Morgunblaðið - 02.06.1995, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 2. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
L
FRÉTTIR
Mörg stéttarfélög enn
með lausa samnínga
TALSVERT mörg stéttarfélög eru
með lausa samninga og eiga ósam-
ið eða standa í samningaviðræðum.
Til ríkissáttasemjara er búið að vísa
kjaradeilum sjómanna, banka-
manna, starfsmanna álversins, fé-
lags náttúrufræðinga og félags
framreiðslumanna.
Samkvæmt upplýsingum frá VSÍ
á m.a. eftir að semja við flugmenn,
flugvirlq'a, hljómlistarmenn á veit-
ingahúsum og yfirmenn á kaupskip-
um aðra en vélstjóra.
Sjúkraliðar eftir
Samkvæmt upplýsingum frá
starfsmannaskrifstofu fjármála-
ráðuneytins er ósamið við lands-
sambönd lögreglumanna og
slökkviliðsmanna, Leikarafélag ís-
lands, Sjúkraliðafélag íslands,
Dýralæknafélag íslands, Félag
bókasafnsfræðinga, Félag háskóla-
kennara, Félag háskólamenntraðra
starfsmanna stjórnarráðsins, Félag
íslenskra fræða, Félag tækniskóla-
kennara, kjaradeild Félags ís-
lenskra félagsvísindamanna, kjara-
félag iðjuþjálfa, Kennarafélag
Kennaraháskóla íslands, kjarafélag
viðskipta- og hagfræðinga, Mat-
væla- og næringafræðingafélag ís-
lands, Meinatæknafélag íslands,
Röntgentæknafélag íslands, stétt-
arfélag sálfræðinga á íslandi, stétt-
arfélag íslenskra félagsráðgjafa,
stéttarfélag lögfræðinga í ríkisþjón-
ustu, Útgarð — félag háskólmanna,
kjarafélag tæknifræðinga og stétt-
arfélag verkfræðinga.
Mörg þessi félög í þjónustu rík-
isins hafa óskað eftir eða standa í
viðræðum um þessar mundir, en
viðræður við önnur eru í biðstöðu.
Auk þess er enn ósamið við verka-
lýðsfélög utan Reykjavíkur vegna
ófaglærðs starfsfólks á sjúkrahús-
um, nema á Akureyri.
Glatt á
hjalla á
Tjaldanesi
HEIMILISMENN og velunnarar
Tjaldanesheimilisins í Mosfells-
dal fögnuðu 30 ára starfsafmæli
heimilisins á fimmtudag. Eins og
hér sést var glatt á hjalla á af-
mælishátíðinni enda höfðu heim-
ilismenn lagt kapp á að gera
hana sem best úr garði. Tjalda-
nesheimilið heyrir undir félags-
málaráðuneytið og starfar undir
stjórn svæðisskrifstofu um mál-
efni fatlaðra. Á lóð heimilisins
er m.a. þjálfunarstöð, sundlaug
og skólahúsnæði. Ymsar kennslu-
greinar eru kenndar í skólanum
og lögð rækt við likamlega þjálf-
un og tómstundastarf.
Ljósmæðra-
nám við Há-
skóla Islands
LJÓSMÆÐRANÁM verður hluti af
námsbraut í hjúkrunarfræði við
Háskóla íslands næsta vetur og er
gert ráð fyrir að kennsla í faginu
heíjist við næstu áramót, að sögn
Amórs Guðmundssonar deildarsér-
fræðings í háskóla- og vísindadeild
menntamálaráðuneytisins.
Námið er hugsað fyrir hjúkrunar-
fræðinga með BS-próf og hefur
verið rætt að skipta því í hálfs árs
bóknám og verklega kennslu í eitt
ár. Ljósmæður námu áður við Ljós-
mæðraskóla íslands þar til sú krafa
var gerð fyrir nokkrum ámm að
ljúka þyrfti hjúkmnamámi fyrst.
Ljósmæðrastéttin er einvörðungu
skipuð konum hérlendis eins og
starfsheitið gefur til kynna en ljós-
feður em ekki óþekkt fyrirbrigði
nú á dögum, til dæmis í Noregi þar
sem nokkrir karlmenn gegna þessu
starfi, að sögn Reynis Tómasar
Geirssonar, prófessors og forstöðu-
læknis kvennadeildar Landspítal-
ans.
Reynir segir að samkvæmt hans
vitneskju hafi enginn karlmaður
sóst eftir ljósmæðranámi á þeim
tuttugu ámm sem hann hafi tengst
faginu. En til þess sé vitað að einn
eða tveir karlmenn hafi sýnt nám-
inu þann áhuga að bera sig eftir
eyðublöðum hjá Ljósmæðraskólan-
um á sínum tíma, þótt umsóknirnar
hafi látið á sér standa.
Morgunblaðið/Þorkell
Formaður Neytenda-
samtakanna um
GATT-frumvarpið
Neytendur
hafa verið
blekktir
NEYTENDASAMTÖKIN telja að
GATT-frumvarpið, sem lagt var
fyrir Alþingi á mánudag, þjóni ekki
hagsmunum neytenda og segir Jó-
hannes Gunnarsson, formaður sam-
takanna, að neytendur hafi verið
blekktir. Neytendum hefði verið lof-
aður jólapakki sem síðan hafi reynst
vera tómur þegar hann var opnaður.
Jóhannes segir að samkomulagið
þjóni hagsmunum framleiðenda
frekar en neytenda. „Það var okkar
trú að þegar GATT-fumvarpið
kæmi til framkvæmda myndi það
leiða til hagræðingar í íslenskum
landbúnaði," sagði Jóhannes. „Það
myndi síðan þegar til lengri tíma
væri litið auka hag neytenda."
Tollar hindra samkeppni
Samtökin gera athugasemdir við
ýmis atriði í frumvarpinu. Þar á
meðal að að þær vörur sem leyft
verður að flytja inn beri eftir sem
áður það háan toll að útsöluverð
þeirra verði áfram hærra en verð
íslensku varanna. Jóhannes segir
að þvi sé ljóst að íslenskum land-
búnaði verði ekki veitt það aðhald
sem vonir stóðu til.
Þá gera samtökin athugasemd
við þá tolla sem lagðir eru á vörur
umfram lágmarksaðgang, sem skil-
greindur er sem 3-5% af hverri af-
urð, og segja tollana það háa að
þeir útiloki frekari innflutning og
þar af leiðandi samkeppni.
Tollarnir lækka
ekki í áföngum
Einnig sé það ljóst að tollarnir
verði ekki lækkaðir frá því sem
þeir eru í frumvarpinu. Þuríður
Jónsdóttir, varaformaður samtak-
anna, segir að í byijun hafi verið
gert ráð fyrir því að tollarnir myndu
lækka í áföngum og þannig hefði
íslenskur landbúnaður tækifæri til
að aðlaga sig breyttum aðstæðum.
Það væri hins vegar ekki reyndin
samkvæmt frumvarðinu.
Neytendasamtökin telja eðlilegt
að tollar á lágmarksinnflutingi séu
það lágir að neytendur gætu borið
saman verðlag hér og í öðrum lönd-
um. Þannig væri hægt að veita inn-
lendum landbúnaði eðlilegt aðhald.
Nokkrir stjórnarþingmenn vilja frekari breytingar á sj á var útvegsfr um var pinu
Róðrardagakerfi
komið á í haust
MIKLAR umræður og deilur urðu um frum-
varp sjávarútvegsráðherra um breytingar á
lögum um stjórn fiskveiða á Alþingi í gær
þegar fyrsta umræða um frumvarpið fór
fram. í máli Þorsteins Pálssonar sjávarút-
vegsráðherra kom fram að áformað væri að
gera mat á kostum sem til greina koma við
stjórnun fiskveiða og sagði hann að þegar
frumvarpið hefði verið afgreitt yrði eitt af
fyrstu verkum sjávarútvegsráðuneytisins að
hefja undirbúning á þessari endurskoðun og
kvaðst hann vænta þess að að því verki
kæmu fulltrúar ólíkra hagsmunaaðila í sjáv-
arútvegi og stjómmálaflokka.
Stjórnarandstaða gagnrýnir
ákvæði frumvarpsins
Þingmenn stjórnarandstöðunnar sem tóku
til máls gagnrýndu flest ákvæði frumvarps-
ins og var m.a. harðlega gagnrýnt að með
• frumvarpinu væri verið að setja aflamark á
smábáta. Ekki voru allir þingmenn stjómar-
flokkanna heldur að öllu leyti sáttir við ein-
stök ákvæði frumvarpsins og lögðu til að
sjávarútvegsnefnd þingsins skoðaði þau nán-
ar fyrir aðra umraeðu. Lögðu nokkrir þing-
menn Sjálfstæðisflokksins, Einar Oddur
Kristjánsson, Sturla Böðvarsson og Kristján
Pálsson, áherslu á að þeirri breytingu, sem
felur í sér að smábátasjómenn geti valið sér
róðrardaga í stað banndaga, verði komið á
strax við upphaf komandi fískveiðiárs en í
bráðabirgðaákvæði frumvarpsins er gert ráð
fyrir að sjávarútvegsráðherra flytji framvarp
um breytingar á ákvæðunum um banndaga
sem geri mönnum kleift að velja sér róðrar-
daga jafnskjótt og hann telur tæknilegar og
fjárhagslegar forsendur til eftirlits vera fyr-
ir hendi. Þorsteinn Páisson sagði það ætlun
ráðuneytisins að hraða þessari vinnu svo sem
kostur væri á.
Einar Oddur sagði að með óbreyttum lög-
um hefðu afleiðingar banndagakerfisins orð-
ið skelfilegar. Hann sagði einnig að sum
atriði framvarpsins orkuðu tvímælis. Benti
hann á að upplýsingar hefðu komið fram sem
gæfu til kynna að eftirlit með nýtingu sókn-
ardaga báta væri vel framkvæmanlegt og
hvatti hann til þess að reynt yrði að ná sam-
komulagi í sjávarútvegsnefnd um að koma
á róðrardagakerfi fyrir haustið. Sagði hann
að allir kostir sem krókaveiðisjómenn stæðu
frammi fyrir væru vondir en tillögur frum-
varpsins væru tilraun til að leysa vandann.
Einar Oddur og Einar K. Guðfínnsson vís-
uðu þeirri gagnrýni stjórnarandstæðinga á
bug að þingmenn Sjálfstæðisflokksins á
Vestíjörðum hefðu snúið baki við tillögum
sínum sem þeir settu fram fyrir kosningar.
Einar Oddur sagði að þeir ætluðu að halda
áfram baráttu sinni um að breyta fiskveiði-
stefnunni og sú vinna færi af stað í haust.
Sturla Böðvarsson, Sjálfstæðisflokki,
sagði að framvarpið væri afrakstur sam-
komulags stjómarflokkanna en hann sagðist
vona að tillögur 2. greinar frumvarpsins um
val milli viðbótarbanndaga og aflahámarks
krókabáta væra aðeins til bráðabirgða. „Ég
óttast að það sé fyrsta skrefíð til þess að
þessir bátar séu í raun settir á kvóta og að
næsta skrefið verði að krefjast þess að þessi
kvóti verði framseljanlegur,“ sagði hann.
Össur Skarphéðinsson, Alþýðuflokki,
gagnrýndi-þingmenn Sjálfstæðisflokksins á
Vestfjörðum og þingmenn Framsóknar-
flokksins á Reykjanesi harðlega fyrir meint
svik á kosningaloforðum sínum. Sagði hann
að enginn þingmaður hefði gengið eins langt
í yfírboðum og Siv Friðleifsdóttir, Framsókn-
arflokki, en þau loforð væri hvergi að finna
í frumvarpinu. Össur sagði að sjávarútvegs-
ráðherra hefði tekist að beygja stjórnarþing-
menn undir stefnu LÍÚ í sjávarútvegsmálum
og koma krókabátaflotanum undir kvóta.
„Spurning um að
þrauka í eitt ár“
Hjálmar Árnason, Framsóknarflokki, taldi
frumvarpið fela í sér bæði kosti og galla sem
fjalla yrði um í sjávarútvegsnefnd. „Grand-
vallaratriðið er að við ætlum að reyna að
halda stjóm á fiskveiðum, binda toppinn við
21.500 lestir og síðan er það spurningin um
útfærsluna. Ég trúi þvi að það sé spurningin
um að þrauka í eitt ár og koma þá þessari
veiðistjóm, sem snertir sérstaklega króka-
báta, í fastar skorður,“ sagði Hjálmar.
Jón Baldvin Hannibalsson, formaður Al-
þýðuflokksins, vék m.a. að ákvæði fram-
varpsins um að Byggðastofnun úthluti 500
lestum árlega til að rétta hlut byggðarlaga,
sem byggja nær eingöngu á útgerð króka-
báta. Sagði Jón Baldvin þetta fráleita tillögu
og hreint fúsk sem enginn ætti að ljá máls
á. „Þama er verið að setja menn í dæmigert
fyrirgreiðsluapparat, kjörna þingmenn, og
láta þá valsa með þessi fémæti," sagði hann.
Einar Mathiesen, Sjálfstæðisflokki, tók
undir gagnrýni Jóns Baldvins á þetta ákvæði
sem hann sagðist hafa efasemdir um að
ætti rétt á sér og kvaðst vilja að sjávarútvegs-
nefnd tæki það til sérstakrar skoðunar.
I
»
I
»
I
I
i
i
í
i
i
r