Morgunblaðið - 31.10.1995, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995 23
Fundur um agaleysi í viðskiptum
Islenskur atvinnu-
rekstur á villigötum ?
sjaldan minntir á ábyrgð sína eða
látnir standa við hana. Það er alls
ekki gripið í taumana nógu snemma,
hvorki af almennum viðskiptamönn-
um né lánardrottnum. Einn af verstu
fylgifiskum þessa ófremdarástands,
sem hér hefur verið lýst, er sá að
samkeppnisstaða þeirra fyrirtækja,
sem rekin eru með eðlilegum hætti
og sámkvæmt réttum reglum, verður
mjög erfið.“
í erindi Tómasar Kristjánssonar,
deildarstjóra hjá Iðnlánasjóði, var
ijallað um þá gagnrýni að skilvísir
aðilar fái oft mun lakari afgreiðslu
hjá lánastofnunum og sjóðum en illa
staddir samkeppnisaðilar þeirra.
Hinir skilvísu sæju oft óvininn í lán-
veitendum og bærust böndin þá oft-
ast að lánastofnunum. Hann taldi
að ekki væri við lánareglurnar sjálf-
ar að sakast heldur væri spurningin
fremur sú hvort rétt væri brugðist
við vandamálum eftir lánveitingu ef
vanskil færu að gera vart við sig.
Lægstbjóðendum oftar
synjað um verk
Gunnar Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri hjá Vegagerð ríkisins,
sagði að á síðustu árum hefði Vega-
Vinur Skattmanns“ kominn á kreik
Varað við skattsvik-
um í nafnlausu bréfi
FRAMKVÆMDASTJÓRA silki-
prentsmiðju í Reykjavík barst í
síðustu viku nafnlaust bréf þar
sem hann er sakaður um að hafa
hvatt til skattsvika og honum
hótað kæru ef hann láti ekki af
slíku. Bréfið er undirritað af „Vini
Skattmanns.“
Fyrirtækið, sem fékk skeytið,
er Fjölprent hf. og framkvæmda-
stjóri þess er Ólöf de Bont. Hún
lét Morgunblaðinu góðfúsiega í
té afrit af skeytinu enda segir hún
að innihald þess eigi ekki við rök
aðstyðjast.
í skeytinu segir orðrétt: „Agæti
samkeppnisaðili, Yður tilkynnist
hér með að miðvikudaginn 18.
þessa mánaðar gerði fyrirtæki
mitt síma verðkönnun hjá fyrir-
tæki yðar. Spurt var um verð á
nokkrum vöruflokkum. Snemma
í þessu samtali buðuð þér að fyrra
bragði, auk 10% afsláttar, að
sleppa mætti virðisaukaskatti af
fyrirhuguðum viðskiptum okkar.
Eins og yður er eflaust full kunn-
ugt sem stjórnanda fyrirtækis, þá
eru öll undanskot á virðisauka-
skatti óiögleg og varða þau þung-
um refsingum og eignaupptökum
- ef uppvís verða.“
„Við hefðum getað
farið alla leið“
Síðan segir að umrætt símtal
hafi verið tekið upp á segulband
og því hefði verið unnt að leggja
fram kæru. Það sé þó ekki ætlun-
in að nota þessa upptöku að sinni
en fylgst verði með fyrirtækinu
með kerfisbundnum hætti og
Óiöfu er að lokum hótað kæru ef
hún hætti ekki að bjóða skattsvik
sem kost í viðskiptum við annað
fólk.
Ólöf segist vera furðu lostin
yfir slíkri sendingu enda stundi
Fjölprent ekki skattsvik. „Eg veit
ekki hvaða hvatir liggja að baki
sendingu þessa bréfs. Þetta hiýtur
að vera misheppnuð fyndni eða
óumbeðið skatteftirljt sjálfskip-
aðra eftirlitssveita. Eg fékk eitt
nafnlaust símtal umræddan dag
þar sem spurst var fyrir um verð.
Ég bauð 10% afslátt en gaf aldrei
í skyn að sleppa mætti virðisauka-
skatti. Ég hef verið framkvæmda-
stjóri Fjölprents í tæpt ár og á
þeim tíma hefur rík áhersla verið
lögð á að innheimta virðisauka-
skatt þótt einstaka viðskiptavinur
hafi viljað sleppa við hann. Manni
verður því illa við þegar svona
nafnlaust hótunarbréf berst í fax-
inu. Eftir að mér barst það í hend-
ur lét ég skattrannsóknarstjóra
vita af því og bauð honum aðgang
að bókhaldi fyrirtækisins.“
Morgunblaðið hafði samband
við embætti ríkisskattstjóra og
skattrannsóknarstjóra ríkisins og
spurðist fyrir um hvort frést hefði
af fleiri slíkum bréfasendingum.
Þar könnuðust menn ekki við slíkt
og töldu að um einstakt tilvik
væri að ræða.
„ÞVÍ MIÐUR er að finna allt pf
mörg dæmi um rekstur sem virðist
ekki lúta eðlilegum viðskiptalögmál-
um og skekkir þess vegna sam-
keppnisstöðu og veldur oft og tíðum
miklu tjóni. Það er þessi rekstur sem
er á villigötum og það er þessi rekst-
ur sem er til mikillar óþurftar í ís-
lensku viðskiptalífi og við honum
þarf að sporna," sagði Jón Steindór
Valdimarsson, lögfræðingur Sam-
taka iðnaðarins, á morgunverðar-
fundi samtakanna nýverið. Fundar-
efnið var agaleysi í viðskiptum og
hvað væri til ráða.
Jón Steindór fjallaði m.a. um
hvernig rekstri óreiðufyrirtækja eða
fyrirtækja án rekstrargrundvallar
væri haldið áfram eftir að öll teikn
bentu til þess að ekki sé unnt að
standa við skuldbindingar og stöðv-
un rekstrar væri óumflýjanleg. í stað
þess að hætta rekstri væri haldið
áfram að hlaðá upp skuldbindingum,
sem engin leið væri að standa við
og slíkt hefði afar slæm áhrif á at-
vinnulífið í heild. „Sennilega er
rekstur af þessu tagi ástæða stærsta
hlutans af töpuðum viðskiptakröf-
um ... Þetta er afleiðing þess að
stjórnendur fyrirtækja eru allt of
gerðin fetað sig lengra inn á þá braut
að meta tilboðsgjafa hverju sinni og-
leitast við að taka hagstæðasta til-
boði en ekki endilega hinu lægsta.
Lægstbjóðendum hefði í auknum
mæli verið synjað um verk hjá Vega-
gerðinni. Ekki væri samið við verk-
taka, sem væri í vanskilum með
opinber gjöld, t.d. virðisaukaskatt,
þungaskatt og staðgreiðslu skatta.
„Ekki er gerð krafa um að gjöld
þessi séu að fullu greidd heldur
nægir yfirlýsing frá innheimtumanni
ríkissjóðs um að verktakinn hafi
samið um greiðslu skulda sinna.
Þetta getur út af fyrir sig verið var-
hugavert því við höfum a.m.k. einu
sinni komist að því að samningar
voru í þá veru að verktakinn hafði
lofað að nota fyrirframgreiðsluna í
verkinu til þess að gera upp við
sýslumann. Ljóst er að sú greiðsla
var ekki notuð til að undirbúa verk-
ið.“
Gunnar sagði að þrátt fyrir að
Vegagerðin hefði boðið út 7-800
verk frá 1980 teldi hún sig ekki enn
komna með þá þekkingu og reynslu
af verktakamarkaðnum að hún gæti
valið verktaka með skynsamlegum
hætti. Enn virtist ekkert lát vera á
óraunhæfum og allt of lágum tilboð-
um og ekki virtust vera forsendur
fyrir því að hér á landi skapaðist
eðlilegnr verktakamarkaður með
venjuíegum leikreglum. Því væri ef
til vill ástæða fyrir verkkaupa að
grípa inn í og leiða markaðinn til
einhvers þroska. Til dæmis mætti
athuga eftirfarandi hugmyndir:
1. Ekki verði tekið tilboði sem er
lægra en t.d. 70% af kostnaðaráætl-
unum.
2. Fyrírframgreiðsla verði ekki innt
af hendi til verktaka.
3. Verkábyrgð verði hækkuð.
4. Gerð sé krafa um tilboðstrygg-
ingu.
Gunnar sagði einnig að nú væri
unnið að því í samvinnu við Vita-
og hafnamálastofnun og Flugmála-
stjórn að koma á fót formlegum og
skráðum upplýsingabanka um verk-
taka, í því skyni að skipta þeim í
flokka eftir hæfni og áreiðanleika.
BRETTALYFTUR
HVERGI BETRA VERÐ!
CML brettalyftur
eru úrvalsvara
á fínu verði.
Þær eru á einföldum
eða tvöföldum
mjúkum hjólum,
sem ekki skaða gólf.
Verð frá
kr. 35.990 stgr.
Hringás hf.
Smiðjuvegi 4a, s. 567 7878.
High Desert blómafrjókorn, fersk, lifrænt ræktuö.
Hlgh Desert drottningaitnmang, ferskt, lífrænt ræktað.
High Desert Propolis.
Aloe Vera frá JASON snyrti- og
hreinlætisvörur:
Húðkrem dr. Guttorms Hernes frá Bodo í
Noregi hefur vakið verðskuldaða athygli
vegna árangurs gegn húðvandamálum.
Ofannefndar vörur hafa áunnið sér sess og
virðingu á íslandi og víðar vegna yfirburöa
gæða og árangurs.
Oræni vagninn - sérfræöiþjónusta. 2. hæt Borgarkringlunnt.
'