Morgunblaðið - 21.04.1993, Blaðsíða 13

MpRfiUNBLAÐjjÐ. 2,1. APfiíl, 1993
8Í*
ingu sveitarfélaga, frekar en að
upp sé gert á milli jafnhæfra sveit-
arfélaga. Einnig er rétt að benda
á, að því fleiri sem reynslusveitar-
félögin verða, þeim mun líklegra
er að sú skipan festist í sessi og
verki sem hvati á sveitarfélög að
sameinast og eflast til að taka
almennt að sér aukin verkefni.
MARKMIÐ PROFA
í GRUNN SKÓLUM
arfélaganna eru: Málefni fatlaðra,
rekstur heilsugæslustöðva, öldrun-
arþjónusta, hafnarmál, framhalds-
skóla, sjúkrahús, auk þess sem
sjálfsætði þeirra verði aukið í
ýmsum málaflokkum svo sem fé-
lagslegum húsnæðismálum, skipu-
lagsmálum og byggingarmálum.
Ennfremur er ráðgert að fella nið-
ur ýmsar kvaðir sem lagðar eru á
sveitarfélög í lögum eða reglu-
gerðum, á grundvelli umsókna
þeirra.
Þessi nýbreytni er allrar athygli
verð og ef rétt er á haldið má
ætla að hún geti verið varanlegt
skref í átt að eflingu sveitarstjórn-
arstigsins hér á landi. Eitt er þó
það sem gera þarf verulegan fyrir-
vara á, en það er fyrirhugaður
ijöldi reynslusveitarfélagann. Á
nýlegum fundi stjórnar Samtaka
sveitarfélaga á höfuðborgarsvæð-
inu var ályktað að ekki væri fyrir-
sjáanlegur ávinningur að stofnun
reynslusveitarfélaga, nema fjöldi
þeirra yrði ekki takmarkaður.
Ekki er unnt að sjá hvaða efnis-
legu rök hníga að því að takmarka
fjöldann við 5. í skýrslunni er tal-
að um að ekki sé ráðlegt að til-
raunasveitarfélögin séu fleiri en
5, í ljósi þess hve verkefnið sé
umfangsmikið. Meginhluti þessa
verkefnis felst í samningum við-
komandi sveitarfélaga við ríkis-
valdið um tilfærslu tiltekinna verk-
efna og fjármögnun þeirra. Sú
vinna hlýtur þó að nýtast við stofn-
un fleiri en eins reynslusveitarfé-
lags, en að breyttum breytanda
eftir því um hvers lags sveitarfélag
er að ræða. í þessu samhengi
mætti hugsa sér að Samband ís-
lenskra sveitarfélaga og ríkisvald-
ið settu meginlínur varðandi
kostnað við tiltekna málaflokka,
sem lagðar yrðu til grundvallar í
samningum við einstök reynslu-
sveitarfélög.
Eðlilegra er að binda mat á
umsóknum við það hvort viðkom-
andi sveitarfélög teljist hæf til
þess að gerast reynslusveitarfélög,
þar sem eitt af þeim atriðum er
þungt vegi séu áform um samein-
Reynslusveitarfélagið
Reykjavík
Án efa munu ýmis sveitarfélög
á höfuðborgarsvæðinu sækjast
eftir því að verða reynslusveitarfé-
lag, enda uppfylla þau flest skil-
yrði þess. Það er mat mitt sem
borgarfulltrúa, að borgarstjórn
Reykjavíkur eigi hiklaust að sækja
um það að gerast reynslusveitarfé-
lag, þegar að því kemur. í því
væru fólgin kjörin tækifæri til
þess að efla höfuðborgina og bæta
þjónustu við íbúa Reykjavíkur,
sem í dag er sinnt af ríkinu.
í samningi ríkisins og borgar-
innar ætti að gera ráð fyrir að
borgin yfirtæki alla þjónustu við
aldraða og fatlaða, tæki yfír rekst-
ur framhldsskóla í borginni.
Reykjavíkurborg færi með yfír-
stjómun allra heilsugæslustöðva
og Heilsuverndarstöðvarinnar.
Reykjavíkurhöfn yrði sjálfráð um
tekjur sínar og framkvæmdir.
Einnig þyrfti að semja við ríkis-
valdið um að Lögreglan í Reykja-
vík yrði færð undir Reykjavíkur-
borg.
Komi til þess að gera þurfí upp
á milli sveitarfélaga varðandi val
á reynslusveitarfélögum, sem von-
andi verður ekki, hlýtur Reykjavík
að vera kjörið verkefni, þar sem
það er eitt af örfáum sveitarfélög-
um sem í dag hefðu bolmagn til
að sinna öllum þeim verkefnum
sem gert er ráð fyrir að reynslu-
sveitarfélög sinni.
Höfundur er borgarfulltrúi og
formaður Samtaka sveitarfélaga
á höfuðborgarsvæðinu.
Seinni grein
eftir Bernharð Guð-
mundsson
Skiptar skoðanir eru um hvemig
leggja skuli mat á námsárangur
nemenda í grunnskólum.
' Námsmat er skilgreint með mis-
jöfnum hætti af grunnskólum.
Skortir þar á samræmingu. Dæmi
eru um að námsmat er með sitt
hvoram hætti innan sama bæjar-
eða sveitarfélags. Slíkt er mjög
óheppilegt, t.d. ef nemendur skipta
um skóla innan sama skólahverfís
með ólíkt námsmat að forminu til.
Námsmat þarf að vera auðskilið
bæði nemendum og foreldrum.
Þeir þurfa að geta áttað sig á hvað
liggur á bak við táknin. Dæmi eru
um að grunnskólar hafi gefið
námsmat í bókstöfum eða róm-
verskum tölum, þ.e. grófum skala
sem vart var skiljanlegur aðstand-
endum nemenda og þurftu að
fylgja útskýringar með námsmat-
inu hvað slík tákn ættu að þýða.
Þannig feluleik ætti að forðast.
Allmargir skólar gefa námsmat
í tölum frá 1 til 10, sem kallast
fínn skali. Þann skala skilja allir
og ef til vill væri rétt að taka upp
að gefa námsmat í heilum og hálf-
um tölum, þ.e. t.d. 8,5. Væri þá
einkunnir námundaðar samkvæmt
því. 8,2 yrði þá 8, 8,4 yrði 8,5, 8,7
yrði 8,5 og 8,8 yrði 9.
Með námsmati í tölum era í all-
mörgum skólum einnig látnar
fylgja umsagnir í orðum, sérstak-
lega í yngstu árgöngum grunnskól-
anna og tel ég það af hinu góða.
Á ákveðin lágmarks árangur í
„Námsmat þarf að vera
auðskilið bæði nemend-
um og foreldrum. Þeir
þurfa að geta áttað sig
á hvað liggur á bak við
táknin.“
stöðluðum prófum í lykilgreinum,
íslensku og stærðfræði, að segja
til um hvort nemandi geti flust
milli bekkja, t.d. frá 7. bekk í 8.
bekk og úr 8. bekk í 9. bekk, t.d.
með lágmarkseinkunn í tilteknum
fögum og þá einnig aðaleinkunn?
Ég tel að þetta ætti að skoða
vandlega og ef þetta yrði tekið
upp, þá myndi það skapa þá festu
sem nú er ekki fyrir hendi í grunn-
skólum, það myndi auka markvisst
nám nemenda og stuðla að því að
nemendur væra betur í stakk bún-
ir að takast á við nám í framhalds-
skólum.
Eins og nú er málum háttað,
era alltof mörg sorgleg dæmi um
að nemendur ljúki sinni skóla-
göngu upp úr grunnskólum með
falleinkunn í samræmdum prófum
eða þar rétt yfir sem reynist þeim
svo_ ónóg færni til framhaldsnáms.
Ástæðan gæti verið að stóram
hluta sú að of litlar kröfur hafi
verið gerðar til námsárangurs
nemenda á fyrri stigum grannskól-
ans. Mörgum nemandanum reynist
það full seint að leggja sig fram í
lok 10. bekkjar.
Lokaorð
Mér kemur ekki á óvart að þess-
ar vangaveltur mínar um próf í
grannskólum, þyki nokkuð óraun-
hæfar og kröfuharðar. Ég geri mér
vel ljóst að fleira þarf til en að
leggja aukna áherslu á próf í
grunnskólum og framkvæmd
þeirra til þess að auka námsárang-
ur nemenda. Vil ég hér að lokum
nefna til nokkur mikilvæg atriði.
Þeir nemendur sem eru seinfær-
ir og eiga í námsörðugleikum þurfa
á mun meiri aðstoð og hjálp að
halda en nú er mögulegt að veita
þeim. Aðstoðin þarf að koma sem
fyrst á skólagöngu þeirra og auka
þarf samstarf við foreldra þeirra
til þess að hægt sé að veita þá
hjálp sem þá ætti að leiða til væn-
legs árangurs.
Einnig þyrfti að huga að hvort '
og hvernig yrði að fullnægja náms-
þörf og námsgetu þeirra nemenda
sem ekki hafa nægjanleg verkefni
við að glíma.
Á ég þar við afburða nemendur
í námstækni og námsárangri. Ef
til vill gæti það stytt grunnskóla-
og framhaldsskólanám þeirra. En
í slíkum tilfellum þyrfti að huga
að félagslegum þroska þeirra.
Granur minn er sá að dæmi sé
um það að afburðanemendur líði
fyrir að hafa ekki nægjanlega þung
verkefni við að glíma, sérstaklega
í fjölmennum, blönduðum bekkj-
um, með allt að 28 til 30 nemend-
um í bekk þar sem erfítt er að
sinna, svo vel fari, öllum nemend-
um með gjörólíka námsgetu.
Höfundur er kennari við
Digranesskóla í Kópavogi.
Með fyrri hluta greinarinnar, sem
birtíst i Morgunblaðinu í gær,
birtíst mynd af nafna
greinarhöfundar. Blaðið biðst
velvirðingar á þessum mistökum.
4s
oV

rR
ooFULL
-^5hhíndjvo-öp1JuH-í
Reimaðir sportskór kr.875f“
Barna sportskór.. kr.300,H
Leður sportskór eee kr. 995,-
Baðtöfflur............. kr.l 95,"
Herra inniskór.......kr. 500,-
Dömu hælaskór... kr.695fB
ISjortsokkai^yikjkrJ^O^
Barna buxur............kr.445fa
Barna peysur........ kr.500fB
Barna bolir........... kr. 395,-
College jakkar______kr.995,-
Barna jogginggallarkr.995,-
Barnanéttföt.........kr.495,-
Barnaregngallar eeee kr.595,-
Góðar vórur ó
sprenghlægileguverði
Jogginggollar st. s-xl kr. 1000f 1
Hvítar gallabuxur..kr.995fB
Herra buxur..........kr.995fB
Dömu peysur.......kr.500fB
Gallajakkar.......kr.599f B
Hjólabuxur________kr.500,-
Stuttbuxur.............kr.295f "
OPINN VIRKA DAGA
FRÁ KL 12.00 TIL 18.00
LAUGARDAGA
FRÁ KL. 10.00 TIL 14.00
SPRENGIMARKAÐURINN,
SN0RRABRAUT 56,2. HÆÐ.
SÍMI 16132.