hátt. Þá er spurningin
hvemig hægt er að gera þjónustuna
hagkvæmari án þess að það komi
niður á þeim sem aldraðir og þurf-
andi eru,“ sagði Sigurður.
landsins í milliríkjaverslun.
Nýtum tækifæri EES
Jón Baldvin Hannibalsson, utan-
ríkisráðherra, ræddi m.a. stöðu EES-
samningsins í ávarpi sínu á fundinum
og sagði að samningamönnum EFTA
hefði verið veitt umboð til að leysa
. ágreining varðandi þróunarsjóð EB.
Hann sagði að niðurstaða yrði að
nást í þessari viku í þessu máli vegna
ráðherraráðsfundar EB þann 8. mars.
Utanríkisráðherra sagði að íslend-
ingar ættu að leggja allt kapp á að
búa sig undir að nýta vel tækifæri
EES-samningsins. Fylgja ætti honum
eftir með því að óska með formlegum
hætti eftir viðræðum við Bandaríkin
og Kanada um aðild að Fríverslunar-
svæði Norður-Ameríku (NAFTA) og
valda stöðu íslendinga gagnvart
gamla og nýja heiminum. Lýsti fund-
urinn stuðningi sínum við þessa yfir-
lýsingu utanríkisráðherra í sérstakri
ályktun. Að afloknu erindi sínu var
Jón Baldvin m.a. spurður um frí-
verslunarsamning íslands við ísrael.
Hann upplýsti að samningurinn hefði
verið framlagður í ríkisstjóm og hefði
verið sendur þingflokkum. Kæmi
hann til umflöllunar á alþingi næstu
daga eða vikur. Jón Baldvin var jafn-
framt spurður hvort til stæði að af-
létta viðskiptabanni af Suður-Afríku.
í svari hans kom fram að frumvarp
þess efnis hefði verið lagt fram annað
í annað sinn fyrir nokkmm vikum.
Hann upplýsti að til stæði að afnema
viðskiptabann á Suður-Afríku í Nor-
egi og Svíþjóð á næstunni en Dan-
mörk og Finnland væru þegar búin
að afnema bannið. Aðalfundur Félags
íslenskra stórkaupmanna samþykkti
ályktun þar sem skorað er á ísíensk
stjórnvöld að aflétta nú þegar við-
skiptabanni á Suður-Afríku.