Morgunblaðið - 13.10.1995, Blaðsíða 52

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL<3CENTRUM.IS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Staðsetning álvers
Columbia Aluminium
EES styrk-
— irsamn-
ingsstöðu
Islands
AÐILD íslands að evrópska efna-
hagssvæðinu styrkir landið í sam-
keppninni um staðsetningu nýs ál-
vers Columbia Aluminium Corpor-
ation, samkvæmt því sem fram
kemur í samtali Morgunblaðsins við
James F. Hensel, yfirmann nýrra
verkefna hjá fyrirtækinu.
Hensel segir það einkum vera
þrjá kosti sem ísland hafi í saman-
burði við hin löndin þrjú sem til
greina koma. „Landið getur fram-
leitt mjög mikið magn raforku.
Starfsfólkið er vel menntað og land-
ið er aðili að evrópska efnahags-
svæðinu."
Hann segir síðastnefnda þáttinn
mikilvægan, þar sem framleiðsla
nýja álversins verði líklega að stór-
um hluta seld á Evrópumarkað.
Tollar á áli inn á evrópska efna-
hagssvæðið séu nú 6% og því geti
það skipt fyrirtækið miklu máli að
-—Vera með álverið staðsett innan
þess.
Hensel segir íslendinga vera
samkeppnishæfa hvað varðar raf-
orkuverð við þá þrjá staði aðra, sem
til skoðunar eru.
Aðildin að/16

Fleiri en
áður kenna
sig til móður
■^SEXTÍU og níu einstaklingar
hafa nafnkennt sig til móður
sinnar frá því að nýju manna-
nafnalögin tóku gildi 1. nóvem-
ber 1991. Aðallega er um konur
að ræða eða 53 á móti 16 körlum.
Samkvæmt tölum frá Hagstof-
unni höfðu 1. október 24 einstakl-
ingar, sem eru sextán ára og
eldri, breytt kenninafni sínu frá
áramótum, þannig að þeir hafa
hætt að kenna sig til föður og
kennt sig til móður í staðinn.
Þetta er mun meira en var á
öllu síðasta ári en þá tóku 15
manns að kenna sig til móður,
14 árið 1993 og 13 árið 1992, en
aðeins 4 árið 1991.
Kenninafn/B4-5
IKARLAKLEFANUM
Morgunblaðið/RAX
íslenzkar sjávarafurðir í samstarf við útgerðarfyrirtæki í Kamtsjatka
Aðstoða við veiðar og
vinnslu 120.000 tonna
ÍS tekur að sér sölu á áætluðum 55.000 tonnum af unnum afurðum
ÍSLENZKAR sjávarafurðir hafa gert samning við rússneska útgerðar-
fyrirtækið UTRF á Kamtsjatka um aðstoð við veiðar og vinnslu afurða
úr 120.000 tonnum af fiski, mest alaskaufsa, og sölu afurðanna, sem
áætlaðar eru um 55.000 tonn.
Samningurinn eykur árlega veltu ÍS um 30% en tekjur þess enn
meira. UTRF gerir út 26 skip, bæði fiskiskip og móðurskip, en um 2.000
manns vinna þar. ÍS mun síðan ráða 30 Islendinga til starfa í Rúss-
landi bæði á sjó og í landi.
Tilboði í bú Silfurlax hafnað
ÞROTABÚ hafbeitarstöðvarinnar
Silfurlax í Hraunsfirði hefur hafnað
kauptilboði norska fyrirtækisins
NFÓ-Gruppen AS í allt búið. Ásgeir
Magnússon bústjóri sagði tilboðið of
lágt og að auki óljóst.
„Við sættum okkur ekki við þetta
^.ilboð. Það er ýmislegt í ólagi við
það. Til að byija með er það of lágt
og í öðru lagi mjög óskýrt hvaða
aðilar eru þarna á ferð. Norski aðil-
inn sem lagði inn tilboðið var að vísu
í nafni síns fyrirtækis, en gefið var
í skyn í tilboðinu að einhver önnur
fyrirtæki kynnu að koma við sögu
og þá með einhveijum fyrirvörum.
Þessir aukaaðilar voru ekki tilgreind-
ir og því óljóst hvað verið var að
fara. íslenskir aðilar hafa og verið
nefndir til, en þá sem framkvæmda-
en ekki fjármögnunaraðilar," sagði
Ásgeir Magnússon í gærdag.
Ásgeir bætti við að þetta væru
einu hugleiðingarnar um hugsanleg
kaup á öllu búinu sem komið hefðu
fram. Alls konar vangaveltur um
kaup eða leigu á einstökum hlutum
búsins hefðu komið upp, en ekki af
þeirri alvöru að það tæki því að tala
um það.
Óttast meiri seiðasleppingar
Eigendur veiðiréttar við laxveiðiár
í Hvammsfirði og á Skógarströnd
hafa þungar ahyggjur af áformum
Landsbanka íslands um að flytja
mikið magn seiða úr þrotabúi Silfur-
lax frá eldisstöðvum á Suðurlandi
vestur í Hraunsíjörð með það fyrir
augum að sleppa þeim og veiða síðan
upp í skuldir á næstu árum.
Veiði í laxveiðiám í Hvammsfirði
og á Skógarströnd hefur hnignað
síðustu ár og segir Torfi Ásgeirsson,
umsjónarmaður Haukadalsár í Döl-
um, að tengsl séu milli minni veiði
í ánum og starfsemi hafbeitarstöðv-
arinnar i Hraunsfirði. Hann bendir á
að lax, sem merktur hefur verið í
laxveiðiám í Dölum, hafi komið fram
hjá Silfurlaxi. Sigurður Már Einars-
son, fiskifræðingur í Borgarnesi,
staðfesti þetta í samtali við Morgun-
blaðið.
„Verkefnið felur í sér að stjórna
veiðum og vinnslu á öllum þeirra
bolfiskkvóta, sem nemur um
120.000 tonnum," segir Benedikt
Sveinsson, framkvæmdastjóri ÍS.
„Þá munum við sjá um dreifingu
og sölu á öllum afurðum úr þess-
ari vinnslu, sem eru áætlaðar um
55.000 tonn. Þar fyrir utan munum
við vinna að fjármögnun fyrir
UTRF, sjá um alla innheimtu og
uppgjör. Þá sjáum við um að-
drætti, olíu, vistir og fleira fyrir
flotann. Þetta er samningur til eins
árs, með ákvæðum um framleng-
ingu, um rekstur, framleiðslu, fjár-
mögnun og sölu.
Verulegar tekjur
Við munum svo taka á þróunar-
málum hjá fyrirtækinu, en hug-
myndin er sú að auka verulega
vinnsluvirði afurða þess. Við fáum
verulegar tekjur af þessu og styrk-
ir það fjárhag ÍS mikið. Þetta gef-
ur okkur möguleika á að koma
okkur upp aðstöðu í Austur-Asíu,
sem er mikill styrkur, þetta opnar
okkur leið inn á markaðinn í Kína,
en verulegur hluti aflans verður
seldur þar, og við verðum mjög
gildandi í sölu á alaskaufsa, sem
er um helmingur alls bolfisks í
heiminum," segir Benedikt.
105.000 tonn
af alaskaufsa
Fyrirtækið hefur veiðiheimildir í
Okotskhafi og Beringshafi. Alaska-
ufsi er uppistaða heimildanna, um
105.000 tonn, en aðrar tegundir
eru kyrrahafsþorskur, flatfiskur,
„navaga“ sem er eins konar ískóð,
síld og lax. Aflinn er allur unninn
um borð, landvinnsla er engin.
Tvö skipanna, systurskip Þern-
eyjar, eru með flakavinnslulínur og
vinna flakablokkir inn á markaði í
Evrópu og Bandaríkjunum. Móður-
skipin eru um 15 ára gömul og
gríðarlega stór. Þau eru um 160
metrar að lengd, um 9.000 tonn
að stærð og með þijú vinnsludekk.
Það efsta fyrir hrognavinnslu,
næsta fyrir flök og blokkir og það
þriðja fyrir mjöl og lýsi. Um 2.000
manns vinna hjá UTRF, langflestir
við störf úti á sjó.
■ Veltan aukin um 30%/27