Morgunblaðið - 10.03.1994, Qupperneq 50

50
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. MARZ 1994
Sjálfsrækl
^ Námskeið sem fjallar um bernskuna, kvíða,
sjálfsvirðingu, ást og samskipti, líkamsrœkt, matarœði,
jákvœða hugsun, markmiðasetningu, öndunarœfingar,
slökun, hugleiðslu og lögmál velgengni. Kennslubók,
œfingar og einkatími. 14. mars til 11. apríl.
Leiðbeinandi er Gunnlaugur Guðmundsson
Stjörnuspekistöðin, Laugavegi 59, sími 10377.
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Fræéslufundifr um
sveppasýkingu
og óþol
í Háskólabíói laugardaginn 1 2. mars kl. 1 3.30.
HALLGRÍMUR Þ. MAGNÚSSON,
læknir, fjallar um:
►Hvað er Candida Albicans eða
sveppasýking?
►Skaðleg áhrif sveppasýkingar á
líkamann
►Sjúkdómseinkenni, sem rakin hafa
verið til sveppasýkingar
►Leið til lækningar - stofnun sjálfs-
hjálparhópa
GUÐRÚN G. BERGMANN
fjallar um reynslu sína af sveppasýkingu.
Verð 400 kr. - Miðasala hefst kl. 13.00 við innganginn.
Teg. Silly með rúmfataskúffu
Kr. 22.670
Sparið ykkur sporin og komið í stœrstu
húsgagnaverslun landsins og sjáið hið
mikla úrval affallegum húsgögnum.
S vefnsófar handa fermingarbörnum
í miklu úrvali á verði fyrir alla.
Teg. Kristine með rúmfataskúffu
Kr. 34.310
Stórmóðgaður og
reiður Islendingur
Frá Árna Egilssyni:
Kæru landar.
Þegar maður vinnur og býr í stóru
landi eins og Bandaríkjunum er oft
gott og þægilegt að vera íslending-
ur. Okkar þjóð hefur ekki staðið í
styijöld við neinn og yfirleitt ekki
gert öðrum þjóðum neitt til miska.
Annaðhvort vita Bandaríkjamenn
ekkert um ísland, eða þá að þeir líta
á okkur sem ágætis fólk.
Ég er stúdíó-hlóðfæraleikari hér í
Hollywood, spila yfirleitt í um 50
kvikmyndum árlega, sem sennilega
er ekki í frásögur færandi og hefur
ekkert með þjóðerni mitt að gera,
nema að í síðustu viku eða svo vann
ég að tveim kvikmyndum sem höfðu
íslenska leikara í þeim. Fyrsta mynd-
in var „The Flintstones", ekki
kannski meistarastykki, en tveir ís-
lenskir drengir hafa hlutverk í henni.
Mikið var talað um af kollegum
mínum hversu fríðir og föngulegir
drengimir eru. Það var gaman að
því og maður var montinn að vera
Islendingur.
Hin myndin heitir „The Mighty
Ducks 2“ gerð af Walt Disney
stúdíóunum, og er nú ástæðan fyrir
þessu bréfi. I þessari mynd, sem
fjallar um ice-hockey (þjóðarsport
Islendinga, ekki satt!!?) em íslend-
ingar allt í einu orðnir fantarnir og
vondu mennirnir. Leikstjórinn, sem
ábyggilega er hinn besti maður,
sagðist jú vita að ísland ætti ekkert
ice-hockey lið og að sú íþrótt væri
ekki iðkuð þar, en þetta væri bara
bíómynd og svo væri líka íslensk
stúlka, María að nafni, sem bæði
hefði hlutverk í myndinni og ynni
sem ráðgjafi að því er ijallar um
íslensk orð („árás!“ er stórt orð í
myndinni, sagði hann!) og stafsetn-
ingu á orðinu „ísland" á búningi liðs-
ins ásamt öðru! Einnig er aðstoðar-
myndatökumaður myndarinnar ís-
lenskur. Restin af „Islendingunum"
eru danskir og annarra þjóða leikar-
ar.
Þetta er kannski allt í lagi, maður
er sennilega of viðkvæmur eftir öll
þessi ár í útlöndum, þetta er svo sem
engin stríðsmynd, en hvað um það,
mikil ósköp var leiðinlegt að vera
íslendingur og horfa á þessa mynd.
Blessaðir Ameríkanarnir hafa ver-
ið að fjöldaframleiða stríðs- og
keppniskvikmyndir síðan eftir síðari
heimsstyijöldina og eru knúðir af
einhveijum skratta til að þurfa alltaf
að sigra, hvað sem það kostar. Fyrst
Sveitasæla í
Frá Hermanni Baldurssyni:
Síðastliðið miðvikudagskvöld var
sýndur í sjónvarpinu þáttur er bar
heitið „Reisubókarbrot". Þrátt fyrir
bágan tækjabúnað, erfíðar aðstæður
og litla myndvinnslu, tókst höfundi,
Hrafni Gunnlaugssyni, að bera á
borð fyrir landsmenn hugljúft mynd-
verk sem skilur mikið eftir í hjartanu.
Lifnaðarhættir framandi þjóðar
voru kynntir á nærfærinn og
skemmtilegan hátt og þrátt yfír fá-
tækt og vesöld fólksins var sem ein-
hvers konar sveitasæla svifi allan
tímann yfír vötnum.
Þulartextinn var ágætur, látlaus
og gamansamur. Vitnað var jöfnum
höndum í Bólu-Hjálmar, Dante og
Gamla testamentið. Fjallið Smokey
Mountain á Manila fékk gamalt og
gott íslenskt heiti og var nefnt eftir
þingeysku höfðingjasetri, Reykjahlíð.
Vissulega væri hægt að gagnrýna
myndatöku og lýsingu og önnur slík
og fremst voru þeir alltaf að sigra
aumingja Þjóðveijana, svo Kóreu-
menn og Víetnambúa og eru enn
að beijast, a.m.k. í bíó! Það er ekki
heldur óalgengt að þeir hafí leikara
og ráðgjafa frá þessum þjóðum í
myndunum. Maður er orðinn ónæm-
ur fyrir Stallone, Chuck Norris og
Indiana Jones, jafnvel hugsaði lítið
útí þegar bandaríski herimm gerði
sigurför sína gegn stórveldinu
Grenada á sínum tíma. En íslenskir
hrottar og fantar í ice-hockey liði,
sem keppa gegn því góða, kurteisa
ice-hockey liði Disney-félagsins „The
Mighty Ducks“?
Þetta er bara ekki nógu sniðugt!
Ég er semsagt stórmóðgaður, jafn-
vel reiður. Það var bara hvorki gott
né þægilegt að vera íslendingur í
Hollywood í síðustu viku!
Bestu kveðjur.
ÁRNI EGILSSON,
tónlistarmaður,
Hollywood.
Sjónvarpinu
smáatriði en þau koma bara málinu
ekkert við. Þátturinn var jafn áhuga-
verður fyrir því.
En tökum annað dæmi af handa-
hófí. Þátturinn „Gestir og gjörning-
ar“ var sendur út á sunnudagskvöld
frá Hótel Sögu og í því verki var
mikið lagt upp úr umgjörð og umbúð-
um, ljósadýrð og fjölda tökuvéla. Án
efa hefur kostnaðurinn við þá þátta-
gerð hlaupið á hundruðum þúsunda.
Sá þáttur skildi hins vegar lítið eftir
annað en vonbrigði, ama og leiðindi.
í þættinum var ekkert nýtt, ekkert
frumlegt, bara lúðaháttur og smekk-
leysa og mætti halda að skemmtana-
líf landans væri ansi snautlegt ef
mið skyldi taka af „Gestum og gjöm-
ingum“.
Það er tími til kominn að menn
átti sig á því að það eru ekki tækin
sem búa til góða sjónvarpsþætti held-
ur mannshugurinn.
HERMANN BALDURSSON,
nemandi í hagfræði við HI.
Víkverji skrifar
Eins og lesendur Morgunblaðs-
ins hafa eflaust tekið eftir á
undanförnum vikum er Evrópu-
bandalagið (EB) nú kallað Evrópu-
sambandið (ESB) á síðum blaðsins.
Ástæðan eru þær breytingar, sem
urðu á eðli bandalagsins, er Maas-
tricht-samkomulagið tók gildi í nóv-
ember á síðasta ári.
Líkt og svo margt annað er við-
kemur bandalaginu er málið ekki
einfalt. Evrópubandalagið var raun-
ar aldrei bandalag heldur bandalög.
Það var samheiti yfir Kola- og stál-
bandalagið og Efnahagsbandalag
Evrópu (EBE) þó að einungis
íhaldssömustu stofnanir Evrópu, á
borð við Evrópudómstólinn í Lúx-
emborg, hafi haldið áfram að nota
nafnið í fleirtölu. En hvað var það
sem gerðist með .gildistöku Maas-
tricht? Er Evrópubandalagið ekki
til lengur? Jú og nei. Það hefur
ekkert breyst varðandi Evrópu-
bandalagið sjálft og Rómarsáttmál-
ann, að minnsta kosti lagalega séð.
Hins vegar hefur samhliða EB ver-
ið skapaður annar samstarfsvett-
vangur fyrir ríkisstjórnir banda-
lagsins, nefnilega Evrópusamband-
ið. Tæknilega séð fer því starfið
fram á vettvangi Evrópubandalags-
ins þegar rædd eru mál er heyra
undir Rómarsáttmálann en þegar
rætt er um samstarf á einhveiju
sviði sem fellur undir Maastricht-
sáttmálann setja ráðherramir upp
einkennismerki J^vrópúsamb^nds-
ins.
Auðvitað var Ijóst frá upphafi
að það myndi valda stöðugum
ruglingi og misskilningi ef reynt
yrði að halda þessu tvennu að-
greindu. Ekki einu sinni aðilar í
framkvæmdastjóminni eða ráðherr-
ar í ráðherraráði EB treystu sér til
. að segja til um nákvæmlega hvenær
Evrópubandalagið væri að störfum
og hvenær Evrópusambandið væri
að störfum. Ráðherrarnir ákváðu
því að kalla sig Evrópusambands-
ráðið óháð því hvort þeir væru að
fjalla um Evrópubandalags- eða
Evrópusambandsmál.
Á síðustu mánuðum hefur banda-
lagið (community/communité) líka
breyst í samband (union) í allri
daglegri umræðu. Það var því orðið
óhjákvæmilegt fyrir Morgunblaðið
að taka upp nafnið Evrópusam-
bandið.
Mesta vandamálið hefur aftur á
móti verið hvaða skammstöfun eigi
að nota yfir fyrirbærið. í flestum
Evrópuríkjum er það ekki vanda-
mál. Evrópubandalagið var skamm-
stafað á mismunandi hátt á sínum
tíma: EC (enskumælandi ríki), EG
(á þýsku og sænsku), CE (á
frönsku) og EF (á dönsku og
norsku) svo nokkur dæmi séu tekin.
Evrópusambandið er hins vegar alls
staðar skammstafað annaðhvort
EU (t.d. Norðurlandamálum, ensku
og þýsku) eða UE (t.d. frönsku og
spænsku).
Beinast lægi1 auðvltáðvið áð taka
upp skammstöfúnihá ES líkf og
margir virðast hafa gert. Hún er
hins vegar of lík skammstöfuninni
fyrir Evrópska efnahagssvæðið —
EES. Líklega eru það margir þegar
orðnir ringlaðir á hinum fjölmörgu
evrópsku skammstöfunum að ekki
er á bætandi. En hvaða valkostir
eru fyrir hendi? Hugsanlega hefði
mátt taka upp skammstöfunina EU
líkt og alls staðar annars staðar í
Evrópu. Mörg fordæmi eru fyrir
því að erlendar skammstafanir séu
teknar upp og má nefna sem dæmi
NATO, EFTA, GATT og UNESCO.
Helsti kosturinn væri sá að nota
sömu skammstöfun og alls staðar
annars staðar, sem myndi auðvelda
almenningi að átta sig á um hvað
væri rætt hvetju sinni. Helsti gall-
inn við EU-kostinn (óháð því að
þetta er erlend skammstöfun) er
að skammstöfunin er ekki nógu
þjál þar sem hún samanstendur af
tveimur sérhljóðum.
xxx
ví hefur verið tekin sú ákvörð-
un að nota skammstöfunina
ESB. Er þar fylgt fordæmi utanrík-
isráðuneytisins. Hvort ESB verður
endanleg skammstöfun á Evrópu-
sambandinu á eftir að koma í ljós.
Mjög margir virðast þegar vera
farnir að nota skammstöfunina ES,
sem vissulega er rökréttust. Málið
er nú til meðferðar hjá íslenskrj
málnefnd?--------——;—-—J