Morgunblaðið - 20.12.1994, Blaðsíða 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1994

MORGUNBLAÐIÐ
20. DESEMBER
1930 Ríkisútvarpiö tók formlega til starfa en tilraunaútsendingar
hófust tveim mánuðum áður. Útvarpað var einkum á
kvöldin, um þrjá tíma í senn. Fyrsti útvarpsstjórinn var
Jónas Þorbergsson.
1930 Landspítalinn var tekinn í notkun, án ailrar viðhafnar.
Fyrsta daginn komu þrír sjúklingar á handlækningadeildina.
I spítaianum voru 120 sjúkrarúm.
1974 Snjóflóð féllu á Neskaupstað og oilu stórtjóni á húsum og
öðrum mannvirkjum. Tólf manns fórust. Margir voru grafnir
upp úr snjónum og nítján ára piltur bjargaðist eftir
tuttugu klukkustundir.
1975 Rröflueldar hófust með eldgosi í Leirhnjúki. Þetta gos stóð
fram í febrúar 1976 en goshrinurnar urðu níu, sú síðasta
í september 1984.
1979 Olíukreppan sagði til sín. Bensínverð hækkaði í 370 krónur
lítrinn og haföi þá meira en tvöfaldast á tíu mánuóum.
1983 Kvótakerfi á fískveiðar var samþykkt á Alþingi. Það tók
gildi !. janúar 1984.
DAGAR ÍSEANDS
ATBURÐIR ÚR SÖGU OG SAMTÍÐ ALLA DAGA ÁRSINS!
*
VAKÁ-HELGAFELL
....-...-...... 1 .....m
Gefðu hundinum stórt
nagbein í jólagjöf
Jazz þurrfóður í skálina.
Meðal þess sem til er í verslun okkar, er...
Húðbein (margar
bragðtegundir).
Bakpokar.
Beinflautur.
Stálflautur.
Neyðarljós.
Greiður.
Burstar.
Keðjur.
Kattaklósett.
Kambar.
Skæri
Hárþurrkur.
Rakvélar.
Hundanammi.
Grjónapúðar.
Búr.
Nælonbein.
Bílbelti.
Múlar.
Ólar.
Taumar.
Matardallar.
Leikföng.
Kattaklórur.
Kattasandur.
Tjóðurhælar.
Naglaklippur.
Krókar á hús.
o.fLo.fl. o.fl.
Sérverslun fyrir hunda- og kattaeigendur. j
Austurvegur h.f.
Fiskislóð 94.
.m 101 Reykjavík
Sími 91 - 627399
Mi
Vaxtalaust
lán
í 12 mánuð
Þeir sem kaupa uppþvottavél eða ryksugu með
Euro eða Visa raðgreiðslum fá endurgreidda alla
vexti og kostnað við undirritun samnings. Miele
gerir gæfumuninn.
EIRVIK
heimilistæki hf.
Suðurlandsbraut 22,
108 Reykjavík, sími 91 -880200.
AÐSENDAR GREIIMAR
I alvöru talað - hvað gera
hj úkrunarfræðingar?
Á UNDANFÖRNUM
vikum hefur ýmislegt
verið rætt og ritað um
hjúkrunarfræðinga, og
ekki allt gott. Þessi
umræða hefur verið í
beinu samhengi við yf-
irstandandi kjaradeilu
sjúkraiiða og einkum
beinst að nýgerðum
kjarasamningi okkar
hjúkrunarfræðinga.
Án þess að fara út í
karp um kaup og kjör
þessara tveggja stétta
vil ég sem hjúkrunar-
fræðingur taka þátt í
þessari umræðu og
benda á að ákveðnar
hugsanavillur hafa því miður flækst
inn í umræðuna. Ein er sú villan að
almenningur virðist álíta að sjúkralið-
ar vinni öll störfin en hjúkrunarfræð-
ingar sitji og skrifi, væntanlega ein-
hveija staðlausa stafi sem eru engum
til gagns og þjóna þeim tilgangi ein-
um að eyða pappír og peningum
skattborgaranna. Þetta er þvílíkur
misskilningur að maður veit varla
hvar á að byrja að leiðrétta hann.
Eins og alþjóð ætti að vita þá
liggja nú á dögum einungis afar
veikir einstaklingar á bráðasjúkra-
húsum. Meðferð sem fyrir örfáum
árum var einungis veitt á gjörgæslu-
deildum er nú daglegt brauð á al-
mennum legudeildum. Má þar nefna
flóknar lyfjagjafir, eftirlit með ýms-
um þáttum líkamsstarfseminnar
með tækjabúnaði, hárnákvæm súr-
efnissgjöf og nákvæmt bókhald yfir
allan vökva sem fer inn í kroppinn
og út úr honum aftur
með þvagi, hægðum,
svita, öndun og blæð-
ingum sem kunna að
hijá hinn sjúka. Hjúkr-
unarfræðingar hafa
umsjón með öllum þess-
um þáttum auk al-
mennrar aðhlynningar,
eftirlits, útskriftaráætl-
ana og ótal fleiri verk-
efnum. Þeir svara bjöll-
um, losa bekken, gefa
stólpípur, baða, gefa
aðstandendum upplýs-
ingar um líðan ástvinar,
skipuleggja hjúkrunar-
meðferð, framkvæma
Á bak við hvern hjúkr-
unarfræðing, segir
Hildur Helgadóttir, er
4-6 ára háskólamennt-
un með tilheyrandi
fræðilegum grunni.
hana og endurskoða í takt við sett
markmið.
Á bakvið hvern hjúkrunarfræðing
er 4-6 ára háskólamenntun með til-
heyrandi fræðilegum grunni, á
hveijum starfið byggist. Stöðug
þekkingarleit og þörf fyrir endur-
skoðun á vinnuaðferðum hveiju sinni
er hvatinn að rannsóknum, ferðum
á ráðstefnur innanlands og erlendis;
bæði til að hlýða á það nýjasta í
faginu og til að miðla öðrum af eig-
in uppgötvunum, lestri fagtímarita
og líflegum umræðum um hjúkrun,
hvar sem tveir eða fleiri hjúkrunar-
fræðingar hittast.
Störf hjúkrunarfræðinga eiga ræt-
ur að rekja til Florence Nightingale
sem réttilega benti á að sjúkir þurfa
hjúkrun sem veitt er af þekkingu,
hlýju og alúð. í rás tímans hefur
hjúkrunarfræðingum orðið æ ijósara
hversu samspil andlegs ástands og
hins líkamlega er samtvinnað og
óijúfanlegt. Því beinast rannsóknir
hjúkrunarfræðinga ekki einungis að
meðferð sára, andþyngsla eða verkja
heldur einnig að áhrifum snerfingar,
tónlistar og hávaða í umhverfí, á
hvemig hinum sjúka farnast.
Því er það svo, kæri lesandi, að
ef þú eða einhver sem þér þykir
vænt um þarf á sjúkrahúsvist að
halda þá em það hjúkrunarfræðingar
deildarinnar ásamt læknum sjúkl-
ingsins sem gefa ykkur þær upplýs-
ingar sem þið þurfið. Það er hjúkrun-
arfræðingurinn sem gefur lyfin, sér
um að súrefnið sé rétt stillt, skiptir
á sárinu, útvegar heimahjúkrun, fylg-
ist með öllum breytingum og heldur
í höndina á ykkur á erfiðustu stund-
unum. Að baki liggur umfangsmikil
háskólamenntun sem þú hefur beinan
hag af og leggur í raun stolt þitt í
með því að meta menntun mikils.
íslenskir hjúkrunarfræðingar eru
stoltir af menntun sinni og af störfum
sínum og finnst löngu tímabært að
þjóðin átti sig á hvað þeir gera.
Höfundur er lyúkrunarfræðingur
á Borgarspítula.
Hildur
Helgadóttir
„Of margir höfðingjar,
of fáir indíánaru
EITT sinn var dapur
indíánahöfðingi spurð-
ur hveiju sættu stöðug
illindi og væringar í
ættflokki hans. Svar
hans var stutt og lag-
gott: „Of margir höfð-
ingjar, of fáir indíán-
ar.“
Ég hef oft verið að
hugleiða hvers eðlis sú
sundurþykkja væri sem
leikið hefur Alþyðu-
flokkinn grátt að und-
anfömu. Trúlega er
engin einföld skýring
til, en það skyldi þó
aldrei vera að rekja
mætti þetta að ein-
Bjarnþór
Aðalsteinsson
hveiju leyti til þeirra manna sem
hafa ekki hlotið þann frama í flokkn-
um er þeir sjálfir töldu sig eiga skil-
ið eða jafnvel að þeir ættu rétt til.
Oft eru skýringar frambjóðenda,
sem ekki hafa náð tilætluðum
árangri í prófkjöri, í þá veru að
„flokksmaskínan“ hafi unnið gegn
þeim eða að tilteknir áhrifamenn í
flokknum hafi stutt einhvern annan.
Síðan hefur viðkomandi frambjóð-
andi haft allt á hornum sér, leynt
og ljóst unnið gegn hagsmunum
flokksins og síðan yfirgefið hann.
Mér virðist þessi skýring eiga að
nokkru við Jóhönnu
Sigurðardóttur og
marga af hennar fylg-
ismönnum, sem að vísu
koma einnig úr öðrum
stjórnmáiaflokkum en
Alþýðuflokknum.
Stefna og árangur í
pólitík eru þarna látin
víkja fyrir eigin hags-
munum og ofmetnaði.
Heiibrigð átök um
forystu og völd í stjóra-
málaflokkunum er af
hinu góða, en þeir sem
ekki ná sínum mark-
miðum fram ættu að
una því að vinna að
framgangi þeirrar
stefnu sem flokkur þeirra stendur
fyrir. Ekki að snúast gegn flokknum
vegna þess að þeirra eigin frami
hafi ekki verið sem skyldi. Þeir sem
fylla svokallaðar „bakvarðasveitir"
stjórnmálaflokkanna verða að gera
sér grein fyrir mikilvægi sínu. Er
dapurlegt að horfa á margan góðan
manninn ráfa á milli stjórnmála-
flokkanna í leit að persónulegum
ávinningi.
Ég ætla ekki að leyna vonbrigðum
mínum með brottför Jóhönnu Sig-
urðardóttur úr Alþýðuflokknum er
þar var hún fyllilega metin að verð-
Dapurlegt er að horfa á
margan góðan manninn
ráfa á milli stjórnmála-
flokkanna, segir Bjarn-
þór Aðalsteinsson, í
leit að persónulegum
ávinningi.
leikum. Hins vegar tel ég að hún
hafí átt að gera flokksmönnum betur
grein fyrir óánægju sinni og vinna
áherslum sínum brautargengi innan
flokksins.
Ætla má að fylgi Þjóðvaka, flokks
Jóhönnu Sigurðardóttur, verði nokk-
uð ef marka má skoðanakannanir
að undanförnu. Tel ég það ofur eðli-
legt því margir eru orðnir leiðir á
því fjölflokkaskipulagi sem hér hefur
ríkt um langt skeið og vilja sjá breyt-
ingar. Hef ég þó fuliar efasemdir
um að Þjóðvaki Jóhönnu breyti þar
nokkru um.
Höfundur er formaður
Alþýðuflokksfélags
Mosfellsbæjar.