Morgunblaðið - 02.12.1994, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 02.12.1994, Blaðsíða 10
10 FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 1994 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR Gylfi Þ. Gíslason fyrrverandi menntamálaráðherra á fullveldishátíð stúdenta Endurmeta þarf fullveldis- hugtakið GYLFI Þ. Gíslason, fyrrverandi menntamálaráðherra, ræddi í hátíðarræðu sinni á fullveldishátíð stúdenta í Háskólabíói í gær um nauðSyn þess að endurmeta fullveldishugtakið og taka þátt í alþjóðlegu samstarfi. „Samvinna milli þjóða og á sum- um sviðum alþjóðleg samvinna er orðin skilyrði framfara í veröldinni. Án samvinnu við aðrar þjóðir getur engin þjóð, hvorki stór né smá, orð- ið fullgildur aðili að framförum tímans, að nýrri þekkingu og aukn- um hagsbótum," sagði Gylfi. Nýr skilningur á samvinnu „Þetta kallar á nýjan skilning á eðli milliríkjasamvinnu og bandalaga ríkja. Hér er að finna undirrót þeirr- ar nauðsynjar að endurmeta fullveid- ishugtakið, sem mjög er nú rædd í sambandi við þróun mála í Evrópu, þeirrar nauðsynjar að þjóð geti deilt fullveldi sínu með annarri eða öðrum Morgunblaðið/Árni Sæberg DAGUR B. Eggertsson, formaður Stúdentaráðs, býður gesti vel- komna á hátíðina. í fremstu röð sitja m.a. Gylfi Þ. Gíslason, Guð- ríður Sigurðardóttir, ráðuneytisstjóri í menntamálaráðuneytinu, Ólafur G. Einarsson menntamálaráðherra, frú Vigdís Finnboga- dóttir forseti íslands og Sveinbjörn Björnsson háskólarektor. þjóðum án þess að afsala sér þeim úrslitaáhrifum, ’sem eru undirstaða raunverulegs sjálfstæðis." Gylfi sagði að öldum saman hefði mönnum verið ljóst að skerðing á algeru sjálfræði einstaklingsins væri nauðsynleg, einmitt til að styrkja öryggi hans og hagsmuni. „Á það er bent, að fjölþjóðasamvinna sé orðin svo víðtæk og sé svo mikil- væg, ekki aðeins í efnahagsmálum, heldur á öllum sviðum, að þeir, sem standi utan hennar, verði hvort eð er að taka tillit til hennar. Þess vegna sé skynsamlegra að taka þátt í henni, þótt það hafi einhverja skerðingu fyrra fullveldis í för með sér,“ sagði Gylfi. Hann sagði að ýmsir teldu að slík þróun myndi veikja þjóðerni og menningu smærri þjóða. „Slíkt þarf þó engan veginn að eiga sér stað, ef menn vilja það ekki og gæta þess, að slíkt gerist ekki. Og reynslan sýnir, að aukin fjölþjóða- og alþjóða- samvinna hefur ekki veikt smáþjóð- ir, þeldur fremur eflt þær.“ Á fullveldishátíð stúdenta flutti Sveinbjörn Björnsson háskólarektor jafnframt ávarp, Háskólakórinn söng, dúó Tómasar R. Einarssonar lék og Stúdentaleikhúsið flutti leik- þátt. Haídið var málþing um gildi bóka- safna og byltingu á sviði tölvutækni og loks var gestum boðið á kvik- myndasýningu. Ungar konur innan Sjálfstæðisflokksins halda fundi um allt land Rangar aðferðir hafa verið notaðar í jafnréttisbaráttunni SJÁLFSTÆÐAR kon- ur, hópur ungra kvenna innan Sjálfstæðis- flokksins, gengst fyrir fundum á níu stöðum um allt land. Fundaher- ferðin hefst í dag. Að sögn Ásdísar Höllu Bragadóttur, fram- kvæmdastjóra þing- flokks Sjálfstæðis- flokksins, er tilgangur fundanna að kynna hugmyndafræði, sem konurnar hafa verið að móta undanfarna mán- uði. „Meginhvatinn að því að við viljum vekja athygli á nýjum hugmyndum um jafnréttisbaráttu og stöðu kvenna, er að það hefur alltof lítill árangur náðst í þessum efnum," segir Ásdís Halla. „Sjálfstæðar konur telja að það sé vegna þess að rangar aðferðir hafi verið not- aðar. Vinstrisinnaðar áherzlur hafa verið ríkj- andi og konur skil- greindar út frá hópum, fremur en litið sé á’þær sem sjálfstæða ein- staklinga. Það er hins vegar nauðsynlegt til að ná fram raunveru- legu jafnrétti. Það er okkar sannfæring að með því að færa kvennapólitíkina til hægri, í átt að frelsinu, náum við þeim varan- legu lausnum sem þarf, í stað þeirra skammtímalausna sem einkennt hafa kvennabaráttu undanfarinna ára.“ Karlar ekki í skipulagðri herferð gegn konum Ásdís Halla segir að ungar konur í Sjálfstæðisflokknum teiji mikil- vægt að konur líti ekki á karla sem óvini. „Karlar eru ekki í skipulagðri herferð gegn konum, eins og vinstri- sinnar halda oft fram,“ segir hún. „Kárlar og konur þurfa að vinna sameiginlega að því að breyta við- horfum þjóðfélagsins til kynhlut- verka. Það þarf að leggja áherzlu á að konur jafnt sem karlar séu sjálf- stæðir einstaklingar, sem njóti allir sömu réttinda. Við eflum fjölskyld- una með því að leggja áherzlu á ein- staklinginn. Ef við reynum að bijóta niður helzta máttarstólpa ijölskyld- unnar, sem oft er konan, með því að koma inn hjá henni reiði og van- metakennd gagnvart ímynduðu of- urefli, í stað þess að hvetja hana til að sækjast eftir sjálfsögðum réttind- um, erum við um leið að draga úr mætti íjölskyldunnar." Ásdís Halla segir að Sjálfstæðar konur leggi áherzlu á að karlar fái sömu réttindi og konur, þar sem þær hafa réttindi umfram þá. Þetta eigi til dæmis við um fæðingarorlof. Sjálfstæðar konur halda þrjá fundi í dag, föstudag. Á Akranesi kl. 20.15 í veitingahúsinu Barbró, á Grundarfirði kl. 20.15 í fiskverkun Soffaníusar Cecilssonar og í Vest- mannaeyjum kl. 20.30 í Asgarði. Fimm fundir verða haldnir á morgun, laugardag. Á Akureyri kl. 16 á Fiðlaranum, á Sauðárkróki kl. 16 í Sæborg, á Egilsstöðum kl. 14 í Hótel Valaskjálf, á Selfossi kl. 14 í Sjálfstæðishúsinu og í Hafnarfirði kl. 14 í Sjálfstæðishúsinu. Einn fundur verður haldinn á sunnudag, kl. 13.30 á Hótel ísafirði. Ásdís Halla Bragadóttir 16 sæmdir fálka- orðu FORSETI íslands sæmdi í gær samkvæmt tillögu orðunefndar eftirtalda íslendinga heiðurs- merkjum hinnar íslensku fálka- orðu: Björn Th. Björnsson, list- fræðingur, Reykjavík, riddara- kross fyrir fræði- og ritstörf. Björn Erlendsson, fv. bóndi, Selfossi, riddarakross fyrir ræktunar- og uppbyggingar- störf á Skálholtsstað. Bríet Héðinsdóttir, leikari, Reykjavík, riddarakross fyrir leiklistarstörf. Böðvar Jónsson, bóndi, Gautlöndum, riddarakross fyrir landgræðslustörf. Guðmundur Pétursson, hæstaréttarlögmaður, Reykja- vík, riddarakross fyrir lög- fræðistörf. Guðbergur Bergsson, rithöf- undur, Reykjavík, riddarakross fyrir ritstörf. Halldór Finnsson, hrepp- stjóri, Grundarfirði, riddara- kross fyrir störf að félagsmál- um. Haukur Halldórsson, form. Stéttarsambands bænda, Reykjavík, riddarakross fyrir störf í þágu bænda. Herdís Egilsdóttir, kennari, Reykjavík, riddarakross fyrir fræðslu- og ritstörf. Hulda Jakobsdóttir, fv. bæjarstjóri í Kópavogi, ridd- arakross fyrir sveitarstjórnar- störf. Jón Stefánsson, kórstjóri, Reykjavík, riddarakross fyrir tónlistarstörf. Ólafur Jensson, prófessor, Reykjavík, riddarakross fyrir vísindastörf. Ólafur Tómasson, póst- og símamálastjóri, Kópavogi, riddarakross fyrir uppbygg- ingu fjarskiptaþjónustu. Óskar Vigfússon, fv. for- maður Sjómannasambandsins, Hafnarfirði, riddarakross fyrir störf í þágu sjómanna. Sigurður Sigurðarson, vígslubiskup, Skálholti, ridd- arakross fyrir störf í þágu þjóð- kirkjunnar. Sverrir Kristinsson, útgef- andi, Reykjavík, riddarakross fyrir störf að menningarmál- um. Ríkisreikningsnefnd leggnr til breytingu á uppgjöri ríkissjóðs og fjárlögum Betri sýn fæst yfir umsvif ríkisins UPPBYGGINGU ríkisreiknings og fjárlaga verður gerbreytt ef tillögur ríkisreikningsnefndar ná fram að ganga. Tillögurnar miða að því að veita betri yfirsýn yfir umsvif ríkis- ins og er meðal annars gert ráð fyrir að tekjur, gjöld og skuldbind- ingar ríkisins verði bókfærðar um leið og þær myndast en ekki einung- is þegar til greiðslu kemur. Fjár- málaráðherra telur raunhæft að nýjar reglur geti tekið gildi um ára- mótin 1996-97. Ríkisreikningsefnd hóf árið 1990 að endurskoða í heild reglur um bókhald, reikningskil og gerð ríkis- reiknings og fjárlaga og skilaði í bytjun síðasta mánaðar tillögum sínum til fjármálaráðherra. Skýrsla nefndarinnar var kynnt frétta- mönnum í gær, og sagði Friðrik Sophusson fjármálaráðherra að um væri að raeða merkilegar tillögur, sem falli vel að þeirri nýskipun í rikisrekstri, sem stefnt hafi verið að á kjörtímabilinu.. Ríkið eins og fyrirtæki Magnús Pétursson, ráðuneytis- stjóri fjármálaráðuneytisins og for- maður nefndarinnar, sagði að áhrif ríkisfjármála á efnahagslífið væru mjög mikil og því væri mikilvægt að reikningshaldið veitti góða mynd af þeim umsvifum. Nauðsynlegt væri að draga fram raunveruleg verðmæti sem lægju á bak við eign- ir og skuldbindingar ríkisins og að koma á hreint hveijar raunveruleg- ar skuldbindingar og ábyrgðir ríkis- ins væru og hvernig ætti að bók- færa þær. Loks væri ný hreyfing að eiga sér stað í þá átt að menn gætu haldið utan um rekstur ríkis- ins með svipuðum hætti og rekstur einkafyrirtækis. Magnús sagði að nefndin hefði haft þróun á alþjóðavettvangi til hliðsjónar, bæði hjá alþjóðlegum stofnunum eins og ÖECD, Alþjóða- gjaldeyrissjóðnum og Sameinuðu þjóðunum; og í einstökum löndum, en víða væri nú verið að vinna að svipuðum verkefnum. Og alþjóðleg- ar breytingar væru allar í þá átt að skrá tekjur, gjöld og efnahag ríkisins sem líkast því og gert er í fyrirtækjum. Fjárlög eru nú sett fram á greiðslugrunni, sem sýna tekjur þegar þær innheimtast og gjöld þegar þau eru innt af hendi. Ars- reikningar fyrirtækja eru hins veg- ar byggðir á rekstrargrunni og sýna tekjur þegar þær eru kræfar og skuldbindingar um útgjöld þegar til þeirra er stofnað. Hjá fyrirtækjum er sjó^streymi hliðstæða greiðslu- grunns. Magnús sagði að rök væru fyrir báðum aðferðunum og niðurstaða nefndarinnar væri að fjárlög verði byggð á rekstrargrunni en greiðslu- grunnur verði einnig sýndur og færður sem hreint sjóðstreymi. , Tekjur sýndar Nefndin leggur til að ríkisaðilum verði skipt í fimm hluta í stað tveggja nú. í A-hluta verði ríkis- sjóður og ríkisstofnanir. í B-hluta rikisfyrirtæki. í C-hluta lánastofn- anir ríkisins. í D-hluta fjármála- stofnanir ríkisins og í E-hluta sam- eignar og hlutafélög í meirihluta- eign ríkisins. Þetta er í samræmi við alþjóðastaðla um ríkisaðila. Önnur meginbreyting sem nefnd- in leggur til, er að hætt verði að draga ýmsar bætur frá skatttekjum ríkisins og að færa innkomnar sér- tekjur á móti gjöldum. Nú eru til dæmis barnabætur og vaxtabætur, sem greiddar eru gegnum skattakerfið, dregnar frá heildarupphæð tekjuskatts og lækka þannig ríkissjóðstekjur í upp- gjöri. Á sama hátt eru sértekjur, eins og til dæmis afnotagjald Ríkis- útvarpsins, ekki færðar sem ríkis- tekjur heldur sértekjur stofnunar- innar á sama hátt og auglýsinga- tekjur. Eftir breytingu kæmi heildarupp- hæð tekjuskatts fram sem tekjur ríkissjóðs og útgreiddar bætur sem ríkisútgjöld. Þeir Iiðir sem ekki eru greiddir út, eins og persónuafslátt- ur, kæmu áfram til lækkunar ríkis- tekpa. Á sama hætt kæmu afnotagjöld Ríkisútvarpsins fram sem tekjur ríkissjóðs og þau yrðu síðan greidd út sem framlag til stofnunarinnar. I skýrslu nefndarinnar kemur fram, að niðurstöðutölur fjárlaga 1992, sem voru rúmir 100 milljarð- ar króna, hefðu hækkað um nærri 17 milljarða króna ef þessum regl- um hefði verið beitt. Magnús Pétursson sagði að til- lögur nefndarinnar yrðu á næstu dögum kynntar fyrir fjárlaganefnd og efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis. Friðrik Sophusson sagði að lagafrumvörp gætu komið fram á Alþingi í vetur en ekki væri búist ■við að breytingarnar tækju gildi fyrr en eftir tvö ár. I i i
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.