Morgunblaðið - 12.03.1996, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 12. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Mengunarmælingar í álverinu í Straumsvík
Mæla mættí fleiri gas-
tegundir en nú
„ÉG GET ekki séð annað en mæl-
ingamar hafi verið í nokkuð góðum
farvegi. Nema ef vera skyldi að
ástæða væri til að mæla fleiri gas-
tegundir. Eftir að keijunum var
lokað gæti vel verið að gassamsetn-
ingin hefði eitthvað breyst. Hins
vegar hefur rykið minnkað," segir
Guðmundur Eiríksson, umdæmis-
stjóri í Vinnueftirlitinu, um meng-
unarmælingar í álverinu.
Stjórn verkamannafélagsins
Hlífar hefur óskað eftir því að
Vinnueftirlitið láti fara fram rann-
sókn á vinnuaðstöðu starfsmanna
í eldri kerskála íslenska álfélags-
ins hf.
Guðmundur sagðist ekki hafa
fengið bréf Hlífar og gæti því
ekki tjáð sig um einstaka liði þess.
Hins vegar sagði hann að ISAL
hefði gert mengunarmælingar í
álverinu á hveiju hausti. „Við höf-
um farið suður eftir, skoðað bún-
aðinn og aðferðarfræðina. Undir
okkur hafa verið bornar allar nið-
urstöður fyrir birtingu og við höf-
um skrifað undir niðurstöðurnar.
Stundum höfum við hins vegar
gert athugasemdir við túlkun. Sá
meiningarmunur hefur verið lag-
aður út frá okkar forsendum. Við
höfum haft okkar eigin viðmiðanir
hérna. Þeir hafa gjarnan viljað
taka inn viðmiðanir við önnur ál-
ver,“ sagði Guðmundur.
Úrbætur eftir
athugasemdir
Hann sagði að íjöldi mælinga,
haustmælingar og mælingar í ein-
stökum hlutum álversins, ætti að
vera nægur. Hins vegar væri
spurning hvort mælingarnar ættu
ergert
að ná til fleiri lofttegunda. Ahersla
hefur verið lögð á ryk og flúormæl-
ingar.
Guðmundur sagði að álverið
væri allt annar vinnustaður en
áður en keijunum var lokað fyrir
nokkrum árum. Starfsmenn ynnu
t.a.m. ekki lengur meira og minna
á gólfinu við opin kerin heldur
fyrst og fremst úr loftræstum
tækjum. „Hitt er 'annað mál að
enn hefur ekki verið lokið við ioft-
ræstingu í öðrum skálanum. I öðr-
um er búið að opna upp úr þakinu
en enn eru viftur í hinum skálan-
um. Þessu á að breyta,“ sagði
hann. Hann lagði áherslu á að ef
rrlengun mældist hærri við einstök
verk væru gerðar athugasemdir
og farið fram á úrbætur. Urbætur
hefðu ávallt verið gerðar í fram-
haldi af því.
Fjárhagsáætlun Bessastaðahrepps
til ársins 1999
Álftanesskóli
stækkaður
50 manns á
fundi
Landssam-
bands hug-
vitsmanna
LANDSSAMBAND hugvitsmanna
var stofnað 3. febrúar sl. Tilgangur
félagsins samkvæmt lögum þess er
að leita eftir hugmyndasmiðum á
íslandi og skapa þeim grundvöll til
að vinna úr hugmyndum sínum.
Markmiðið er að örva hugmynda-
smiði til að vinna skynsamlega að
hugmyndum sínum og byggja upp
tengsl milli hugmyndasmiða og
framleiðenda og auka með því verð-
mæti hugmynda.
Fundinn sóttu um 50 manns. Þar
var samþykkt frumvarp til laga
samtakanna og kosin stjórn. For-
maður var kjörinn Gestur Gunnars-
son tæknifræðingur, Reykjavík.
Aðrir eru stjórn eru: Árni M. Sig-
urðsson, Hafnarfírði, Bjarnar Krist-
jánsson, Reykjavík, Elínóra Inga
Sigurðardóttir, Reykjavík, Guðrún
Sæmundsdóttir, Hafnarfírði, Rúnar
Hartmannsson, Hveragerði, og Þrá-
inn Hafsteinsson, Reykjavík.
Landssambandið er þegar orðið
aðili að IFIA - Alþjóðasambandi
hugvitsmanna.
HREPPSNEFND Bessastaða-
hrepps hefur samþykkt fjárhags-
áætlun fyrir árið 1996 og þriggja
ára áætlun fyrir árin 1997 til
1999. Samkvæmt áætluninni
verða helstu framkvæmdir næstu
fjögur árin stækkun Álftanes-
skóla, nýbygging við Fjölbrauta-
skólann í Garðabæ og fram-
kvæmdir við fráveitu og holræsi í
sjó fram.
Gert er ráð fyrir 70 milljónum
króna til stækkunar Álftanes-
skóla, að stórum hluta vegna ein-
setningar grunnskóla. Til nýbygg-
ingar við Fjölbrautaskólann í
Garðabæ verður varið tæpum 20
milljónum króna. Eignarhlutdeild
hreppsins í skólanum verður 4% á
móti 36% eign Garðabæjar og 60%
eign ríkisins. Til stofnæða fráveitu
og holræsaúthlaupa í sjó fram
verður varið um 28 milljónum
króna.
Skatttekjur
122 milljónir
Ársreikningur hreppsins hefur
verið lagður fram til fyrri umræðu
í hreppsnend. Þar kemur fram að
skatttekjur sveitarsjóðs voru um
122 milljónir eða um 100 þúsund
krónur á hvern íbúa. Heildarvelta
sveitarsjóðs var um 195 milljónir
króna. Rekstur málaflokka nán
vaxta nam um 63% skatttekna og
greiðslubyrði lána var um 10%
skatttekna.
Skuldir Bessastaðahrepps í árs-
lok 1995 voru tæpar 107 milljónir
króna eða 87 þúsund krónur á
hvern íbúa. Skuldir lækkuðu ’um
10 þúsund krónur á hvern íbúa frá
árinu áður, á verðlagi í lok árs
1995. Peningaleg staða batnaði
um tæpar 8 milljónir og veltufjár-
hlutfall í árslok var 1,36 en var
1,05 árið 1994.
Morgunblaðið/Ásdís
STURLUHALLIR eru meðal stórfenglegustu
einbýlishúsa í Reykjavík.
• •
Onnur Sturluhöllin auglýst til leigu
Þótti meðal tilkomu-
mestu einbýlishúsa
STURLUHALLIR á Laufásvegi
49 hafa verið auglýstar til leigu,
en breska sendiráðið á íslandi
hefur verið þar til húsa síðustu
40 árin. Sendiráðið flytur í vor
í nýtt hús á horni Laufásvegar
og Hellusunds, sem það hefur
reist í samvinnu við þýska sendi-
ráðið á íslandi. Sturluhallir eru
meðal glæsilegustu húsa í
Reykjavík og eiga sér merka
sögu.
Það voru bræðurnir Sturla
og Friðrik Jónssynir, sem reistu
sér hús á Laufásvegi 49 og 53
á árunum 1922 og 1924, en þeir
voru umsvifamiklir kaupmenn.
Húsin teiknaði Einar Erlends-
son, sem síðar varð húsameist-
ari ríkisins.
í bók Guðjóns Friðrikssonar
„Indæla Reykjavík" segir að
þessi tvö hús séu „stórfengleg-
ustu einbýlishús" Reykjavíkur.
Sturla var einhleypur og bjó
einn í húsi sínu á Laufásvegi
51. „Það þótti tilkomumikið að
koma í heimsókn til hans og
ganga stofu úr stofu, nærri
endalaust, sem allar voru búnar
dýrindis erlendum húsgögnum
og listaverkum," segir Guðjón
í bók sinni.
Eftir lát bræðranna tók
Reykjavíkurborg Laufásveg 51
á leigu og hóf rekstur leikskóla
í húsinu, sem er rekinn þar enn.
Breska sendiráðið tók hins veg-
ar Laufásveg 49 á leigu og hef-
ur verið þar til húsa í 40 ár.
Bæði húsin eru í eigu barna
Friðriks, Sigþrúðar og Sturlu.
Stórir garðar eru við Sturlu-
hallir og í garði breska sendi-
ráðsins er einhver krónmesti
hlynur sem finnst hér á landi.
Laufásvegur 49 er á tveimur
hæðum auk þess sem kjallari
er undir húsinu. Hver haéð er
135 fermetrar. Eigendur húss-
ins telja að það henti vel undir
ýmsa félagastarfsemi, skóla,
opinberar stofnanir eða skrif-
stofur.
í ÞORSKASTRÍÐUM íslands og Bretlands kom nokkrum sinn-
um til mótmæla við breska sendiráðið. Við útfærsluna í 200
mílur enduðu mótmælin með því að næstum allar rúður voru
brotnar í húsinu.
Hæstiréttur stað-
festir sýknudóm
í nauðgunarmáli
Taldi atburðinn fyrst nauðgun
eftir samtal við Stígamótakonu
HÆSTIRÉTTUR hefur sýknað mann af
ákæru fyrir nauðgun. Niðurstaðan byggist
m.a. á því að 19 ára stúlka sem í hlut átti hafi
í fyrstu ekki litið svo á að henni hafi verið
þröngvað til samræðis með ofbeldi heldur
misboðið með öðrum hætti. Það hafí hins
vegar orðið niðurstaða viðtals hennar við
konu sem hún hafði kynnst hjá Stígamótum
að um nauðgun væri að ræða.
Maðurinn var einnig sýknaður í Héraðs-
dómi. Atvik það sem kært var út af átti sér
stað á heimili mannsins í Kópavogi 5. nóvem-
ber 1994. Konan fór í neyðarmóttöku Borgar-
spítala fyrir fórnarlömb kynferðislegs ofbeld-
is sólarhring síðar, en kæra til RLR var lögð
fram 23. nóvember, 18 dögum eftir atvikið.
Maðurinn kvaðst hafa átt samfarir við
konuna. Hún hefði kveinkað sér eitthvað í
upphafi samfaranna en aldrei beðið hann að
hætta þeim.
Áverkar vegna lítillar
reynslu af samlífi
Læknisskoðun leiddi í ljós verulega áverka
á kynfærum konunnar og var það álit tveggja
lækna sem báru í málinu að slíkir áverkar
gætu tæplega komið við samfarir sem fram
hefðu farið með vilja beggja þótt hvorugur
hafi talið útilokað að það gæti gerst.
í dóminum segir að ekki sé unnt að horfa
fram hjá þeirri ályktun sem draga megi af
framburði læknanna að ekki sé óhugsandi
að slíkir áverkar geti komið við samfarir án
nauðungar og að hjá mjög ungum konum,
sem hafi litla reynslu af samlífi, get.i við eðli-
legar samfarir komið stórir og miklir áverkar
þó að ekki sé beitt valdi.
í dóminum er rakið um aðdraganda þess
að konan fór á slysadeild Borgarspítalans,
að áður hafi hún haft samband við konu sem
hún hafði kynnst hjá Stígamótum. Sú hafi
komið heim til hennar. Kærandinn hafi þá
sagt konunni að hún hefði sofið hjá mannin-
um en konan hafi ekki trúað því og á endan-
um hafi hún sagt frá því sem gerðist. -
„Viðtal hennar við fyrrgreinda konu gæti
gefið vísbendingu um, að hún hafi ekki litið
svo á í fyrstu, að ákærði hafi þröngvað sér
til samræðis með ofbeldi, heldur hafi hún
talið sér hafa verið misboðið á annan hátt.
Hins vegar hafi það orðið niðurstaða eftir
samtal þeirra, að um nauðgun hafi verið að
ræða,“ segir í dóminum.
Minnihlutinn vildi sakfella
Þá segfr í dóminum að svo virðist sem
konan hafi í upphafi verið í uppnámi yfír
þeirri niðurlægingu sem hún hafi talið sig
hafa orðið fyrir í öðru húsi fyrr sömu nótt
en fram kom að hún taldi þann sem ákærður
var fyrir nauðgunina fyrr um kvöldið hafa
bjargað sér undan grófri áreitni tveggja ann-
arra manna en sú áreitni hafi orðið til þess
að henni fannst hún upplifa á ný nauðgun
sem hún hafði áður orðið fyrir. „Þá þykir
nokkru varða hvernig þau skildu að skiptuni
um morguninn og að hún kærði ekki atburð-
inn hjá lögreglu fyrr en 18 dögum síðar,“
segir í dóminum.
Maðurinn var því sýknaður af sakargiftum
með dómi meirihluta Hæstaréttar, sem var
skipaður Haraidi Henryssyni, Garðari Gísla-
syni og Pétri Kr. Hafstein hæstaréttardómur-
um. Minnihluti réttarins, Hrafn Bragason og
Hjörtur Torfason, taldi hins vegar að sak-
fella bæri manninn og dæma til 9 mánaða
fangelsisvistar og til að greiða konunni 300
þúsundir kr. miskabætur.
i

1
m
L
r
(
t
i
i
(
i
II
I
II
'I
«4
II
4
Í4
4
'4
I
14
4
tl