Morgunblaðið - 17.07.1993, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JÚLÍ 1993
Yfir hundrað þúsund manns fá bætur eða endurgreiðslu um mánaðamót
Endurgreiðsla
ríkisins nemur
5,2 milljörðum
ÁLAGNINGARSEÐLAR verða sendir út til landsmanna um mán-
aðamótin. Þessa dagana er unnið að lokauppgjöri hvers gjaldanda
en það miðast við miðjan júlímánuð. Rúmlega hundrað þúsund
manns fá ýmist greitt inn á reikninga eða sendar heim ávísanir
með greiðslu vaxtabóta, barnabóta, barnabótaauka og endur-
greiddum tekjuskatti. Heildarendurgreiðslan ríkissjóðs nemur að
þessu sinni ríflega 5,2 milljörðum króna.
Morgunblaðið/Einar Falur
250 þúsund seðlum pakkað inn
PAKKA þarf inn um 250 þúsund álagningarseðlum á tveimur
dögum og verða þeir síðan bornir út fljótlega.
Á álagningarseðlunum koma
fram þau opinberu gjöld sem
skattstjórum.ber að leggja á auk
bóta og endurgreiðsla sem fram-
teljendur eiga rétt á samkvæmt
úrskurði skattstjóra. Stærsti lið-
urinn af endurgreiddum gjöldum
eru vaxtabætumar, sem gerðar
eru upp einu sinni á ári. Þær eru
greiddar út miðað við framtal og
vexti sem fólk greiddi á árinu
1992. Bætumar eru greiddar út
í einu lagi og er þeim skuldajafn-
að ef viðkomandi aðili skuldar
skatt.
Aðspurður um hveijir fái end-
urgreiðslur segir Steinþór Har-
aldsson, lögfræðingur hjá emb-
ætti ríkisskattstjóra, það vera alla
sem eiga inni gamlar inneignir,
ofgreidda staðgreiðslu, vaxtabæt-
ur, húsnæðisbætur, bamabætur
og barnabótaauka. Barnabóta-
aukinn er greiddur út í tveimur
áföngum, um næstu mánaðamót
og um mánaðamótin október-nóv-
ember. Ofgreidd staðgreiðsla og
vaxtabætur era greiddar út í einu
lagi.
Sérstakur hátekjuskattur verð-
ur lagður á í fyrsta skipti á næsta
ári en með álagningunni í ár verð-
ur innheimt fyrirframgreiðsla upp
í væntanlegan skatt. Nokkur þús-
und aðilar fá þennan skatt sem
er 5% af árstekjum umfram 2,4
milljónir hjá einhleypum og 4,8
milljónir hjá hjónum. Fyrirfram-
greiðslan miðast við tekjur 1992
en endanleg álagning miðast við
tekjur og hjúskaparstöðu 1993.
„í þeim tilvikum þar sem menn
era sýnilega með minni tekjur
1993 geta þeir sótt um lækkun,“
segir Steinþór.
Vann 1,7 millj. í lottó
Fékk miðann
fyrir kókgler
UNG kona úr Reykjavík datt
heldur betur í lukkupottinn þeg-
ar hún fékk óskiptan bónusvinn-
ing í Víkingalottói fyrr í þessari
viku. Nam vinningsupphæðin
rúmlega 1,7 milljónum króna.
Konan keypti miðann í bensínaf-
greiðslu Skeljungs í Stykkishólmi
sl. miðvikudag. „Ég var á ferð á
Nesinu þegar ég og ferðafélagi
minn ákváðum að fá okkur pylsu
og kók á bensínstöðinni í Stykkis-
hólmi. Eftir á sagði ég við hann
af tilviljun „ég fmn að heppnin er
með mér, ég ætla að kaupa Vík-
ingalottó fyrir glerið. Svo afhenti
ég glerið, bætti nokkrum tíköllum
við og fékk fimm raðir í sjálfvali.“
„Seinna um kvöldið þegar ég kom
heim og horfði á sjónvarpið og sá
að ég var búin að fá fjórar réttar
í sömu röð settist ég upp og ætlaði
hvorki að trúa mínum eigin augum
né eyram þegar í ljós kom að
fimmta talan var líka rétt. Sjötta
aðaltala byijaði líka á fjörutíu eins
og síðasta talan mín en hún var
42 en ekki 45 eins og á mínum
miða. Eftir á kom svo í ljós að síð-
asta bónustalan var á mínum miða.“
Friðrik Sophusson fjármálaráðherra ræðir um lífeyrissjóðakerfið
Breytingar í átt til fijáls-
ræðis eru nauðsynlegar
ÞAÐ VERÐUR að gera breytingar á llfeyrissjóðakerfinu og
gefa fólki meira frelsi til að velja á milli sjóða til þess að ýta
undir samkeppni og draga úr rekstrarkostnaði sjóðanna. Þetta
er skoðun Friðriks Sophussonar fjármálaráðherra en hann
segir að fjármálaráðuneytið hafi undanfarið lagt mikla vinnu
í undirbúning fyrir umræður, sem Friðrik telur að muni verða
á næstu mánuðum, um lífeyrissjóðakerfið.
Verðbreytingar
v. gengislækkunarinnar
Verðið Verðið hækkar
Kók varkr. ernúkr. um
1/2 Iftra
dós 65 70 7,7%
Kók hækk-
ar um 7,7%
MEÐAL þess sem nýlega hef-
ur hækkað vegna gengisfelling-
arinnar er Coca Cola. Sem dæmi
um hækkunina má nefna að kók
í hálfs lítra dós, sem áður kost-
aði 65 krónur, kostar nú 70
krónur. Það er um 7,7% hækkun.
Faðirinn er um sextugt og sonur-
inn um þrítugt en að sögn Bjöms
Halldórssonar yfirmanns fíkniefna-
deildar lögreglunnar hafa þeir ekki
komið við sögu fíkniefnalögregl-
Friðrik segist hins vegar ekki
geta svarað því hvort lög um
skyldugreiðslur í lífeyrissjóði bijóti
í bága við Mannréttindasáttmála
Evrópu eins og Jónas Fr. Jónsson,
unnar áður. Farið var fram á gæslu-
varðhald yfir föðumum í gærkvöldi
en mál þetta er enn til rannsóknar
hjá lögreglu.
lögfræðingur Verslunarráðs, hélt
fram í Morgunblaðinu í gær.
„Það má ekki gleymast að þess-
ir sjóðir era hluti af velferðarkerf-
inu og iðgjöld til sjóðanna verða
ekki bein eign þeirra, sem leggja
peningana til hliðar, því það era í
þessu tryggingalegar hugmyndir,"
segir Friðrik.
Dýrustu sjóðunum mun fækka
„Ég tel að þessi mál verði til
umræðu á næstu mánuðum. Fjár-
málaráðuneytið hefur lagt nokkra
vinnu í að undirbúa slíkar umræð-
ur og viðræður," segir Friðrik.
Eitt af því sem Friðriki sýnist aug-
ljóst að muni gerast er að fólk fái
meira fijálsræði um hvaða sjóð það
velur að greiða í „og það mun
vonandi verða til þess að fækka
þeim sjóðum, sem eru dýrastir í
rekstri," segir Friðrik.
Friðrik segir að þegar fólki bjóð-
Þrennt slas-
ast í bílveltu
ÞRENNT slasaðist er jeppabif-
reið valt við Djúpmannabúð i
Mjóafirði við ísafjarðardjúp
um miðjan dag í gær.
Að sögn lögreglunnar á ísafirði
var fólkið flutt að Reykjanesi
þangað sem flugvél sótti þau og
flutti á slysadeild Borgarspítalans
í Reykjavík.
Samkvæmt _ upplýsingum lög-
reglunnar á ísafirði fótbrotnaði
kona, sem var farþegi í aftursæti
bifreiðarinnar. Ökumaðurinn og
ungt barn fengu minni háttar
áverka.
Bifreiðin er talin gjörónýt.
ist meira frelsi til að velja á milli
sjóða muni það ýta undir sam-
keppni og draga úr rekstrarkostn-
í frétt frá Landsvirkjun segir,
að fyrirtækið hafi orðið fyrir miklu
íjárhagslegu áfalli við gengisfell-
ingu íslensku krónunnar. Skuldir
hækkuðu um 3.500 milljónir til
viðbótar um 1.500 milljóna skulda-
hækkunar vegna óhagstæðrar
gengisþróunar á fyrstu sex mánuð-
um ársins fram að gengisfellingu.
Áætlaður rekstrarhalli ársins
hækkar um 900 milljónir eða úr
1.200 milljónum í 2.100 milljónir
vegna gengisbreytinga. Sam-
kvæmt uppgjöri 30. júní sl. nemur
rekstrarhalli um 1.500 milljónum
á fyrri helmingi ársins.
Leyst að hluta
Þá segir að gengisfellingin valdi
því að mun minna fé fáist úr rekstri
til greiðslu afborgana í ár en gert
hafi verið ráð fyrir og vantar 520
milljónir í ár upp á að Landsvirkjun
geti verði eins vel sett og gert var
ráð fyrir. „Stjóm Landsvirkjunar
hefur þó ákveðið að láta ekki koma
til gjaldskrárhækkunar til að leysa
þetta vandamál að öllu leyti heldur
aðeins að hluta og þá með því að
hækka heildsölugjaldskrá fyrir-
tækisins um 6% frá og með 1.
ágúst nk. og gerir Þjóðhagsstofnun
aði sjóðanna en sem betur fer hafi
sú þróun þegar hafist með samein-
ingu nokkurra sjóða.
ekki athugasemd við hækkun
þessa í umsögn sinni.“
Þörf fyrir 4,2% hækkun
Aðalsteinn Guðjohnsen, sagði
að enn hafi ekki verið tekin ákvörð-
un um hækkun á gjaldskrá. Raf-
magnsveitur í landinu væra mis-
munandi mikið háðar heildsölu-
verði frá Landsvirkjun þannig að
ekki væri hægt að svara fyrir allar
veitur. „Ef þessi hækkun fer
óbreytt út í verðlagið þurfum við
hjá Rafmagnsveitu Reykjavíkur
3,2% hækkun til að halda í horfinu
og til viðbótar 1% vegna áhrifa
gengisfellingar á okkar efnis-
kaup,“ sagði hann. „Strangt tekið
þyrfti okkar hækkun því að vera
4,2% en það þarf að skoða betur.“
LESBÓK Morgunblaðsins fylg-
ir ekki blaðinu í dag. Vegna
sumarleyfa verður hlé á útgáfu
Lesbókar til 14. ágúst n.k.
í dag
Verðkönnun
499 króna munur á framköllun
mynda 5
Akureyri
Keppt í áttungsmílu innanbæjar-
16
Þýskaland
Ekkja Brandts lætur að sér kveða-
19
Leiðari
Öxlum ábyrgð og byrgjum brunna
20
Menning/Listir
► Ungir yómyndarar af
Norðurlöndum - Blóð og skraut
í Nýlistasafninu - Gítar er kven-
kyns - Stefán frá Möðrudal og
málverkin - Menningarsetur.
Feðgar teknir með
tvö kíló af hassi
FEÐGAR voru teknir með rétt rúm tvö kíló af hassi í Leifsstöð á
Keflavíkurflugvelli í fyrrakvöld. Þeir voru að koma með flugvél
frá Spáni og við leit tollgæslunnar á þeim fundust tvö kíló innan-
klæða á föðurnum en lítilræði á syninum.
Áhrif gengisfellingar á Landsvirkjun
Heildsöluverð raf-
magns 6% hærra
STJÓRN Landsvirkjunar hefur samþykkt að hækka heildsölu-
gjaldskrá fyrirtækisins um 6% frá og með 1. ágúst næstkom-
andi. Telur stjórnin að hækkunin sé í algjöru lágmarki og mun
minni en þyrfti tU að vega að fullu upp áhrif gengisfellingar-
innar á afkomu fyrirtækisins. Að sögn Aðalsteins Guðjohnsen
rafmagnsstjóra, þyrfti gjaldskrá Rafmagnsveitu Reylqavíkur
að hækka um 4,2%, strangt metið, til að mæta hækkun Lands-
virkjunar en engin ákvörðun hefur enn verið tekin um hækkun.