Morgunblaðið - 21.04.1993, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1993
Þrír íslendingar hefja 600 kílómetra skíðagöngu vestur yfir Grænlandsjökul
Aætla að verða
30 daga á göngu
vestur jökulinn
ÞRÍR íslendingar, feðgarnir Ólafur Örn Haraldsson og
Haraldur Örn Ólafsson og Ingþór Bjarnason, halda af
stað í leiðangur vestur yfir Grænlandsjökul í dag, alls
600 km sem þeir ætla að ganga á skíðum. Þetta er fyrsti
íslenski leiðangurinn yfir Grænlandsjökul en þeir félag-
ar áætla að verða um 30 daga á leiðinni yfir jökulinn.
Undirbúningur leiðangursins hefur tekið hátt í tvö ár.
Leiðangursmenn flugu til
Ammassalik í gær og er áætlað
að þeir komi til þorjisins Isortoq
í dag með þyrlu. A morgun er
áætlað að þeir haldi þaðan á
hundasleðum inn eftir ísilögðum
fírði að jökuljaðrinum, en að
skíðagangan yfir jökulinn hefjist
nk. föstudag. Haraldur Örn sagði
að þessar tímasetningar gætu þó
riðlast vegna veðurs.
Vel undirbúnir
„Við erum mjög spenntir og
höfum undirbúið okkur mjög vel.
Við erum tilbúnir að öllu leyti í
leiðangurinn. Þama verður ekki
annan félagsskap að hafa í um
einn mánuð en hver annan, og
það reynir mikið á samstöðuna í
hópnum. Við höfum farið yfir
Kjöl og margar aðrar æfinga-
ferðir og félagsskapurinn gæti
ekki verið betri. Það er góður
andi í hópnum og við reynum að
hafa létta stemmningu, en þó
taka alvarlega á öllum vandamál-
um sem upp kunna að koma,“
sagði Haraldur Örn.
Ævintýraþrá
Þegar hann var spurður hvers
vegna þeir tækju sér þetta fyrir
hendur sagði hann að þetta væri
þeirra íþrótt og auk þess væri
það ævintýraþrá sem drægi þá
út í þetta. „Við erum ekki að
sanna eitt eða neitt, en við erum
að reyna sjálfa okkur. Það er
einhver furðuleg tilfínning sem
kitlar og fær mann til að leggja
af stað í slíkar ferðir. Við erum
að reyna sjálfa okkur í erfiðum
aðstæðum. Aðstæður á jöklinum
geta orðið mjög erfíðar, mikill
vindur, langt upp yfír 12 vind-
stig. Við vonum að við hreppum
ekki slík veður þótt það sé auðvit-
að ekki útilokað. Það geta komið
óveðurskaflar sem standa yfir í
2-3 daga. Ef við fáum mjög
sterkan mótvind þá verðum við
að bíða átekta. Þá minnkum við
matarskammtinn því við þurfum
mun minni mat þegar við hvíl-
umst. Við erum með sterkt tjald
og tjöldum því þegar við getum.
En þegar óveður skella á getum
við þurft að grafa okkur í snjó,“
sagði Haraldur.
Ekkert hættuspii
Hitastig inni á miðhluta jökuls-
ins að morgni er -15 til -23 gráð-
HlUlgUlUMOUlOf xvaguai /1ACIOOOI1
Með kveðju til Nuuk
SOLIN glampaði á Reykjavíkurtjörn þegar Markús Örn Antonsson borgarstjóri kvaddi Grænlands-
farana við Ráðhúsið í Reykjavík snemma í gærmorgun. Hann notaði að auki tækifærið til að biðja
þremenningana fyrir skriflega kveðju til bæjarstjórans í Nuuk. í bréfi borgarsljóra, sem Ólafur tók
við og lofaði að koma í réttar hendur, er vakin athygli á leiðangrinum og óskað eftir að vinabæja-
tengsl borganna, sem staðið hafa í 10 ár, verði efld. I niðurlagi er kærri kveðju skilað til Grænlands
og þess vænst að vel verði tekið á móti hinum ferðalöngunum, (f.v.) Ingþór, Haraldur og Ólafur
ásamt Markúsi Erni Antonssyni borgarstjóra.
Þrír fslendingar ætla að ganga
á skíðum um 600 km leið yfir
Grænlandsjökul á um 30
dögum Þeir leggja af stað frá
þorpinu Isortoq a hunda-
sleððum á morgun og stefna
til Syðri-Straumfjarðar. Engin
utanaðkomandi aðstoð kemur
til og þurfa þeir því að draga á
eftir sér allan búnaö og mat.
ur á Celsius, en -12 til -20 gráð-
ur á hádegi. Á kvöldin er hitinn
-25 til -33 gráður og enn kaldara
á næturna.
Haraldur Örn sagði að hér
væri ekkert hættuspil á ferð.
Leiðangursmenn væru mjög vel
útbúnir, m.a. með staðarákvörð-
unartæki, talstöðvar og neyðars-
endi. „Aðalhættan er óveður;
menn geta týnst frá hver öðrum
eða'búnaður fokið út í veður og
vind. Hin hættan er sprungur.
Ég myndi þó segja að þetta væri
langt frá því að vera hættuspil,
en menn verða að sýna varúð til
að fara sér ekki að voða.“
Má ekki miklu skeika
Helst er hætta á sprungum á
niðurleiðinni af vestanverðum
jöklinum. Þar eru skriðjöklar sem
koma fram og reynir mikið á að
fara rétta leið niður. „Hún er
mjó sú leið og það reynir á að
GPS-tækið virki vel. GPS punkt-
arnir eru komnir frá öðrum leið-
öngrum og þeir hafa fundið það
út að það má varla skeika meira
en 500 metrum frá réttri leið,
svo menn lendi ekki í sprung-
um,“ sagði Haraldur.
Fyrstur yfír Grænlandsjökul
var leiðangur Norðmannsins
Fritjofs Nansen árið 1888. Fram
á þennan dag hafa um 60 leið-
angrar farið yfír Grænlandsjök-
ul. Leið íslendinganna liggur
heldur norðar á jöklinum en leið
Fritjofs Nansen.
Möguleikar í fjarvinnslu kannaðir
Markaðsmálin
eru lykilatriði
Á VEGUM Útflutningsráðs íslands er komin út skýrsla um möguleika
íslendinga í fjarvinnslu sem nú er vaxandi atvinnuvegur víða um heim.
Höfundur skýrslunnar er Ingi G. Ingason. Tækni og kunnátta standi
ekki i veginum, iaunakostnaður sérfræðinga sé hagstæður miðað við
nágrannalöndin og kostnaður við gagnafiutning á fjarskiptaneti Pósts
og síma sé talinn samkeppnishæfur. Ingjaldur Hannibalsson fram-
kvæmdasfjóri Útflutningsráðs segir að það sé skoðun ráðsins að mark-
aðsmálin séu lykiiatriði í framtíðarþróun þessa máls.
Samstarfshópur fyrirtækja
Á blaðamannafundi sem haldinn
var til að kynna efni skýrslunnar kom
fram í máli Inga G. Ingasonar að
möguleikar íslendinga á sviði fjar-
vinnslu væru háðir tækjabúnaði
Pósts og síma og góðum samskiptum
við þá stofnun. Ymislegt væri í bí-
gerð eða komið í gagnið hjá Pósti
og síma sem gerði fjarvinnslu auð-
veldari. Mætti þar til dæmis nefna
varajarðstöð fyrir Skyggni sem kom-
ið hefði verið upp á Höfn í Horna-
fírði og lagningu hins nýja Ijósleiða-
rastrengs milli Kanada og Evrópu
sem ísland myndi tengjast inn á í lok
ársins 1994. Þá myndu útboðsmark-
aðir opnast fyrir íslendinga með til-
komu EES-samningsins og hjá Pósti
og síma væri unnið að því að inn-
leiða samnetatæknina (ISDN) og
stefnt að tilraunatengingum á næsta
ári.
„Næsta skrefíð hérlendis er að
stofna samstarfshóp fyrirtækja til
að vinna að sölumálunum og mark-
aðsmálunum erlendis," segir Ingi.
„Fyrir utan atriði eins og hagkvæm-
an launakostnað sérfræðinga og
samkeppnishæf verð hjá Pósti og
síma má nefna að á þessum markaði
geta íslendingar auðveldlega nýtt sér
legu landsins sér til framdráttar.
Tímamismunur íslands og annarra
landa gefur okkur tækifæri til að
bjóða fyrirtækjum í Evrópu þjónustu
á skrifstofutímum en fyrirtækjum í
Bandaríkjunum ýmsa þjónustu við
uppgjör og viðhald.“
Nýtt tímabii fjarskipta
Meðal þeirra sem sátu fundinn
voru Ólafur Tómasson póst-og síma-
málastjóri. Með lagningu hins nýja
strengs milli Kanada og Evrópu sé
að renna upp nýtt tímabil í fjarskipt-
um hér á landi. „Samkvæmt samn-
ingum sem gerðir hafa verið um
strenginn er eignarhluti okkar í hon-
um 23 milljónir dollara en hann
kemst í notkun í árslok 1994," segir
Ólafur. „Með tilkomu strengsins, sem
er algerlega stafrænn, erum við ekki
bara að hleypa aukinni tæknikunn-
áttu inn í landið heldur einnig að
koma á fót þeim möguleika að sækja
verkefni."
Slökkviliðsmenn krefjast
sjálfstæðs samningsréttar
Á ANNAÐ hundrað slökkviliðsmenn gengu fylktu liði undir féiagsfán- Virðingarleysi
um sínum að Alþingishúsinu og Ráðhúsi Reykjavíkur I gær til að leggja
áherslu á kröfur sínar um að Landssamband slökkviliðsmanna verði
viðurkennt sem stéttarfélag með samningsumboð fyrir hönd slökkviliðs-
manna en þeir hafa hingað til tilheyrt starfsmannaféiögum sveitarfé-
laga. Afhentu fulltrúar göngumanna forsætisráðherra, í forföllum fjár-
málaráðherra, og borgarstjóra yfirlýsingu þar sem gerð er grein fyrir
kröfum þeirra en þar segir m.a. að þeir áskilji sér rétt til að beita
tiltækum ráðum til að ná fram samningsrétti starfsstéttarinnar.
Að sögn Guðmundar Vignis Ósk-
arssonar, formanns Landssambands
slökkviliðsmanna, hafa viðsemjendur
slökkviliðsmanna, sem eru fjármála-
ráðuneyti, Reykjavíkurborg og Sam-
band sveitarfélaga, neitað að viður-
kenna Landssambandið sem stéttar-
félag þótt slökkviliðsmenn hafi fyrir
skömmu óskað viðurkenningar á því
sem slíku við gerð kjarasamninga
opinberra starfsmanna. M.a. hefur
Landssambandið verið viðurkennt
sem fullgilt aðildarfélag að BSRB.
Af hálfu viðsemjendanna er því
haldið fram að menntunarkröfur til
slökkviliðsmanna séu ekki svo sér-
hæfðar að hægt sé að byggja stofnun
fagstéttarfélags slökkviliðsmanna á
þeim enda afli slökkviliðsmenn sér
hluta tilskilinnar menntunar eftir að
þeir hefja störf í þjónustu vinnuveit-
anda en meðal krafna er gerðar eru
til slökkviliðsmanna, sem ráðnir eru
til starfa er að þeir hafi iðnmenntun
sem nýtist í starfinu.
Að sögn Guðmundar Vignis telja
slökkviliðsmenn að í afstöðu viðsemj-
endanna, en fram hafi komið að það
sé einkum Reykjavíkurborg sem
hana hafí mótað, felist ákveðið virð-
ingarleysi í garð slökkviliðsmanna
og þeirra krafna sem til þeirra séu
gerðar sem starfsstéttar í lögum auk
þess sem sérstaða starfanna og sú
sérhæfing sem þau krefjist sé að
engu höfð.
Þá mótmæltu slökkviliðsmenn því
sérstaklega að eftir 1. mars, þegar
starfsmannafélag Reykjavíkur hefur
neitað að veita viðtöku félagsgjöldum
dregnum af launum slökkviliðs-
manna borgarinnar hafa engin fé-
lagsgjöld verið dregin af launum
þeirra þar sem launaskrifstofa borg-
arinnar neitar að innheimta gjöld til
Landssambandsins.