Morgunblaðið - 31.10.1995, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995 37
„Allavegana“
EG GLEÐST þegar
ég sé menn ófeimna
við að láta skoðanir
sínar á þrykk út
ganga. Ekki síst þegar
þær varða mitt hjart-
ans mál sem er ís-
lenskan. Helgi Hálf-
danarson hefur verið
manna ötulastur við
svona skoðanaviðring
og kann ég honum
ævinlega bestu þakkir
fyrir - þótt við séum
ekki alveg alltaf á einu
máli. Ógjarnan vildi
ég Samt fara á mis við Berglind
pistlana hans. Steinsdóttir
Föstudaginn 29.
sept. sl. las ég hins vegar í Morgun-
blaðinu ofanígjöf eftir annan rit-
mann og tök henni fagnandi. Ég
verð að vísu að viðurkenna að ég
er ekki hálft eins viðkvæm og
Það er ekki lengi gert
að fjarlægjast svo
uppruna sinn, segir
Berglind Steins-
dóttir, að hann verði
illþekkjanlegur.
Hallgrímur Helgason fyrir þessum
atgervisflótta forsetninganna. Satt
best að segja veiti ég honum næsta
litla eftirtekt. Þeim mun glaðari
er ég yfir árvekni Hallgríms.
Ég er nefnilega miklu viðkvæm-
ari fyrir fjölmörgum öðrum ofbeld-
isverkum á tungumálinu. Varla
þarf að nefna ambögur eins og
þágufallssýki, óskýrmæli, hvernig
orðum er skipt ranglega á milli
lína, óhóflega notkun hástafa (að
bandarískum sið), rangar skamm-
stafanir og ranga uppsetningu á
dagsetningu (9/29 95) - vegna
þess að ég veit að hér á ég mörg
skoðanasystkini. En stundum líður
mér eins og ég sé ein að hrópa í
eyðimörkinni, t.d. þegar ég segi
og skrifa „þótt“ eða „þó að“ þegar
aðrir skrifa bara „þó“ sem sam-
kvæmt minni máltilfinningu merk-
ir bara „samt“. Eins þegar ég nota
„allavega“ sem „á alla mögulega
vegu“ en læt það ekki
merkja „að minnsta
kosti“ eins og allir þeir
sem ég treysti best til
að vanda mál sitt.
Jafnvel mætur kennari
minn í Háskólanum
breytti „allavega" hjá
mér í „alls kyns“. Þá
fannst mér fokið í flest
skjól og „allavega“-ið
mitt tók að' visna,
svona skelfing nær-
ingarlaust.
Ég á núna því láni
að fagna að umgang-
ast daglega börn á
„efra máltökuskeiði“,
þ.e. unglinga (12-13
ára). Þetta fólk er allavega en þó
upp til hópa skemmtilegt, hug-
myndaríkt og málgefið. Þetta fólk
gerir talsvert af viðteknum mál-
og stafsetningarvillum. Það er af-
sakanlegt; þau eru enn að læra.
Ætlunin er auðvitað að samræma
aðgerðir og útrýma þessum villum.
En áður en til þess kemur þarf að
útskýra fyrir þeim hver akkur okk-
ur öllum er í því að tala sama
tungumál með sem allra minnstum
frávikum. Það er ekki lengi gert
að fjarlægjast svo uppruna sinn
að hann verði illþekkjanlegur. Við
viljum vera ein þjóð í einu landi
með eina tungu - eða þannig hef-
ur mér fundist að vera íslending-
ur. Ég er svolítið viðkvæm.
Þess vegna er ákallið hans Hall-
gríms í föstudagsblaðinu eins og
vökvun fyrir móðurmálshjartað
mitt. Eyðimörkin er vitanlega ekki
án vinjar.
Höfundur er með BA-gráðu í ís-
lensku.
Öj Dömuhaustfatnaður, í
M stórnr stærðir. I
“ Tösku-, slæðu- og hattaúrval. ■
Nýjar sendingar.
Hár;x.
Ðpryði
V "*■ y Sérversl
____-'Borgarkringlun
Sérverslun
órgarkringlunni,
s. 553-2347.

Oddgeir Gylfason
tannlæknir og læknir
Hef opnað tannlæknastofu í
Brautarholti 2 (JAPIS), 3. hæð.
Viðtalstími eftir samkomulagi.
sími 551 1088.
AÐSENDAR GREINAR
Hugleiðingar um
geðheilbrigðismál
ALÞJÓÐADAGUR
geðsjúkra hinn 10.
október er kominn til
að vera hér á íslandi
eins og í öðrum löndum
og er það vel. Þakka
ber þeim sem stuðluðu
að því. Utandag-
skrárumræður urðu á
Alþingi þennan dag og
vakin var athygli á
málefnum geðsjúkra,
einkum bama og ung-
linga.
Undirrituð var á
þingpöllum - á meðan
þessar umræður stóðu
yfir og vill þakka Ástu
Ragnheiði Jóhannes-
dóttur, alþingismanni, fyrir góðan
málflutning svo og öðrum þing-
mönnum sem tóku þátt í umræð-
unni. Orð eru til alls fyrst.
Vandamálin i geðheilbrigðismál-
um íslendinga eru mörg og mikil.
Síðustu tvo áratugi hefur mikið
áunnist, húsakotur geðdeilda verið
bættur og mannafli sem sinnir geð-
sjúkum aukist verulega.
Undirrituð hefur starfað á geð-
deildum frá 1968 og hefur því fylgst
vel með þróun mála. Mestu úrbæt-
urnar fýrir geðsjúka tel ég vera
byggingu geðdeildar
Landspítalans við Ei-
ríksgötu, því um leið
var viðurkennt að geð-
veiki sé sjúkdómur sem
ekki þarf að skammast
sín fyrir og vel þurfi
að hlúa að geðsjúkum
ekki síður en öðrum
sjúklingum.
Sparnaður í heil-
brigðisþjónustu er
nauðsynlegur og vissu-
lega eru stjórnendur
hjúkrunarþjónustu á
geðdeild Landspítalans
tilbúnir að taka þátt í
þeim spamaði og höf-
um við vissulega gert
það. En nú keyrir um þverbak og
loka verður deildum í stórum stíl á
sumrin. Endurhæfingardeildir eru
einnig lokaðar árið út. Maður sér
að það sem áunnist hefur er unnið
fyrir gýg og kemur niður á næsta
ári í auknum kostnaði vegna endur-
innjagna.
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir,
alþingismaður, lagði aðaláherslu á
barna- og unglingageðdeildir sem
vissulega þurfa stuðning okkar all-
an en heildaryfirsýn yfir geðdeildir
er nauðsynleg. Niðurskurðurinn
Margrét
Sæmundsdóttir
hefur komið mjög hart niður á lang-
veikum sjúklingum sem þurfa stöð-
uga aðhlynningu.
Tilflutningur aldraðra sjúklinga
á elliheimili er vissulega nauðsyn-
legur nú í niðurskurðinum en er oft
sársaukafullur fyrir sjúkling, að-
standendur og starfsfólk en oft er
þetta líka til góðs. Sárast er að
þurfa að loka langvistarrúmuni eða
lítilli endurhæfingardeild sem þjálf-
aði sjúklinga til að flytja út í samfé-
Verði fleiri deildum
lokað, segir Margrét
Sæmundsdóttir,
flyst vandi geðveikra
til aðstandenda og
þjóðfélagsins.
lagið og var þeim kennt að lifa við
skerta starfsgetu saman í íbúð. Síð-
astliðin 10 ár hafa verið útskrifaðir
þaðan 10 sjúklingar sem búið var
að þjálfa og búa nú bærilegu lífi 3
og 4 saman í íbúð. Þau lærðu að
þykja vænt hveiju um annað og
styðja hvert annað í eðlilegu um-
hverfi þrátt fyrir mikla fötlun. Gam-
an er að sjá árangurinn, mun ham-
ingjusamari einstaklinga sem njóta
sín og gera það sem þeir geta. Þessi
4 heimili eru gott dæmi um hvað
hægt er að gera. Að sjálfsögðu
þarfnast þessi hópur mikils stuðn-
ings hjá faghópum. Oft er fjárhag-
urinn líka þröngur hjá þeim.
Undirrituð er leið og sár yfir að
búið er að koma í veg fyrir að fram-
hald geti orðið á þessari endurhæf-
ingu vegna sparnaðar. Haldi svo
fram sem horfír þarf fyrr en varir
að loka fleiri deildum. Þá flyst vandi
hinna geðveiku til aðstandenda og
þjóðfélagsins í enn meira mæli en
orðið er en kemur þó verst við sjúk-
linga sem ekki geta borið hönd fyr-
ir höfuð sér vegna veikinda sinna.
Höfundur er týúkrunarfram-
kvæmdastjóri.
6)
BRUNO MAGLI
Nýkomin
sending
- /
- x" ■"
STEINAR WAAGE
SKÓVERSL
símar 568 9212,551
Ókeypis
morgunj óga
1.—10. nóvember
Góð byrjun d góðum degi
Fyrst þú ferð hvort eð er í vinnuna, því ekki að vakna
klukkustund fyrr og næra sjálfan þig. Morgunjóga býr
þig undir daginn með því að hita upp líkamann, mýkja
hann og vekja upp orkuna f honum. Jógateygjur,
öndunaræflngar, hugkyrrð og slökun.
Mánudaga til laugardaga kl. 7.30—8.30.
Leiðbeinendur: Áslaug Höskuldsdóttir,
Jón Ágúst Guðjónsson og Kristín Norland.
Mánudaga og fimmtudaga kl. 10.30—11.30.
Leiðbeinandi: Hulda G. Sigurðardóttir.
Morgunkort: 3.300 kr.
Mánaðarkort: 3.890 kr. tilboð til 9. desember.
Byrjendanámskeið verður 13.—29. nóvember
mán./mið. kl. 20—22
Jógastöðin Heimsljós
Armúla 15, 2. hæð, sími 588 4200, kl. 17-19
öOA A
IÓGASTÖÐIN
HEIMSLJÓS