Morgunblaðið - 13.10.1995, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 1995 19
ERLEIMT
Efasemdir um Nóbelsverðlaunaveitingu
Rangar spár um
ósoneyðingnna
London. The Daily Telegraph.
Reuter
JOE Farman, sem uppgötvaði gatið
á ósonlaginu um jörðu, óskaði þeim,
sem fengu Nóbelsverðlaunin í efna-
fræði, til hamingju með þau á mið-
vikudag. Hann sagði hins vegar, að
upphaflegar spár þeirra um eyðingu
ósonlagsins hefðu reynst rangar.
Verðlaunahafarnir eru Hollend-
ingurinn Paul Crutzen, Mexíkómað-
Hættaá
„upplýs-
ingafátækt“
London. Reuter.
NÝ tegund fátæktar — upplýs-
ingafátækt — steðjar nú að
þróunarríkjunum, meðal ann-
ars vegna þess, að alnetið er
að mestu bundið við ríku þjóð-
irnar. Kemur þetta fram í
skýrslu frá Panos-stofnuninni,
sem norrænu ríkin íjármagna
að mestu leyti.
í skýrslunni segir, að 70%
þeirra tölva, sem tengdar séu
alnetinu, séu í Bandaríkjunum
en í Afríku eru það hins vegar
innan við 10 ríki, sem hafa
einhvern aðgang að því. „Það
er hætta á, að til sé að verða
eins konar upplýsingaaðall en
meirihluti mannkyns verði út-
undan,“ segir í skýrsiunni.
Breikkandi bil
Notendur alnetsins, sem
byijaði sem innri tenging milli
vísindamanna á vegum Banda-
ríkjahers og annarra fræði-
manna seint á sjöunda ára-
tugnum, eru nú að minnsta
kosti 20 milljónir og jafnvel
allt að helmingi fleiri. Eiga
þeir aðgang að gífurlegu upp-
lýsingaflæði, sem fátæku ríkin
fara á mis við vegna fjárskorts
og mikils ólæsis. „Þessi nýja
tækni getur í raun orðið til að
breikka enn bilið á milli ríkra
þjóða og fátækra,“ sagði höf-
undur skýrslunnar, Mike Hold-
erness, í viðtali við Reuters-
fréttastofuna.
í skýrslu, sem Alnetssam-
tökin hafa gefíð út, kemur
fram, að í Bandaríkjunum eru
3,4 milljónir tölva tengdar
beint við alnetið og í Evrópu
eru þær rúmlega 500.000. í
Afríku eru tengingarnar að-
eins 27.100, í Mið- og Suður-
Ameríku 16.000 og 13.800 í
Miðausturlöndum.
urinn Mario Molina og Bandaríkja-
maðurinn Sherwood Roland og í til-
kynningu sænsku vísindaakadem-
íunnar sagði, að þeir hefðu „lagt sitt
af mörkum til að bjarga okkur öllum
frá afleiðingum skelfilegs umhverfis-
slyss“.
Dr. Joe Farman, sem starfar við
Evrópsku ósonrannsóknastofnunina
og uppgötvaði gatið á ósonlaginu
1985, segir aftur á móti, að verð-
launahafarnir hafi haft rangt fyrir
sér um það hvar gatið myndi fínnast.
Molina og Roland hafi spáð því fyrir
20 árum, að það yrði yfir miðbaug
en þess í stað hafi það orðið í lægra
heiðhvolfinu yfir Suðurskautinu. Þá
hafi þeir einnig sagt ranglega fyrir
uhi efnaferlið.
„Þeir, sem reyna að skýra gatið á
ósonlaginu-út frá ferlinu þeirra, lenda
í miklum vandræðum,“ sagði Far-
man. „Svona gengur það samt fyrir
sig með Nóbelsverðlaunin þótt und-
arlegt sé.“
NOKKRIR erlendir umhverfis-
verndarmenn voru handteknir
í Míoskvu í gær en þá höfðu
þeir lagt að baki 5.500 km um
Evrópu þvera og endilanga. Var
ferðin farin meðal annars til að
mótmæla kjarnorkuverum og
Mótmæli í
Moskvu
kjarnorkuvopnum og krefjast
meiri aðgerða í umhverfismál-
um. Tilheyra þeir samtökum,
sem heita Móðir Jörð, en hand-
takan stafaði af því, að þeir
efndu til ólöglegra mótmæla
nærri franska sendiráðinu
vegna tilraunasprenginga
Frakka á Kyrrahafi.
Vandi þýskra jafnaðarmanna magnast
Gammamir hnita
liringa yfir Scharping
Bonn. Reuter.
VANDI þýskra jafnaðarmanna (SPD) magnast
dag frá degi og á mánudag var greint frá því
að háttsettir jafnaðarmenn hygðust víkja leiðtoga
sínum, Rudolf Scharping, frá til þess að reyna
að stöðva fylgishrun flokksins. Scharping reynir
nú í óða önn að bæta ástandið og vinnur að
nýrri áætlun um það hvérnig bjóða skuli Helmut
Kohl kanslara og stjórn hans byrginn.
Scharping hefur tíma fram að landsþingi SPD
til að sannfæra flokksfélaga sína um það að
hann sé rétti maðurinn til að leiða þá í kosningun-
um árið 1998 og reyna fimmta sinni að leggja
stein í götu Kohls.
Flótti hefur brostið á í röðum jafnaðarmanna
undanfarið og hver flokksmaðurinn á fætur öðr-
um sagt af sér embætti. Scharping tilkynnti í
fyrradag að hann hefði fundið sér nýjan ráð-
gjafa, Franz Muentefering, sem unnið hefur fyr-
ir SPD um langt skeið og gegnir nú embætti
félagsmálaráðherra í Nordrhein-Westfalen.
Jafnaðarmenn kenna Scharping algjörlega um
það hvernig komið er fyrir flokknum. í stað þess
að fylgja eftir því ioforði, sem gefið var eftir
kosningar, að setja þvingurnar á stjórn Helmuts
Kohls, hefur allt logað í innbyrðis deilum vegna
minnkandi fylgis. Samkvæmt skoðanakönnunum
Spáð afsögn leiðtog-
ans innan skamms
nýtur flokkurinn nú aðeins stuðnings 28 af hund-
raði kjósenda og hefur fýlgi hans ekki verið
niinna frá stríðslokum. 60 af hundraði stuðnings-
manna SPD eru þeirrar hyggju að Scharping
eigi að fara frá.
Frá innan tveggja vikna?
í mánudagsblaði Frankfurter Allgemeine var
greint frá því að leiðtogar þeirra sambandslanda,
sem væru undir stjórn SPD, legðu nú á ráðin
um að ýta Scharping til hliðar, jafnvel innan
tveggja vikna. Þessir leiðtogar hafa lagst gegn
því að breyting verði gerð á þýsku stjórnar-
skránni, sem myndi leiða til þess að laun þing-
manna hækkuðu til muna, en Scharping studdi
þessa breytingu ásamt Kohl kanslara og kristileg-
um demókrötum hans.
Að sögn dagblaðsins Leipziger Volkszeitung
eru frammámenn SPD staðráðnir í að steypa
Scharping að afstöðnum kosningum í þremur
sambandsríkjum Þýskalands í mars „í síðasta
lagi“. Scharping þarf hins vegar að leita eftir
endurkjöri í flokksformannsembættið þegar jafn-
aðarmenn halda landsfund í nóvember.
Scharping sýnir hins vegar ekki á sér neitt
fararsnið. „Eg lét ekki af starfi mínu sem forsæt-
isráðherra Rheinland-Pfalz og kom til Bonn til
þess eins að gefast upp eftir ár,“ sagði Scharping
í viðtali við þýsku sjónvarpsstöðina ARD á mánu-
dagsmorgun.
Orð Scharpings eru á skjön við frásagnir fjöl-
miðla, sem aðeins greinir á um það hvenær hann
fari frá, ekki hvort.
Tekur Lafontaine við?
Kosningar fara fram i Berlín 22. október og
búist er við að jafnaðarmenn fái þar slæma út-
reið, sem muni að ýmissa hyggju leiða til þess
að Scharping taki pokann sinn. Aðrir telja að
hann verði hafður áfram i forystu til að taka
skellinn af kosningum í þremur sambandslöndum
24. mars.
Það þykir til marks um veika stöðu jafnaðar-
manna að sá, sem helst er nefndur sem arftaki
Scharpings er Oskar Lafontaine, sem beið mikinn
ósigur þegar hann var kanslaraefni flokksins í
kosningunum árið 1990.
SPRENGITILBOÐ!
Ótrúlegt
Reiðhjól
á kr. 9.950,
staðgr. kr. 9.450
28" dömuhjól
EUROSTAR
frá V-Þýskalandi.
Verð áður kr.^20r9OCT
10 gíra, 28" karl- og kvenhjól 20" fjölskylduhjól
EUROSTAR frá V-Þýskalandi, EUROSTAR
GITANE frá Frakklandi. frá V-Þýskalandi.
Verð áður kr.Verð áður kr.
Rýmingarsala á nokkrum
gerðum af reiðhjólum
Giant GSR-30C
21 gíra fjallahjól.
Vandað hjól með
Shimano gírum,
álgjörðum og
átaksbremsum.
Verð áður kr. J36ÆOO
Armúla 40
Símar: 553 5320
568 8860
l/érslunin
yVMR