Morgunblaðið - 12.03.1993, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. MARZ 1993
Tilboð Furu hf. og NH-málma í stálbræðsluna nema 250-300 milljónum króna
Búist við niður-
stöðu um helgina
BÚIST er við að niðurstaða úr arðsemisathugun og gerð rekstr-
aráætlunar sem Búnaðarbanki og Iðnþróunarsjóður létu gera
vegna tveggja tilboða sem gerð hafa verið í stálbræðsluna í Hafn-
arfirði liggi fyrir um helgina og þá verði teknar ákvarðanir um
framhaldið, samkvæmt upplýsingum Jakobs Ármannssonar í Bún-
aðarbankanum. Tveir innlendir aðilar hafa gert 250 til 300 miHj-
óna króna tilboð í verksmiðjuna; Haraldur Þór Ólason fyrir hönd
Furu hf. í Hafnarfirði og Páll Þ. Pálsson og Ari Tryggvason sem
reka fyrirtækið Vesturport hf. í Dugguvogi en þeir gerðu tilboð-
ið fyrir hönd óstofnaðs hlutaféiags undir nafninu NH-málmar.
Haraldur í Furu hf. keypti
málmtætara verksmiðjunnar
skömmu eftir'áramót og undirrit-
aði samning við eigendur verk-
smiðjunnar sem veitti honum rétt
til að vinna jám úr brotajámshaug
verksmiðjunnar til stálbræðslu.
Tætarinn var gangsettur sl. mið-
vikudag en ef Haraldur fær verk-
smiðjuna ekki keypta hyggst hann
flytja jámið óunnið úr landi.
Tilboðin álíka há
Bæði tilboðin sem fram hafa
komið voru lögð fram í byijun
vetrar og vora þau álíka há að
sögn Jakobs en hins vegar var
talið að ekki stæði nægilega mikið
eigið fé á bak við þau. Var báðum
aðilum gefinn frestur til að tryggja
tilboð sín betur.
Fyrir skömmu hófust einnig við-
ræður við Hafnarfjarðarbæ sem
lýsti áhuga á að kaupa 90 millj.
kr. hlut Iðnþróunarsjóðs í verk-
smiðjunni til að koma stálbræðsl-
unni í gang í samstarfi við Fura hf.
Morgunblaðið/RAX
Málmtætari mataður
TÍU starfsmenn Haraldar Þórs Ólasonar í Furu hf.
eru byrjaðir að mata málmtætara stálbræðslunnar
í Hafnarfirði á járni úr 30 þúsund tonna brotajárns-
haugnum sem hlaðist hefur upp við stálverksmiðjuna
síðast liðið eitt og hálft ár eða frá því Stálfélagið
varð gjaldþrota. Unnið er í tíu tíma á dag og með
fullum afköstum gleypir tætarinn 20 til 25 tonn af
brotajárni á hverri klukkustund. Er talið að taki um
sex mánuði að vinna allt brotajárn úr haugnum til
stálbræðslu.
Formaður VSÍ um versnandi ástand sjávarútvegs vegna afurðaverðslækkunar
Verður að meta samninga-
mál í ljós nýrra upplýsinga
MAGNÚS Gunnarsson, formaður Vinnuveitendasambands ís-
lands, segir að það sé yóst að á seinustu tveimur mánuðum
hafi ástandið í efnahagsmálum versnað til mikilla muna. Frá
því spá Þjóðhagsstofnunar í upphafi árs, sem aðilar á vinnu-
markaði hafi lagt til grundvallar viðræðum um nýja kjara-
samninga, kom fram hafi orðið veruleg verðlækkun á öllum
sjávarafurðum og svartsýni ríki um þróunina framundan. Það
sé feykilega mikilvægt fyrir samningsaðila að skynja á hvaða
grunni sé verið að vinna. Það verði að fara yfir málin í y'ósi
þessara nýju upplýsinga og sjá hvaða kostir séu fyrir hendi
þegar staðan hafi verið metin.
Reyndu að svíkja
út virðisaukaskatt
TVEIR menn voru í gær dæmdir til 6 og 4 mánaða fangelsisvistar
fyrir brot á lögum um virðisaukaskatt, með því að útbúa málamynda-
afsal, þannig að svo liti út sem annar hefði keypt prentvélar af hinum.
Fjórir mánuðir af refsingu þess, sem harðari dóm hlaut, eru skilorðs-
bundnir til þriggja ára, sem og öU refsing hins.
Mennirnir voru ákærðir fyrir að að sök að hafa ranglega tilgreint
reyna að villa um fyrir skattayfír-
völdum með því að útbúa mála-
myndaafsal og ódagsettan reikning,
þannig að svo liti út sem annar hefði
keypt prentvélar og -tæki af hinum
og greitt honum rúmar 2,2 milljónir
fyrir, þar af rúmar 450 þúsund krón-
ur í vsk. Þá var kaupandanum gert
þennan skatt sem innskatt á virðis-
aukaskattskýrslu sinni í september-
október 1991 og að hafa afhent
skattstjóramum þá skýrslu ásamt
afsalinu og reikningnum, í því skyni
að fá virðisaukaskattinn af viðskipt-
unum endurgreiddan.
í minnisblaði frá íjóðhagsstofn-
un um þróunina síðustu tvo mán-
uði segir að verðlag á sjávarafurð-
um sé nú um 7% lægra í krónum
taiið en það var að meðaltali á síð-
asta ári, en gengið hafí verið út
frá því í áætlunum stofnunarinnar
hingað til að verðið yrði óbreytt í
ár. Verð á sjávarafurðum lækkaði
jafnt og þétt allt síðastliðið ár eft-
ir að hafa verið mjög hátt 1991.
Þessi verðlækkun hafí haldið
áfram í janúar og febrúar og verð-
ið sé nú um 5% lægra í SDR en
það var í árslok. Mikil óvissa ríki
um hvort þessi verðlækkun sé var-
anleg eða ekki, en verði afurðaverð
áfram lágt yrði hagur sjávarútvegs
og þjóðarbús snöggtum verri en
ráð var fyrir gert.
7% lækkun meðalverðs
Þá segir að lækkun meðalverðs
sjávarafurða um 7% feli í sér að
afkoma botnfískveiða og -vinnslu
rými um 5-6% í hlutfalli af tekj-
um. Efnahagsaðgerðir ríkisstjóm-
arinnar í nóvember voru taldar
laga stöðu þessara greina um 4,4%,
en áður hafði Þjóðhagsstofnun
áætlað hallann 8%. Samkvæmt
þessu era botnfiskveiðar og
-vinnsla rekin með 8-9% halla nú.
„Þetta bætist í raun og vera
Húsakaup i London
Breytingar á breskum eignarlögum
koma íslenska ríkinu vel 22
170 milljónir til sérfræðinga
Bifreiðatryggingafélögin greiddu
170 milljónir til sérfræðinga árið
1991 við uppgjör líkamstjóna 24
Fiskverðslækkun_________________
Fiskverðslækkun ytra er fyrst og
fremst á ferskum eða lítið unnum
físki 25
Leiðari_________________________
Róttækar umbótatillögur í Svíþjóð
28
Fasteignir
► Frumvarp um Qöleignarhús-
Einangrunarmót - Tölvuforritið
Fasteignamiðlarinn - Góður tími
til að kaupa
Daglegt líf
^ íslendingar á flakki um heim-
inn, fatahönnun, aukning sýk-
inga af völdum pensilin-ónæmra
sýkla, neðapjarðarkerfið í Lond-
on, hótel í Færeyjum.
ofan á allan þann samdrátt sem
hefur átt sér stað á undanförnum
áram og illu heilli er ekkert sem
bendir til þess að við getum eygt
vonir um einhvem bata á næstu
tveimur til þremur áram. Við þurf-
um að reyna að fínna samvinnu-
grandvöll milli okkar, verkalýðs-
hreyfíngarinnar og ríkisstjómar-
innar til að reyna að koma í veg
fyrir að þessi gjá verði alltof djúp
og hvemig við getum komist út
úr þessu. í mínum huga er ekki
nokkur einasta von til þess nema
við stöndum öll sem einn maður
að úrlausninni,“ sagði Magnús.
Hann sagði að bati af efnhags-
aðgerðunum í nóvember virtist
vera horfínn vegna utanaðkomandi
aðstæðna og staðan virtist svipuð
nú og var þá. Engum væri greiði
gerður með kjarasamning sem
tæki ekki mið af veraleikanum.
Viðskipta-
ráðherra
skipar sam-
keppnisráð
JÓN Sigurðsson viðskiptaráð-
herra hefur skipað samkeppn-
isráð samkvæmt nýjum sam-
keppnislögum sem tóku gildi
um síðustu mánaðamót. For-
maður samkeppnisráðs er
Brynjólfur Sigurðsson, pró-
fessor við viðskiptadeild Há-
skóla íslands, og varaformað-
ur er Atli Freyr Guðmundsson
skrifstof ustj óri.
Aðrir í samkeppnisráði eru
Ingibjörg Rafnar héraðsdóms-
lögmaður, Magnús Geirsson raf-
virki og Þórarinn V. Þórarinsson
framkvæmdastjóri VSÍ.
vVaramenn era Þórólfur Matt-
híasson lektor, Páll Ásgrímsson
lögfræðingur, Guðríður Þor-
steinsdóttir héraðsdómslögmað-
ur, Lára V. Júlíusdóttir héraðs-
dómslögmaður og Tiyggvi Jóns-
son löggiltur endurskoðandi.
Forstjóri Samkeppnisstofnun-
ar er Georg Ólafsson, sem áður
var verðlagsstjóri.
Sjá einnig bls. 28
Athugnn gerð á samræmdum prófum
Areiðanleiki próf-
anna ekki kannaður
SAMRÆMD próf grunnskólanna veita minni upplýsingar en
ætlast er til og þau geta gert, að mati Einars Guðmundsson-
ar hjá Rannsóknarstofnun uppeldis- og menntamála, sem
kannað hefur niðurstöður prófa í stærðfræði og íslensku
árið 1992 og borið saman við eldri próf. Áreiðanleiki, rétt-
mæti og ýmsir eiginleikar prófanna hafa aldrei verið nákvæm-
Iega athugaðir fyrr þrátt fyrir að samræmd próf hafi verið
lögð fyrir nemendur síðan 1978.
I niðurstöðum könnunarinnar hafa verið lagðar fyrir alla nemendur
kemur fram að samræmd próf sem
lögð eru fyrir nemendur eru í eðli
sínu vel gerð bekkjarpróf, en að þau
hafi ekki verið samin né yfír þau
farið með próffræðileg viðmið f huga.
„Með þessu er ekki sagt að samræmd
próf hafí verið eða séu slæm próf
heldur hefur verið vænst til of mik-
illa upplýsinga úr niðurstöðum þeirra
miðað við hvernig að samningu
þeirra hefur verið staðið." Athugun
prófanna sem lögð voru fyrir árið
1992 bendir til að nauðsynlegri
tæknivinnu við smíði þeirra hafí ver-
ið ábótavant. Matið er í þeim skiln-
ingi samræmt að sömu spumingar
í árgangi. Niðurstöðumar hafa hins
vegar verið notaðar og um þær fjall-
að, eins og að námsmatið væri próf-
fræðilega staðlað.
Rýrt upplýsingagildi
Nýlegar rannsóknir á einkunnum
nemenda benda til að prófín mæli
ekki endilega það sem hingað til
hefur verið talið sjálfgefíð og segir
Einar að athugun á samræmdum
prófum bendi til að réttmæti prófa
í stærðfræði og íslensku vorið 1992
hafí verið ábótavant. „Einkunnin sex
segir það eitt að nemandi hafí Ieyst
60% verkefna á prófínu,“segir Einar.