Morgunblaðið - 04.07.1993, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ MINNIIMGAR SUNNUDAGUR 4. JÚLÍ 1993
27
frá um aldur fram. Lát hennar átti
sér reyndar langan aðdraganda
samfara illvígum sjúkdómi og erfið-
um veikindum síðustu mánuðina,
og þótt það fæli vissulega í sér líkn
og lausn frá þrautum, þá er þungt
að sjá á bak henni svo fljótt.
Gunnþóra var fædd á Akranesi
19. júlí 1931. Foreldrar hennar voru
hjónin Guðrún Magnúsdóttir frá
Iðunnarstöðum í Lundarreykjadal
og Þórður Frímannsson frá Kvíslar-
hóli á Tjörnesi og var hún þriðja
og yngsta bam þeirra. Elstur systk-
inanna var Elías Magnús, sjómaður
á Akranesi, sem lést hinn 6. janúar
sl. á 65. aldursári, en í miðið var
Þórður Þorkell, sem dó tæpra
tveggja ára í ársbyijun 1932. Dauði
hans var reyndar ekki fyrsta áfall
fjölskyldunnar, því heimilisfaðirinn
lést af slysförum í mars 1931, þeg-
ar Gunnþóra var enn í móðurkviði,
og var Þórður Þorkell skírður við
kistu hans.
Tilveran brosti því ekki beinlínis
við fjölskyldunni smáu á Skaganum
í upphafi 4. áratugarins þegar við
raunir hennar bættist fátækt í landi,
kreppa og atvinnuþref. En arfur
þúsund ára sjálfsþurftarbúskapar
þjóðarinnar ásamt með nýtni og
sparsemi í öllum hlutum kom Guð-
rúnu að góðu haldi. Henni tókst að
halda heimilinu saman og afla því
þaks yfir höfuðið er hún keypti
Brunnastaði, nú Laugarbraut 19,
lítið hús sem enn stendur. Þar ólst
Gunnþóra upp við ástríki móður
sinnar og bróður, en milli þeirra
systkinanna ríkti alla tíð náið og
gott samband. Til marks um um-
hyggjusemi Elíasar við systur sína
er það, að fyrstu peningana sem
hann vann sér inn notaði hann til
að kaupa handa henni reiðhjól.
Gunnþóra fór hefðbundna leið
gegnum barna- og gagnfræðaskóla,
en 18 ára gömul tók hún til starfa
við símstöðina á Akranesi þar sem
hún vann um sjö ára skeið, að und-
anskildum vetrinum 1950-51, er
hún fór í Húsmæðraskólann á
Varmalandi. Fáum misserum siðar
kynntist hún eftirlifandi eiginmanni
sínum, Friðrik Sveinssyni lækna-
nema frá Siglufirði, syni hjónanna
Rósamundu Eyjólfsdóttur og Sveins
Sigurðssonar. Þau gengu í hjóna-
band hinn 9. ágúst 1953 og að loknu
námi Friðriks árið 1956 bjuggu þau
um eins árs skeið í Reykjavík, en
fluttust síðan norður á Langanes,
með dæturnar tvær, Guðrúnu (f.
12. febrúar 1954) og Rósu (f. 18.
júlí 1957), en Friðrik þjónaði sem
héraðslæknir á Þórshöfn næstu 9
árin. Læknisstofan var í bústað
læknisins eins og þá tíðkaðist og
jók því að vonum álag og umsvif á
heimilinu sem Gunnþóra stóð fyrir
af miklum myndarbrag. Sér til
halds og trausts hafði hún Guðrúnu
móður sína hjá sér að mestu öll
Þórshafnarárin og tók hún þátt í
daglegum önnum vaxandi heimilis.
Tvær dætur bættust þar í hópinn,
Jóhanna (f. 29. mars 1961) og Þóra
(f. 1. júlí 1963). Gunnþóra eignað-
ist marga góða vini á Þórshöfn sem
hún hélt ævinlega tryggð við og
undi þar vel hag sínum að flestu
leyti, þrátt fyrir erfiðar aðstæður
oft á tíðum og frumstæðan aðbúnað
í fyrstu, sem þó fór batnandi þegar
nýr læknisbústaður reis fyrir at-
beina þeirra hjóna. Þeim varð því
tilbreytingin kærkomin er þau
fluttu búferlum suður í Mosfells-
sveit árið 1966 þegar Friðrik varð
héraðslæknir í Álafosshéraði sem
svo hét þá og var einmenningshér-
að, en heyrir nú til Heilsugæslustöð
Mosfellsumdæmis á Reykjalundi
þar sem fjórir læknar starfa í nán-
um tengslum við Vinnuheimili
SÍBS. Þau Gunnþóra og Friðrik
settust að á Reykjalundi og hefur
sá staður verið ærið samofinn lífi
þeirra hjóna allar götur síðan. Eftir
að suður kom fæddist þeim fimmta
°g yngsta dóttirin, Hildur Kristín
(f. 6. september 1968). Þau fluttust
í nýjan og glæsilegan læknisbústað
á staðnum árið 1971 þar sem þau
hafa átt heima síðan og eftir að
Gunnþóra lauk sjúkraliðanámi frá
Sjúkraliðaskóla Islands árið 1978
starfaði hún við umönnun sjúklinga
á Reykjalundi, svo lengi sem heilsan
leyfði.
27 ár eru langur tími úr manns-
ævi, og á þeim árum sem þau Gunn-
þóra og FÝiðrik hafa búið á Reykja-
lundi hefur Mosfellssveitin vaxið
hröðum skrefum úr sveit í bæ. Þau
voru því löngu orðnir rótgrónir
Mosfellingar og áttu sér marga vini
og vildarmenn. Gunnþóra var
reyndar ekki ýkja virk í félagsmál-
um lengi vel, en hin síðari ár starf-
aði hún mikið með Soroptimista-
systrum í Kjalarnesþingi og var
formaður klúbbs þeirra 1989-1991.
Raunar var það nokkuð sterkt
persónueinkenni hennar að beina
kröftum sínum út á við. Kom það
fram á ýmsan hátt. Ég nefni sem
dæmi hvemig hún leysti oft óskil-
greint en kröfuhart hlutverk sitt
sem eiginkona embættismanns í
landsbyggðarþorpi af hendi. Fáir
gera sér e.t.v. grein fyrir þeirri þjón-
ustu sem þar var innt af hendi,
enda var hún ekki að öllu leyti sýni-
leg. Embættið þyngdi skyldur heim-
ilisins, kallaði á sérstaka snurfusun
og ýmis viðvik umfram hið venju-
bundna, en krafðist líka mannlega
þáttarins, hlýju og skilnings á kjör-
um fólks er leitaði læknis á heimili
hans og krafði samviskuna um
þagnarskyldu. Andlegt ok læknisins
vegna starfa hans gat þannig orðið
sameiginleg byrði allrar fjölskyld-
unnar og mæddi þá að vonum mik-
ið á húsmóðurinni. Þessar öldur
brotnuðu á Gunnþóru og af prúð-
mennsku sinni og myndarskap stóð
hún þær af sér með mikilli reisn.
Hún stóð einlægt dyggan vörð
um hag dætra sinna og mátti tæp-
ast til þess hugsa að þeim væri
nokkurs vant sem í hennar valdi
stæði að veita þeim. Þegar barna-
börnin tóku að fæðast eitt af öðru
eignuðust þau umhyggjusama
ömmu sem vakti yfir velferð þeirra
og fylgdist náið með vexti þeirra
og viðfangsefnum. Hún var ólöt að
heimsækja dætur sínar um langan
veg eftir að þær voru flognar úr
hreiðrinu; þau Friðrik fóru margar
ferðir til Svíþjóðar að heimsækja
Guðrúnu dóttur sína og fjölskyldu
hennar og síðar til Þóru og fjöl-
skyldu. Árlega komu þau til okkar
Jóhönnu vestur á Patreksfjörð og
þeim heimsóknum fjölgaði að von-
um eftir að við fluttumst austur í
Odda. Reyndar verða þessar heim-
sóknir mér ekki síst minnisstæðar
fyrir þá sök, að þá komu áðumefnd
persónueinkenni hennar glöggt í
ljós. Hún sat ekki auðum höndum
nokkra stund heldur lét hún muna
um sig í heimilisstörfunum, réðist
í tiltektir, þvoði þvotta, burstaði
skó, festi tölur, bætti flíkur, gerði
slátur og sitthvað fleira sem henni
þótti ungu kynslóðinni farast miður
úr hendi eða hirða lítið um. Stund-
um lét húsbóndinn í það skína við
tengdamóður sína að sjálfstæði
heimilisins riðaði til falls við þessi
umsvif hennar! En hún sneri mig
alltaf af sér á góðlátlegan hátt, svo
hvorugt okkar hafði neitt við hitt
að erfa.
Banamein Gunnþóru, krabba-
meinið, uppgötvaðist fyrst í febrúar
á síðasta ári. Skurðaðgerð og lyfja-
meðferð í kjölfarið gaf góðar vonir
um bata og fulla heilsu á ný og líð-
an hennar seinni hluta ársins var
eftir þeim vonum. En í janúar síð-
astliðnum tók að síga á ógæfuhlið-
ina á ný og þrátt fyrir alla þá mann-
legu hjálp sem unnt var að veita
henni, svo og mikinn viljastyrk
hennar og dugnað, varð ekki kom-
ist fyrir rætur meinsins. Hún var í
reglubundnu eftirliti á Landakots-
spítala allt sitt veikindaskeið, naut
um tíma í vor aðstoðar heimahlynn-
ingar Krabbameinsfélagsins, en síð-
ustu þrjár vikurnar lá hún á Landa-
koti. Þar lést hún að kvöldi 25. júní
síðastliðinn, tæplega 62 ára að
aldri. Hún tók örlögum sínum af
miklu æðruleysi, kvartaði aldrei
þótt þjáð væri og hélt reisn sinni
og þokka til hinstu stundar.
Og þá er líklega mál til komið
að þakka fyrir sig. í raun verður
þakklæti mitt til Gunnþóru aldrei
fyllilega í orðum tjáð. En mér var
það mikils virði að finna hvað að
mér sneri þegar ég varð eins og
einn af heimilisfólkinu hennar á
þeim árum sem ég var sveitapiltur
í skóla í höfuðborginni. Stuðningur
hennar og hjálpsemi við okkur Jó-
hönnu þegar við tókum að rugla
saman reytum okkar og ráðast í
það stórvirki að koma okkur upp
bami verður mér líka minnisstæð-
ur. Og reyndar allur hennar stuðn-
ingur, bamapössun í tíma og ótíma
og öll hennar fyrirhöfn og óeigin-
gjarna hjálp við bömin okkar. Ég
veit að ég má líka mæla fram þakk-
arorð fyrir munn fólksins míns
heima á Haukagili, sem mat hana
afar mikils fyrir margvíslegt kær-
leiksþel hennar í þeirra garð og
sakna nú vinar í stað.
„Drottinn gaf og Drottinn tók,
lofað veri nafn Drottins" segir í
Jobsbók. Ég þakka Drottni Guði
mínum, þeim Drottni sem gefur og
tekur, fyrir þá gjöf og það lán að
hafa fengið að kynnast Gunnþóru
og eiga hana að þessi ár og bið
henni náðar og miskunnar Guðs í
kærleiksfaðmi hans. Að endingu
leyfí ég mér svo að tileinka henni
dálítið vögguljóð eftir Þorpsskáldið
frá Patreksfirði, Jón úr Vör:
Nú er bamið sofnað
og brosir í draumi,
kreppir litla fingur
um leikfangið sitt.
Fullorðinn vakir
hjá vöggu um óttu.
Hljóður og spuruli
hugsa ég mitt.
Það glepur ekki svefninn
þótt gull sitt bamið missi
úr hendinni smáu
og heyrir það ei.
Þannig verður hinsta
þögnin einhvemtíma.
- Ég losa kreppta fingur
um lífið mitt - og dey.
Guð blessi minningu Gunnþóru
Þórðardóttur.
Sigurður.
Við Soroptimistar Kjalarnesþings
viljum með þessum fáu línum kveðja
okkar kæru systur, Gunnþóru. Það
var stórt skarð höggvið í klúbbinn
okkar þegar klúbbsystir og vinur,
hún Gunnþóra, kvaddi þennan
heim.
Árið 1977 þegar klúbburinn okk-
ar, Soroptimistaklúbbur Kjalarnes-
þipgs, var stofnaður bundumst við
vinaböndum sem styrkst hafa jafnt
og þétt með árunum. Við höfum
starfað nokkrar konur úr ólíku
umhverfí, en náðum fljótt saman
þegar vinna þurfti að sameiginlegu
áhugamáli okkar allra sem var að
stuðla að betri þjónustu fyrir aldr-
aða í Mosfellsbæ. Það málefni var
Gunnþóru alla tíð afar hugleikið.
Gunnþóra gegndi í gegnum árin
mörgum trúnaðarstörfum fyrir
klúbbinn okkar og einnig sat hún
í stjóm Soroptimistasambands ís-
lands. Gunnþóra var skemmtileg,
hress og skorinyrt á fundum því
að hún hafði ávallt eitthvað til
málanna að leggja. Það var sama
um hvað rætt var, hún hafði ávallt
myndað sér skoðanir og lét þær í
ljós. Hvað eina sem hún tók sér
fyrir hendur vann hún af mikilli
samviskusemi og alúð. Ef maður
tekur eitthvað að sér ber manni að
gera það eins vel og hægt er, var
viðkvæðið hjá henni.
Hún var ein af mestu driffjöðrum
klúbbsins og ávallt vakandi fyrir
leiðum til að stuðla að virku starfí
innan hans. Hún var ein af þeim
sem var alltaf reiðubúin til að taka
að sér verkefni fyrir klúbbinn þrátt
fyrir miklar annir heima og heim-
an. Hún er önnur í röðinni af stofn-
félögunum sem fallin er í valinn
langt um aldur fram. Hennar skarð
verður vandfyllt og munum við
sakna hennar sárt úr starfi og leik.
Það verður áreiðanlega annar brag-
ur á undirbúningi fyrir þorrablótið
okkar sem haldið er fyrir aldraða í
Mosfellsbæ þgear Gunnþóra verður
hvergi nærri til að stjórna verkum
af sinni alkunnu röggsemi og
hressileika. Við þökkum henni sam-
fylgdina sem var allt of stutt og
munum minnast hennar með þakk-
læti og söknuði.
Við sendum Friðrik, eiginmanni
hennar, dætrum og fjölskyldum
þeirra okkar innilegustu samúðar-
kveðjur og biðjum Guð að blessa
minningu Gunnþóru Þórðardóttur.
Soroptimistasystur,
Kjalarnesþingi.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
GRÓA ÁSMUNDSDÓTTIR,
Fannborg 8,
Kópavogi,
andaðist að heimili sínu þann 26. júní.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ösk hinnar látnu.
Kristján Baldvinsson, Inger Hallsdóttir,
Gunnlaugur Baldvinsson, Hildur Jónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móðir mín, tengdamóðir, stjúpmóðir, systir og mágkona,
JÓHANNA GYÐA ÓLAFSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni þriðjudaginn 6. júlí kl. 13.30.
Kristín Norðmann Jónsdóttir, Óttar Svavarsson,
Ása Jónsdóttir, Guðmundur Hannesson,
Gunnfríður Á. Ólafsdóttir, Gisii Auðunsson.
t
Elskulegur bróðir okkar og mágur,
ÓLAFUR JÓNSSON,
frá Auðkúlu í Arnarfirði,
Álfaskeiði 64,
Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Víðistaðakirkju þriðjudaginn 6. júlí kl. 13.30.
Matthea J. Pedersen,
Guðrún Jónsdóttir,
Páll M. Jónsson,
Bergþóra Guðmundsdóttir
og fjölskyldur.
+
Útför systur okkar og móðursystur,
STEINUNNAR INGIMUNDARDÓTTUR,
Sæbraut 10,
Seltjarnarnesi,
fer fram frá Seltjarnarneskirkju mánudaginn 5. júlí kl. 15.00.
Jórunn Ingimundardóttir,
Ragnheiður Ingimundardóttir Blöndal,
Helga Ingimundardóttir,
Einar Ingimundarson,
Benedikt Eiríksson.
+
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
MARGRÉT GUÐJÓNSDÓTTIR,
Lokastíg 5,
verður jarðsungin frá Hallgrímskirkju þriðjudaginn 6. júlí kl. 13.30.
Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Styrktarfélag vangefinna.
Guðjón Emilsson, Gunnar Emilsson,
Emilfa Emilsdóttir, Kristján Friðsteinsson,
Gunnlaug Emilsdóttir, Sveinn Halldórsson
og barnabörn.
+
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir, amma og langamma,
GUÐRÍÐUR HALLSTEINSDÓTTIR,
Langholtsvegi 35,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 6. júlfkl. 15.00.
Blóm og kransar vinsamlega afþakkaðir, en þeim sem vildu minn-
ast hennar, er bent á líknarstofnanir.
Stefán Valdimarsson,
Sigurlaug Stefánsdóttir, Steinþór Tryggvason,
Hallsteinn Stefánsson, Virginia Stocker,
Guðrún Stefánsdóttir,
Anna Stefánsdóttir,
Valdimar Stefánsson,
barnabörn og barnabarnabarn.
+
Hugheilar þakkir til allra þeirra, er sýndu
okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför elskulegrar móður okkar, tengda-
móður og ömmu,
HEIÐRÚNAR MAGNÚSDÓTTUR,
Laufási 4a,
Garðabæ,
og vottuðu minningu hennar virðingu.
Guðlaug Helga Eggertsdóttir, Völundur Þorgilsson,
Fríður Eggertsdóttir, Hjalti Franzson,
Helgi Már Eggertsson, Gunnhildur Ásgeirsdóttir,
Björgvin Orn Eggertsson
og barnabörn.