Morgunblaðið - 12.08.1995, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 1995 19
_______ÚRVERINU___
Sóknardögxun
smábáta fækkar
FERÐALOG
HORFT yfir Flatey.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
EYÐIHÚS og vitinn í baksýn.
Flatey á Skjálfanda
BÁTSFERÐ til Flateyjar er einn af
þeim ferðamöguleikum sem fólk
nýtir sér í vaxandi mæli sem kemur
til Húsavíkur.
Ferðaþjónustumenn bjóða fastar
ferðir um Skjálfanda auk þess sem
hægt er að sérpanta fyrir stærri og
minni hópa.
Það eru fuglar og hvalir á flóanum
sem vekja áhuga manna en Flatey
er sá staður sem hefur hvað mest
aðdráttarafl. Eyjan er, eins og nafn-
ið bendir til, flatlend en talið er að
hún hafi risið út sjó um allt að einn
metra síðustu 70-80 árin.
Hún er öll grasi gróin og þegar
hætt er að slá og beit, breytist land-
ið í sinumóa og girðingar sem áður
héldu búsmala eyjarskeggja eru nú
að hverfa í jörðina.
Malarkambar einkenna ströndina
en á lónum fyrir innan iðar allt af
fugli, lundum og æðarkollum með
unga. í Krosshúsabjargi hefur lund-
inn styrkt byggð sína á síðustu árum
og grefur sífellt fleiri holur í landið.
Þar er vitinn sem fyrst var byggður
1913 og endurbyggður 1963. Hann
er nú nýmálaður að innan sem utan
og sé farið þangað upp má líta fag-
urt útsýni úr eynni til Flateyjardals
þar sem standa bæjarhús Brettings-
staða og Jökulsár.
Grásleppuveiði á vorin og svo
kemur krían og sumarfólkið
Sumarbyggð er nokkur í Flatey
enda gott til fiskifanga. Þar er
stunduð grásleppuveiði á vorin, en
útgerðarskúrarnir bera vott um mun
meiri umsvif frá fyrri tíð. Flest var
fólkið í Flatey upp úr 1940 eða allt
að 120 manns. Þá var komið upp
barnaskóla og félagsheimili og gerð
KIRKJAN í Flatey.
var biyggja. Kirkja var vígð að nýju
í Flatey 1960 en 1894 hafði hún
verið lögð niður og flutt til Brettings-
staða. Það er reisulegt hús sem set-
ur svip á byggðina en þarf vissulega
sitt viðhald.
Altarið, orgelið og prédikunar-
stóllinn eru á sínum stað og bíða
eftir næstu messu, en kirkjulegar
athafnir eru orðnar sjaldgæfar. Fyr-
ir utan sumarfólkið í eynni er krían
með mikii umsvif og hvert sem litið
er má sjá þennan flugfima fugl
steypa sér eftir æti og vetja unga
sína. Æðarfuglinn nýtur góðs af
vargvörslu kríunnar en í Flatey hef-
ur dúntekja jafnan verið mikil. Allur
annar búskapur er á bak og burt
en sjá má lítil peningshús þar sem
básar og krær eru að láta undan
tímans tönn.
SMÁBÁTAR á þorskaflahámarki
fá að veiða rúm 14.000 tonn af
21.500 tonna kvóta næsta fisk-
veiðiárs sem Alþingi úthlutaði smá-
bátum í vor. Bann- og sóknardög-
um smábáta hefur verið fækkað
um sex daga frá því sem upphaf-
lega var áætlað.
Fiskistofa hefur lokið útreikn-
ingum á því hvernig smábátaeig-
endur hafa valið milli þorskafiahá-
marks og bann- og sóknardaga-
kerfis en frestur þeirra rann út 1.
ágúst. Um 400 smábátaeigendur
völdu þorskaflahámarkið af þeim
780 sem sendu inn umsókn en ósk-
að var eftir svari frá 1085 smábáta-
eigendum. Þeir 305 sem ekki sendu
inn umsókn fara því sjálfkrafa inn
í bann- og sóknardagakerfið en 685
bátar í heildina.
Meirihlutinn fær
þriðjung kvótans
Þeim 400 bátum sem róa á
þorskaflahámarki á næsta fiskveið-
iári verður úthlutað um 67% kvót-
ans, en það eru rétt rúm 14.000
tonn eða um 36 tonn á hvern bát
að meðaltali. Afgangurinn, eða
33% kvótans, rennur því til þeirra
Humar-
vertíð
framlengd
um viku
„ÉG brosti bara þegar ég heyrði
þetta,“ sagði Kristinn Guðmunds-
son skipstjóri og útgerðarmaður
Bjarna Gíslasonar frá Hornafirði
um þá ákvörðun að framlengja
humarvertíðinni til loka mánaðar-
ins. Allir humarbátar sem gerðir
eru út frá Hornafirði hættu í júlí
vegna lélegs afla og nýtist fram-
lenging vertíðarinnar þeim ekki.
Hins vegar hefur aflinn verið skárri
á vesturhluta humarveiðisvæðis-
ins.
Athuganir Hafrannsóknastofn-
unar gefa til kynna að aflabrögð
báta sem landa á vestanverðu
veiðisvæðinu, það er í Þorlákshöfn,
Grindavík og Sandgerði, hafi verið
sæmileg, gagnstætt því sem verið
hefur undan suðausturströndinni.
Hingað til hefur innan við helming-
ur þess magns veiðs sem áætlað
var í síðustu tveimur úttektum að
stofninn þyldi. í fréttatilkynningu
frá sjávarútvegsráðuneytinu um
lengingu humarvertíðar segir að
Hafrannsóknastofnun hafi ekki
talið ástæðu til að leggjast gegn
þessari ákvörðun, í ljósi þess að
aðeins væri um að ræða viku fram-
lengingu frá því sem ákveðið var
sl. vor.
Kvótabátar fá
67% aflans
685 báta sem fara í bann- og
sóknardagakerfið, um 7.000 tonn
eða að méðaltali rúm 10 tonn á
hvern bát.
Sóknardagar verða á næsta fisk-
veiðiári 100 talsins en í upphaf-
legri áætlun var talað um að þeir
yrðu 106 og hefur þeim því fækk-
að. Samkvæmt upplýsingum frá
Fiskistofu er það gert vegna þess
að afli sóknardagabáta hefur verið
talsvert meiri á þessu fiskveiðiári
en gert var ráð fyrir þegar áætlun-
in var gerð.
Sumardögum fækkar
Bann- og sóknardögunum hefur
verið skipt í ákveðin tímabil. Fyrsta
tímabilið nær yfír þrá mánuði, frá
september til nóvember, og er 91
dagur en þar af eru 40 banndagar.
Veiðidagar á tímabilinu eru því 51
talsins. Á öðru tímabili, febrúar til
apríl, eru 22 sóknardagar og á
þriðja tímabili, en það er tímabilið
maí-júní, eru sóknardagar 13 tals-
ÞÓRSHAMAR GK er farinn til
síldveiða. „Það er allt orðið
beitulaust og við ætlum að reyna
að hressa upp á þau mál,“ sagði
Jón Eyfjörð skipstjóri í samtali
í gær en þá var skipið á leið út
úr Norðfirði.
Jón sagðist ætlað að byrja að
leita að síldinni á grunnunum
fyrir Austfjörðum og byija á
Breiðdalsgrunni. Síldarvertíðin
hefst ekki fyrr en síðari hluta
september en Þórshamar fékk
ins. Áætlaður sóknardagafjöldi á
tímabilinu júlí-ágúst er 14 dagar
en endanlegur fjöldi sóknardaga á
þessu tímabili hefur ekki verið
ákveðinn en hann mun fara eftir
afla sóknardagabáta á þessu ári.
Sóknardagar á tímabilinu maí-
ágúst eru því alls 27 en það er fimm
dögum færra en reiknað hafi verið
með yfir sumarmánuðina fjóra.
Samkvæmt heimildum frá Fiski-
stofu eru þessar tölur til bráða-
birgða. Nokkrir smábátaeigendur
völdu með fyrirvara og því gæti
fjöldi þorskaflahámarksbáta lítil-
lega breyst.
Fjareftirlitið í nefnd
Nefnd sú sem vinnur að því að
finna hentugt eftirlitskerfi fyrir
smábátaflotann hefur ekki skilað
af sér áliti. Samkvæmt upplýsing-
um frá sjávarútvegsráðuneytinu
hafa forkannanir verið gerðar og
ýmsir möguleikar verið skoðaðir
en engin ákvörðun verið tekin.
Unnið sé í málinu eins hratt og
mögulegt er. Þá er nefnd á vegum
Fiskistofu að vinna að bráðabirgða-
kerfi uns endanlegt eftirlit verður
sett í gang.
Morgunblaðið/Frímann Ólafsson
leyfi til að athuga hvort hægt
væri að bæta úr beituleysinu i
Neskaupstað.
„Það er spennandi að reyna
við síldina núna, sjá hvort eitt-
hvað fæst. Ég hef aldrei prófið
síldveiðar á þessum árstíma og
á alveg eftir að sjá að þetta
gangi. Og það virðist enginn
vita hvort einhver síld er veiðan-
leg á þessum tíma eða í hvernig
ásigkomulagi hún er,“ sagði
Jón.
Þórshamar á síld
Langur laugardagur í dag.
Utsala.
opið io -17. habitat
Laugavegi 13 - Sími 562-5870