Morgunblaðið - 13.10.1995, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 13.10.1995, Blaðsíða 22
22 FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 1995 LISTIR MORGUNBLAÐIÐ Leikfélag Akureyrar frumsýnir nýja leikgerð sögunnar um Drakúla greifa Saga nautnar, þjáningar o g skelfilegrar einsemdar Morgunblaðið/Bára Kristinsdóttir VIÐ AR Eggertsson stígur á svið gamla Samkomuhússins á Akureyri í fyrsta sinn í 12 ár, hann Ieikur titilhlutverkið, Drakúla greifa. FYRSTA verkefni vetrarins hjá Leikfélagi Akureyrar er heimsfrum- sýning á nýrri leikgerð á sögu Bram Stokers um Drakúla greifa í þýð- ingu Þórarins Hjartarsonar og Ragnheiðar Ólafsdóttur. Leikfél- agsfólk lætur alla hjátrú sem vind um eyru þjóta, því frumsýnt verður í kvöld, föstudaginn 13. október. Hryllingur og erótík Þeir eru líklega fáir sem ekki kannast við Drakúla greifa og hans myrkraverk, sagan hefur frá því hún kom út fyrir um einni öld farið sigurför um heiminn. Og efiaust eiga margir minningar um hroll í bíóhúsum því fáar persónur hafa jafnoft varpað myrkri sínu á hvíta tjaldið. Vinsældir sögunnar um blóðsuguna hafa ekki minnkað með árunum, en þegar hún kom út beindu menn einkum sjónum sínum að hryllingnum í henni. Nú hafa fróðir menn greint í sögunni kyn- ferðislegan undirtón, varðaðan blóðríku táknmáli. Erótíkin hefur frá upphafi verið fylgifiskur vamp- írunnar og kemur m.a. fram í að- ferð hennar við að næra sig. Bann- helgi af öllu tagi kallar á frásagnar- hátt sem aldrei segir meiningu sína beint en leitast samt sem áður við að koma henni til skila. Bretland Viktoríu drottningar var kjörland slíkra bókmennta. Yfirborðskennd mynd af Drakúla greifa sem birtist í kvikmyndunum á hvorki við um skáldsöguna né þá leikgerð sem gestir Leikfélags Akureyrar fá nú tækifæri á að sjá, þar er saga greif- ans öðrum þræði saga nautnar, þjáningar og skelfilegrar einsemdar þeirra sem ekki geta dáið og sækja næringu sína í þjáningar annarra. Létt gæsahúð Höfundur sögunnar fæddist rétt norður af Dyflinni fyrir um 150 árum síðan, hann tók háskólapróf í vísindum og stærðfræði en leik- húsið átti hug hans allan þannig að svo fór að hann kastaði af sér ham embættismannsins og lifði og hrærðist í menningarheimi Lundún- arborgar um áratugaskeið. A því tímabili skrifaði hann söguna um Drakúla, söguna sem haldið hefur nafni hans á lofti. Tólf ár eru liðin frá því Viðar Eggertsson lék Van Gogh í Bréfber- anum frá Arles, en það var síðasta hlutverkið sem hann fór með hjá LA. „Það fer létt gæsahúð um mann að standa aftur á sviðinu í gamla samkomuhúsinu. Hér steig ég mín fyrstu skref og hef ekki enn komið í leikhús þar sem mér líður betur á sviði en hér,“ sagði Viðar Eggerts- son. Leikfélag Akureyrar kallaði tvo þekkta írska leikhúsmenn til liðs við sig, þá Michael Scott, leikstjóra og Paul McCauley sem sér um leik- mynd og búninga. Reyndar hefur leikstjórinn mörg járn í eldinum, hann samdi leikgerð verksins, hann sér um tónlistina og hannar lýsingu ásamt Ingvari Björnssyni, enda hefur hann nánast verið í gamla Samkomuhúsinu nótt sem nýtan dag síðustu vikur. Michael Scott hefur áður leikstýrt á íslandi, leik- ritinu Ellu í EGG-leikhúsinu þar sem Viðar og Kristín Anna Þórar- insdóttir fóru með hlutverk. Hann er virtur leikstjóri í heimalandi sínu þar sem hann hefur sett upp fjölda verka og hiotið lof fyrir. Hið sama má segja um féiaga hans, Paul McCauley en þeir hafa nokkrum sinnum unnið saman áður. Auk Viðars sem fer með titilhlut- verkið kemur Sigurður Karlsson nú til liðs við LA í annað sinn, lék í Afturgöngunum fyrir tveimur árum og kann hinu norðlenska leikhúsi vel. Sigurður fer með hlutverk pró- fessors Abrahams Van Helsing. Aðrir leikarar eru Rósa Guðný Þórs- dóttir, Skúli Gautason, Guðmundur Haraldsson, Bergljót Arnalds, Valdimar Orn Flygenring, Sunna Borg, Aðalsteinn Bergdal og íris Tanja. Loftið lævi blandið Greinilegt var á æfingu sem Morgunblaðið leit inn á í vikunni að leikstjórinn er metnaðarfullur og leikaramir eru sammmála um að hann geri miklar kröfur, en það sé ögrandi verkefni að takast á við þær. Enn var verið að slípa verkið til á æfingunni, hnika til nokkrum atriðum, laga og bæta, en nú er allt tilbúið. Frumsýningin líka fram- undan eftir örfáa kiukkutíma og víst er að það verður lævi blandið loftið í samkomuhúsinu undir brekkubrúninni öll föstudags- og laugardagskvöld nú á haustmánuð- um þegar Drakúla ræður þar ríkj- um. Á VATNA- SKILUM TÓNLIST II ás kó 1 a bí 6 SINFÓNÍUTÓNLEIKAR Haydn: Sinfónía nr. 4 í D-dúr; Páll ísólfsson: Ljóðræn svíta; Beethoven: Píanókonsert nr. 4 í G-dúr. Órn Magnússon, píanó. Sinfóníuhljóm- sveit íslands u. stj. Osmos Vanska. Háskólabíói, fimmtudaginn 13. október. FYRSTU fimmtudagstónleikar vetrarins í svonefndri gulri tón- leikaröð fóru fram fyrir fullu húsi í gær. Verkefnavalið var að því leyti óvenjulegt, að fyrst var flutt verk frá tónlistarsöguskeiði sem mjög sjaldan kemst á blað á sin- fóníutónleikum; „einskismanns- landi“ þar sem barokkið hefur fjarað út, en Vínarklassíkin er enn ómótuð; vatnaskilum ólíkra tíma, þar sem sónötuform heiðlistar Iigg- ur enn í vöggu, og strengjakvart- ettinn, einleikarakonsertinn og sin- fónían eru vart farin að slíta barns- skónum. Þetta skeið er fyrir margra hluta sakir skemmtilegt. Það einkennist af bullandi tilraunastarfsemi tón- skáldanna, svo að sumu leyti minnir á okkar tíma. Þrátt fyrir stóraukna hljómplötuútgáfu á eldri tónlist hin síðari ár, hefur þó furðu lítið borið á verkum frá þessu brumhnappavori klassísmans, þ.e. þriðja fjórðungi 18. aldar, en með því að svokallaður upphafslegur flutningsmáti er á síðustu árum ekki einasta orðinn nánast ríkjandi í meðferð á eldri tónlist, heldur einnig farinn að teygja sig allt fram til tónverka frá miðri fyrri öld, lék áheyrendum óneitanlega forvitni á að vita, hvort Osmo Vánská og Sinfóníuhljómsveitin myndu að einhverju leyti taka mið af flutn- ingsvenjum historismans. Hin þríþætta 4. sinfónía Haydns er talin samin »m 1759-60, í fyrsta kapellumeistarastarfi hans hjá Morzin greifa í Pilsen, Bæheimi, þaðan sem flestir nýjungamenn Mannheimsskólans svokallaða voru ættaðir - Stamitzfeðgar, Richter, Holzbauer og fleiri, kenndir við fremstu hljómsveit álf- unnar í samtímanum, hirðsveit Theodors kjörfursta í Mannheim. Það kom fijótt í ljós, að „histor- isminn" myndi ekki halda innreið sína í Háskólabíó í þetta sinn. Enginn var semballinn mættur til leiks með bassafylgirödd, hin litla strengjasveit lék án þess að vott- aði fyrir barokktóni, og einu forn- hljóðfærin voru ventlalausu nátt- úruhornin þeirra Emils Friðfinns- sonar og Þorkels Jóelssonar. Blás- ararnir, fagott og horn, komu ann- ars lítið við sögu. Fyrsti þáttur var eins og diverti- mento frá unglingsárum Mozarts. Miðþátturinn kallaði fram allfrum- lega regndropastemmningu með skalagangi í bassa og upptakts- ekkónótum í víólu, og lokaþáttur- inn var menúett, ef til vill leikinn í hraðasta lagi. Hljómsveitin spilaði þokkalega, en svolítið loðið á veik- um stöðum. Hin ljóðræna svíta Páls ísólfs- sonar er byggð úr píanólögum hans, sem tónleikaskráin tilgreinir því miður ekki hvenær hafa verið sett í hljómsveitarbúning. Lagræn gáfa Páls, sem svífur svo léttilega yfir píanólögunum skilar sér mis- vel í hljómsveitargerðinni, allra sízt í lokaþættinum, sem er allklunna- lega orkestruð. Það er synd, því ekkert er að tónlistinni sjálfri. Hugleiða mætti, hvort vert væri að fá snjallan hljómsetjara til að færa lögin í nýjan og betri hljóm- sveitarbúning. Eftir hlé kom að Emi Magnús- syni að reyna við 4. píanókonsert Beethovens (1806), án efa frumleg- asta framlag meistarans frá Bonn til þeirrar tóngreinar, þótt ekki jafn- ist vinsældir verksins á við lýðhylli Keisarakonsertsins, nr. 5. Hljómsveit og einleikari fóru varlega af stað í fyrsta þætti og var ekki laust við að skorti spennu og drama. Einleikarinn stóð sig vel, einkum ef haft er í huga hversu lengi hann hefur verið fjarri klass- ísku deildinni. Það er ekki árenni- legt að fara beint úr framúrstefnu yfir í sígildar tónbókmenntir, eink- um í jafnþekkt verk og 4. píanó- konsertinn. En eftir nokkrar byrj- unarörður náði Örn sér á strik og var þegar í miðþættinum farinn að ná góðum tökum á verkinu. Hljómsveit og einleikari vom kom- in í ham í lokaþættinum sem sindr- aði af spilagleði og góðum tilþrif- um. Ríkarður Örn Pálsson. Unginennafélagið Breiðablik Listaverka- uppboð HIÐ árlega menningarkvöld ung- mennafélagsins Breiðabliks í Kópa- vogi verður haldið í kvöld kl. 20 í Félagsheimili Kópavogs. Á dagskrá verður meðal annars uppboð á listaverkum, en að þessu sinni koma þau frá 18 listamönnum sem allir búa í Kópavogi. Ágóðinn af menningarkvöldinu rennur til uppbyggingar barna- og unglingastarfs í Breiðabliki. Lista- verkin sem boðin verða upp verða til sýnis í Félagsheimilinu, 1. hæð, frá kl. 19 í kvöld. -----♦ ♦ ♦--- Kvikmyndasýningar fyrir börn „Strit og Stumme“ í Norræna húsinu KVIKMYNDIN „Strit og Stumme“ verður sýnd í Norræna húsinu á sunnudag kl. 14. „Þetta er mynd um lífið neðan- jarðar á þeim tíma þegar manneskj- an er búin að leggja jörðina í eyði. Myndin segir frá tveimur vinum, stelpunni Strit sem er tíu ára göm- ul og stráknum Stumme, sem er eilítið yngri, og ýmsum ævintýrum og hættum sem þau lenda í. Strit og Stumme heyra sögur um para- dísina, um bláan himin og blómstr- andi engi. En þar ráða nú rotturnar og foringi þeirra ríkjum. Þetta finnst þeim fjarstæðukenndar sög- ur, hvað þá að þau eigi einhverntím- ann eftir að snúa til baka. En allt í einu, dag einn, eru þau á leið . . . upp!“ segir í kynningu. Myndin er með dönsku tali og er 91 mín. að lengd. -----♦ ♦ ♦--- Gerðarsafn Island með augum Hollendings KEES Ballintijn opnar sýningu á silkiþrykksmyndum, unnum eftir ljósmyndum af íslensku landslagi, í Gerðarsafni í dag kl. 16. Kees sýndi fyrst árið 1967 og hefur síðan haldið margar ljós- myndasýningar í heimalandi sínu Hollandi og víðar í Evrópu. Nokkur ár eru síðan Kees fór að vinna ljósmyndir í silkiþrykk og sýnir hann nú í fyrsta skipti mynd- ir sem unnar eru með þessari tækni. Á sýningunni eru þær alls 24 en auk þess sýnir Kees sex grafískar landslagsljósmyndir. -----♦ ♦ ♦--- Síðasta sýn- ingarhelgi Valgerðar SÝNINGU Valgerðar Hauksdóttur í Hafnarborg lýkur mánudaginn 16. október. Á sýningunni getur að líta milli fimmtíu og sextíu verk unnin á pappír. Þá er flutt á sýningunni tónverk sem Þorsteinn Hauksson hefur unnið við eitt myndverkanna. Sýning Valgerðar í Hafnarborg er sjöunda einkasýning hennar og er opin frá kl. 12-18.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.