Morgunblaðið - 26.03.1994, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 26, MARZ 1994
49
BASKAHATIÐ I HASKOLABIOI
GRAN SOL
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Leikstjóri Ferran Llagost-
. era. Handrit byggt á bók
eftir Baskann Ignacio Alde-
! oca. Spánn 1992.
l í kynningarbæklingi Hrey-
’ fimyndafélagsins stendur eitt-
hvað á þá leið að hér sé á
ferðinni sjómannaharmleikur
sem gerist undan ströndum
írlands. Á fiskislóð sem Spán-
vetjar kalla Gran Sol, (sol
þýðir I þessu sambandi sól-
koli, sólskin víðs ijarri). Þeir
verða fyrir áfalli og halda til
5 hafnar. Geta ekki snúið tóm-
) hentir heim og Ægir tekur
I sinn toll.
Það sem að gerist um borð
í fiskiskipinu Lagunar má
segja að sé eitthvað á þessa
leið. En í rauninni er þetta
ósköp venjulegur veiðitúr á
ijarlæg fiskimið sem gæti
verið farinn hvar sem er,
hvert sem er. Lagunar er
gamall ryðkláfur, hálfyfir-
byggður síðutogari, (dagar
þeirra auðsjánlega ekki al-
staðartaldir), mannskapurinn
þreyttur, af besta aldri og í
rauninni gerist harla fátt. Sjó-
menn um allan heim kunna
einfaldlega ekki við sig ann-
ars staðar en úti í ballarhafi
þó fábreytnin ráði ríkjum og
maður finnur til þessa að-
dráttarafls þrátt fyrir allt
baslið um borð í Lagunar.
Þeir atburðir sem gerast og
standa uppúr juðinu á dekk-
inu, röflinu í kokknum,
hommabröndurunum á frí-
vaktinni, eru eftir allt saman
hlutir sem sjómenn geta ætíð
vænst og fylgir lífi þeirra og
störfum eins og skugginn;
óhöpp í hafi, drykkjuskapur í
höfn og óvægin tollheimta
Ægis konungs.
Þetta alþjóðlega „tungu-
mál“ er styrkur myndarinnar
og þá er sú landkrabbasýn
ekki áberandi sem einkennir
flesta þá sem gert hafa leikn-
ar myndir um sjómenn og sjó-
mannslíf. Þar fara oftast
menn sem tæpast hafa migið
í saltan sjó. Hafa sjaldnast
fyrir því að leysa landfestar
heldur er aðstoðarleikstjórinn
sendur útá sjó í dagstund til
að mynda veltinginn. Þeim
skotum síðan endalaust
splæst inná milli stúdíó- og
innitaka um borð við bryggju.
Hér er gert heldur betur, öll
ofandekksatriði eru tekin útá
rúmsjó önnur en þau þegar
fengist er við trollið og önnur
atriði sem tengjast skipinu
em tekin um borð, í koppa-
logni að vísu. Leikararnir eru
órakaðir og „sjóaralegir",
þ.e.a.s. eins og borgarbörn
og sveitamenn ímynda sér,
en manngerðirnar eru vel
valdar. Þó að myndin sé svo
sem ekkert sérstaklega
merkileg þá segir hún vel sína
fábrotnu en dagsönnu sögu
sem slær á mun réttari nótur
en dýrari stórvirki. Það er
einnig forvitnilegt að bera
saman umhverfi og hugsun-
arhátt Baska og Islendinga
sem er að flestu leyti náskyld-
ur einsog Llagostera kemur
sjóaralífið fyrir sjónir.
Tasio
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
TASIO. Sýnd á baskneskri
kvikmyndahátíð í Háskóla-
bíói. Leikstjórn og handrit:
* Montxo Armendariz.
Yfirleitt eru kvikmynda-
hátíðir hér á landi frá stór-
þjóðum í kvikmyndagerð og
því er ánægjuleg tilbreyting
í því að fá hingað baskneska
kvikmyndahátíð á vegum
Hreyfimyndafélagsins. Eins
og Islendingar vita best þarf
kvikmyndagerð smáþjóða
ekkert að vera neitt síðri en
I hinna stóru og það sannast
eftirminnilega í þeirri ágætu
basknesku mynd Tasio eftir
Montxo Armendariz.
Tasio heitir eftir aðalper-
sónu myndarinnar, veiði-
manni og veiðiþjófi reyndar
sem við fylgjumst með frá
því hann er ungur drengur
og fram til þess að hann er
orðinn roskinn maður. Sögu-
tíminn er alltaf óljós i fá-
I breyttu og frumstæðu sveita-
samfélaginu en er líklega um
miðbik aldarinnar og sögu-
sviðið er lítið baskneskt ijalla-
þorp í gullfallegu landslagi,
sem kvikmyndagerðarmenn-
irnir hafa greinilega jafnm-
ikla ánægju af að kvikmynda
og íslenskir sitt land.
Líklega eru flestar ef ekki
allar baskneskar kvikmyndir
á einn eða annan hátt tengd-
ar sjáifstæðisbaráttu þjóðar-
innar og í Tasio birtist hún.í
sjálfstæði titilpersónunnar.
Hann neitar að vera launa-
þræll annarra en kýs frjáls-
ræðið í fjöllunum í kring þar
sem hann veiðir í gildrur og
stundar viðarkolagerð og er
alltaf sjálfum sér nægur.
Hann eignast konu og bam
sem bæði skilja frelsisþrána
og tímamir lfða við funheita
og hættulega kolabrennsl-
una, veiðamar og ekki síst
þetta að láta veiðivörðinn
ekki klófesta sig.
Tasio er ljúf og heillandi
sveitalífsmynd sem minnir
helst á Land og syni í einstak-
lega einfaldri uppbyggingu.
Frásögnin rennur hljóðlega
áfram í gegnum stuttar svip-
myndir af ævi veiðimannsins
sjálfstæða, hversdagsmyndir
Tryggvagötu 8, sími 17799
í kvöld laugardag:
Vímr Dóra
5 ára afmælistÓBleikar
kl. 22.00
Sunnudag:
Simirapamir
jaz/,tónfeikar
Opið til kl. 01.00
Enginn aðgangseyrir
KÓPAVOGSBÚAR
Grafinn lax
með hunangssósu
Erntrecóte Bearnaiese
aðeins 1.290 kr
Guðmundur Haukur
sér um fjörið
>fe3$£S4k.
MApWA
R0SA
llamraborg 11. sími 42166
OPID í KVÖLD
Dúndurstuð
með Danssveitinni
og Evu Ásrúnu
af ævi þar sem einstaka söng-
ur við matarborðið rýfur
kyrrðina, einstaka ball er
haldið að kvöldlagi en tilveran
er annars mótuð af harðri
lífsbaráttu. Tasio er lítill og
fallegur söngur, stundum ívið
kómískur, til sveitarinnar og
náttúmnnar og fábreyttra
lífshátta og nægjusemi og
ekki síst sjálfstæðis. Leikar-
arnir fara allir sérlega vel
með hlutverk sín og hin hófst-
illta leikstjóm Armendariz,
sem lætur myndavélina
gjama líða hægt yfir hið
gróðursæla landslag baska-
héraðanna, sýnir að þar fer
sögumaður sem kann vel til
verka.
Hann á aðra mynd á
baskahátíðinni sem heitir
Vegabréf Alou og segir frá
Alou, ólöglegum innflytjanda
frá Senegal sem ástfanginn
verður af baskastúlku er
hvetur hann til að setjast að
hjá henni en hann er rekinn
úr landi og þegar hann reyn-
ir aftur inngöngu hafa yfir-
völd fengið nóg.
Basknesk kvikmyndagerð
hefur blómstrað undanfarin
ár og spurst vel út. Það er
oft talað um landkynnningu
í tengslum við íslenskar bíó-
myndir og sjálfsagt smá-
þjóðamyndir yfírleitt og það
er varla hægt að ímynda sér
betri landkynningu en Tasio.
Dansleikur í kvöld frá kl. 22-3
Hljómsveitin T únis leikur

Miðaverð kr. 800.
Miða- og borðapantanir í
símum 685090 og 670051.
HIil llól ASWnÖKIX
SNK.LAIÍMH:
lOára
aftnællshátíð
á Hótdl ísliuidi í kvöld
Glæsileg skemmtiatriði,
flest úr rööum félagsmanna:
Myndbanda- og skyggnusýningar
úr sögu samtakanna.
Bjarni Tryggvason, trubador.
Omar „Snigiir Ragnarsson meö létt grín.
Haukur Heiöar Ingóifsson aöstoöar.
Tveir góöir leikþœttír:
1. SMJIXI VÍSITÍÍLIJSMGILL
2. MÁ EKKI UPPLÝSA
Sniglabandið
leikur tyrir dansi
Malseðill
Rækjur m/súrsætri sósu
Heilsteikt lambafillé m/rosenpiparsósu
(sdúett m/karamellusósu
HOTEL jALAND
Vcrð kr. 3.7041 m/mal. Vcrí) kr. 1.000 að loknu borílhaldi kl. 22.
Miða- og borðapantanir í síma (91) 687111 í dag frá kl. 13-17.
(AUKftSÝNING 30. HflRS
Hljómsveitin 5aga Klaee
og söngvararnir
Bergíind djörk Jónasdóttir, ein af
Borgardætrum og Reynir Guðmundsson
halda uppi fjörinu á dansleiknum
eftir sýningu.
Miðaverð á dansleik 850 kr.
Þœgilegt umíverfi
- ögrandi vinningar!
Þorvaldu
Gunn
ná upp
vason
ng u
i
4
4
DANSBARINN
Grensásvegi 7, símar 33311-688311
Hin eldhressa danshljómsveit
Halli Olgeirs, Svenni Guðjóns, Palli Páls, Einar Bragi og Þórður Árna
Gömlu brýnin um helgina
Kvöldverður og miði á dansleik kr. 1.480,-
M0NG0LIAN BARBECUE
1 1
Metsölublað á hverjum degi!