Morgunblaðið - 23.10.1993, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 1993
Kasparov býst
við nýju einvígi
við Nigel Short
London. Reuter.
GARRÍ Kasparov sagðist í gær allt eins eiga von á því að Englend-
ingurinn Nigel Short verði áskorandinn þegar hann þarf að veija
heimsmeistaratitil sinn í skák að nýju.
Reuter
Mótmæli í Mogadishu
BOUTROS Boutros-Ghali, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna, kom í stutta heimsókn í aðalstöðvar samtak-
anna í Mogadishu í Sómalíu í gær þótt honum hefði verið ráðið frá að koma þar. Mótmæltu stuðningsmenn
stríðsherrans Mohameds Aideeds komu hans til borgarinnar með því að bera eld að hjólbörðum og öðru lauslegu
en ekki kom þó til neinna vandræða.
Vaxtalækkanir í Þýskalandi, Frakklandi og Danmörku
Hafa lítil hagvaxt-
aráhrif einar og sér
Frankfurt, París. Reuter.
METHÆKKUN varð á hlutabréfum í Þýskalandi í gær í kjölfar
vaxtalækkunar seðlabankans þar í landi og gengi marksins gagn:
vart öðrum, helstu gjaldmiðlunum féll nokkuð af sömu sökum. í
gær voru vextir lækkaðir í Danmörku og Frakklandi og vonast
franska stjórnin til, að það verði til að draga nokkuð úr efnahagss-
amdrættinum í landinu. Hagfræðingar segja þó, að meira þurfi
að koma til en vaxtalækkanir eigi að tryggja hagvöxt í Evrópu.
Vaxtalækkuninni í Þýskalandi
var fagnað í gær víða um lönd en
þrátt fyrir það og mikla hækkun
á hluta- og verðbréfum segjast
efnahagssérfræðingar ekki sjá
neina ástæðu til að breyta spám
sínum um áframhaldandi erfíð-
leika í evrópsku efnahagslífí. Er
ástæðan aðallega sú, að þeir telja
breytingar á skammtímavöxtum
ekki hafa mikil áhrif á efnahags-
þróunina til langs tíma, þar skipti
langtímavextir miklu meira máli.
Vara þeir raunar við því, að
skammtímavöxtum sé þrýst niður
af of mikilli ákefð, því að það
geti haft önnur áhrif en að er
stefnt, valdið auknum verðbólgu-
þrýstingi og þar með orðið til að
hækka langtímavexti.
Minni verðbólga í Þýskalandi
í Þýskalandi er jafnvel búist við
frekari vaxtalækkun vegna þess,
að verðbólga fer þar lækkandi.
Verð frá framleiðendum hefur
lækkað stöðugt fímm mánuði í röð
og í september lækkaði heildsölu-
verð um 0,2% og var þá 0,5% lægra
en í samam mánuði í fyrra. Minni
aukning peningaframboðs stuðlar
einnig að þessu og hógværar laun-
akröfur.
Frakklandsbanki lækkaði vexti
sína úr 6,75% í 6,45% og í gær
voru sögð önnur góð tíðindi úr
frönsku efnahagslífí. Á þriðja árs-
fjórðungi jukust húsbyggingar
um 8,4% eftir samdrátt um langt
skeið og á sama tíma jókst einka-
neyslan um 2,1%. Atvinnuleysið
er hins vegar 11,7% og fer enn
vaxandi.
Danska krónan sterk
Danski seðlabankinn lækkaði
sína vexti um hálft prósentustig,
úr 7,75% í 7,25%, og eru vextirn-
ir nú þeir sömu og þeir voru áður
en ókyrrðin varð á evrópsku gjald-
eyrismörkuðunum í júlí. Hafði
lækkunin lítil sem engin áhrif á
gengi krónunnar. Verðbólga í
Danmörku er 1,2%, sú minnsta í
OECD-ríkjum, en atvinnuleysið
er 12,4% og hefur aldrei verið
meira eftir stríð.
Einvígi þeirra Kasparovs og Shorts
lauk í London í fyirakvöld er þeir
sömdu um jafntefli í 20. skákinni.
Horfið hefur verið frá því að tefla
24 skákir eins og ráðgert hafði verið.
Hlaut Kasparov 12‘A vinning gegn
7'/2 vinningi Shorts en hann vann sex
skákir, tapaði einni og 13 lyktaði með
jafntefli.
Með sigrinum hlaut Kasparov rúm-
lega eina milljón punda af verðlauna-
fénu sem nam alls 1,7 milljón sterl-
ingspunda eða 179 milljónir króna. Á
blaðamannafundi í gær sagðist hann
ekki ætla að halda neitt sérstaklega
upp á sigurinn. „Þetta er í fimmta
sinn sem ég ver titilinn. Ekkert jafn-
ast á við að vinna hann í fyrsta sinn
- því miður,“ sagði Kasparov.
Þegar Kasparov var spurður hver
yrði andstæðingur hans í næsta ein-
vígi um titilinn svaraði hann loðið;
sagði marga góða skákmenn eiga
möguleika en Nigel Short væri
reynslumestur og því líklegasti áskor-
andinn.
Short sagðist sjálfur gera ráð fyrir
því að eiga eftir að mæta Kasparov
aftur í úrslitaeinvígi. „Ég hef lært
mikið á þessu einvígi. Ég hef notið
þess - eins og það kann að hljóma
undarlega - en er mjög þreyttur.
Reynslan sem ég hef öðlast er dýr-
mæt.“ Short sagði að afleikir hefðu
kostað sig sigur í fyrstu einvígisskák-
unum og hefði það rúið hann sjálfstra-
usti.
Short sagði næst á dagskrá sinni
að taka sér mjög langt frí og viður-
kenndi að hann hefði ekki fengið
nein boð um að keppa á mótum. Þeir
Kasparov sögðu sig úr lögum við
Alþjóðaskáksambandið (FIDE) og er
ein hugsanleg afleiðing þess sú að
honum verði ekki boðið á mót sem
haldin eru af aðilum undir vemdar-
væng FIDE.
Karpov leikur sér að Timman
Þegar FIDE svipti Kasparov og
Short réttinum til að tefla um heims-
meistaratign sambandsins bauð það
fyrrverandi heimsmeistara Anatolíj
Karpov frá Rússlandi og Hollend-
ingnum Jan Timman að tefla um
hana. í gær tefldu þeir 16. einvígis-
skákina og fór Karpov með sigur af
hólmi í 59 leikjum. Hefur hann hlot-
ið IOV2 vinning en Timman 5'/2. Þarf
Karpov einungis tvo vinninga úr þeim
átta skákum sem eftir eru til að vinna
einvígið.
------♦ ♦ ♦
Te, epli og
laukur gott
fyrir hjartað
London. Reuter.
VISS dagskammtur af te, epplum
og lauk gætu dregið úr hættunni
á hjartasjúkdómum og hjarta-
slagi, samkvæmt niðurstöðum
rannsókna hollenskra lækna sem
birtar eru í læknaritinu Lancet
sem út kemur í dag, föstudag.
í grein læknanna segir að mikið
sé af náttúrulegum þráavarnarefn-
um, flavonóíðum, í vissum drykkjum,
ávöxtum og grænmeti. Líkur á
hjartasjúkdómum lækki í réttu hlut-
falli við magnið sem neytt er af
þessum efnum.
Rannsóknin stóð yfír I fímm ár
og náði til 805 karlmanna og
kvenna. Náttúruleg þráavarnarefni
fengu þau einkum úr te, eplum og
lauk. Til samanburðar var fylgst
með fólki sem neytti lítilla eða engra
matvæla sem innihalda flavonóíða.
Læknarnir komast að þeirri niður-
stöðu að líkur á andláti af völdum
hjartasjúkdóma lækkar um 45% hjá
fólki sem drekkur íjóra bolla af te
eða meira á dag og 51% hjá þeim
sem borða eitt epli á dag.
Friðarsamkomulag PLO og Israela
Beirútingar bjart-
sýnir á eftirgjöf
í suðurhlutanum
Beirút. Frá Jóhönnu Kristjónsdóttur, blaðamanni Morgunblaðsins.
„ÞAÐ er fínt að PLO og ísraelar hafa samið frið sem enginn
veit þó að ráði hvað verður en við hér í Líbanon spyrjum hvað á
að verða um alla Palestínumennina 400 þúsund sem búa hér
við afleitustu skilyrði - eiga þeir að snúa til Jeríkó eða Gaza,
þéttbýlasta staðar á jörðinni?“
Þetta segja menn hér í Beirút
en eru engu að síður alls hugar
fegnir og háttsettur embættismað-
ur í líbanska utanríkisráðunéytinu,
sem baðst undan að láta nafngreina
sig, sagði: „Ef Sýrlendingar segja
„amen“ þá verður samið við ísraela
hvort heldur er um Suður-Líbanon
eða Gólanhæðir."
Margir virðast teha að Suður-
Líbanon komi fyrst, Israelum verði
gert að fara þaðan og að því búnu
verði Sýrlendingar til viðræðu um
að ísraelar skili Gólanhæðum í
smábitum svo málið verði ekki um
of erfítt fyrir ísraeisku stjómina.
Sérstaða Suður-Líbanons
Menn benda á að það sé eðlilegt
að fyrst sé samið um suðurhluta
Líbanons þar sem það hafí ekki
verið svæði sem var tekið í stríði
eins og Gólanhæðirnar og önnur
hernumin svæði. Svo fremi ísraelar
samþykki að hverfa frá suðurhlut-
anum munu Sýrlendingar verða til
alls vísir, hvort sem heitir að viður-
kenna Israel, gera friðarsamning
við þá eða hvaðeina, segja menn
hér í Líbanon.
Hér er líkt og allir bíði átekta
enda ekki að furða því þessi friðar-
gjörð er svo ófullburða að þar er
ekki tekið á neinum „praktískum"
málum. Samt reyna menn að sjá
næstu leiki fram í tímann og helst
á undan andstæðingunum. Þó
finnst öllum að þetta sé aðeins
fyrsta skref á langri leið. „Samt
má líkja því við gönguna á tungl-
inu, það er lítið skref en aðdrag-
andi þessa eina skrefs hefir kostað
í rústunum
Beirút er illa farin eftir 16 ára borgarastyrjöld en uppbyggingin er
þó hafin og borgarbúar eru bjartsýnir á betri framtíð.
mikið í mannslífum og eyðilegg-
ingu,“ sagði sami embættismaður
í utanríkisráðuneytinu í Beirút.
Sýrlendingar er ekki jafn áber-
andi í Beirút nú og fyrir aðeins einu
ári. Varðstöðvum sem voru á hveiju
strái í borginni hefur verið fækkað
og eru flestar mannaðar líbönskum
hermönnum. Sýrlensku hermenn-
irnir halda sig inni í Beqadal en