Morgunblaðið - 17.07.1993, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 17.07.1993, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JÚLÍ 1993 Samráð eða launráð? * eftir Amunda * Amundason Hringavitleysan, sem sett hefur verið á svið í fjölmiðlum, í kjölfar afsagnar varaformanns Aiþýðu- flokksins, er komin út í öfgar. Mót- sagnirnar æpa hver á aðra. Frétta- menn virðast engan metnað hafa til að greina satt frá lognu eða að rýna í samhengið í málflutningi heimildarmannanna, sem eru að misnota fjölmiðla. Mótsagnir Formanni Alþýðuflokksins er gef- ið að sök að hafa sniðgengið konur í vaii sínu á ráðherrum flokksins. Hver konan á fætur annarri notar stór orð um þessa ósvinnu. Gefið er í skyn að hér hafi átt sér stað kvennapólitískur harmleikur og for- maðurinn er harðlega fordæmdur. Staðreyndin er hins vegar sú að formaðurinn tók enga slíka ákvörð- un. Það gerði þingflokkur Alþýðu- fiokksins. Þar fór fram lýðræðisleg kosning. Niðurstaðan varð sú að doktor í líffræði var kjörinn í starf umhverfisráðherra. Þrautreynd forystukona í sveitarstjórnarmálum og landsmálum var kjörin formaður þingflokks Aiþýðuflokksins í fyrsta sinn í 77 ára sögu hans. Þetta er harmleikurinn. Eftir nokkum umhugsunarfrest ákvað Rannveig Guðmundsdóttir að taka kjöri sem formaður þingflokks- ins. Þá bregður svo við að varafor- maður Alþýðuflokksins, Jóhanna Sigurðardóttir, segir allt í einu af sér. Með afsögn hennar er gefið í skyn að hún sé að lýsa samstöðu með ritara flokksins, Rannveigu Guðmundsdóttur, sem hafði hins vegar ákveðið að taka kjöri sem þingflokksformaður. Gengur þetta upp? Varaformaður ieggur á það höf- uðáherslu að málið sé alls ekki póli- tískt. Hún sé alls ekki að lýsa póli- tískum ágreiningi við formann flokksins og félaga sína í þing- flokknum. Hún sé ekki að lýsa óánægju með stjórnarþátttöku Al- þýðuflokksins. Hún undirstrikar það með því að halda áfram störfum sem ráðherra í ríkisstjórn. Sjálfskipaður blaðafulltrúi Jó- hönnu, Ólína Þorvarðardóttir, ryðst hins vegar fram í fjölmiðlum (t.d. í Mbl. 13. júlí sl.) og hefur allt aðra sögu að segja. Hún talar um fory- stukreppu Aiþýðuflokksins í kjölfar langvarandi skoðanaágreinings for- manns og varaformanns. Hún segir að rekja megi aðdragandann til þess að Alþýðuflokkurinn hafi verið teymdur með fagurgala inn í ríkis- stjórn með Sjálfstæðisflokknum 1991. Hún talar um hugmynda- fræðileg átök, sem ríkisstjórnarþátt- urinn hafi óhjákvæmilega kallað fram innan Alþýðufiokksins. Hvor segir satt, varaformaðurinn eða blaðafulltrúi hans? Er blaðafull- trúinn að segja það sem varafor- maðurinn meinar? Eða er blaðafull- trúinn bara að bulla - eins og venju- lega. Blaðafulltrúinn gefur í skyn að Alþýðuflokkurinn sé að klofna í tvær fylkingar, hægri og vinstri. Maður spyr: Á það ekki að heita svo, að Jóhanna og Rannveig séu saman í vinstri arminum? Onnur segir af sér til að lýsa stuðningi við hina, sem tekur kjöri. Hvað með Össur og Guðmund Áma? Voru þeir ekki í vinstri arminum? Eru þeir þá orðnir viðskila við Jóhönnu, þar sem þeir era komnir inn í ríkisstjórnina í óþökk hennar? Er vinstri armurinn að klofna? Lái mér hver sem vill, þótt fávíslega sé spurt. Samráð Varaformaðurinn gefur þá skýr- ingu á afsögn sinni að formaðurinn hafi ekki haft nógu náið samráð við varaformann sinn. En hafði varafor- maðurinn samráð við stuðnings- menn sína, áður en hún tók ákvörð- un um að segja af sér? Svarið er nei - þetta var einleikur varaformanns- ins. Og hvert átti framhaldið að verða? Þegar loksins er kallað á helstu forystukonur flokksins, þá er það ekki til samráðs, heldur til þess að fá þær til að samþykkja tillögu um að konur afsali sér með öllu rétti til áhrifa á það, hver taki við varaformennskunni. Konur í Alþýðuflokknum áttu að fara í eins konar pólitískt setuverkfall. Átti það að vera Alþýðuflokknum til fram- Ámundi Ámundason „Konur í Alþýðuflokkn- um áttu að fara í eins konar pólitískt setu- verkfall. Átti það að vera Alþýðuflokknum til framdráttar? Átti það að vera málstað kvenna í Alþýðuflokkn- um til framdráttar?“ dráttar? Átti það að vera málstað kvenna í Alþýðuflokknum til fram- dráttar? Það kom á daginn að meiri- hluti kvenna innan Sambands Al- þýðuflokksins höfnuðu þessum ein- leikjum „kvenforystunnar". M.a.s. sumar þeirra sem hlynntar voru til- lögunni í upphafi snéra við henni baki að loknum umræðum. Niður- staðan varð sú að skora á Rann- veigu Guðmundsdóttur að gefa kost á sér sem varaformaður. Þá taka málin óvænta vendingu. Áður höfðu nokkrar forystukonur, þeirra á meðal Lára V. Júlíusdóttir og Ólína Þorvarðardóttir, sett fram skriflega kröfu þess efnis að for- maður flokksins efndi þegar í stað til flokksstjórnarfundar. í Ríkisút- varpinu 9. júlí segir Ólína Þorvarð- ardóttir að hugmyndir (formanns) um að fresta fundi til haustsins „beri vott um hroka og óvirðingu við varaformanninn og konur í flokknum. Óhjákvæmilegt sé að kjósa nýjan varaformann hið fyrsta“. Að vísu hafði formaður beðið flokksskrifstofuna þá þegar að boða til flokksstjórnarfundar, en ákveðið að fresta því vegna fjarveru fyrrver- andi varaformanns í útlöndum. Mót- mælendum hafði einfaldlega ekki hugkvæmst að lyfta síma til þess að biðja formanninn að efna til fund- ar, eða kanna málið. Þessir fjölmiðl- afíklar geta einfaldlega ekki talað við félaga sína í Aiþýðuflokknum - nema í gegnum fjölmiðla. Hitt má heita merkiiegra að eftir að meirihluti kvenna í Alþýðu- flokknum ákvað að hafa að engu pólitískar verkfallshugmyndir þeirra Láru V. Júlíusdóttur og Ólínu Þor- varðardóttur, þá birtist Lára á sjón- varpsskjánum og hafði snúist um 180 gráður. Hún viidi ekki fresta varaformannskjöri bara til haustsins heldur í rúmlega ár - til næsta flokksþings. Hún taldi að konum veitti ekki af rýmri tíma til að gera upp hug sinn í málinu. Það sem Ólína taldi bera vott um „hroka og óvirðingu við varaformanninn og konur" taldi Lára nú hið besta mál. Hvers vegna? Er það vegna þess að það kom á daginn, þegar konur höfðu loksins ráðið ráðum sínum að hin sjálfskipaða forystusveit var einangruð og fylgislaus og hafði gjörsamlega láðst að hafa samráð við fótgönguliðið? Hver er að tala um hroka og samráðsieysi? Hvað vakir fyrir þessum sjálfskipuðu fory- stukonum með þvílíkum endemis málflutningi? Eitt er víst: Þessi framganga er hvorki til þess fallin að styrkja stöðu Alþýðuflokksins né kvenna innan Alþýðuflokksins. Samstarfsörðugleikar Jóhanna Sigurðardóttir hefur tal- ið sér sæma að lýsa formann Al- þýðuflokksins hálfgerðan óbóta- mann í fjölmiðlum. Hún sakar hann um að hafa misboðið sér og að hafa sniðgengið allt samráð við hana. Lái mér hver sem vill, þótt ég taki þess- ari mannlýsingu Jóhönnu með var- úð. Eða hefur formaðurinn kannski hótað varaformanni sínum afsögn á hveiju hausti, fái hann ekki sín mál reljalaust? Hefur formaðurinn sko- rast undan ábyrgð á erfíðum og óvinsælum ákvörðunum með því að segja að hann hafi orðið að lúta í lægra haldi fyrir varaformanninum? Hefur hann reynt að afla sér vin- sælda á kostnað samstarfsmanna sinna? Hefur formaðurinn haldið flokksþingum Alþýðuflokksins í gíslingu með hótunum um afsögn fái hann ekki öll sín mál fram? Get- ur verið að samstarf við varaform- anninn reyni stundum á þolrifin? Er eitthvað hæft í því að mikill hluti af tíma og starfsorku formannsins hafi farið í að lempa varaformann- inn og leita málamiðlana, sem gerðu henni kleift að halda andlitinu? Varaformaðurinn fyrrverandi tal- ar sífellt um skort á samráði við sig. Hvers vegna kaus þá varafor- maðurinn að fara með afsögn sína í sjónvarp, án samráðs við stuðn- ingskonur sínar? Hvers vegna kaus varaformaðurinn einleik í fjölmiðl- um í stað þess að leggja málið fyrir á vettvangi flokksfólks í flokks- stjórn? Hvers vegna lætur varafor- maðurinn í veðri vaka að afsögn hennar sé stuðningsyfírlýsing við Rannveigu Guðmundsdóttur, sem hafði þó sýnt þann félagsþroska að taka kjöri til þingflokksformanns - þrátt fyrir að henni sárnaði að tapa kosningu um embætti umhverfis- ráðherra? Hvers vegna ætlaði varaformað- urinn með stuðningi örfárra skoð- anasystra að þröngva öðrum Al- þýðuflokkskonum til þess að afsala sér eðlilegum rétti til áhrifa á kjör varaformanns eða önnur áhrifastörf í Alþýðuflokknum? Staða kvenna innan Alþýðuflokksins styrkist ekki við það. Ög staða Alþýðuflokksins hefur ekki styrkst við framgöngu varaformannsins fyrrverandi í þess- um málum. Hvað vakir fyrir Jóhönnu Sigurð- ardóttur? Hvers vegna ræðst hún með ærumeiðandi svívirðingum að þeim manni, sem ævinlega hefur haldið hlífiskildi yfír henni, þegar að henni hefur verið veist og reynst henni best þegar mest á reyndi? Sjaldan verður hönd höggi fegin. Höfundur er framkvæmdastjóri Alþýðuflokksins. Þórir S. Grönclal skrifar frá Flórída Skógi vaxið en gjaldþrota Áframhaldandi efnahagsóáran á íslandi og síðasta gengislækk- unin var nóg til þess, að stjóm Framfara- og efnahagsendur- reisnar-klúbbs íslenzkra útlaga ákvað að boða til aukafundar til þess að ræða þessi alvarlegu mál. Næsta reglulega fund átti reyndar ekki að halda fyrr en 1995 og hafði verið reiknað með, að efna- hagsmálin myndu verða komin í betra lag á Fróni, og hægt yrði því að leggja félagsskapinn niður. En nú kallaði gamla landið á hjálp og synir þess og dætur streymdu til fundar. Um 15 manns voru mættir, en örugg tala er ekki til, því það var sífellt verið að fara á barinn og salemið og því erfítt að telja. Friðfinnur formaður setti fund- inn og sagðist hafa þungar áhyggjur af því, sem væri að ger- ast á Islandi. Tillögur síðasta fundar félagsins, sem margar hefðu átt að geta orðið þjóðinni til gagns, svo sem fríhöfn í Vest- mannaeyjum, hefðu verið sendar heim, en ekkert hefði heyrzt frá yfirvöldunum. Samt hefðu þær verið sendar í flöskuskeyti, en Golfstraumurinn rennur jú hér rétt við ströndina og fer beint til eyjunnar hvítu. Sagði Friðfinnur, að það hefði verið álitin fijótari og öruggari leið en að nota póst- þjónustuna. Svo gaf hann orðið laust og bað fundarfólk að láta ljós sitt skína. Sig (landar hér kalla hann ilsig eða eitthvða enn verra) Sig- mundsson sté í pontuna og byij- aði að gagnrýna allt á íslandi eins og hann var vanur. Hann sagðist ekki skilja, þegar allt væri á leið norður og niður. Hér staldraði hann við og setti á sig spekings- svip. Sagðist aldrei hafa getað skilið þetta máltæki. í sínum bamaskóla hefði norður alltaf vís- að upp á íslandskortinu. Það ætti því betur við að segja, að allt sé á leiðinni suður og niður. Alla vega væri það skrítið, að á þessum erfíðu tímum létu ráðherrar og athafnamenn taka af sér myndir skrifandi undir samning um að grafa jarðgöng undir Hvalfjörð. Sagðist Ilsig ekki sjá neinn hag í því fyrir þjóðina nema þeir fyndu gull við gröftinn. Þar að auki myndu tvær sjoppur í firðinum fara á hausinn. Hann sagði líka, að það hefði farið í sínar fínustu taugar, þegar nokkrir ráðherrar yfirgáfu stóla sína og röðuðu sér á jötuna til að tryggja sér vel launuð lang- tímastörf hjá ríkinu. Það eina já- kvæða væri líklega það, að menn- irnir hefðu þá trú á því, að landið myndi rétta við og að ríkið myndi gefa þeim launin góðu í mörg, mörg ár. Bjami, kallaður hinn bjartsýni, tók næstur til máls. Hann var hægur og indæll maður, sem aldr- ei sá nema góðu hliðamar á mönn- um og málefnum. Hann sagði, að við mættum ekki skammast og gagnrýna land okkar á Fróni, þótt efnahagurinn væri slæmur í bili. Við yrðum að taka með í reikninginn, að alþjóðleg efna- hagslögmál giltu ekki á íslandi og hefði það marg oft komið í ljós. Landsmenn væra upp til hópa gáfaðri og kvenfólkið fallegra en gerðist með öðrum þjóðum, en gijóthörð peningamál vildu oft vefjast fyrir okkur, sem ekki væri erfitt að skilja. Þjóðin væri svo listræn og bóhem, að það væri raunveralega fyrir neðan virðingu margra að þurfa eilíflega að vera að vafstrast í þessu brauðstriti. Fólkið væri svo upptekið og gegn- sýrt af menntun og menningu enda væri það fyrsta skylda þjóð- arinnar að viðhalda og efla menn- ingararfleifðina. Listahátíðir, sýn- ingar, námskeið, söguskoðun, ferðalög og bókmenntir tækju upp mikinn tíma þjóðarinnar. Það ætti að vera til einhvers konar alheims listastyrkur, sem hægt væri að úthluta lítilli, útvalinni þjóð eins og íslendingum, sagði Bjarni bjartsýni að lokum. Friðrik (Fred) Jónsson bað nú um orðið og sagðist vera nýkom- inn af Islandi eftir þriggja vikna dvöl. Hann hafði haldið góðu sam- bandi við landið sitt, þótt hann væri búinn að vera lengi hérna í henni Ameríku, og átti þar fjölda kunningja fyrir utan ættingjana. Hann sagðist hafa verið undrandi yfir því, hve litlar áhyggjur hinn almenni borgari virtist hafa af efnahagskreppunni. Fyrir utan hin venjulega barlóm, sem alltaf hefði einkennt landa okkar, sagði hann flesta vera að huga að sínum venjulegu sumaráhugamálum. Menn væru að skipuleggja eyðslu í löngu sumarfríunum sínum. Skipta þeim milli sumarbústaðar- ins, laxveiðanna og utanferðanna. Aðrar athafnir, svo sem helgar- ferðir, grillveizlur, sýningar og tónleikar heyrðu til hvunndagsat- hafna. Sérstaklega sagðist Fred hafa tekið eftir gróðursetningarástríðu eða hálfgerðu æði í landinu. Eng- inn var maður með mönnum nema hann tæki þátt í einhvers konar hópgróðursetningu á tijáhríslum. Æðstu menn þjóðarinnar vissu ekkert ángæjulegra en að láta mynda sig við slíkar athafnir. Erlendir gestir væru oft og tíðum dregnir í þennan leik. Hann varp- aði fram spurningu: „Hvað gagn- ar þjóðinni skógi vaxið en gjald- þrota land?“ Það var augnabliks þögn, en svo gjammaði Hal Goodman (Hallgrímur Guðmundsson), sem aldrei gat setið á sér að koma með vitleysislegar athugasemdir. Hann sagðist vera algerlega á móti því að klæða eyjuna skógi. Blámi fjallanna myndi hverfa og landslagið breytast til hins verra. Skordýrum myndi fjölga og áður en við vissum af, myndum við þurfa að hafa áhyggjur af meng- unarskemmdum í skógunum og auðvitað skógareldum. Komandi kynslóðir myndu svo deila um það, hvort nýta mætti timbrið og hatrammar deilur myndu skapast. Svo myndi líka fjölga hundum, sagði Goodman. Það baulaði eng- inn á hann að þessu sinni og hann horfði undrandi yfir salinn. Formaður félagsins tók nú aft- ur til máls og þakkaði fundar- mönnum fyrir að koma fram með ýmsar fróðlegar athugasemdir. Hann sagði, að vandinn væri reyndar tiltölulega auðleystur. Það þyrfti bara að afla meira og eyða minna. Vonandi myndu landsfeðurnir gera sér grein fyrir því fljótlega og þá myndi allt verða í Iagi. Friðfinnur sagðist bjartsýnn á réttar lausnir og í trausti þess sagðist hann, persónulega, bjóða öllum fundarmönnum á barinn til að þiggja svo sem eina hestaskál. Var gerður að því góður rómur og formanni fagnað með lófataki. i i i i * Í i i i i i i

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.