Morgunblaðið - 01.06.1995, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 1. JÚNÍ 1995 45
BREF TIL BLAÐSINS
Náttúruheilsufæði
Frá Hallfríði Eysteinsdóttur:
HEILBRIGÐ skynsemi, byggð á vit-
urlegum meginreglum náttúrunnar
sjálfrar, gerir okkur fært að halda
við og endurnýja mannslíkamann til
langrar endingar.
Ef við glötum eðl-
isávísun okkar við
rétt val á fæðu,
sem best hæfir
þörfum líkamans
við allar aðstæð-
ur, sviptum við
okkur mikilvægri
aðstoð til varð-
veislu heilsunnar. Ef við lítum aðeins
á dýrin í náttúrunni komumst við
fljótlega að raun um að þau borða
aðeins eina tegund fæðu í einu. Það
er ekki það sama að segja með okk-
ur, við borðum allt sem okkur þykir
gott, og allt í einum haug. Þegar við
höfum gefið líkamanum næringu
með því að borða væna máltíð, sér-
staklega við hátíðleg tækifæri, ætt-
um við að vera hress og fær í flestan
sjó. En það erum við bara alls ekki,
við erum í rauninni aðeins fær um
að koma okkur yfir á sófann.
Rétt samsetning fæðunnar skapar
í sjálfu sér rétt skilyrði til megrun-
ar. Ef þú borðar mat sem er þrjár
klst. í staðinn fyrir átta að fara í
gegnum meltingarveginn áttu líka
meiri orku eftir, vegna þess að fæð-
„Læknadóp
algengt í
umferðinni“
Frá Hallgrími Magnússyni.
í HÁDEGISFRÉTTUM Ríkisút-
varpsins laugardaginn 27. maí sl.
var sagt frá því í fréttum að auk
áfengis fyndust oft önnur vímuefni
í blóði ökumanna á íslandi. Var
tekið til að þessi vímuefni væru
oftast útgefin af læknum til sjúkl-
inga sinna og benzódiazepimsam-
bönd sérstaklega nefnd í þessu sam-
bandi. í textavarpi sjónvarpsins
þennan sama dag voru þessi lyf
nefnd „læknadöp".
Nauðsynlegt er að vara við þess-
ari orðnotkun. Auðvelt er að mis-
nota mörg lyf, sem læknar gefa
sjúklingum sínum, á ýmsan hátt,
m.a. til þess að komast í vímu, en
þessi lyf eru oft gefin fólki með
sjúkdóma, sem valda miklum óþæg-
indum og setja sjúklingunum oft
þröngar skorður. Séu lyfin tekin
samkvæmt læknisráði er hægt að
lina þjáningar og jafnvel bægja
sjúkdómseinkennunum frá með
öllu.
Þeim sem eru svo óheppnir að
hafa sjúkdóma af þessu tagi bregð-
ur í brún þega,r þeir heyra í útvarps-
fréttunum að þessi lyf séu vímuefni
og þeir þar með orðnir vímuefna-
neytendur. Og ef þeir slysast til að
opna textavarp sjónvarpsins frétta
þeir að þeir eru orðnir dópistar.
Hér er verið að valda veiku fólki
óþarfa kvíða og áhyggjum.
Með því að nota orðið „lyf“ i
þessu samhengi væri hins vegar
verið að nálgast þetta alvarlega
vandamál á hlutlausan hátt og auð-
velda þar með sjúklingum, læknum
og umferðaryfirvöldum að taka í
sameiningu á vandamálinu á raun-
hæfan hátt.
HALLGRÍMUR MAGNÚSSON.
- kjarni málsins!
an fer greiðar í gegnum þarmana. Á
sama tima losarðu líkamann fyrr við
úrgangsefni sem að öðru leyti safn-
ast fyrir í líkamanum. Venjur okkar
íslendinga hafa jafnan verið á þann
veg að borða kartöflur með öllum
mat. Ég er ekki á móti kartöflum
sem slíkum, en i þeim er sterkja og
við þurfum basískan meltingarsafa
til að bijóta hana niður. Ef við borð-
um hins vegar kjöt eða físk, sem
inniheldur protein þurfum ivð súran
meltingarsafa til niðurbrots á því.
Ef við höfum einhveija þekkingu á
efnafræði vitum við, að við blöndun
sýru og basa, verða þessi efni hlut-
laus.
Mannslíkaminn er háður vissum
lifeðlisfræðilegum takmörkunum og
til þeirra þarf að taka tillit. Við vilj-
um að fæðan meltist með eðlilegum
hætti í maganum, sé ekki lengur en
þijár klst., rotni ekki, myndi ekki
loft, valdi ekki uppþembu, bijóstsviða
eða súrum maga sem útheimtir lyf.
Þess vegna þurfum við að hugleiða
það sem við borðum. Maginn ræður
ekki við hvað sem er, við getum
ekki boðið honum upp á það að melta
alls kyns mismunandi fæðutegundir
á sama tíma. Næringaefnin glatast
að sama skapi og til að minna ykkur
á erum við líka eina dýrategundin,
sem þarfnast lyfja til að fjarlægja
fæðuna úr meltingarfærunum, þegar
við erum búin að borða.
Breyting á mataræði krefst skipu-
lags en þú gerir það á þeim hraða
sem þér þykir bestur. Hafið í huga,
að rétt samsetning fæðunnar bannar
ekki að borða þann.mat sem þér lík-
ar, það á bara ekki að borða allar
fæðutegundimar í einu. Grænmeti
er hægt að borða með öllum mat,
því það brotnar niður hvort heldur
með súrum eða basískum mat. Kjöt,
ost, egg eða fisk á að borða með
grænmeti og salati. Pasta, brauð,
hrísgijón eða kartöflur á að borða
með smjöri, grænmeti og salati.
Ávexti ber þó að borða eina og sér.
Séu ávextir borðaðir með máltíð
rotnar prótín og kolvetnin geijast.
Magainnihaldið verður súrt.
Leyfið líkamanum að vinna á rétt-
an hátt og kannið hvort þið finnið
ekki mun á ykkur líkamlega eftir
létta, næringarríka og auðmeltan-
lega máltíð. Hugurinn verður skýr-
ari, aukakílóin hætta að bætast við
og starfsþrekið eykst að sama skapi.
„Við þurfum að læra að borða til
að lifa, ekki lifa til að borða.“
HALLFRÍÐUR EYSTEIN SDÓTTIR,
sjúkraliði, Egilsstöðum.
Kostuleg sumarútsala
fram ab hvítasunnuhelgi
Fossháls 1 llOReykjavík Sími 634000
Þitt er valið
STÓR
Útsala á notuðum
bílum sem fylgja tveir
valkostir af fjórum
@Fri bifreiðatrygging í 6 mánuði ^ W
@)Fjarstýring á samlæsingum ! —
@
(4JKók og prins
Sumardekk
Greiðslukjör til 48 mánaða
Visa Euro raðgreiðslur
Jafnvel engin útborgun
og fyrsta greiðsla eftir
allt að 6 mánuði
Opið til kl. 18
virka daga