Morgunblaðið - 10.11.1995, Blaðsíða 40

40 FÖSTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MARGRÉT
HALLGRÍMSDÓTTIR
+ Margrét Hall-
grímsdóttir
fæddist að Glúms-
stöðum I Fljótsdal
10. júní 1915. Hún
lést á hjúkrunar-
heimilinu Seli á
Akureyri að kvöldi
28. október sl. For-
eldrar hennar voru
hjónin Sigurbjörg
Halladóttir og Hall-
grímur Stefánsson
bóndi að Glúms-
stöðum: Börn
þeirra voru, auk
Margrétar, Guð-
finna f. 8. júlí 1910, d. 1979,
Sigríður f. 6.6. 1912, d. 1975,
Stefán f. 17.2. 1914, d. 1973,
Þórhallur f. 21.1.
1917, d. 1927,
Kjartan f. 30.5.
1919, d. 1987, Hall-
grímur f. 1.9. 1920,
d. 1994 og Vigfús
f. 13.9. 1923, d.
1987. Margrét var
tvígift, fyrri maður
hennar var Hös-
kuldur Egilsson,
þau skildu, og
seinni maður henn-
ar var Ásmundur
Pálsson. Hann lést
1969. Þau voru
barnlaus. Útför
Margrétar verður frá Glerár-
kirkju í dag, föstudag 10. nóv-
ember, kl. 11.30.
ÚT UM stofugluggann heima hjá
mér mátti sjá fagurt útsýni yfir
Vaðlaheiði og Eyjafjörð. Nær blasti
Þórsvöllurinn við og það sem næst
mér var, litla falllega húsið hennar
Margrétar, Lundgarður. Þetta var
fyrir nokkrum árum þegar ég og
fjölskylda mín bjuggum á Akureyri.
Ég sá henni bregða fyrir endrum
og sinnum, og hafði heyrt að gamla
konan hefði um langt árabil stundað
búskap með kindur á jörðinni, þar
sem nú er m.a. íþróttasvæði Þórs.
Ekki væru mörg ár síðan bömin í
hverfinu hefðu verið úti að leik inn-
an um búfénaðinn.
Það var svo einn kaldan snjó-
þungan vetrardag að við nánast
duttum hvor um aðra, bisandi við
að komast leiðar okkar í ófærðinni
í Smárahlíðinni. Og upp frá því
vorum við vinkonur. Það var eins
og við hefðum alltaf þekkst. Þrátt
fyrir áratuga aldursmun á milli
okkar var það fátt undir sólinni sem
við höfðum ekki að umræðuefni.
Hún fylgdist grannt með því sem
var að gerast í fjölmiðlum og var
skémmtilega nútímasinnuð gagn-
vart afþreyingargildi sjónvarps,
beggja rása, og var vel með á nótun-
um, sama hvar borið var niður í
allskonar myndefni. Ég sé fyrir mér
ljóslifandi andlitið á Möggu, bros-
hýrt og ljómandi af gamansemi, er
við sátum oftar en ekki í litla nota-
lega eldhúsinu hennar yfir kaffi-
bolla og kökum, hlæjandi að öllu
mögulegu og ómögulegu.
Vinnulúnu hendurnar hennar
Möggu báru merki um erfiðisvinnu
verkakonunnar um ævina, stritið í
kexverksmiðjunni Loriley og víðar
og við skepnumar sem biðu hirðing-
ar heima að afloknum oft löngum
vinnudegi. Hún sagði mér frá dög-
unum þegar hún kom heim, úr-
vinda, tyllti sér niður og féll í fasta-
svefn til næsta morguns. Henni var
tíðrætt um elskulega manninn sinn
GUÐBJÖRG
ÞÓRÐARDÓTTIR
+ Guðbjörg
Þórðardóttir
fæddist í Reykja-
vík 24. nóvember
1916. Hún Iést 26.
október síðastlið-
inn á Landspít-
alanum. Guðbjörg
var dóttir hjón-
anna Sesselju J.
Jónsdóttur, f. 6.
júlí 1875, d. 9. sept-
ember 1971, og
Þórðar Gíslasonar
frá Stóra-Botni, f.
14. júlí 1875, d. 28.
júní 1958. Systkini
Guðbjargar voru: Kristján, f.
1902, Sigríður, f. 1906, Jórunn,
f. 1907, Gísli, f. 1909, og Jór-
unn, f. 1910, en hún lést sl.
sumar og var Guðbjörg þá ein
eftirlifandi systkina sinna. Guð-
björg giftist 31. maí
1947 Páli Friðriks-
syni, kennara og síð-
ar bankafulltrúa, f.
8. febrúar 1918, d.
26. maí 1966. Sonur
þeirra er Sigurður
Emil, f. 16. júní 1955,
kvæntur Piret Laas
og eiga þau einn son
sem heitir Páll Kaar-
el. Guðbjörg útskrif-
aðist frá Verslunar-
skóla Islands 1934
og vann við bókhald
þar til hún gifti sig.
Síðar tók hún upp
þráðinn að nýju og vann við
bókhald á heimili sínu í fjölda-
mörg ár.
Útför Guðbjargar fer fram
frá Fossvogskirkju í dag og
hefst athöfnin kl. 13.30.
ÉG VIL ekki láta hjá líða að minn-
ast nokkrum orðum frú Guðbjargar
Þórðardóttur, móður æskuvinar
míns, Sigurðar Emils Pálssonar, en
útför hennar verður gerð frá Foss-
vogskirkju í dag.
Guðbjörgu kynntist ég fyrst bam
að aldri þegar ég kom, á heimili
sonar hennar en við vorum bekkjar-
bræður og löngum sessunautar
nánast alla okkar skólagöngu. Frá
þessum tíma, sem spannar hátt í
hálfan fjórða áratug, á ég margar
góðar minningar um hana sem mér
er ljúft að rifja upp nú þegar kom-
ið er að leiðarlokum.
Strákar bralla margt. Það þarf
að framkalla ljósmyndir og stækka.
+
Bróðir okkar,
GESTURSTURLUSON
frá Fljótshólum,
sem andaðist 1. nóvember sl., verður jarðsunginn frá Gaulverja-
baejarkirkju á morgun, laugardaginn 11. nóvember, kl. 14.00.
Systkinin.
MINNINGAR
hann Ásmund, sem hún var lífinu
svo þakklát fyrir. Gleði þeirra sam-
an, dansandi vals í eldhúsinu yfir
matargerðinni á kvöldin, rómantík
og hamingju, sátt og samlyndi, og
djúpri sorg við fráfall hans.
Úpp frá því bjó hún ein í litla
húsinu sínu og gat hvergi annars
staðar hugsað sér að vera, þrátt
fyrir mikil snjóþyngsli og erfiða
færð flesta vetur. Hún hafði oft á
orði að það væri eitthvað alveg sér-
stakt við þetta hús. Einhvers konar
vemd og hlýja.
Aldrei nokkum tíma í gegnum
öll árin, búandi þarna alein, hefði
hún orðið svo mikið sem myrkfælin,
hvorki í ofsaveðrum né rafmagns-
leysi. En svona var Magga, æðm-
laus og lítillát, og þrátt fýrir oft
erfið tímabil heilsuleysis og stund-
um sjúkrahússdvalar, sá hún enda-
laust björtustu hliðamar á öllum
hlutum, svo innilega þakklát fyrir
allt sem fyrir hana var gert. Ævin-
lega sannfærð um að allt horfði til
betri vegar.
Svo kom að því fyrir fáeinum
ámm að við fjölskyldan fluttumst
suður heiðar. Með trega kvöddumst
við á tröppunum hennar með tárin
í augunum en fyrirheit um að heyr-
ast og hittast eins oft og mögulegt
væri. Við fóram norður ef hægt var
og ekki var að spyija að hlýju faðm-
lagi og fagnaðarfundum er við hitt-
um Möggu fyrir. Samt fór það svo
að amstur hversdagsins, vinna og
stækkandi fjölskylda gerði það að
verkum að heimsóknir norður í
seinni tíð urðu svo miklu færri en
vonir stóðu til, þar á meðal ferðalag
sem fara átti með tilhlökkun í sum-
ar en ekki gat orðið af.
Með djúpum söknuði í hjarta, og
innilegu þakklæti fyrir stundirnar
sem við áttum saman, kveð ég mína
kæra vinkonu.
Marta Jörgensen.
Heimsókn í Lundgarð var alltaf
einhvers konar hátíðarstund.
Á árum áður var ferð til Möggu
hvorki meira né minna en sveita-
ferð; þá fékk maður að fara í fjár-
hús með Ásmundi eða Möggu, fékk
að gefa blessuðum skepnunum
tuggu eða heilsaði bara upp á þær.
Klappaði einni og einni og þóttist
enginn smá kari. Þá var Lundgarð-
ur úti í sveit og Guðfinna, amma
mín elskuleg, oft með í för í heim-
sókn til systur sinnar.
Glerárþorpið á Akureyri náði
varla nema rétt norður fyrir á og
þegar komið var til Möggu var
sæla sveitarinnar algjör. Þær, syst-
urnar úr Fljótsdalnum, kunnu vel
við sig þar. Það hefur e.t.v. verið
skýringin á því hve vel mér leið
bæði í Lundgarði og Fljótsdal
seinna meir (þegar farið var til Sig-
tryggs og í Lyngdal að vori — hár-
ið snyrt eins og það hét, og fjárfest
í gúmmískóm — og síðan haldið
austur á land til sumardvalar) að
stemmningin, andrúmsloftið, hefur
sennilega verið ámóta. Niðurinn í
Jöklu var reyndar ekki í höfðinu á
manni frá morgni til kvölds eins
og eystra, en eftir á að hyggja
náðu þær systur engu að síður ör-
ugglega að draga fram töfra Fljóts-
dalsins norður við Eyjafjörð.
Já, þá var Lundgarður sveita-
bær. Magga missti Ásmund fyrir
rúmlega 25 áram og bjó ein eftir
það. Fljótlega eftir að hún varð ein
tók Akureyri upp á því að dreifa
þessi ósköp úr sér og Magga og
litli, snotri bærinn hennar vora nán-
ast á augabragði inni í miðri borg,
fannst manni. Og svo: Jarmið þagn-
að og fjárhúsin horfín en hús og
fólk og bílar allt um kring. Nokkuð
sem varla hafði sést áður á svæð-
inu. Iðandi mannlíf, líf og fjör og
hávaði. Öðruvísi líf og fjör. í seinni
tíð íþróttafólk á fullu við æfingar
og keppni á gamla túninu hennar;
Þórsarar í Hamri og á völlum sín-
um. Þeir vora góðir nágrannar.
Þetta er það sem kallað er þróun.
En þó allt hafi breyst á þennan
veg vildi Magga alltaf vera í sínum
Það þarf að setja saman útvarpsvið-
tæki og hvers kyns tæki og tól úr
rafmagnssettum (Phillips EE 20).
Það þarf að semja skemmtiþætti
og leikrit og taka upp á segulband.
Það þarf að búa til kvikmyndir.
Heimili Sigurðar Emils á Hjarðar-
haga 64 varð vettvangur fyrir þessa
starfsemi alla. Framköllunar-
vökvar, fixerar, stækkarar, her-
bergi byrgð, rauð framköllunarljós.
Viðnám, tengivírar, þéttar og spól-
ur. Allt þetta átti heima þarna með
svo eðlilegum hætti. Og Guðbjörgu,
mömmu hans Emils, virtist ekkert
þykja sjálfsagðara en heimilið væri
vettvangur fyrir stráka og áhuga-
mál þeirra.
Árin liðu og áfram var oft komið
á Hjarðarhaga 64. Guðbjörg var
jafnan ræðin, viðræðugóð og fróð
um menn og málefni. Jákvæð, létt
í sinni. Hún tók mér alltaf vel, ég
fann mig ávallt velkominn. Við
höfðum orðið þekkst það lengi að
við gátum farið að rifja upp gamla
tíma.
Guðbjörg Þórðardóttir var bjart-
sýn og mikilhæf dugnaðarkona sem
virtist eflast við hveija raun. Hún
missti eiginmann sinn, Pál Friðriks-
son, kennara og bankamann, í
blóma lífsins í maímánuði 1966 er
Sigurður Emil var vart kominn af
barnsaldri. Páll var ljúfur maður
og elskulegur, ég man vel eftir
honum með hattinn eilítið aftur á
hnakka, frakkann fráhnepptan og
hendur í vösum, léttur í bragði.
Guðbjörg fékk alvarlegan sjúkdóm
fyrir allmörgum áram en sigraðist
á honum. Hún hélt sínu striki hvað
sem á gekk, starfaði jafnan heima
við bókhald fyrir fyrirtæki og hélt
heimili fyrir þau mæðgin en fyrr á
árum bjó hún jafnframt heimili
móður sinni, frú Sesselju Jónsdótt-
ur, síðustu æviár hennar. Man ég
vel eftir Sesselju fyrstu árin sem
ég kom á Hjarðarhagann, falleg
kona og virðuleg.
Náið samband var með þeim
mæðginum, Guðbjörgu og Sigurði
Emil, og gladdist hún yfír sérhveij-
um áfanga í lífí hans, stúdents-
prófi, próflokum við Háskóla ís-
íands og meistaragráðu í eðlisfræði
frá háskólanum í Surrey á Eng-
landi. Glöð var hún daginn sem
Sigurður Emil og Piret unnusta
hans gengu í hjónaband og hún
hélt þeim fagra brúðkaupsveislu.
Aldrei sá ég Guðbjörgu giæsilegri
en þann dag fyrir bráðum þremur
áram. Um þetta leyti fæddist auga-
steinninn hennar, hann Páll Kaarel,
og nú átti hún yndislega tengda-
dóttur og fallegan ömmudreng.
Guðbjörg Þórðardóttir lést á
Landspítalanum að morgni 26.
október sl. og hélt óskertum sál-
arkröftum og reisn til hinstu stund-
ar. Ég kveð hana með virðingu og
þökk. Ég flyt Sigurði Emil, Piret
og Páli Kaarel innilegar samúðar-
kveðjur okkar Daggar og fjöl-
skyldunnar allrar og bið Guð að
blessa minningu Guðbjargar Þórð-
ardóttur.
Ólafur ísleifsson.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Með þessum línum kveðjum við
Göju frænku okkar. Elsku Göja,
hvíl þú í friði. Elsku Emil, Piret og
Páll Kaarel, megi góður Guð styrkja
ykkur.
Einar Sverrir, Hrönn Ósk,
Jórunn Edda, Jóhann Helgi.
Lundgarði, enda góður staður. Og
þó allt breyttist í kringum hana
fannst mér Magga nánast ekkert
hafa breyst þessa rúma þijá tugi
ára sem liðnir eru síðan ég leit fyrst
dagsins ljós. Fyrr en núna síðustu
misseri. Enda ekkert unglamb leng-
ur — varð áttræð í júní. Við sóttum
hana einmitt heim í sumar, litla fjöl-
skyldan mín, þáðum kaffi og með
því, skoðuðum gamlar og nýjar
myndir, rifjuðum upp gamla tíma
og ræddum lífið og tilveruna. Það
var gaman fannst mér og hún naut
þess ekki síður, hló og gerði að
gamni sínu. Á haustdögum fórum
við svo til hennar á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á Akureyri, og þá var
áberandi hve Magga var orðin lúin.
Allt var breytt og lítið hægt að
tala saman. Nú hefur hún kvatt
okkur, vini sína hér á jörðinni, síð-
ust systkinanna frá Glúmsstöðum.
Þau era öll saman á ný og eflaust
glatt á hjalla. Foreldrarnir líklega
heldur ekki langt undan, Sigurbjörg
langamma með flétturnar sínar og
Hallgrímur langafi sem ég sá
reyndar aldrei, afí minn og nafni
líka að ég tali nú ekki um fólkið
mitt úr Hóli.
Nostalgían vill stundum hellast
yfir á kveðjustundu og kannski
ekki skrýtið þegar manni þykir
vænt um fortíðina. Lygni maður
aftur augunum blasir við elskuleg
frænka, sem alltaf brosti svo kank-
víslega þó lífið léki ekki alltaf við
hana, sem þótti svo vænt um skyld-
menni sín og sýndi það svo fallega
í verki, hlýleg, blíð og góð. Skv.
Iögmáli lífsins er fortíðin horfín og
kemur aldrei aftur, en við eigum
minningamar og getum flett í þétt-
skrifuðum minningastílabókum í
huganum, hver um sig.
Elsku Magga mín. Ég trúi þú
hafir það betra nú en undir það
síðasta hér hjá okkur. Þakka þér
fyrir allt, gamalt og nýtt. Bið svo
fyrir kveðjur inn fyrir Gullna hliðið,
þú veist til hverra.
Skapti Hallgrímsson.
í dag er til moldar borin móður-
systir okkar, Guðbjörg Þórðardóttir
eða Göja, eins og hún var alltaf
kölluð.
Á þessum tímamótum koma
margar minningar upp í hugann.
Einhvern veginn munum við helst
eftir síðustu árunum en þá urðu
samskipti okkar nánari. Móðir okk-
ar, sem dó í júlí sl., hafði verið tengi-
liðurinn á milli okkar en eftir að
hún fór á hjúkranarheimili fyrir 5
áram, þá kom það af sjálfu sér að
við höfðum meira samband við
Göju. Var hún ávallt mjög hug-
hreystandi og lét okkur horfa björt-
um augum til framtíðarinnar.
Alla tíð bára þær systur hag
hvor annarrar mjög fyrir bijósti og
varla leið sá dagur að þær hefðu
ekki samband. Göja var t.d. alltaf
fastur gestur í jólaboðum mömmu
og svo hjá okkur systkinunum þeg-
ar við tókum við.
Svo lengi sem við munum hefur
Göja átt við vanheilsu að stríða, en
alltaf var hún mjög bjartsýn og að
eigin sögn leið henni ætíð betur í
dag en í gær. Um miðjan ágúst var
hún lögð inn á spítala þaðan sem
hún átti ekki afturkvæmt. Þegar
við heimsóttum hana á spítalann
var hún oft að tala um það sem
hún ætlaði að gera heima og var
enga uppgjöf að heyra hjá henni,
þó að hún vissi að hveiju stefndi.
Er sárt til þess að hugsa að hún
komst ekki heim, þó ekki væri nema
smástund, eins og hana langaði svo
til og vonaði alveg fram að síðustu
stundu.
Vertu nú yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
Elsku Emil, Piret og Páll Kaar-
el, ykkar missir er mikill. Megi
góður Guð gefa ykkur styrk til að
takast á við sorgina og leiða ykkur
brautina fram á við með minningar
um bjartsýni hennar að leiðarljósi.
Blessuð sé minning Guðbjargar
Þórðardóttur.
Sesselja og Sigurveig.