Morgunblaðið - 13.10.1995, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Afskipti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar af framkvæmdum Miðbæjar Hafnarfjarðar hf.
S1
IÐARI SKYRSLA Sinnu
hf., var send bæjarstjóra
Hafnarfjarðar 19. júlí,
samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins. Þar eru gefnir þrír
valkostir: 1. Hafna beiðni um kaup
á bílakjailara. 2. Aðstoða félagið
við að ljúka framkvæmdum með
kaupum á eignum og/eða annarri
fyrirgreiðslu. 3. Stofna nýtt félag,
hugsanlega með þátttöku annarra
kröfuhafa, sem yfirtækju óseldar
eignir, lykju framkvæmdum og
seldu síðan.
Bent er á að með því að sam-
þykkja beiðni um að kaupa kjallar-
ann mætti hugsanlega afstýra
gjaldþroti. Ef félagið færi hins veg-
ar í þrot hefði það ófyrirsjáanlegar
afleiðingar fyrir frekári fram-
kvæmdir við húsið. Heildartap bæj-
arsjóðs yrði aldrei undir 84 millj.
kr. Bæjarsjóður yrði auk þess eig-
andi að eignarhlutum með-allt að
146 millj. kr.kr. fjárbindingu ef
greiða ætti upp ábyrgðir. Kæmi til
gjaldþrots væri líklegt að almennir
kröfuhafar fengju lítið sem ekkert
greitt upp í kröfur sínar vegna of
mikilla veðsetninga.
Kaupum hafnað
Það sem mæli með því að hafna
kaupum á bílakjallara sé að bæjar-
sjóður þyrfti að greiða 8,4 millj.
kr.kr. í peningum, fella niður 26
millj. kr.kr. kröfu og skila hús-
næði, sem ætlað væri fyrir bóka-
safn og metið er á 36 millj. kr.kr.,
eða samtals 70,4 millj. kr. Jafn-
framt yrði bæjarsjóður áfram í
ábyrgðum vegna skuldabréfa að
fjárhæð 146 millj. kr.kr. auk þess
sem ógreidd gatnagerðagjöld væru
35,7 millj. kr.Enn er bent á að ekki
sé líklegt að kaupin ein nægi til að
ljúka við framkvæmdir og selja
eignirnar. Bæjarsjóður yrði því í
sömu sporum innan skamms tíma
kæmist félagið í þrot á ný.
Aðstoð við framkvæmdir
Ef félagið fengi aðstoð við að
ljúka framkvæmdum yrði þeim
sennilega lokið á skömmum tíma
og líkur myndu aukast á að eignir
seldust. Komið yrði í veg fyrir tap
bæjarsjóðs og röskun á starfsemi í
húsinu. Það sem mælti á mót að-
stoð væri að bærinn myndi kaupa
eignir sem óvíst væri að hann hefði
not fyrir og jafnframt veita félaginu
fyrirgreiðslu vegna skammtíma-
skulda og framkvæmda, sem næmi
allt að 129 millj. kr. Þá gæti bæjar-
sjóður þurft að fjármagna afborg-
anir af langtímalánum ef sala á
eignum drægist. Fyrsta afborgun
langtímalána sem bæjarsjóður væri
í ábyrgð fyrir væri í nóvember 1995
og óvíst að söluverð eigna nægði
til að greiða upp skuldir félagsins.
Ef sú yrði raunin væri ólíklegt að
bæjarsjóður fengi sínar kröfur
greiddar. Félagið skuldaði bæjar-
sjóði 62 millj. kr. auk 146 millj. kr.
bæjarábyrgðar. Heildarkrafa bæj-
arsjóðs með kostnaði vegna skulda
og framkvæmda gæti numið allt
að 337 millj. kr.
Stofnun félags
Þriðji kosturinn væri að bærinn
stæði að stofnun félags með þeim
sem eiga hagsmuna að gæta. Félag-
ið myndi ljúka framkvæmdum og
selja eignarhluta en nýja félagið
myndi kaupa eignarhluta af Miðbæ
Hafnarfjarðar hf. á markaðsverði.
Miðbær Hafnarfjarðar hf. mæti
óselda eign í húsinu á um 350 millj.
kr. fyrir utan bílakjallara
en kostnaður við að ljúka
framkvædum væri um 21
millj. kr. Söluverð til SÍF
hf. væri 50 millj. kr. og
áætlað söluverð Strand- ........
götu 30 væri um 30 millj.
kr. eða samtals 409 millj., sem
greitt yrði að hluta með yfirtöku
veðskulda, með 146 millj. króna
ábyrgð bæjarsjóðs og um 62 millj.
króna greiðslu gatnargercjargjalda.
Aðrar veðskuldir næmu 155 millj.
kr. samkvæmt ársreikningi Miðbæj-
ar Hafnarfjarðar hf. árin 1994 og
1995. Yfirteknar veðskuldir við
Ráðgjafar benda
á þrjá valkosti
Meirihluti bæjarstjómar Hafnarfjarðar hefur staðið að gerð kaup-
samnings um hóteltum og bílageymslu í vérslunarmiðstöð Miðbæj-
ar Hafnarfjarðar hf. Kristín Gunnarsdóttir rekur sögu afskipta
bæj arins af framkvæmdunum við Fjarðargötu.
Morgunblaðið/Sverrir
HELMINGUR verslunarhúsnæðis í Miðbæ Hafnarfjarðar hafði verið seldur í haust en
flestir sem keypt hafa verslulnarými hafa gert það með yfirtöku skulda.
bæjarsjóð væru samtals 363 millj.
kr. en þær 46 millj., sem á vant-
aði, yrði að greiða með yfirtöku
viðskiptaskulda við aðra hluthafa í
nýja félaginu eða með greiðslum til
Miðbæjar Hafnarfjarðar hf.
Hugsanleg kaup á bílakjallara
eru ekki með í útreikningunum en
gert er ráð fyrir yfirtöku lána sem
á honum hvíla. Ef þessi leið yrði
valin væri nauðsynlegt að ganga
frá eignarhaldi og rekstri hans.
Áhvílandi veðskuldir á 1. veðrétti
væru um 40 millj. kr. vegna
ábyrgða á virðisaukaskatti og um
23 millj. kr. á 2. veðrétti með ábyrgð
bæjarsjóðs.
Frumkvæði bæjarsjóðs
Að mati skýrsluhöfunda fæli
stofnun félags í sér ákveðið frum-
kvæði bæjarsjóðs auk þess sem
heppilegra væri að bæjarsjóður
tæki yfír eignina en að eignast
hana óvænt á uppboði. Kröfuhafar
og væntanlegir hluthafar væru
flestir undirverktakar við húsið og
gætu líklega staðið að lokafrá-
gangi. Bent er á misvægi í verðsetn-
ingu einstakra eignarhluta og að
eignir bæjarsjóðs séu yfirveðsettir
meðan aðrir væru ekki jafn veðsett-
ir. Með yfirtöku óseldra eignarhluta
væri hugsanlegt að bæjarsjóði tæk-
ist að lagfæra misvægið og inn-
heimta stærri hlut af kröfum sínum.
Kaupum hugsanlega rift
Sem rök gegn stofnun félagsins
væri að Miðbær Hafnar-
flaraðr hf. yrði gjald-
þrota innan sex mánaða
en þá væri hugsanlega
hægt að rifta kaupunum
___ að mati skýrsluhöfunda.
Yfirtaka skammtíma-
skulda og lokafrágangur krefðist-
auk þess 67 millj. kr. króna Qár-
bindingu strax eftir yfírtöku. Þá
væri áhætta fólgin í að ekki tækist
að selja eða leigja eign sem tekin
væri yfir, sem kæmi til með að
valda enn frekari fjárbindingum
eftir því sem langtímaskuldir féllu
í gjalddaga.
Eignir bæjar-
sjóðs yfirveð-
settar
Skoða málið betur
í frétt sem birtist í Morgunblað-
inu 1. ágúst er fyrri könnun Sinnu
rakin í stórum dráttum. Bent er á
að skýrslunni hafi verið skilað til
bæjaryfirvalda skömmu áður en nýr
meirihluti hafi tekið við. Hún hafi
verið gerð eftir að Miðbær Hafnar-
fjarðar hf. óskaði eftir að bæjarsjóð-
ur keypti bílakjallarann. Eins og
áður hefur komið fram telja höfund-
ar skýrslunnar að fyrirtækið sé í
raun gjaldþrota. í sömu frétt er
haft eftir Viðari Halldórssyni, fram-
kvæmdastjóra Miðbæjar Hafnar-
fjarðar hf., að skýrslan sé fyrsti
áfangi frekari vinnu. Hún hafí ver-
ið unnin á þremur dögum og að
aðalinntak hennar sé að skoða þurfi
málið betur. Viðræður standi yfír
við bæjaryfirvöld og að ábyrgð sú
sem bærinn hafi veitt muni aldrei
falla á hann þar sem bak við hana
sé veð í 3.000 fermetra húsnæði.
Sagði hann að reksturinn væri erf-
iður, þar sem ekki hafi nægilega
margar eignir selst og að þörf sé á
meira eiginfé inn í fyrirtækið.
Daginn eftir er enn á ný talað
við Viðar og þar er eftir honum
haft að skýrslan sé röng og að
skuldir félagsins séu ofmetnar. Það
muni koma fram í nýrri úttekt sem
bæjaryfirvöld hafi óskað eftir og
ráðgjafarnir væru að vinna. [Það
er önnur skýrsla Sinnu hf.] Viðar
telur eignir vera umfram skuldir,
öfugt við það sem komi fram í
skýrslunni [Fyrsta skýrsla Sinnu
hf.] en hann vilji ekki nefna neinar
tölur. Skuldir væru einnig talsvert
minni en þær 475 millj., sem Sinna
segði þær vera. Þá sakar hann fyrri
meirihluta um gróft trúnaðarbrot,
þar sem skýrslan hafi verið unnin
í algerum trúnaði.
Snertir ekki rekstur
verslananna
í viðtali við Morgunblaðið segir
Valgeir Magnússon, kaupmaður og
verslunareigandi, að ijárhagur og
örðuleikar hjá Miðbæ Hafnarfjarðar
hf. snerti ekki rekstur verslunar-
miðstöðvarinnar. Sagði hann að
ekki hefði tekist að selja nema
helming verslunarhúsnæðisins og
að flest.ir sem hafí keypt verslunar-
rými hafí gert það með yfirtöku
skulda. Fjögur verslunarrými standi
auð en botninn hafí dottið úr fram-
kvæmdum eftir að verslunarmið-
stöðin opnaði.
Síðari skýrsla Sinnu til
bæjarráðs
17. ágúst er síðari skýrsla Sinnu
frá 19. júlí lögð fram í bæjarráði
ásamt bréfi Miðbæjar Hafnarfjarð-
ar hf., frá 11. ágúst, þar sem þess
er farið á leit að Hafnarijarðarbær
kaupi tilgreindar eignir við Fjarðar-
götu og lækki gatnagerðargjöld. í
bréfínu kemur fram að miðað við
forsendur fylgiskjala séu eignir
álíka miklar og skuldir en að erfið-
leikar stafi fyrst og fremst af
slæmri lausafjárstöðu. Þá segir: „Ef
Hafnarfjarðarbær kaupir fyrr-
greindar eignir [bílakjallara og hót-
elturn], sem bærinn er í verulegum
ábyrgðum fyrir, og fellir niður
gatnagerðargjöld af göngugötu og
þjónusturými hússins eins og gert
er í nágrannasveitarfélögum okkar
myndi það létta verulega greiðslu-
byrgði féiagsins." Þá telur félagið
sig eiga inni hjá Hafnarfjarðarbæ
um ljórar milljónir vegna affalla
af skuldabréfí sem gefið var út
vegna bílakjallara." Jafnframt er
óskað eftir að ógreidd gatnagerðar-
gjöld verði lánuð til 15 ára með
veðrétti í Fjarðargötu
13-15 auk skuldbreyt-
inga á útgefnum skulda-
bréfum vegna þeirra.
Loks segir: „Þó svo að
ofangreind atriði nái
fram að ganga vantar að
losa íjármagn að fjárhæð rúmar
50 milljónir króna. Við höfum stað-
ið í samningum við verktaka húss-
ins um yfírtöku eigna á móti kröfum
þeirra og teljum við það ekki óraun-
hæft að selja nokkrar eignir til þess
að mæta þessum skuldum."
Eigendur Miðbæjar Hafnaríjarð-
ar hf. segjast jafnframt telja að
með þessum aðgerðum megi full-
klára bygginguna og vekja athygli
á að SÍF muni flytja skrifstofur sín-
ar í húsið en þó með því skilyrði
að áður verði öll sameign fullbúin.
Þetta skilyrði sé ekki hægt að upp-
fylla nema í samstarfi við bæjaryfír-
völd.
Tillaga um að bærinn kaupi
bílakjallara
Ósk Miðbæjarmanna um að bæj-
arsjóður veiti frekari astoð með
kaupum á bílakjallaranum hefur'
valdið deilúm í bæjarstjórn Hafnar-
fjarðar. Á fundi bæjarráðs 24. ág-
úst kynnti Jóhann G. Bergþórsson
fyrri hugmyndir sínar að lausn á
vanda Miðbæjar Hafnarfjarðar hf.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins leggur hann til að bæjar-
sjóður kaupi bílakjallarann fyrir 80
millj. kr. í samræmi við hugmyndir
forsvarsmanna Miðbæjar Hafnar-
fjarðar hf. eða með útgefnum 46
millj. kr. króna skuldabréfum og
þeim 34 millj. kr. sem greiddar
hafi verið upp í gatnagerðargjöld.
í öðru lagi að bæjarsjóður leysi
nú þegar til sín hótelturninn fyrir
166 millj. kr. en hann er metinn á
216 millj. af Miðbæ Hafnarfjarðar
hf. Greitt verði með 146 millj. króna
bæjarábyrgð, 11 millj. króna víxli
og 9 millj. kr. vegna lokafrágangs
á húsinu. Samkvæmt mati vanti 15
millj. kr. til þess að ljúka þeim auk
17 millj. kr. vegna ógreiddra gatna-
gerðargjalda og ógreiddra fasteig-
nagjalda eða samtals 32 millj. kr.
I þriðja lagi að bærinn leysti til
sín húsnæðið sem ætlað hafi verið
almenningsvögnum fyrir 12 millj.
kr. og að 20 millj. króna trygginga-
víxill stæði þar til fyrirtækið hefði
lokið uppgjöri við helstu undirverk-
taka. Miðbær Hafnarfjarðar hf.,
yrði að auka hlutafé ef uppgjör
ætti að takast en þegar staðfesting
fengist á uppgjöri og auknu hlutafé
yrði víxillinn látinn af hendi og
kaupverð turnsins hækkað í 186
millj. kr. Jafnframt yrðu fasteigna-
gjöld vegna ársins 1995 látin niður
falla en full álagningyrði árið 1996.
jJtgjöld bæjarins yrðu að hans
mati kostnaður við að fullgera hús-
ið eða 24 millj. kr. Afborganir yrðu
áfram eðlilegar af lánunum sem
ekki myndu gjaldfalla og bílakjall-
ari yrði leigður út eða seldur að
hluta. Bæjarsjóður myndi selja SIF
tvær hæðir strax og nýta 25 millj.
kr. af söluverði til að ljúka húsinu
auk þess sem komið yrði á öflugri
söluherferð og annað húsnæði selt.
Miðbær Hafnarfjarðar hf. myndi
bera fjárhagslega ábyrgð á að selja
óselda húsnæðið og gera upp við
alla birgja og lánardrottna. Það
ætti að ganga ef þeir kæmu inn
með nýtt hlutafé í fyrirtækið.
Bókun minnihluta
Magnús Gunnarsson lagði fram
bókun á fundinum, þar sem spurt
var meðal annars hver hefðu verið
álögð fasteignagjöld árið 1995 og
í svari bæjarstjóra viku síðar segir,
að þau hafi verið rúmar 255 þús.
Magnús óskaði eftir afriti af leigu-
samningi vegna bílakjallara og að
upplýst yrði hvenær hann hefði
verið þinglýstur. í svari bæjarstjóra
segir að eins og kunnugt sé hafi
ekki verið gerður leigusamningur
og honum þar af leiðandi ekki verið
þinglýst. Magnús falaðist eftir end-
urskoðuðum ársreikningi Miðbæjar
Hafnarfjarðar hf. og bráðabirgða-
uppgjöri miðað við 30.
júlí 1995. Bæjarstjóri
sagði í svari sínu að þess-
ar upplýsingar væru ekki
til afhendingar hjá bæjar-
sjóði en benti á úttekt
Sinnu hf., sem fengið
hefði upplýsingar í trúnaði frá fyrir-
tækinu. Þá vildi Magnús vita hvort
Miðbær Hafnarfjarðar hefði endur-
greitt virðisaukaskatt af því hús-
næði, þar sem virðisaukaskattskyld
velta væri ekki fyrir hendi. Bæjar-
stjóri sagði að miðað við fyrirliggj-
andi upplýsingar frá fyrirtækinu
hafí slíkt verið gert.
Búið að selja
helming hús-
næðisins