Morgunblaðið - 07.03.1995, Blaðsíða 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 7. MARZ 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐÍÐ
A
Akærður
fyrir far-
símasvik
RÍKISSAKSÓKNARI hefur gefið
út ákæru á hendur fertugum manni
sem gefið er að sök að hafa framið
fjársvik og hagnast um 200 þúsund
með því að nota óskráðan farsíma
og skrá símnotkun sína á reikning
um það bil 50 fyrirtækja.
Brot mannsins voru framin á
fyrrihluta síðasta árs. Hann hafði
endurforritað farsíma sinn þannig
að 200 þúsund króna símnotkun
hans, sem fólst að miklu leyti í sím-
tölum milli landa, skráðist á reikn-
ing annarra. Upp komst um málið
eftir að opinber stofnun, sem fékk
sundurliðaðan reikning fyrir sinni
farsímanotkun sá að innheimt var
fyrir samtal sem ekki gat staðist
að væri á hennar vegum.
Hefur játað
Maðurinn hefur tæknimenntun á
þessu sviði og hafði orðið sér úti
um sérstakan talnakvóta hjá aðilum
sem stunda misferli af þessu tagi
erlendis. Ekkert kom fram sem
benti til að hann hefði endurforritað
aðra síma en sinn eigin.
Manninum hefur verið birt ákær-
an, en hann hefur játað sakargiftir
að mestu leyti. Málið verður tekið
fyrir í héraðsdómi Reykjavíkur á
næstunni.
-----»-♦ ♦----
Raforka
gefur vel
í aðra hönd
ÁRLEGAR hreinar tekjur af ódýr-
ustu 20.000 gígawattstundum, sem
talið er mögulegt að framleiða hér á
landi yfír endingartíma vatnsafls-
stöðvanna gætu að jafnaði orðið um
10,3 milljarðar að því er kom fram
í máli Jakobs Björnssonar, orkurhála-
stjóra, á ráðstefnu Verkfræðingafé-
lagsins um virkjanir norðan Vatna-
jökuls.
Jakob sagði að upphæðin yrði
26,55 milljarðar eftir afskriftartíma
og væri nánast einstakt að atvinnu-
grein skilaði jafn miklum tekjum eft-
ir að kostnaður hefði verið greiddur.
Jakob miðaði við 4,5% raunvexti á
ári, 40 ára afskriftartíma vatnsafls-
stöðva, 80 ára endingartíma og 0,7%
af stofnkostnaði til árlegs rekstrar.
Miðað var við 1,45 krónur á kílóvatt-
stund.
Jakob hélt því fram í ræðu sinni
að íslendingar hefðu ekki efni á því
að nýta ekki vatnsorkuna meira en
þegar hefði verið gert, einkum með
tilliti til þess að á sama tíma og spáð
væri 2,5% hagvexti á hinum Norður-
löndunum væri aðeins spáð 1,5%
hagvexti hér á landi á ári næstu árin.
éZ ímm
Nýjarvömráútsöluverði
Gerðu ævintýraleqa góð kaup
^YfirSOO tilbooá nýjum vórum
Aðeins þessa fjóra daga
KRINGMN 5»-
MEÐ blaðinu í dag fylgir 8 síðna
biaðauki frá Kringiunni, „Kringlu-
kast“.
---------
Lækkun á verði afurða
úr úthafskarfa líkleg í ár
ALLAR líkur benda nú til mikillar aukningar á
veiðum og vinnslu á úthafskarfa. Karfinn er að
mestu seldur hausaður og heilfrystur til Japans,
en þar eru nú um 12.000 tonn af karfa í birgðum
frá Rússum. Japanskir kaupendur hafa verið að
þrýsta á Rússæ um allt að 30% verðlækkun á
afurðum úr úthafskarfa á þessu ári. Viðræður
íslenzkra útflytjenda við kaupendur í Japan eru
að hefjast, en verði þróunin á þessari vertíð svip-
uð og í fyrra má búast við 10 til 15% verðlækkun
á karfanum, sem seldur er til Japans.
Halldór G. Eyjólfsson, markaðsstjóri hjá SH,
segir að gæði karfans af íslenzku skipunum fari
stöðugt vaxandi. Skipstjórarnir hafi náð tökum á
því að fara þannig í torfumar að þeir fái betri
karfa upp en áður og vinnslan gangi mjög vel.
Svo virðist sem bezt gangi að selja 7 kílóa öskj-
ur, en önnur framleiðsla safnist frekar upp. Nú
sé nánast búið að selja alla íslenzku framleiðsluna
frá því í fyrra og unnið sé að frekari sölu. Tekizt
Töluverðar birgðir af
karfa frá Rússum í Japan
hafí að semja fyrirfram um sölu á 1.500 tonnum
á þokkalegu verði og reynt sé að ná fleiri slíkum
samningum.
Mest hausað og slægt
Megnið af karfanum var hausað og slægt um
borð í fyrra, en við þá vinnslu er nýtingin um
50%. Því má ætla að framleiðslan í fyrra hafi
verið nálægt 25.000 tonnum og er búizt við mik-
illi aukningu í ár. SH flutti í fyrra út um 14.000
tonn af þessum afurðum og jafnvei er búizt við
að útflutningur þess geti numið meiru en 20.000
tonnum á komandi vertíð. Þróunin í verði undan-
farin ár hefur verið sú, að við upphaf vertíðar
hefur fengizt svipað verð og í lok þeirrar síðustu,
en verðið hefur jafnan farið lækkandi eftir því,
sem liðið hefur á sumarið. Hins vegar hefur geng-
ishækkun jensins dregið úr áhrifum verðlækkan-
anna.
Flökun á karfanum aukin
Á síðustu vertíð lækkaði verðið að meðaltali
um 10 til 15% frá upphafi til loka hennar, mis-
jafnt eftir stærðum. i fyrra var meðalverð á haus-
aða karfanum nálægt 100 krónum og gæti því
lækkað um 10 til 15 krónur.
Nú má búast við því að karfinn verði flakaður
í vaxandi mæli, bæði um borð í frystiskipunum og
í landi. Veiðar ísfisktogara gengu vel í fyrra og
náðust góð tök á vinnslunni í landi. Mikil aukning
er fyrirhuguð í landvinnslu á úthafskarfa, en flök-
in af honum fara ýmist roðflett og beinlaus til
Þýzkalands eða með roði til Bandaríkjanna. Þar
erum við í samkeppni við Kanadamenn, sem hafa
verið að kaupa heilfrystan karfa til frekari vinnslu
og innflutnings til Bandaríkjanna.
'i.KtWSV.U

ff ■ < <11 v : M ¥ ;) ■
c - ' í*' S

KENNARAR fjölmenntu á útifund á Ingólfstorgi í gær og gengu síðan fylktu liði á fund fjármálaráðherra.
Morgunblaðið/Sverrir

Samningafundur í
kennaradeilunni í dag
SAMNINGANEFNDIR kennarafé-
laganna og samninganefnd ríkisins
(SNR) koma saman til fundar hjá
ríkissáttasemjara í dag. Lítið hefur
þokast í kennaradeilunni frá því
SNR lagði fram tilboð til kennara
19. febrúar sl. og hefur verkfall
kennara nú staðið í 18 daga.
SNR sendi í gær frá sér minnis-
blað um tilboðið frá 19. febrúar.
Þar kemur fram að meðalmánaðar-
laun kennara í HÍK séu nú 94.400
kr. og í KÍ 86.800 kr. Samkvæmt
tilboði SNR yrðu þau 109.700 kr.
hjá HÍK og 100.200 kr. hjá KÍ. Til
samanburðar segir að meðalmánað-
arlaun annarra BHMR-félaga séu
nú 102.300 kr. en yrðu með al-
mennum hækkunum 108.400 kr.
Tillögunni gerð lítil skil
Indriði H. Þorláksson, varafor-
maður SNR, segir að í þessum sam-
anburði sé gert ráð fyrir að allar
hækkanir til handa kennurum séu
komnar til framkvæmda og miðað
sé við 6% hækkun á taxta BHMR.
Hann segir að samninganefndar-
menn hafi séð ástæðu til að taka
saman minnisblað um tillöguna því
hún hefði verið að þróast auk þess
sem þeim fyndist að viðsemjendur
þeirra hefðu slitið hana úr sam-
hengi og gert henni lítil skil í þeim
blöðum sem þeir hefðu sent sínum
félagsmönnum.
Óeðlilegur samanburður
Elna K. Jónsdóttir, formaður
Hins íslenska kennarafélags, segir
samanburð á þessum forsendum
óeðlilegan. Þ.e.a.s að bera saman
annars vegar dagvinnulaun annarra
háskólamenntaðra ríkisstarfs-
manna, sem séu allir með lausa
samninga, og miða við að þeir fái
sömu hækkun og aðrir og nái engu
út úr sérkjaraviðræðum og hins
vegar kjör kennarafélaganna eins
og þau gætu orðið í ágúst 1996.
Aðspurð um framhaldið í deilunni
sagðist Elna gera sér vonir um að
fundur með Friðriki Sophussyni
fjármálaráðherra í gærmorgun
myndi skila einhverju auk þess sem
hún vonaðist eindregið til að málin
yrðu rædd á ríkisstjómarfundi í dag
þannig að hreyfing komist á.
Ungir kennarar eiga einungis
kost á 70% starfi
Kennarar fjölmenntu á útifund á
Ingólfstorgi í gær. Þaðan gengu
þeir fylktu liði á fund fjármálaráð-
herra og afhentu honum kröfu
fundarins um að gengið verði til
samninga um bætt kjör.
Eiríkur Jónsson, formaður
Kennarasambands íslands, sagði á
fundinum að ef ekki yrði tekið á
launamálum kennara, sérstaklega í
tengslum við einsetningu grunn-
skólans, stæðu ungir kennarar
frammi fyrir því að verða að taka
að sér 60-70% starf og fá fyrir það
48—56 þúsund krónur á mánuði.
Hann vísaði til skýrslu mennta-
stefnunefndar þar sem segir: „Gera
verður kröfu um að kennarar sinni
kennslu sem aðalstarfi og fái greitt
miðað við það.“
Eríkur sagði að það væri krafa
kennara að ríkisvaldið stæði við
menntastefnu sína, líka þann hluta
hennar sem fjallaði um nauðsyn
þess að leiðrétta laun og starfsað-
stæður kennara.
Virkjanir RARIK
á Austurlandi
Orku-
vinnsla mun
minniení
meðalári
ORKUYINNSLA helstu virkj-
ana RARIK á Austurlandi er
nú innan við þriðjungur af því
sem gerist í meðalárferði.
Framleiðsla í Lagarfossvirkj-
un er nú 1,28 gígavattstundir
(GWh) á móti 4,66 GWh á sama
tíma í fyrra eða 28%, en í fyrra
var orkuvinnslan líkari því sem
gerist í meðalárferði. Fram-
leiðsla í Grímsárvirkjun er nú
0,58 GWh á móti 2,01 í fyrra
eða 29%.
Samkvæmt upplýsingum frá
Heimi Sveinssyni hjá Rafmagn-
sveitum ríkisins, Austurland-
sveitu, hefur af þessum sökum
skort afl frá þessum virkjunum
á mestu álagstímum, þ.e. frá
því snemma morguns til síðla
kvölds. Aflgetan er um 11 MW
þegar nægjanlegt vatn er fyrir
hendi en hefur nú í febrúar og
byijun mars verið mun minna
'