Morgunblaðið - 30.10.1994, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 30. OKTÓBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Snorri Óskarsson.
Löglegt lögbrott
Eðlilegast væri að þér blésuð í baráttulúðra og spiluðuð „guðslög“ af krafti svo þjóðin
geti dansað eftir þeim...
Fámennt
þing LS
GÍSLI Ríifn Guðfinnsson veiddi stærsta laxinn í Stóru Laxá í
Hreppum þann 10. september. Þetta var 26 punda hængur sem
tók „Devon“ í Myrkhyl sem er á efsta svæðinu. Gísli var hálfa
þriðju klukkustund að landa tröllinu.
ÁRSÞING Landssambands stanga-
veiðifélaga verður haldið í Munað-
arnesi. Blikur eru á lofti um fram-
tíð og hvaða hlutverki það á gegna
á komandi árum. Til marks um það
er sú staðreynd að Stangaveiðifélag
Reykjavíkur sendir aðeins 16 full-
trúa til þingsins í stað 35 til 40.
Sá fulltrúafjöldi hefur byggst m.a.
á atkvæðavægi aðildarfélaga innan
LS miðað við höfðatölu þeirra.
Forráðamenn SVFR hafa sagt í
samtali við Morgunblaðið að undan-
förnu að þar sem félagið greiði
umtalsverðar upphæðir til LS á ári
hveiju ætlist félagið til þess að sam-
bandið setji m.a. á oddinn ýmis
hagsmunamál sem SVFR hefur lagt
áherslu á. Lítið hefur komið út úr
því að mati forráðamanna SVFR
og að undanfömu hefur stjórnin
rætt um með hvaða hætti við skuli
brugðist.
Jón Gunnar Borgþórsson fram-
kvæmdastjóri SVFR sagði í samtali
við Morgunblaðið að fulltrúafjöldinn
nú væri ekki síst liður í að spara.
Til þessa hefði félagið sent 35 til
40 fulltrúa og það væri félaginu
dýrt. „Einn liðurinn á þinginu að
þessu sinni er naflaskoðun Lands-
sambandsins, umræður um hlut-
verk LS í náinni framtíð og stjórnin
hefur mikinn áhuga á því að heyra
hvað kemur út úr þeim umræðum
með tilliti til þess vægis sem SVFR
telur að LS geti haft. Það er ekk-
ert launungarmál að við hefðum
viljað sjá LS gæta betur ýmissa
hagsmuna okkar. Það er spurning
hver forgangsröðin er og við ætlum
nú að sjá hver hún á að verða á
næstu misserum," sagði Jón Gunn-
ar.
tsjakinn
Á ráðstefnu sem nýlega var hald-
in um framtíð og horfur í laxveiði
á stöng á íslandi kom Jón G. Bald-
vinsson formaður Landssambands
stangaveiðifélaga fram með athygl-
isverða kenningu um iðkendafjölda
í sportinu. Hann líkti hópnum við
ísjaka og talaði um að toppurinn
væri um það bil 100 manna kjarni
sem léti ekkert á sér bíta hvað varð-
aði sveiflur í veiði og hátt verðlag.
Slðan væru um 5.000 félagsbundn-
ir stangaveiðimenn í félögum og
trúlega um 8.000 til viðbótar utan
félaga. Flestir I þeim hópum færu
eitthvað í veiði á hverju sumri, en
stór hópur innan þess hóps léti sig
mjög varða fyrrgreindar sveiflur og
verðlag og hefði minnkað við sig
veiðiskapinn. „Þetta er það sem við
getum kallað markaðinn og við
hann má bæta þeim útlendingum
sem hér stunda veiði. í þessum
hópi er lítil nýliðun og vandséð er
að þeir sem hafa dregið saman segl-
in síðustu sumur færist í aukana á
ný á næstunni nema að verð veiði-
leyfa lækki svo orð sé á gerandi,"
sagði Jón G. Baldvinsson.
Leirvogsá kom vel út
Alls veiddust 490 laxar á tvær
dagsstangir í Leirvogsá í sumar.
Það er 62 löxum meira en í fyrra
og 2,88 laxar að meðaltali á stöng.
Fljótt á litið var meðalveiði á stöng
hvergi betri heldur en í þeirri frægu
á Laxá á Ásum. Þá var meðalþungi
laxa meiri í sumar í Leirvogsá en
í fyrra, 5,13 pund á móti 4,26 pund-
um. Veiðiréttareigendur við ána
telja að þennan góða árangur megi
þakka miklu ræktunarstarfi sem
stjórn veiðifélagsins hefur staðið
fyrir.
Árlega eru sett 7.500 gönguseiði
í ána og hefur verið fylgst með
endurkomu þeirra af örmerkjum og
með hreistursýnatökum. Af athug-
unum hafa menn séð að fjórðungur
veiðinnar í sumar byggist á þessum
sleppingum. Á aðalfundi Veiðifé-
lags Leirvogsár sem haldinn var á
dögunum var samþykkt fimm ára
áætlun sem miðar að því að strikinu
í ræktunarmálum verður haldið.
Guðmundur Magnússon formaður
veiðifélagsins sagði í samtaii við
Morgunblaðið að veiðiréttareigend-
ur fyndu vel fyrir því að málin
væru í réttum farvegi, því fjöldi
umsókna fyrir veiðileyfí næsta sum-
ar hefði þegar borist og í sumar
hefði áin verið nánast fullseld á
sama tíma og margar laxveiðiár
voru illa nýttar.
Er heilbrigð sál í stæltum líkama?
Skefjalaus
áróöur æsku- o g
útlitsdýrkunar
Sæunn Kjartansdóttir
Sæunn segir að dýrkun
á útliti og líkama þyki
bera vott um heii-
brigði og sá sem rækti lík-
ama sinn vel sé talinn búa
yfir viljastyrk og sjálfsvirð-
ingu. Ofuráhersla á það sem
sjáist leiði hins vegar til
þess að fólk eigi oft I erfíð-
leikum með að leysa úr þeim
persónulegu erfiðleikum,
sem koma útlitinu ekki við.
- Hvernig birtist þessi
útlitsdýrkun?
„Samfélagið gerir
ákveðnar kröfur um að við
skilgreinum okkur með út-
litinu. Við tengjum jákvæða
eiginleika, eins ög sjálfs-
virðingu og viljastyrk, við
gott likamlegt útlit, á með-
an feitt fólk er talið hafa
veikan vilja, vera latt og
gráðugt. Þetta hefur lítið
með raunveruleikann að gera, en
það er hins vegar engin tilviljun
að við erum svo ginkeypt fyrir
þessum áróðri, því hann elur á
þeirri ljúfu blekkingu að ef við
höfum stjórn á líkamanum getum
við haft stjórn á öllu öðru. Því fer
hins vegar fjarri."
- Hvemig tengist þetta starfi
þínu við sálgreiningu?
„Viðfangsefni sálgreiningar er
að gera meðvitað það sem er
ómeðvitað, leita merkingar þar
sem engin merking '/irðist vera,
heyra það sem ekki er sagt og
efast um tilviljanir. Eg hef skoðað
átröskun út frá sálgreiningunni,
en þar á ég við anorexíu eða búl-
emíu (lotugræðgi) og þá sem
borða meira en þeir þurfa eða vilja.
í slíkum tilfellum þarf bæði að líta
á umhverfi einstaklingsins og það
sem gerist innra með honum. í
þessum tilfellum leita einstakling-
ar til mín af því að þeir telja vanda
sinn tengdan mat eða útliti, en
við meðferð kemur í ljós að vand-
inn er annar, þó einkennin séu
þessi. Oftast eru einhvetjir erfið-
íeikar í samböndum eða tengslum
við annað fólk og eigin sjálfs-
mynd, sem birtist sem óánægja
með útlit. Fólk finnur fyrir miklu
magnleysi þegar það verður vart
við tilfinningalega erfíðleika. Það
er miklu auðveidara að trúa því
áð eitthvað sé að útlitinu, enda
eru •sífellt að berast þau skilaboð
að útlitinu sé ábótavant
og lífið brosi við fólki
ef það losi sig við nokk-
ur kíló, liti á sér hárið
eða grípi til annarra
ráða.“
- Getur þú nefnt
dæmi um hvernig útlitsdýrkunin
villir um fyrir fólki ?
„Ég get nefnt dæmi af konu,
sem er óánægð með sig. Hún fínn-
ur fyrir þunglyndi, vanmetakennd
og ekki síst tómleikay, sem er eitt
algengasta kvörtunarefnið. Hún
veit ekki hvað er að og hefur litla
trú á eigin getu til að hafa áhrif
á líf sitt. Því er hún viðkvæm fyr-
ir áróðri útlitsdýrkunarinnar og
hennar lausn er að fara I líkams-
rækt.. Þegar hún hefur púlað og
fengið þau skilaboð frá umhverf-
inu að hún sé dugleg og líti ve!
út þá fínnur hún til styrks, en það
er gervistyrkur, því hann er ekki
notaður til að hafa áhrif á raun-
veruleg gæði lífsins. Þetta er hið
sama og gerist hjá anorexíusjúkl-
ingi, sem fínnst hann sterkur og
duglegur þegar hann er svangur
en borðar ekki.“
- Getur þessi gervistyrkur ekki
hjálpað fólki til að fínna raunveru-
legri styrk?
„Jú, hann getur gert það, en
► Sæunn Kjartansdóttir flytur
fyrirlestur á vegum Náttúru-
lækningafélagsins í Norræna
húsinu á þriðjudagskvöld. Fyr-
irlesturinn nefnist „Líkams-
dýrkun. Er heilbrigð sál í stælt-
um líkama?" og fjallar um
hvernig sú áhersla, sem lögð
er á líkams- og æskudýrkun,
getur valdið fólki erfiðleikum
við að leysa tilfinningaleg
vandamál. Sæunn fæddist
24.12.1956, varð stúdent frá
MT 1976 og laukprófi frá
Hjúkrunarskóla Islands 1979.
Sæunn starfaði sem hjúkrun-
arfræðingur á geðdeildum til
1987, þegar hún hóf nám i sál-
greiningarmeðferð í London.
Prófi þar lauk hún 1992 og
hefur siðan starfað á dagdeild
Borgarspítalans og rekið eigin
stofu. Eiginmaður hennar er
Guðmundur Jónsson sagnfræð-
ingur og eiga þau tvö börn.
áhyggjuefnið er þegar það gerist
ekki og dugnaðurinn er bara nýtt-
ur í frekari æfingar, en ekki til
að breyta því sem raunverulega
er að. Utlitsdýrkunin hefur ótrúleg
tök á öllum, en mér finnst full
ástæða til að fólk spyiji sig hvort
þetta sé allt svona eftirsóknarvert
og hollt. Við verðum að átta okk-
ur á að áhyggjur fullkomlega vel
skapaðs fólks af útlitinu hafa I
raun og veru ekkert
með útlitið að gera.
Fólk er að berjast við
örfá aukakíló og færir
þannig yfir á líkamann
þau vandamál sem það
getur ekki tekist á við.
Þetta gerir fólk ómeðvitað, þegar
það veit ekki hvað er að, en alls
staðar er rekinn áróður fyrir því
að vandinn felist í útlitinu."
- Hvernig er hægt að breyta
þessu viðhorfi?
„Það þarf að skapa umræðu um
að við séum á villigötum. Útlits-
dýrkunin er því miður gagnrýnis-
laus. Útlitsáróðurinn beinist sér-
staklega að konum, en þær geta
ekki allar verið ungar, saklausar
og óþroskaðar stúlkur, eins og
ímyndin hamrar á. Við ættum að
meta reynslu fólks meira og hætta
þessari skefjalausu æskudýrkun.
Offita og elli eru blórabögglar,
sem við höfum eignað neikvæða
eiginleika. Við virðumst trúa því
að ef við forðumst að vera feit og
ellileg getum við losnað við ýmsa
lesti í fari okkar. Þessi afstaða er
í raun mjög frumstæð, því við trú-
um því að við getum allt, bara ef
við’’ viljum það nógu mikið. Við
erum hins vegar alla vega í laginu
og eigum^að vera það.“
Blóraböggl-
arnir eru elli
og offita