Morgunblaðið - 06.04.1995, Blaðsíða 69

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 1995 69
BRÉF TIL BLAÐSIIMS
Þegar ég fattaði
feminismann
HÁSKÓLABÓKASAFNIÐ sem greinarhöfundur lokaðist inni í og fattaði þar með feminismann.
Frá Ásdísi Olsen:
ÉG VAR í námi í Bandaríkjunum,
hvað - ja, fyrir tæpum 2 árum. Það
var sumar. Ég man hvað það var
rosalega heitt. Eig-
inmaðurinn og
börnin voru flogin
til íslands í frí - í
svala goluna. Ég
varð eftir sveitt en
sæl, ein með mína
sumarönn.
Ég var í fjöl-
miðlanámi en rakst
á þennan kúrs fyrir
tilviljun, í kennara-
deildinni. Reyndar er nám og upp-
lýsingamiðlun mínar ær og kýr, en
kúrsinn var um hvernig kvenfólk
lærir.
Ég skildi þetta ekki strax. Hafði
ekki hugsað útí að gerður væri
greinarmunur á kynjunum á þessu
sviði. Ég hugsaði til áranna minna
í Kennó. Var ekki bara talað um
börn í hvorugkyni?
Ég kannaðist við fræðingana og
vísindamennina. Freud, Kohlberg,
Murray, Perry. Þeir útskýrðu fyrir
okkur hvernig við þroskumst og
lærum. Þeir gerðu rannsóknirnar
og settu fram kenningar. Þeir
bjuggu til mælistikurnar sem við
eru metin eftir. Þeir lögðu grunninn
að sálfræðinni, uppeldisfræðinni og
kennslufræðinni.
Jú, þetta voru allt karlar. Hvað
um það - á þeim tíma setti ég eng-
in spumingamerki við það. Hvað var
þá vitlaust? Jú, þeir gerðu mistök.
Mjög alvarleg mistök. Þeir rannsök-
uðu bara karlkynið. Þeir skoðuðu,
mældu og mátu drengi og settu
fram kenningar um mannkynið. T.d.
Freud. Hann skilgreindi konur sem
sérstakt afbrigði, frávik frá því
„eðlilega" og „rétta“, og tók sér-
staklega fram að hann skildi ekki
konur. Og Kohlberg rannsakaði 84
drengi og byggði kenningar sínar
um 6 þrep siðgæðisþroskans á þeim
rannsóknum. Samkvæmt því módeli
stendur kvenþjóðin „mannkyninu"
langt að baki. Þarna er kvenkynið
stórkostlega vanmetið og misskilið.
Raunin var sú, að stúlkurnar pöss-
uðu ekki inn í módelið. Þær komu
með aðrar úrlausnir en ráð var fyr-
ir gert.
Það var örlagaríkur dagur í lífi
mínu þegar ég áttaði mig á stöðu
mála. Ég var niðursokkin í skræð-
urnar uppá 6. hæð á háskólabóka-
safninu. Það voru fáir að lesa þenn-
an dag. En ég var í djúpum þönk-
um, að meðtaka stór sannindi sem
hreyfðu við öllu sem ég áður þóttist
skilja og vita. Smátt og smátt rann
upp fyrir mér ljós. Kvennarannsókn-
ir voru s.s. svona uppgötvanir, end-
urskoðun á „sannindum", öðruvísi
rannsóknir, nýjar mælistikur. Upp-
ijómun!
Ég var ein á hæðinni þegar ég
loksins rankaði við mér. Það var
ansi hljótt í stigaganginum. Ég gekk
niður hverja hæðina á fætur ann-
arri án þess að rekast á hræðu. Mér
var orðið ansi órótt þegar ég náði
að útidyrunum. Dyrnar voru læstar.
Það var enginn í byggingunni. Ég
var læst inni á bókasafninu og víst
var að enginn saknaði mín heima.
Hann glotti, Securitasgæinn sem
hleypti mér út seinna um kvöldið.
Hann vissi ekki að konan sem gekk
út af safninu þetta kvöld var ekki
sú sama og gekk þar inn mörgum
klukkutímum fyrr. Hann grunaði
ekki hversu áhrifarík þessi bóka-
safnsferð hafði verið. Hann gat ekki
vitað að konan sem hann var að
hleypa út var orðin feministi.
Þessi kona var komin með ný
gleraugu, nýja sýn á tilveruna. Hún
skildi hvemig samfélagið mótast af
þeim sem sitja við stjórnvölinn. Hún
vissi nú hvað átt var við með „karl-
veldi“. Hún áttaði sig á misræminu
í tilvemnni. Hún hlaut að vilja breyt-
ingar.
Ég var frelsinu fegin en lét þó
nægja að brosa breitt til björgunar-
mannsins í þakklætisskyni. Eg sat
á mér að segja honum frá nýju þjóð-
félagsmyndinni minni. Honum hefði
eflaust þótt hún skrítin - að minnsta
kosti svona fyrst.
ÁSDÍS OLSEN,
Langholtsvegi 8, Reykjavík.
Ásdís
Olsen
Ob’ bréf t’ Mjólks-
sams’lunnar
Frá Gunnari Frey Steinarssyni og
Helga Guðbjartssyni:
A’ undfurnu he’r þjóðin iggi far’ð
varhl’t’ avðí málvendnarát’gi sem
bisst he’ur udaná annass ágitum
mjólkrumbú’m frá Mjólkssams’l-
unni. Þar gidur melannass að lída
þarfar ábidígar umma’ stytta mál
sitt, mínk’ellendar slettur, rugl’iggi
saman málsáttum og sí’st en iggi
síst, a’tala skýrt. Þa’r’eimmitt ’etta
sí’stnenda sem he’r orð’ð’okkur
hvat’a’ ridun’essa bréfs.
Þann’er málmevesti a’ undridaðir
eru starrandi meðlimir í hljónst og
tengjast þaraleijandi flestu’ðí’starvi
sem ðí viðkemur, . þar’ir’áttvi’
hljónstrængar, tólleigald, ossofrav-
veijis. Vi’ gidum ðí higlaust sagt a’
vissjum vel kunnujir ðí málf’ri sem
unga fólkið temu’ sérídag. Þa’ir
m’öllu staðævulaus hrasni að atla
þa’ a’ únt fólk, og þá séssdagglea
tóllistafólk, tal’ins óskýrt o’ averládi’
udaná fernonum, en þassem hvoru-
’ur okkar he’r starva’já Mjólkss-
ams’linni vidum vi’iggi hveddni’ tjá-
skitti f’ra fram þarábæ.
Fyr’önd ungra tóllistamanna á
íslendi f’rum við’ess á leid við
Mjólkssams’luna að’ún lád’af prent-
un á’ussum málvendnarossoknum
gegn tóllistafólki. Fólki semka’
dulleast erí baratt’ni fyr’auginni og
battri nokun á íslisskri tungu me-
þþía simja kjarnerta testa á ásskera,
ylýra mó’u’málinu vi’ la’asmíar sín-
ar.
Getur þú leyst gátuna?
F.h. ungra tónlistarmanna á íslandi,
GUNNAR FREYR STEINSSON,
Ölduslóð 5,
HELGI GUÐBJARTSSON,
Langholtsvegi 40
Einn umburðarlyndur
Frá Glúmi Jóni Björnssyni:
TIL þess að stjórnmálaflokkur getir
talist fijálslyndur og umburðarlynd-
ur má hann ekki nota ríkisvaldið
gegn ákveðnum hópum fólks. En
hvaða íslenskur stjórnmálaflokkur
beinir ekki áróðri sínum gegn
ákveðnum hópum í þjóðfélaginu? Er
það Kvennalistinn sem sér karlmenn
með horn og hala á hverju strái?
Er það Alþýðubandalagið sem elur
á öfund í garð þeirra íslendinga sem
helga lff'sitt atvinnurekstri og skapa
öðrum atvinnutækifæri? Er það
Framsóknarflokkur sem vill að
Reykvíkingar og Reyknesingar hafi
aðeins hálfan kjörseðil í alþingis-
kosningum? Er það Alþýðuflokkkur
sem reynir að veiða atkvæði á höfuð-
borgarsvæðinu við hveijar kosningar
með því að nota bændur og annað
dreifbýlisfólk sem grýlu? Eða er það
Þjóðvaki sem er kokteill af öllu þessu
óþolandi hatri? Nei, enginn vinstri
flokkanna getur talist umburðar-
lyndur. Aðeins einn íslenskur stjórn-
málaflokkur gerir ekki út á hatur í
garð náungans. Hann einn er um-
burðarlyndur. Hann er Sjálfstæðis-
flokkurinn.
GLÚMURJÓN BJÖRNSSON,
efnafræðingur og gjaldkeri
Heimdallar, FUS, í Reykjavík.
Regatta
nújar vöni
Jakkafötfrá kr. 16.900
Stakir jakka dömu og herra frá kr. 9.900
Dömuvesti frá kr. 4.900
Pils frá kr. 4.900
($ Buxur dömu og herra frá kr. 4.900
Skyrtur frá kr. 1.290
^ Atfi\ Fermingarföt d tilboðsverði.
Tilvalið til fermingargjafa
□ Survivor bakpokar
Veröfrákr. 2.790
til kr. 7.590
25L-35L -45L-65L-85L
□ Survivor svefnpokar
Kr. 5.790 -10°
Kr. 6.490 -20°
□ 3 í 1 jakki úr Isotex
vatnsheldu öndunarefni
m/fleece peysu sem
nota má sér.
Verð frá kr. 16.900
□ Úlpur, fleecepeysur,
skyrtur o.fl. o.fl.
w
NYBYLAVEGUR
«sn
Tovota
SOLIN
verslun
DALBREKKA
■ Nýbýlavegi 4 (Dalbrekkumegin), Kópavogi, sími 45800.
_j Op/ð a//a virka daga frá kl. 8-18,
laugardaga kl. 10-14.
verður í yfirheyrslu á Rás 2 síðdegis í dag og situr fyrir svörum í Þjóðarsálinni. Hann
verður síðan í þættinum ísland og umheimurinn í Sjónvarpinu kl. 22.
Á morgun, föstudag, verður hann í þættinum Auðlindin á Rás 1 kl. 12:50 og um kvöldið
kl. 20.45 í sameiginlegum formannaþætti Sjónvarpsins og Stöðvar 2.
B Framsóknarflokkurinn
Framsókn '95______
Halldór Asgrímsson