Morgunblaðið - 31.10.1995, Blaðsíða 40
40 ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
4
Athugasemd
við grein í
Morgunblaðinu
„í MORGUN-
BLAÐINU miðviku-
daginn 25. október
1995 birtist grein eftir
Runólf Þórhallsson,
lögreglumann í
Reykjavík, undir yfir-
skriftinni „Krafa um
bætta löggæzlu". í
grein sinni segir Run-
ólfur m.a. orðrétt:
„Allir eru sammála
um að lögreglumenn-
irnir frá Selfossi hafi
brugðist rétt við og
tekið hárrétta ákvörð-
un er þeir hættu
beinni eftirför laugar-
daginn afdrifaríka. En
margir lögreglumenn hafa bent á
að þessir sömu lögreglumenn, bet-
ur þjálfaðir og á öflugri lögreglu-
bifreið, hefðu ekki hætt eftirför.
Staðreyndin er sú að einungis
örfáir lögreglumenn fá einhverja
akstursþjálfun að loknum lög-
regluskóla. Nokkrum' dögum er
eytt til þjálfunar á meðan á skóla-
vist stendur og í flestum tilfellum
er það allt og sumt líkt og með
alla aðra þjálfun. Annað er einnig
ámælisvert en það eru lögreglubif-
reiðarnar sem lögreglumönnum er
gert að vinna á. Þó að mikið hafi
áunnist hin síðari ár þá er það
óvefengjanleg staðreynd að lögre-
glufólksbifreiðar þær sem notaðar
eru í dag eru kraftlitlar fjölskyldu-
bifreiðar, óhæfar til neyðaraksturs
í eftirförum á mikilli ferð. Lög-
reglusendibifreiðir koma með þeim
skilaboðum frá framleiðendum að
þær séu ekki ætlaðar til neyða-
raksturs. Þessar staðreyndir eru
afkaplega skýrar og hafa vafa-
laust átt stóran þátt í þeirri
ákvörðun lögreglumannanna að
hætta eftirför á Suðurlandsvegi
milli Selfoss og Hveragerðis, enda
sáu þeir ekki stóra svarta ameríska
bílinn nema í skamma stund. Lög-
reglumennirnir voru nefnilega á
sænskum ljölskyldubíl með minns-
tri fáanlegri vélarstærð."
í beinu framhaldi af þessu talar
Runólfur um að lögreglumenn búi
við „mikið fjársvelti, lág laun,
mikla vinnuskyldu, íhaldssaman
miðstýrðan og gamaldags stjórn-
unarstrúktúr og oft og tíðum van-
hæfa yfirmenn, sem eru í engum
tengslum við raunveruleika lög-
reglustarfsins á götunni." Síðan
bætir hann við: „Þetta er vond
blanda og skyldi engan undra þó
að langt sé í brosið hjá lögreglu-
manninum sem þú hittir dags dag-
lega.“
Þótt mér sé óljúft að fjalla um
það mál sem hér um ræðir, þ.e.
umrætt slys, tel ég ekki hjá því
komist að koma á framfæri eftir-
farandi athugasemdum:
Sú ákvörðun lögreglumannanna
frá Selfossi að draga úr eftirför
hafði ekkert með tegund lögreglu-
bifreiðarinnar að gera né heldur
vélarstærð hennar,
hvað þá of litla þjálfun,
heldur þá einföldu
staðreynd, að þeir
töldu hraðann vera
orðinn allt of mikinn
og vildu reyna að
draga úr honum. Eftir-
för var aldrei hætt sem
slíkri og því hefur aldr-
ei verið haldið fram af
hálfu lögreglunnar í
Ámessýslu.
Til fróðleiks skal
það tekið fram, að í
umræddri eftirför
voru lögreglumenn-
irnir á einni fullkomn-
ustu fólksbifreið sem
lögreglunni hefur verið látin í té
að mínu mati. Um er að ræða bif-
reið af gerðinni Volvo 850 með
hliðarakstursvörn, ABS hemla-
kerfi og öðrum nauðsynlegum ör-
yggisbúnaði. Að mínu mati er hér
um mjög góða lögreglubifreið að
ræða, sem hvaða lögregluembætti
Lögreglan í Árnessýslu
hefur kært yfír 900 öku-
menn á Suðurlandsvegi
það sem af er árinu,
segir Jónmundur
Kjartansson, sem hér
svarar Morgunblaðs-
grein Runólfs Þórhalls-
sonar.
sem er getur verið fullsæmt af.
Vinnuaðstaða lögreglumanna er
mjög góð í þessari bifreið og há-
marksöryggi er til staðar hvað
varðar umferðaróhöpp, sem bif-
reiðin kann að lenda í. Lögreglu-
embættið hér á Selfossi hefur þeg-
ar óskað eftir annarri slíkri bifreið
á næsta ári.
Ég vil að það komi fram, að hér
voru þrautþjálfaðir lögreglumenn á
ferð með mikla reynslu, ekki síst
hvað varðar akstur. Hvað varðar
þjálfun lögreglumanna almennt, þá
vita það allir sem fylgst hafa með,
að Lögregluskóli ríkisins hefur tek-
ið stakkaskiptum undaafarin ár og
stendur vel undir merkjum að mínu
mati. Ég er sannfærður um að
skólinn á eftir að eflast enn meir
á næstu árum. Þó má aldrei van-
meta reynsluna, hún er og verður
alltaf mikilvæg.
Runólfur talar um það í grein
sinni að vegaeftirlit hafa verið lagt
niður. Í sjónvarpi fyrir nokkrum
kvöldum fullyrti fulltrúi frá Vá-
tryggingafélagi íslands, að ná-
kvæmlega engin vegalöggæsla
væri til staðar nú, eftir að vegalög-
Jónmundur
Kjartansson
gæslan frá Reykjavík var lögð nið-
ur og er því sömu skoðunar og
Runólfur. Eg get ekki látið hjá líða
að gera athugasemd við þessar
fullyrðingar. Ég tel það sýna mikla
lítilsvirðingu fyrir starfandi lög-
reglumönnum á landsbyggðinni að
halda því fram að þeir sinni þessum
málum á engan hátt.
Hafa þessir aðilart.d. ekki heyrt
fréttir frá lögregluliðum á lands-
byggðinni, þegar verið er að hafa
afskipti af ökumönnum á þjóðveg-
unum, t.d. frá lögreglunni í Kefla-
vík, Grindavík, Hafnarfirði, Kópa-
vogi, Akranesi, Borgarnesi, Stykk-
ishólmi, Ólafsvík, Grundarfirði,
Búðardal, Patreksfirði, ísafirði,
Bolungarvík, Hólmavík, Sauðár-
króki, Blönduósi, Siglufirði, Ólafs-
firði, Dalvík, Akureyri, Húsavík,
Raufarhöfn, Þórshöfn, Seyðisfirði,
Egilsstöðum, Vopnafirði, Nes-
kaupstað, Eskifirði, Fáskrúðsfirði,
Höfn, Vík, Kirkjubæjarklaustri,
Hvolsvelli, Vestmannaeyjum og
Selfossi. Ég get nefnt sem dæmi
að á þjóðvegi nr. 1, Suðurlands-
vegi, hefur lögreglan í Árnessýslu
kært 909 ökumenn vegna umferð-
arlagabrota það sem af er þessu
ári, þar af 690 fyrir of hraðan
akstur. Þess utan hefur lögreglan
haft afskipti af fjölda ökumanna
á öðrum þjóðvegum umdæmisins.
Ég er sannfærður um að önnur
lögreglulið á landsbyggðinni hafa
svipaða sögu að segja. Eg vil einn-
ig taka það fram, að ég veit ekki
betur en að Lögreglan í Reykjavík
sinni ákveðnu þjóðvegaeftirliti öllu
jöfnu, t.d. frá Reykjavík í Hval-
fjörð og á öðrum þjóðvegum í ná-
grenni Reykjavíkur. Ég hafna öll-
um fullyrðingum um að engin
vegalöggæsla sé til staðar. Mér
þykir leitt að heyra það hversu
langt er orðið í brosið hjá Runólfi,
þegar hann hitti hinn almenna
borgara, en þeir lögreglumenn sem
ég þekki, þjást ekki af slíku vanda-
máli.
Það geta vafalaust flestir tekið
undir það, að stefna beri að því að
efla lögregluna um land allt, en að
mínu mati þjónar það engum til-
gangi að gera lítið úr störfum
þeirra sem fyrir eru í því sam-
hengi, t.d. með því að fullyrða að
ekkert lögregluyfirlit sé á þjóðveg-
um landsins þó að Lögreglan í
Reykjavík sinni því ekki sérstak-
lega. Síst átti ég von á slíkum full-
yrðingum úr þessari átt.
Að lokum vil ég taka það fram,
að mér finnst ekkert óeðlilegt við
það, að lögreglumenn ræði hags-
munamál sín þegar það á við, t.d.
hvað varðar menntun, tækjakost
o.s.frv., en ég legg áherslu á að
slíkt sé gert í réttu samhengi og
með sanngirni. Skýrskotanir Run-
ólfs til hins hörmulega slyss laugar-
daginn 14. október 1995, til rétt-
lætingar á grein sinni, þar sem
hann talar um að lögreglumenn séu
illa þjálfaðir, tæki sem þeim séu
fengin séu óhæf til notkunar, svo
ekki sé talað um óhæfa yfírmenn,
tel ég ekki eiga neinn rétt á sér í
þessu samhengi.
Um leið og ég harma framsetn-
ingu umræddrar greinar í því sam-
hengi, sem hér um ræðir, vil ég
lýsa því yfir, að ég mun ekki standa
í frekari blaðaskrifum vegna þessa.
Með fyrirfram þökk fyrir birting-
una.
Höfundur er yfirlögregluþjónn í
Ámessýslu.
Hvað er góð fjár-
málasljórn?
ÉG HAFÐI ætlað
mér að birta þessa
grein í Alþýðublaðinu,
en þótt ótrúlegt megi
virðast hefur ritstjóri
blaðsins, Hrafn Jök-
ulsson, nejtað mér um
birtingu. í samtali við
hann í síma taldi hann
sig hafa loforð ein-
hverra háttsettra
manna í Alþýðu-
flokknum um að þessi
grein yrði stöðvuð. Ég
vona að önnur vinnu-
brögð tíðkist á öðrum
prentmiðlum.
Hinn frjálsi andi
Hrafn Jökulsson, ritstjóri Al-
þýðublaðsins, hefur gjarnan reynt
að markaðssetja sig í fjölmiðlum
sem baráttumann gegn skoðana-
kúgun og fasisma. Nú ber svo við
að hann ætlar að banna skoðanir
um innri mál Alþýðuflokksins sem
eru andsnúnar skoðunum ritstjór-
Ætlar ritstjóri Alþýðu-
blaðsins, spyr Magnús
Hafsteinsson, að banna
skoðanaskipti um innri
mál Alþýðuflokksins í
Alþýðublaðinu?
ans og yfirboðara hans hjá Al-
þýðublaðinu. Hvar er nú hinn
fijálsi andi skáldsins?
Reyndar ætlaði ég aðeins að
leggja fram fáeinar spumingar í
Alþýðublaðinu, sem vöknuðu við
lestur greinar sem augljóslega var
pöntuð af ákveðnum forystu-
mönnum flokksins. Nú ber svo við
að ekki er einungis bannað að
hafa skoðanir í Alþýðublaðinu
heldur er líka bannað að leggja
fram spurningar. Þessar. spurn-
ingar kunna e.t.v. að vera óþægi-
legar fyrir þá fámennu klíku sem
nú stjórnar Alþýðublaðinu, en
vonandi sjá þeir sér fært að svara
þeim á öðrum vettvangi.
Siðapostular
Þegar herferðin á Guðmund
Áma Stefánsson stóð sem hæst,
í fyrra, skorti ekki á siðbótarvilj-
ann í Alþýðuflokknum. Þeir sem
gengu hvað harðast fram voru
forystumenn í Félagi fijálslyndra
jafnaðarmanna. Stjóm FFJ sendi
þá frá sér margar harðorða álykt-
anir um varaformann flokksins,
Guðmund Árna. Harðast gekk
Vilhjálmur Þorsteinsson fram, en
hann var í stjórn FFJ.
Ég á ennþá ákæruskjal á hend-
ur Guðmundi Áma, sem Vilhjálm-
ur lagði fram í sjö liðum á fundi
flokksstjórnar. Á einum stað í
ákæruskjalinu er varaformanni
flokksins álasað fyrir
það sem Vilhjálmur
nefndi tregðu til að
upplýsa umfang
greiðslna til einstakl-
ings, sem vann ákveð-
ið verk fyrir Guðmund
Árna, þáverandi heil-
brigðisráðherra.
Fyrir skömmu las
ég grein eftir Vilhjálm
Þorsteinsson í Al-
þýðublaðinu, þar sem
hann bar lof á Sigurð
Arnórsson, gjaldkera
flokksins, fyrir góða
fjármálastjórn. Ég er
ekki alveg viss um að
ég og ýmsir flokksmenn höfum
sama skilning og Vilhjálmur á
því, hvað er góð fjármálastjórn.
Mér þætti því vænt um ef Vil-
hjálmur vildi gera mér og þeim
þann greiða að svara eftirfarandi
spurningum á síðum Alþýðublaðs-
ins eða annars staðar.
Spurningar
1) Telur hann það bera vott
um góða fjármálastjórn, að það
sé „tregða til að upplýsa umfang
greiðslna" til gjaldkera Alþýðu-
flokksins?
2) Telur hann það bera vott
um góða fjármálastjórn að sami
maður gegni stjórnarformennsku
Aiþýðublaðsins, annist hlutverk
framkvæmdastjóra blaðsins,
greiði sjálfum sér kostnað og láti
færa bókhald blaðsins heima hjá
sér?
3) Telur hann eðlilegt að kjör-
inn gjaldkeri Alþýðuflokksins -
Jafnaðarmannaflokks íslands
annist sjálfur greiðslur á eigin
launum og kostnaði fyrir störf á
vegum flokksins, láti færa bók-
haldið heima hjá sér og komi í
veg fyrir að framkvæmdastjóri
flokksins geti sinnt aðhaldsskyldu
sinni með þvi að fara yfir fylgi-
skjöl?
4) Telur Vilhjálmur, sem sat í
fjármálaráði kosningabaráttunn-
ar, að halda eigi bókhaldi kosn-
ingabaráttunnar leyndu fyrir
kosningastjórn og framkvæmda-
stjóra flokksins?
5) Telur hann að flokksforyst-
an eigi að koma fram við flokks-
menn eins og ríkisstjórnin við
skattborgarana og lúra á leynilist-
um um launakjör starfsmanna?
6) Telur hann að svona fyrir-
komulag hjá einum stjórnmála-
flokki sé lofsvert og fallið til að
auka trúnað hans á meðal kjós-
enda og sé líklegt til að hefja fjár-
málastjórn hans yfír allan efa?
Ég og ýmsir flokksmenn bíðum
eftir svörum Vilhjálms Þorsteins-
sonar við þessum spurningum.
Þeim þarf að svara þrátt fyrir að
umræddur gjaldkeri Alþýðu-
flokksins hafi fengið tvö siðferðis-
vottorð frá flokksforystunni.
Höfundur er formaður Alþýðu-
flokksfélags Hafnarfjarðar.
Magnús
Hafsteinsson
NAGLARNIR