Morgunblaðið - 26.02.1993, Qupperneq 45
I
1
MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 26. FEBRUAR 1993
45
Ljósblík á loftí
€
i
I
i
Takið nú eftir
Frá Jens Guðmundssyni:
Það var sem ljómandi ljósbogi lið-
aðist um huga minn, er ég í Morgun-
blaðinu sunnudaginn 11. október las
forustugTein blaðsins, þar sem svo
hljóðaði þar um fyrirsðgnin: „Réttum
frændum hjálparhönd".
Efni þessarar foiystugreinar virk-
ar á mann sem hin móðuriegasta
hjáiparhönd til bamsins sins, eða
þeirra sem í einsemdinni standa ráð-
þrota og vanmegna á berangri til-
veru sinnar í því megnasta and-
streymi sem ekki verður umflúið að
takast á við. Efni foiystugreinar
þessarar beinast að stöðu alvariegra
efnahagsþrenginga Færeyinga, nán-
um vinaböndum þessara þjóða, og
að segja undirokunar aðstæðum
þeirra, þar sem þeirra eigin sjálfs-
vald er að miklu leyti af þeim tekiðj
og þeim svo sagt fyrir verkum. I
foiystugrein þessari segin „íslend-
ingum á að renna blóðið til skyldunn-
ar og þeir eiga að koma Færeyingum
til hjálpar á neyðartímum", vel mælt
er þetta og drengilega, en ekki þó
síður hitt sem klikkt er út með í
þessu greinarkomi, sem sé: „Hins-
vegar er engin goðgá að taka tillit
tíl ástandsins í Færeyjum næst þegar
fiskveiðisamningurinn kemur til end-
urskoðunar."
Já, en það var einmitt dýrasta
spumingin í huga mér í haust, þá
sjávarútvegsráðherra taldi þá vöru
ekki skiptimynt vera milli þjóða, þeg-
ar ýjað var að því, að Færeyingar
keyptu af okkur lambakjöt, áð þeir
fengju að halda sínum skammti úr
hafdjúpi okkar sem þeir áður höfðu,
og mátti telja til einmuna nirfilshátt-
ar að klípa af þeim kökubita eins og
gert var. En að þeim orðum slepptum
stór gátt opnuð í sömu arðsemis-
stofna öðrum til handa fyrir nokkrar
loðnubröndur sem við höfum aldrei
neitt með að gera. Þetta er það sem
sumir kalla að vera miklir menn.
En það er viririlega ljósblik á lofti
í þeirri dáð og drengskap sem felst
í þeim orðum sem hér að ofan tíund-
uð eru í ofannefndri forystugrein,
og leiðir hugann að þeim kærieika
sem I því mannlega gildi felst að
taka tiUit til náungans, sem spyija
mætti svo okkur að, hvort betur
stæðum með aðeins 5.000 tonna
þorskbútunga yfir allt árið í afla, og
svo kannski nokkrar lundakofur úr
björgunum í viðbót.
Raunir reykingamanns
Ffá Einari Guðmundssyni:
Nú á dögum áróðurs fyrir mein-
lætalifnaði í þeim tilgangi að líta
betur út og vera hraustari, hefur
ferst i aukana að ala á neikvæðu
viðhorfi í garð reykinga.
Síbyljan um óhollustu reykinga
dynur á reykingamönnum ftá vöggu
til grafar og rænir þá allri sálarró
til að reyiga í friði og spekt, af völd-
um heilsufríka sem vilja troða lífs-
skoðunum sínum upp á almenning.
Afleiðingar þessa gætir nú í fyr-
irlitningu á reykingamönnum og
frelsissviptingu og þeim neitað um
að diýgja nautn sína, meira að segja
í matar og kaffisöium, sem er þó
bæði stund og staður fyrir reykingar.
Það er lágkúruleg svívirða að gera
reykingafóik að úrkastsborgurum
fyrir það eitt að reykja tóbak sem
er seit af ríkinu á uppsprengdu verði
°g þeir flármunir notaðir til upp-
byggingar samfélagsins og samfé-
lagið hefur ekki eftii að missa af.
Ef menn eru að tala um að stýra
neyslu með verðlagi, af hveiju er þá
ekki 1 kg af sykri á 240 kr. eins og
vindlingapakkinn? Hvi er sælkeran-
um gert hærra undir höfði en tóbaks-
neytandanum?
Lausnin er að sjálfsögðu að báðir
fá að njóta þeirrar sælu og unaðar
sem er að seðja gimdina.
Tel ég lækna vaða reyk um óholl-
ustu óbeinna reykinga. Þær fullyrð-
ingar að þær dragi menn jafhvel til
dauða, tel ég langsóttar og vil kveða
þær niður með þeirra eigin rökum:
Að maður sem hafi reykt mikið, sé
10 ár að jafna sig að ftiliu.
Það er blaðstýft á slíkum áróðri.
Kannski er ekki úr vegi að minna
læknana á að dánartíðni fólks hefur
ætíð verið 100%. Sumt ungt, sumt
gamait
Langlífi er engin dyggð, snarara
plága. Heila hjörð þaif af fullfrísku
og velmenntuðu fólki þarf tíl að þjóna
þeim sem lengst lifa. Hætt er við
að maigir í þeirri hirð hefði óskað
að þetta fólk hefði reykt um dagana.
Reykingam aðurinn yfirgefur
þennan táradal þegar starfsævinni
lýkur hafi hann iðkað reykingar sam-
viskusamlega, án þess að vera til
óþurftar eða á framfæri almennings
um aidur og ár.
Ég reyki af nautn og nýt þess að
hugsa til þess að verða aldrei gamall.
EINAR GUÐMUNDSSON,
Ásbúðartröð 3,
Hafnarfirði.
VELVAKANDI
RONG
ORÐNOTKUN
í Ríkisútvarpinu, Rás 1, var
viðtalvið einhverh fulltrúa hjá
ASÍ um BSRB-samninga
sunnudaginn 21. febrúar sl.
Meðal annars var talað um
„deildar meiningar". Fyrst i
þættinum „Dagiegt mái“ eru
oft nefnd dæmi um ofhotkun
orða úr enskunni, datt mér í hug
að spyija hvers vegna viðkom-
andi maður hefði ekki sagt
„deildar skoðanir".
Eins og margir vita er orðið
„meining" komið úr dönsku eða
jafnvel þýsku (Meinungj. Ég er
íslenskur ríkisborgari og búsett-
ur á íslandi, en foreldrar mínir
voru breskir og ég fæddist í
Jórvíkurhéraði (Yorkshire) á
Norður-Engiandi. Enska orðið
„meaning" þýðir „ætlun“ eða
„þýðing", en alls ekki „skoðun".
Pétur Karlsson.
AFVOPNUM
BÖRNIN
Á öskudaginn fór ég á bóka-
safnið í Gerðubergi i Breiðholti,
og þar voru böm í grimubúning-
um og máluð eins og tilheyrir
deginum. Það sem stakk mig
hins vegar mjög illa var hve
mörg barnanna voru í einhvers
konar striðsbúningum og með
leikfangavopn. Þau báru sig
eins og hermenn og sýndu af
sér ofbeldisatferli eins og þau
sjá líklega í kvikmyndum og
sjónvarpi.
Því vil ég beina því til stjóm-
valda, hvort ekki sé hægt að
draga úr innflutningi á svona
ofbeldisleikföngum og stemma
þannig stigu við þeim slæmu
áhrifum sem slík leikfong geta
haft á böm.
Sveinn Indriðason.
TAPAÐ/FUND-
m
Úr fannst
Karlmannsúr fannst við Fel-
lagarða í Breiðholti fyrir u.þ.b.
viku. Eigandi má hafa samband
ísíma 72117.
Þá er ekki síður að það er eins
og vakni í vitund manns tilfinning
fyrir tilurð daganna þegar maður les
forystugrein Morgunblaðsins 14. jan-
úar sl. Flenging forystugreinarinnar
er einörð og hreinskilin, boðskapur
til forsætisráðherra og ríkisstjómar,
að þar er ekki um að villast að um
meira en litla brotalöm er að ræða
í mikilsverðum verknaði þeirra
manna sem með völdin fara til geð-
þótta gerða sinna, og af svo gífur-
legu ábyrgðarieysi, sem engu tali
tekur, en mætti þó ftarn telja í ótal
dæmum og málum, sem þverskallast
er við að haida til streitu í koiblindu
ábyrgðarleysi, af hroka einum saman
og dæmalausri vanþekkingu.
En eftir tilvitnaða greinargerð for-
sætisráðherra í forystugrein þessari
stendun „Þetta einkennilega mál
vekur upp margar spumingar um
fjármálastjóm ríkisins og fláriaga-
gerð. Hvemig má það vera að tekin
er ákvörðun af þessu tagi, til að ná
fram hlutfallslega mjög litlum spam-
aði þegar fyrir liggur að keðjuverk-
andi vísitöluáhrif hennar munu
íþyngja landsmönnum með þessum
hætti? Þórður Friðjjónsson, forstjóri
Þjóðhagsstofnunar, segir að allar
upplýsingar um visitöluáhrif hafi leg-
ið fyrir þegar ákvörðun var tekin.“
Og spyr síðan, svo sem ekki skal
láð: „Er fleiri dæmi af þessu tagi
að finna f fjáriagaafgreiðslu og efna-
hagsaðgerðum ríkisstjómarinnar?"
Já, von er að spurt sé.
En svo var alveg nýverið ágrip af
ræðu utanrfldsráðherra birt í sjón-
varpinu um kvöidið 11. febrúar, þar
hann tíundaði skuidir okkar ísiend-
inga af mikifli rökfimi, og mér skild-
ist sem væri hann að kenna iands-
iýðnum öllum um þessa gífuriegu
eyðslu alla og skuldasöfnun. En hef-
ur ekki þetta verið æðsta boðorð allra
ríkisstjóma og aiþingismanna sl.
20-30 ár að taka eriend lán fyrir
öllu möguiegu og ómögulegu? Er
ekki líka annað æðsta boðorð þing-
manna, að setjast á rökstóia eftír
samningu aflra fjáriaga, að tína allan
fjandann til á, sem kalla þeir svo
aukafláriög, sem enginn eyrir var
ætlaður til á hinum venjulegu fjáriög-
um, og tekið til þess milljarða útlend
lán á hveiju einasta ári? Og er þetta
ekki orðinn mærðardraumur íslend-
inga yfirieitt að ef eitthvað iækkar
í buddunni hjá þeim, að taka þá bara
eriend lán? En einhver kannski betri
skil þvi máli síðar verði gerð, en iæt
þessu hér lokið að sinni.
JENS GUÐMUNDSSON,
f Kaldalóni,
Norður-Isafjarðarsýsiu.
LEIÐRÉTTINGAR
EGLA
-röð ogregki
Margir iitir margar stærðir.
Þessi vinsælu bréfabindi fást í öllum
helstu bókaverslunum landsins.
Múlalundur
Vinnustoía SÍBS-
Siman 626450 688420 688459
Fax 28819
Guðrún Þórsdóttir.
Röng- mynd
Þau leiðu mistök urðu á blaðsíðu
15 í Morgunblaðinu i gær, að röng
mynd birtist með grein Guðrúnar
Þórsdóttur, sem skrifaði um verk-
fallsmál kennara. Myndin sem birtist
er af Guðrúnu Þórðardóttur, sem
lést 20. janúar sfðastliðinn. Hlutað-
eigendur eru beðnir velvirðingar á
mistökunum.
Fæöingarár
misritaðist
I minningargrein Snorra Bjama-
sonar um Stefán Pál Steinþórsson á
Varðgjá í MorgunWaðinu á þriðjudag
misritaðist fæðingarár Stefáns.
Hann var fæddur á Syðra-Hóli í
Fnjóskadal árið 1952. Þá var föður-
nafn eftíriifandi eiginkonu Stefáns,
Sigriðar Harðardóttur, ranghermt á
einum stað í greininni. Hlutaðeigandi
eru beðnir afsökunar á mistökunum.
Q i II [F /
YINNSLUSTÖÐIN HF., Hafnargötu 2 - Vestmannaeyjum.
NY SIMANUMER
Frá og með mánudeginum 22. febrúar
tóku ný símanúmer gildi
hjá Vinnslustöðinni hf., Vestmannaeyjum:
Viimsiistiiöin kt., laliðmítn 2
MyBdseBdir_______________________
S18-13411
§8-12868
Afgreiðslutími mánudaga—föstudaga
kl. 08:00-12:00 og kl. 12:00-16:30.
BEIHAR LiNUR EFTIR LQXUN
Skrtfstifa..................................... @18-13488
Frystiifl/stltn
Framleiðslustjóri.............................@ 88-13411
Pökkun ........................................ @11-13482
Móttaka......................................... @81-13413
Húsvörður(verbúð).............................@ 81-13484
Vélahús.......................................@ 88-13485
SBÍÍja......................................... @81-13488
FiskiBiilsverkSBiðia.............................@88-13417
Myndsendir....................................@ 88-11883
Lifmhnisla....................................@81-13411
NiiirsBða.....................................@ 98-13488
SérelkklB (saltfiskur)........................@ 81-13418
Ketaverkstxði_________________________________@81-13411
SérvíBBSla (fiskiðja).........................@ 81-13412
Sérvinnsla (vélahús)..........................@ 81-13413
Myndsendir...,................................@ 81-11237
Rafvirkjar....................................@81-13414