Morgunblaðið - 26.06.1996, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 26. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Moody’s hækkar láns-
hæfiseinkunn Islands
BANDARÍSKA matsfyrirtækið
Moody’s Investors Service hefur
ákveðið að hækka mat sitt á láns-
hæfi íslands um eitt stig. Hækkar
einkunn fyrirtækisins á erlendum
langtímaskuldbindingum íslands úr
A1 í A2. Moody’s gefur skamm-
tímalánum ríkissjóðs hæstu ein-
kunn sem veitt er slíkum skuldbind-
ingum.
Ákvörðun Moody’s um hækkun
á lánshæfismati kemur í framhaldi
af tilkynningu fyrirtækisins í apríl
um að ákveðið hefði verið að endur-
skoða matið með hugsanlega hækk-
un fyrir augum. Sambærilegt
bandarískt fyrirtæki, Standard &
Poor’s, tilkynnti í marsmánuði um
hliðstæða hækkun á lánshæfisein-
kunn fyrir ísland, en þessi tvö fyrir-
tæki eru kunnust á þessu sviði á
alþjóðlegum vettvangi.
I frétt frá Moody’s kemur m.a.
fram að skipulagsbreytingar ís-
lenskra stjórnvalda í efnahagslífínu
á tíunda áratugnum hafi leitt af sér
eftirtektarverðan árangur við að
skapa jafnvægi í þjóðarbúskapnum.
Efnahagslífið einkennist nú af litl-
um halla í rekstri hins opinbera,
lágri verðbólgu, stöðugu raungengi
og fijálsum vöru- og fjármagnsvið-
skiptum.
Moody’s bendir á að stöðugleik-
inn á íslandi og mikið framboð af
ódýrri orku hafi vakið athygli er-
lendra fjárfesta. Ein stórfram-
kvæmd sem fjármögnuð er af er-
Iendum aðilum sé þegar í gangi og
stuðli hún ásamt tiltölulega kröft-
ugri innlendri eftirspurn að góðum
hagvexti fram til ársins 1998. Þessi
hagstæðu skilyrði skapi stjórnvöld-
um færi á að eyða ríkissjóðshallan-
um jafnvel þegar á næsta ári. Er-
lendar skuldir í hlutfalli við lands-
framleiðslu og útflutning hafi lækk-
að að mun á síðastliðnum tveimur
árum vegna uppgangs í efnahags-
lífinu og endurgreiðslu erlendra
lána af hálfu einkageirans.
Moody’s leggur á það áhersiu að
vænta megi mikils hagvaxtar á ís-
landi á næstu árum í Ijósi aukinna
umsvifa í fiskveiðum og erlendum
fjárfestingum. Það verkefni blasi
nú við stjórnvöldum að afstýra því
að sveifluvandi fyrri ára endurtaki
sig.
Skapar skilyrði til að sækja
enn frekar fram
Ólafur ísleifsson, framkvæmda-
stjóri alþjóðasviðs Seðlabankans
segir tvö atriði bera hæst í þessu
nýja lánshæfísmati. „Annars vegar
fínnst mér ánægjulegt að fyrirtækið
hafi í aprílmánuði ákveðið að ráðast
í endurskoðun á lánshæfismati eftir
viðræður við okkur og ítarlega upp-
lýsingamiðlun. Hitt er það að þessi
hækkun á lánshæfísmati styrkir al-
mennt okkar stöðu á erlendum lána-
mörkuðum og er í takt við ákvörðun
Standard & Poor’s frá því í mars.
Núna eru fyrirtækin samdóma um
álit sitt á ný, eins og þau hafa jafn-
an verið. Þessi breyting skapar okk-
ur jafnframt skilyrði til að sækja
ennfrekar fram á þessum vettvangi.
Sambærileg breyting og nú hefur
orðið í lánshæfísmati þýddi það að
við myndum flytjast upp í AA-flokk-
inn. Þangað viljum við stefna.“
Ólafur sagði að hækkun á láns-
hæfísmati væri þegar búin að skila
sér í bættum lánskjörum, eins og
sést hefði í skuldabréfaútgáfu ríkis-
sjóðs nýverið. Þar voru gefin út
skuldabréf á sléttum Libor-vöxtum,
en áður hafa sambærileg bréf borið
15-20 punkta álag á Libor.
Fiskréttaverksmiðj a
Iceland Seafood
Flutningur
áfram í
athugun
ENGIN ákvörðun var tekin á
stjórnarfundi íslenskra sjávaraf-
urða hf., sem haldinn var á föstu-
dag, um hvort dótturfyrirtæki þess
í Bandaríkjunum, Iceland Seafood,
endurbyggi núverandi fiskrétta-
verksmiðju í Harrisburg eða reisi
nýja verksmiðju annars staðar í
Bandaríkjunum.
Komið hefur fram að fiskrétta-
verksmiðjan í Harrisburg er orðin
gömul og þarfnast endurnýjunar.
Benedikt Sveinsson, fram-
kvæmdastjóri ÍS og stjórnarfor-
maður Iceland Seafoood, sagði í
samtali við Morgunblaðið að málið
hefði verið rætt á fundinum en
ákvörðun ekki verið tekin að svo
stöddu. Hann sagði að málið væri
á dagskrá og á næstunni yrði það
skoðað vandlega hvort rétt væri
að endurbyggja verksmiðjuna á
sama stað eða færa hana um set.
Nýherji tekur við
hluta afalnets-
þjónustu ísmennts
ÍSLENSKA menntanetið hefur
gengið frá samningum við Nýheija
hf. um að Internetþjónusta Nýheija
taki við þjónustu við þá viðskipta-
vini menntanetsins sem missa að-
gang sinn þar um næstu mánaða-
mót.
Eins og fram hefur komið mun
ísmennt einungis sjá um þjónustu
við skólakerfíð frá og með 1. júlí
nk. og er það liður í þeim breyting-
um sem gerðar verða á fyrirtækinu
í kjölfar þess að Menntamálaráðu-
neytið keypti fyrirtækið fyrir
skömmu. Fylgdu þeir skilmálar
kaupunum að netið yrði aðeins not-
að fyrir skólakerfíð.
Póstur sendur áfram í hálft ár
Að sögn Jóns Inga Þorvaldsson-
ar, þurfa þeir aðilar sem hér um
ræðir að skrá sig á þjónustu Ný-
heija í gegnum vefsíðu fyrirtækis-
ins, kjósi þeir að nýta sér þennan
möguleika. Alls sé hér um að ræða
vel á fjórða hundrað einstaklinga
og yfir 100 fyrirtæki. Hann segir
að samningurinn feli í sér framvísun
á öllum pósti í 6 mánuði. Fyrir þá
sem flytji sig yfír muni póstur á
gamla netfangið því skila sér áfram
í hálft ár.
í fréttatilkynningu sem Nýheiji
og ísmennt hafa sent frá sér vegna
þessa samnings segir að sú þjón-
usta sem Nýheiji býður upp á hafi
verið talin hvað best í stakk búin
til að taka við þessum fjölda áskrif-
enda og því valin sérstaklega til að
tryggja þeim fyrirtækjum og ein-
staklingum sem hér um ræðir sem
besta þjónustu.
Jón Ingi segir að Internetþjón-
usta Nýheija hafi yfir að ráða einu
hraðvirkasta sambandi við alnetið
hér á landi, með 160 kb netsam-
bandi auk þess sem stækkun í 256
kb sé á næsta leiti. Þar séu einnig
óvenju margar innhringilínur miðað
við fjölda notenda, auk þess sem
sérstakar ráðstafanir hafí verið
gerðar vegna þessarar fjölgunar.
Álagið á alnetsþjónustunni muni því
ekki aukast frá því sem verið hafi
þrátt fyrir að notendum fjölgi veru-
lega.
Á myndinni eru Þórir Kr. Þórisson, framkvæmdarstjóri tækni-
deildar Nýherja, Pétur Þorsteinsson, framkvæmdastjóri Islenska
menntanetsins og Ægir Pálsson, deildarstjóri hjá Nýheija.
Fólk
Nýr forstjóri
ÍSAGA
•GEIR Þórarinn Zoéga hefur ver-
ið ráðinn forstjóri ÍSAGA frá og
með 1. september nk. Lars Da-
hlberg, sem gegnt hefur forstjóra-
starfi í tæp fjögur ár, flyst til Bruss-
el og tekur við starfi framkvæmda-
stjóra EIGA, sam-
taka gasfyrir-
tækja í Evrópu.
Geir Þ. Zoéga er
fæddur í Reykja-
vík árið 1948.
Hann lauk stúd-
entsprófi frá
Menntaskólanum
í Reykjavík árið
1968ogprófií
véla- og rekstrarverkfræði frá Chal-
mers Tekniska Högskola í Gauta-
borg árið 1974. Hann starfaði á
Verkfræðistofu Guðmundar og
Kristjáns til 1979, var verkfræðing-
ur hjá Síldarverksmiðju ríkisins
til ársins 1986 og framkvæmdastjóri
síldarverksmiðjunnar í Krossanesi
til ársins 1990, þegar hann stofnaði
eigið innflutnings- og útflutnings-
fyrirtæki. Geir hefur verið tæknileg-
ur framkvæmdastjóri ÍSAGA síðstl-
iðin fimm ár en verið við störf hjá
AGA í Noregi og Svíþóð undanfarið
hálft ár. Eiginkona Geir Þórarins er
Vilborg Traustadóttir og eiga þau
Qóra syni.
Uggur á koparmarkaði
vegna hvarfs Hamanaka
Betri vaxtakjör
bjóðast á Islandi
London. Reuter.
UGGUR á koparmarkaði hefur
aukizt vegna þess að ekki er vitað
hvar koparkaupmaðurinn Yasuo
Hanabaka er niðurkominn, tíu
dögum efir að honum var sagt upp
störfum hjá Sumitomo-fyrirtæk-
inu í Japan.
Ýmsar sögusagnir hafa verið á
kreiki í London: að hann hafi flúið
frá Japan, skotið upp kollinum í
London og sent einhvern til Japans
að sækja fjölskylduhundinn — ekki
til heimilis Hamanaka í Tókýó,
sem stendur autt, heldur til Ieyni-
legs griðarstaðar.
Að sögn Lundúnablaðsins The
Times er Hamanaka í stofuvarð-
haldi. Blaðið segir að japanska
lögreglan hafi fært hann á örugg-
an stað til að yfirheyra hann áður
en tilkynnt var 13. júní að hann
hefði viðurkennt tap upp á 1.8
milljarða dollara á óleyfílegum
koparviðskiptum.
Japönskum embættismönnum
er ekki kunnugt um þetta og þeir
segja að Hamanaka hafí ekki ver-
ið handtekinn eða formlega
ákærður fyrir nokkurn glæp í Jap-
an.
Japanska lögreglan kveðst eng-
ar upplýsingar hafa um Haman-
aka og segir að hann hafí „ekki
gerzt brotlegur við refsilög."
„Við stöndum ekki í sambandi
við hr. Hamanaka," sagði talsmað-
ur Sumitomo.
Brezka fjársvikalögreglan SFO,
sem hyggst senda rannsóknar-
menn til Tókýó, vill ekki staðfesta
að þeir muni hitta Hamanaka.
Ostyrks gætir á koparmarkaði
vegna þess að fáir virðast vita hve
mikið Hamanaka átti af kopar,
sem Sumitomo verður að losa sig
við.
Verð á kopar hefur lækkað í
innan við 1800 dollara tonnið og
hefur ekki verið lægra í 2 1/2 ár.
Bent er á að Sumotimo sagði
5. júní að Hamanaka hefði játað
og tilkynnti átta dögum síðar að
hann hefði verið rekinn. Sérfræð-
ingur í London telur að Sumitomo
hafi notað þennan tíma til að yfir-
heyra hann nákvæmlega.
Hann bendir einnig á að mikið
var selt af kopar 5. og 6. júní og
telur að þar hafí Sumitomo verið
að verki.
VIÐSKIPTI hérlendis með verðbréf
útgefín erlendis voru mun minni
fyrstu fjóra mánuði ársins en á
sama tíma í fyrra. Hrein kaup (kaup
að frádreginni sölu) á slíkum verð-
bréfum námu tæpum 160 milljón-
um króna frá janúar til apríl á þessu
ári. Á sama tíma í fyrra námu þau
um 1,1 milljarði og 3,6 milljörðum
á sama tímabili 1994. Slík bréf
voru alls keypt fyrir 2.010 milljónir
en seld fýrir 1.853 milljónir fýrstu
fjóra mánuði ársins.
í Hagtölum mánaðarins segir að
þessi viðskipti virðist vera að kom-
ast í jafnvægi og er sú skýring
nefnd að innlendum fjárfestum hafí
að undanförnu boðist betri vaxta-
kjör hérlendis en í helstu viðskipta-
löndum. Einnig hafi mátt búast við
því að verðbréfakaup íslendinga
yrðu mikil 1994 samfara frelsi í
viðskiptum með erlend langtíma-
verðbréf í byijun sama árs, en að
síðan myndi draga úr þeim.
Athygli vekur að hrein kaup á
erlendum hlutabréfum eru í krónum
talið meiri á fyrstu fjórum mánuð-
um þessa árs en var á öllu síðasta
ári eða 326 milljónir miðað við 153
milljónir allt árið í fyrra.
í fyrra voru hrein kaup innlendra
aðila í erlendum hlutdeildarskírtein-
um um 2,3 milljarðar en í ár hafa
hrein kaup í slíkum bréfum aðeins
numið um 300 mill. króna. Hrein
kaup skuldabréfa hafa verið nei-
kvæð um 500 milljónir á árinu. Er
það m.a. talið skýra vaxtamun milli
Islands og annarra landa.